1 11. СИˮИВ-ПЯЛЬСИˮ-НЯБАКО 2 Вада-Сюдбабц лабта ваңгʼ серʼ хылвона миңа. 3 Тайна хунанда итя ңабтеня ямʼ нярхалйˮ. 4 ңарка-Явʼ няʼ саля енъя. 5 Саля паңгхана тасʼ юрˮ мяˮ. 6 Саляʼ малхана сертуʼ ямбохона сиˮив юрˮ мяˮ. 7 Тикы ңэдакыʼ Сиˮив-Пяльсяр. 8 Ханеʼятоʼ ниня хасавадёвыˮ. 9 Еся пяльседуʼ хаерадʼ едʼ салнартаˮ. 10 Сиʼив-Пяльсянд ядоʼ ңэдакы ңулиʼ мэёяˮ. 11 Сиˮив хунˮмана, яляʼ хунˮмана писяʼ ңута яңгу. 12 Товндадуʼ яңгу, хэвндадуʼ яңгу. 13 Сяʼныʼ ңэбтуʼ Пяльсиʼ-Нябако пинʼ тарпвыʼ. 14 Сиˮив-Пяльсянда хэванʼ хая. 15 Пыда таремʼ ма: 16 - Сиʼив-Пяльсяв! 17 Пыдмбоховараʼ идяʼ нись ңаˮ, хасавадыдаˮ. 18 Сиˮив-Пялься пыдуʼ таремʼ маˮ: 19 - ңамгэваˮ хадкэдаʼ? 20 Пяльсиʼ-Нябако пыда таремʼ ма: 21 - Юдʼ поʼ тяхана Нисяваˮ хаясь, Хаңглавиʼ янʼ. 22 Нисяваˮ нисетуʼ пуй ңуʼумнанда. 23 Тевʼ ёльцьңгана Ханглавиʼ пямʼ сэхэмбодакы, ңэванда лы. 24 Нисянаʼ ңэваʼ лымʼ пюрць нивʼ тараˮ. 25 Сиˮив-Пялься пыдуʼ таремʼ маˮ: 26 - Маняˮ екававнанаˮ таня ңоʼ хабцу. 27 Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 28 - ңамгэндаʼ еˮэмня сиʼив яханандаʼ юнраʼ ханˮңа. 29 Сиʼив ямʼ лядпи, юнраʼ лядпи. 30 Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 31 - Таремгавадаˮ ян яңгувэдаˮ! 32 Мэтада сёвдаʼ мань мэлвын. 33 Тикавахана Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 34 - Нюдя-Пялься, мэтид паныд еканʼ, мань серңгун. 35 Мань панын пыдар серңгун. 36 Мань панын пыдар серанʼ. 37 Нисянаʼ ңэваʼ лымʼ пюрманзь хэңгумʼ. 38 Нюдя-Пялься паныда екэйда. 39 Пяльсиʼ-Нябакода серыда. Хаця нюделеры паны. 40 Нюдя-Пяльсяʼ Нябаконда паны ңаркаркаʼ ңэвыʼ. 41 Пяльсиˮ-Нябако сидямʼ хамадавы, сидя ямб мюдмʼ. 42 Няби ңэдакы Не-Папакондуʼ мюд ңэдакы, няби ңэдакы Пяльсиʼ-Нябакоʼ харта мюдда. 43 ңылнда мэˮңа тет сэрˮ хабт. 44 Пяльсиʼ-Папако сидя ямб мюдмʼ вада. 45 Ти мюсельяхаʼ. 46 Сянад тинад мюсебʼнандиʼ ңодʼ сяˮны ңэбта нерндиʼ няна я хойʼ ниня ңобˮ ңэдалёда нулмыˮ. 47 Сидя мэˮмы, сидя ялякомʼ. 48 Хадриʼ ңэсь ңоʼ Ялинзеˮэ-Тэта ңэңгуданакы. 49 Пяльсиˮ-Нябакоʼ ирида ядарңа, ихинянда ма: 50 "Хуюмʼ хэвувнанда хантабаʼан? 51 Сятаний хэвувнанда хэбаʼн сиˮив яндер сиˮмʼ писедаңгуˮ." 52 Маханий хэвувна ихирибтеда. 53 Та нултада. 54 Ялинзеˮэ-Тэта ёлида теклыˮ. 55 Пыда таремʼ ма: 56 - Пяльсиˮ-Нябако, тэнд пыя вэняʼ ңэвы. 57 Хаңглавиʼ янʼ, янʼ пэрмэр. 58 Тарця сава сят, сят хадаңгун. 59 Сидя ямб мюд, мюдод ётан. 60 Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 61 - Пяльсиˮ-Нябако хибяр ңэбта? 62 Няданд намдав. 63 Симʼ ёльцебин, симʼ писедан. 64 Сидя ямб лиодмʼ, мюдмʼ нидмʼ ётʼ. 65 Тамна сидя ямб мюдмʼ, мюдмʼ татамʼ. 66 Пяльсиˮ-Нябако инямʼ пинабта, ңаниʼ мюсельяхаʼ. 67 Ялинзеˮэ-Тэта таня нусь хаи. 68 Сянад тинад мюсевы ңэбтиʼ нерндиʼ няна паңгарка хойʼ ниня ңобˮ ңэдалёда таня нуривы. 69 Сидя мэˮливы, сидя сиˮлереˮэмʼ. 70 Хадриʼ ңэсь ңоʼ Сиˮлерако-Тэта ңэңгуданакы. 71 Пяльсиʼ-Нябакоʼ ирида ядарңа, пыда таремʼ ма: 72 "Хуюмʼ хэвувна нултаңгобˮнан? 73 Сятаний хэвувна нултаңгобˮнан сиˮив яндер сиˮим писедаңгу. 74 Маханий хэвувна нултаңгодакэмʼ." 75 Сиˮлерако-Тэта ёлида теклыˮ. 76 Пыда таремʼ ма: 77 - Пяльсиˮ-Нябако, тэнд пыя вэняʼ ңэвы. 78 Хаңглавиʼ янʼ, янʼ пэрмэрˮ. 79 Тарця сава сят, сят хадаңгун. 80 Сидя ямб мюдмʼ, мюдамда ётан. 81 Пяльсиʼ-Нябако пыда таремʼ ма: 82 - Пяльсиʼ-Нябако хибяр ңэбта? 83 Тандаи намдав, няданд намдав. 84 Симʼ ёльцебин, ненʼ ельцебинʼ? 85 Симʼ писедан. 86 Сидя ямд мюдмʼ, мюдмʼ нимʼ ётˮ. 87 Тамна татамʼ сидя ямб мюдмʼ. 88 Пяльсиˮ-Нябако инямʼ пинабта, ңаниʼ мюсельяхаʼ. 89 Сиˮлерако-Тэта таня нусь хаи. 90 Тикы яхад сянад тинад мюсебˮнандиʼ ңодʼ, сяˮны ңэбта нерндиʼ няна паңграха хой, хой нярхалйˮ. 91 Тикы хойʼ ниня ңобˮ ңэдалёда таня нуривы, сидямʼ мэʼмы, сидя лад сэрʼ. 92 Хадриʼ ңэсь ңоʼ Лад-СэрˮТэга ңэңгуданакы. 93 Пяльсиˮ-Нябако ирида ядарңа, пыда таремʼ ма: 94 "Хуюмʼ хэвувна нултаңгобˮнан? 95 Мяханий хэвувна хэридабˮнан Лад-Сэрˮ-Тэта сёнзеда вэвась. 96 Сятаний хэвувна нултаңгодакывˮ." 97 Пяльсиˮ-Нябако сятаний хэвувна нултаʼ нидявʼ. 98 Лад-Сэрˮ-Тэта пуё тёндеркад харцарёбтёвы. 99 Ян тянёмбовна няби ёнда вак теклы тейʼ. 100 Пыда таремʼ ма: 101 - Пяльсиˮ-Нябако, тэнд пыя вэняʼ ңэвы. 102 Сиʼ ив Хаңглавиʼ янʼ пэрмэрˮ. 103 Тарця сава сят, сят хадацгун. 104 Сидя ямб мюдмʼ, мюдмʼ ётан. 105 Тад ңоʼ ңэсь ңоʼ сиˮив Ханглаваʼ янʼ хэня пуйдуˮ ңудидуˮ ниʼ ңудуцету. 106 Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 107 - Сидя ямб мюдмʼ, мюдмʼ нидмʼ ётˮ. 108 Тамна татамʼ сидя ямб мюдмʼ. 109 Пяльсиˮ-Нябако инямʼ пинабта. 110 ңаниʼ мюсельяхаʼ. 111 Лад-Сэрˮ-Тэта таня нусь хаи. 112 Сянд мюсебтиʼ, тиндʼ мюсебтиʼ, Хаңглавиʼ я хубта ңоʼ ңэвы. 113 Сяʼны ңэбта нерндиʼ няна сиˮив юрʼ мяʼ, мядʼ ңадимяʼ. 114 Мядоʼ ңади янʼ Пяльсиʼ-Нябако ңэсось пяда. 115 Сеңгваханандиʼ хара вуни таняʼ. 116 Хувыʼ няна Пяльсиˮ-Нябако ңока мядоʼ няюʼ ңэдалаʼ ниˮимʼ. 117 Хадриʼ ңэдакыʼ Хаңглавыʼ мядʼ. 118 Мядоʼ сиˮняна Сиˮиы-Хаңглава ңэдакы, пыдуʼ ңамдёвыʼ. 119 Мядоʼ сиˮняна серкта ямбохона сидя харв, харв таневы. 120 ңулиʼ пирцяхаʼ ңэвэхэʼ, пуʼлю тирʼ ермняндиʼ хаенаʼ. 121 ңулиʼ няңомэхэʼ, Лэтдадиʼ сиˮив хасаваʼ севубтяв лэт. 122 Хадриʼ ңэдакы пяʼ яʼ хаңгалава, та хаңганакыʼ сиˮив яндер, хаңглавыʼ пяʼ тикы ңэдакы. 123 Пяльсиˮ-Нябако хасавадёда хасаваʼ хэванʼ та нултада. 124 Хаңглавыˮ-Ерв пыда таремʼ ма: 125 - Хибян ңэбат? 126 Хэйва яхана тарця Хасавамʼ нивэваʼ манэсʼ. 127 Пяльсиʼ-Нябако пыда таремʼ ма: 128 - Намдсядбатаʼ, нисьтабтаʼ мань ңэдакэмʼ Нюдя-Пяльсямʼ. 129 Хаңглабиʼ -Ерв пыда таремʼ ма: 130 - ңэсыʼ-ңацекыˮ, Мядонда-Хасавамʼ нюрктахарңараʼ, сянакултарңараʼ! 131 Пяльсиʼ-Нябакомʼ ңэсыʼ-ңацекыˮ сидя харвʼ, харвʼ хэван вадладунюʼ. 132 Сидя харвхад ңыхы малхаданда сидя ентёвы еся иня. 133 Тикы еся иняʼ малхана Еся-Ебцʼ таневы. 134 Еся-Ебцʼ ярʼ тарˮ мадаңга, пуць мадаңга. 135 Еся иняʼ ярʼ тарˮ мадаңга, пуць мадаңга. 136 Сидя пахаңгана, харвʼ пахаңгана сиʼив еся паңг, паңг таневы. 137 Еся паңг ярʼ тарˮ мадаңга, пуңь мадаңга. 138 Хибяриˮ хаˮма, невхэвы хаˮвы сэберˮ пярахаʼ, едэй хавыˮ вэсодуʼ тамбарңаˮ. 139 Пяльсиˮ-Нябакомʼ Еся-Ебцʼ мюʼ ңамдтаʼ нидуʼумʼ. 140 Няби хэвхад Сиˮив вэтанаˮ, няби хэвхад Сиˮив салтанаˮ. 141 Сиʼив-Салтанаʼ, Сиʼив-Вытанаʼ Сиˮив-Парңэ ңэвы, Сиˮив-Сесавэй ңэвы. 142 Сабтана Сиʼиври-Хасава палы няˮамби. 143 Сиˮив-Парнэр еся инямʼ пиняʼ нэкалңадуˮ, Сиʼив-Сесавэй салңадуˮ. 144 Еся-Ебцˮя нумʼ ядринʼ пилиʼ санэйʼ. 145 Тюˮуʼ мирна, ебц мирна. 146 Пяльсиˮ-Нябако сэврида мэˮэ. 147 Яʼ сидʼ янʼ саңода хэвы. 148 Тайна хунанда яʼ хойʼ ниня юдмянʼ мядʼ, мядʼ таневыʼ. 149 Мядоʼ сицганя, сиңгы ханахана Лад-Сэрˮ-Тэта хасавадёвы. 150 Муңгта пямна нелнаявы. 151 Муңгуда ёльцемби туˮутана тюхунда. 152 Сидянда яляко, сэвнда ялякоʼ Хаңглабиʼ янʼ яломъяхаʼ. 153 Сидя нянда вар тамбамъяхаʼ, ханя мандакы: 154 - Пяльсиˮ-Нябако, тевʼ ңамдвэн. 155 Тикы Ебцхад вадумдабтувʼ, ниңгодабтувʼ? 156 Тикавахана Пяльсиʼ-Нябако тамна саңода хэвы сиˮив хунˮмана, яляʼ хунˮмана. 157 Яʼ хойʼ ниня юˮ ңарка мяʼ. 158 Мядоʼ сиңганя Сиˮлерако-Тэта ханеˮянда ниня хасавадёвы. 159 Муңгта пявна нелнаявы. 160 Муңгда ёльцеби тютна тюхунда. 161 Сидянда яляко, сэвнда яляко Хаңглавиʼ янʼ яломъяхаʼ. 162 Сидя нянда вар тамбамъяхаʼ, ханя мандакы: 163 - Пяльсиˮ-Нябако, Хаңглавиʼ-Ебцанʼ тевʼ тэввэн. 164 Вадумдабтув ниңгодабтувʼ? 165 Пяльсиˮ-Нябакоʼ саңода хэвы сиˮив хунˮмана, яляʼ хунˮмана. 166 Тайна хунанда яʼ хойʼ ниня юдмянʼ мядʼ, мядʼ таневыʼ. 167 Мядоʼ сиңганя, сиңгы ханхана Ялинзе-Тэта хасавадёвы. 168 Муңгта пямна нелнаявы, муңгудоʼ ёльцеби тютна тюхунда. 169 Сидянда яляко, сэвнда яляко Хаңглавиʼ янʼ яломъяхаˮ, Ханя мандакы: 170 - Пяльсиˮ-Нябако, тевʼ тэввэн Хаңглавиʼ-Ебцʼ мюʼ. 171 Хаңглавиʼ-Ебцʼ мюд вадумдабтувʼ, ниңодабтувʼ? 172 Пяльсиˮ-Нябакоʼ саңода хэви сиˮив хунˮмана, яляʼ хунˮмана. 173 Тайна хунанда итя ңабтеня явʼ саляхана сиˮив юрʼ мяʼ. 174 Мядоʼ сиңганя ханеˮятоʼ ниня Сиˮив-Пяльсяр хасавадёвыʼ. 175 Есяʼ пяльсядуʼ хаерадʼ едʼ салмгартаˮ. 176 Сиˮив-Пялься нинекыʼ манʼ: 177 "Нябаковаʼ Хаңглабиʼ-Ебцʼ мюʼ ти ңамдёвы." 178 Еся-Ебцˮя тасиʼ пяда. 179 Пяльсиˮ-Нябако тюˮуʼ санаʼ нимʼ. 180 Сидя маланʼ, харвʼ маланʼ Еся-Ебцˮя санаванда серʼ, Ебц худада. 181 Сиˮив-Вытани, Сиʼив-Салтани, Сиʼив-Сабтани Еся пыңгаʼ ярʼ, Еся-Ебцʼ ярʼ тюкуʼ маторъяда. 182 Пяльсиʼ-Нябако сидя харвˮямʼ малхататиʼ тасиʼ выяръяда, сидя харвъямʼ ваносавэйʼ вэрдаңахаюда. 183 Сидя харвˮямʼ ңока мядʼ няʼ миналңахаюда. 184 Сиˮив юрʼ мядмʼ сидя харвхана сидя хэванʼ худылаңахаюда, сиˮив юрʼ мядмʼ сидя харвхана няʼялъяда. 185 Хаңглавиʼ-Ерв, Нюдя-Хаңглава Нюдя Нюндя няʼ пыдиʼ хаювэхэʼ. 186 Туёць моңгахаʼ, пыдиʼ таремʼ махаʼ: 187 - Нюдя-Пялься, ябтанʼ та ңэя! 188 Хаваеванʼ нянаʼ ниниʼ харваʼ. 189 Недков-Нюв, Нюв табцакэмʼ хурка мирципойʼ. 190 Тыниʼ пелямʼ, пе лямʼ табцакэмʼ. 191 Пяльсиʼ-Нябако та ңэвадайʼ. 192 Пыда таремʼ ма: 193 - Тенд нерня хаңглава пяр, пяр яңгоя! 194 ңока саво хибямʼ хадаривэкэн. 195 Тикавахана Хаңглавиˮ-Ерв пыда таремʼ ма: 196 - Тебтад няна тюн сертаңгуваʼ. 197 ңобкарт поʼ илерэвэдиʼма. 198 Пяльсиʼ-Нябако таня иле, няхарˮ поʼ иле. 199 Сяʼны ңэбта Хаңглавиˮ-Ерв-Вэсако масьнюʼ Недконда-Нюхунда: 200 - Няхарˮ поʼ иледиʼ хартиʼ ңаниʼ ңацекэр яңгунюʼ. 201 Недкода-Нюдя пыда таремʼ ма: 202 - Нюдя-Пялься няхарˮ поʼ ямбан идан вакацямʼ нидась манзабтаˮ. 203 Хаңглаваʼ-Вэсако-Нисяда масьнёʼ: 204 - Харвабта хасава нинякы ңаˮ. 205 ңэрёй нумгана таңана пэвдяхана пиʼ ерцюня мань тутамʼ, таня хортав. 206 Хонавахандоʼ хара вуниʼ таняˮ. 207 Пиʼ ерцюна пихий пихид ханзоʼ нямна еяʼ панʼ ңылмна Хаңглавы-Вэсако ңудаʼ хайна. 208 Пяльсиˮ-Нябако (Матˮ-Пяльсиˮ-Нябако) ңудамʼ секадта, пинʼ санэйʼ, Вэсакомʼ нумдʼ лабпида, янʼ лабпида. 209 Вэсако туёць моңга, пыда таремʼ ма: 210 - Хаваехэванʼ нянаʼ нимʼ харваʼ. 211 Ябтан та ңэя! 212 ңани ямбхаʼ мюдтамд подертамʼ. 213 Пыдар сит вуньсямʼ хорпюʼ, Недков-Нюв хорпиманзь. 214 Пяльсиˮ-Нябако ңэвадалада 215 Таремʼ илеʼ. 216 Сяˮны ңэбта Пяльсиˮ-Нябако ямданалйʼ. 217 Хаңглавиʼ-Ерв-Вэсако сидя ямб мюдмʼ, мюдмʼ хамадавы. 218 Тикында мюселъядʼ. 219 Сяндʼ мюсебтуʼ, тиндʼ мюсебтуʼ Пяльсиʼ-Нябако хэбцяндада ңэвы мядоʼ ңади явна. 220 Юʼ ңарка мяˮ, мядоʼ сиңганя ханеʼяда ниня Лад-Сэрˮ-Тэта хасавадёвы. 221 Ңэда хаˮавра, Пяльсиʼ-Нябакоʼ няювʼ пыда ядалйˮ. 222 Ңацекэдревʼ ханʼ вэняʼ ти ханзабтэйʼ. 223 Лад-Сэрˮ-Тэта пыда таремʼ ма: 224 - Пяльсиˮ-Нябако, техэ яхаданд, я Хаңглава, Хаңглава яхад сюрхадмэннюʼ. 225 Ян яˮавлын! 226 Пыдар тяхананд сиˮив янаʼ терʼ сёбиʼ мэтаʼ пуй ңуˮумнандуʼ нисетыʼ туˮ. 227 Тикад тяхана сидя ямб мюдмʼ минреван. 228 Не-Папакомд нивэн ёсˮ. 229 Ян яˮавлын! 230 Мале похобэн! 231 Тикы вадида мэсоʼ махаданда ңаниʼ пуняʼ хая. 232 Пяльсиˮ-Нябако ңаниʼ мюселйʼ. 233 Сянд мюсебта, тинд мюсебта сяˮны ңэбта мядоʼ ңади яˮамна хэбцяндада ңэвы, юˮ ңарка мяˮ. 234 Мядоʼ сиңганя ханеˮянда ниня Сиˮлероко-Тэта хасавадёвы. 235 Сиʼлерако-Тэта ситиʼ манэць ңэда хаˮавра. 236 Пяльсиˮ-Нябакоʼ няювʼ пыда ядалйʼ. 237 Пяльсиˮ-Нябако нултаʼ вунида. 238 Тикы минда хая. 239 Сиˮлероко-Тэта таня нусь хаи. 240 Сиˮлероко-Тэта ңобкава ма: 241 - Тохово туртамʼ пыдар яханд! 242 Сяндʼ мюсебтуʼ, тинд мюсебтуʼ мядоʼ ңади явна ңаниʼ мюсевыʼ. 243 Юдмян мяд, мядʼ ңэвыʼ. 244 Мядоʼ сиңганя ханеˮянда ниня Ялинзе-Тэта пыда хасавадёвы. 245 Пялъсиˮ-Нябакомʼ, Нябакомʼ манэʼманда серʼ ңэда хаˮавра, пыда ядалйˮ. 246 Пяльсиˮ-Нябако нултаʼ вунида. 247 Ялинзе-Тэта пыда таремʼ ма: 248 - Пяльсиˮ-Нябако, туркува тутамʼ пыдар яханд! 249 Ңаниʼ мюсеʼ. 250 Сянд мюсебтоʼ ңодʼ, таремʼ мэнаханда ңодʼ. 251 Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 252 - Нехэʼ, мюседиʼ, хартиʼ мюседиʼ! 253 Мань хантамʼ, ңока мядон манэць тара, хад илевамдуʼ. 254 Пяльсиʼ-Нябако ңэдалаʼ ниˮм. 255 Мякта тэвыʼ, пыда таремʼ ма: 256 - Нюдя-Пялься! 257 Мань панын екан! 258 Харт паны, паныд серʼ! 259 Пяльсиˮ-Нябако харта паныда сера. 260 Нюдя-Пялься харта паныда сера. 261 Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 262 - Тедаʼ мань ңэдалёвавнан хантан. 263 Мань мюдан хоңгун. 264 Хаңглавиʼ-Не-Ню сит ядтаңгу. 265 Сит маниеңгу, тумдодоңгу. 266 Пыдар мандан: 267 "Ңамгэ сырңан? 268 Няхарʼ поʼ ямбанʼ сиʼми нисян манэсˮ?" 269 Хонёрабˮ нандиʼ нён парумбюˮ. 270 Пыда юндарта: 271 "Мядод хуркавна илеʼ?" 272 Пыдар мандан: 273 "Мядон сававна илевыˮ." 274 Тикында ңэдалэйˮ Нюдя-Пялься. 275 Сидя не тамна мюсевэхэʼ. 276 Хаңглавиˮ-Недко Нюдя-Пяльсянʼ пилиʼ сырңа. 277 Нюдя-Пялься пыда таремʼ ма: 278 - Ңамгэ сырңан? 279 Няхарˮ поʼ ямбан сиˮми нисян манэсˮ? 280 Хонёвахандуʼ хара вуни таняʼ. 281 Хувыʼ няна ңаниʼ ямдэядʼ. 282 Сянд мюсебтоʼ, тинд мюсебтоʼ сиˮив юрˮ мяʼ, мядʼ ңадимяˮ. 283 Мякʼ тэвыдʼ. 284 Пяльсиˮ-Нябако мюдʼ нерад пыда тарпыʼ. 285 Хаңглавиˮ-Недко Пяльсиˮ-Нябаконʼ сыласеты, Нюдя-Пяльсянʼ сыласеты. 286 Мюдмʼ ңэдʼңаʼ. 287 Тикавана тюнтаңурңаʼ. 288 Таня илеʼ. 289 Сянд илебтуʼ, тинд илебтуʼ яʼ сидкад мюдʼ ңадимяʼ. 290 Мядуʼ ңади янʼ та ңэсовыʼ. 291 Ңэдалёда то. 292 Хаңглавыʼ-Ервʼ-Нюдя ңэвтолвы Сиˮив-Пяльсиʼ-Папакомʼ. 293 Сиˮив-Пялься пыдоʼ таремʼ маʼ: 294 - Маняˮ сермаˮ яңгу. 295 Маняˮ Не-Ервваˮ. 296 Нябаковаʼ таня. 297 Харта Не-Ерв. 298 Пыда няданда ңэвтадаʼ. 299 Пяльсиʼ-Нябако Не-Папакомда ти миʼңада. 300 Пыда таремʼ ма: 301 - Савондаʼ сермня турць пэрңадаʼ, хэсь пэрңадаʼ! 302 Тикавахана сянд илебтуʼ ңодʼ, тиндʼ илебтуʼ ңодʼ Пяльсиˮ-Нябако харта мякананда пинʼ тарпвыʼ. 303 Яʼ сидʼ ян саңода хэвы. 304 Яʼ сидкад ңобʼ ңэдалёда. 305 Сидямʼ мэˮэмы, сидя силереʼэмʼ. 306 Нултаданёʼ. 307 Тоʼма минанда Пяльсиˮ-Нябакомʼ ңэвтолавы. 308 Пяльсиʼ-Нябако пыда таремʼ ма: 309 - Мань нимʼ тутˮ. 310 Мань сидя ңэсы лэбтимʼ. 311 Тикавахана Сиʼлерако-Тэта няби сята хэв пидревʼ хая. 312 Пыда таремʼ ма: 313 - Савонд сермня нибˮнанд харваʼ, вэваʼ тутамʼ. 314 ңэдалэйнюʼ. 315 Сяндʼ илебтуʼ, тиндʼ, илебтуʼ, сяˮны ңэбта яʼ сидкад ңобˮ ңэдлёда, сидя мэʼмы, сидя ялинзеʼэмʼ. 316 Ялинзеˮэ-Тэта нултаданёʼ. 317 Пяльсиˮ-Нябаконʼ нэвтолвы. 318 Пяльсиˮ-Нябако пыда таремʼ ма: 319 - Мань нидмʼ тутʼ. 320 Сидя ңэсыʼ ервңэ мань тарамʼ. 321 Тикавахана Ялинзеˮэ-Тэта няби сята хэв пэдревʼ хая. 322 Пыда таремʼ ма: 323 - Савонд сермня нибʼнанд харваʼ, вэваʼ тутамʼ. 324 Ңэдалэйнюʼ. 325 Сянад, тинадʼ илевыʼ ңэбтуʼ Пяльсиˮ-Нябако Сиˮив-Пяльсямда-Папаната мякаʼна мэвы. 326 Яʼ сидкад ңэдалёдавэй таңумы ярахаʼ вэта выеңга. 327 Тоˮма минхандуʼ мивыʼ саювʼ, ярхад саювʼ ңыну вэрдаˮ. 328 Сиˮив-Пялься тарцямʼ манэˮрись мядикутуʼ едʼ ябтокодарявʼ мядикоту ңанелабтадуʼ. 329 Няруйˮ тулыдˮ. 330 Пяльсиˮ-Нябако пинʼ тарпвыʼ, пыда таремʼ ма: 331 - Сиˮив-Пялься! 332 Пыдˮехэвараʼ тэри мэˮмэдаʼ, сёбериʼ мэˮманадаʼ! 333 Ян яңгувэдаʼ. Юн яхавахана юнраʼ лядпи, сиˮив ямʼ лядпи. 334 Сиˮив хунˮмана, яляʼ хунˮмана юнраʼ ханʼңа. 335 Пыдараˮ сёвдаˮ мань мэрвын. 336 Пяльсиˮ-Нябако нойдё ханда мюд яңгцяʼ хун ңынмда нэкалңа. 337 ңобˮ ңэдабта саювʼ няювʼ сехэрэдревʼ лырелабтасетыда. 338 Тяханда нямна выңэ ханˮңа. 339 Сиˮив яляʼ ямбанʼ енриʼ хаерңаʼ. 340 Сиˮив яляʼ ямбан Пяльсиˮ-Нябако вэя яхаңэ лохолабтада. 341 Сиʼив ңэсоңгана, яляʼ ңэсоңгана сидяри хаивы, хасава хаивы: Сиʼлерако-Тэта, Ялинзе-Тэта. 342 ңынсялмахаʼ, пиняʼ сюрбъяхаʼ. 343 Пяльсиң-Нябако пыда таремʼ ма: 344 - Хэбтиʼ хаядиʼ, хананариʼ яңгу. 345 Мань яхан сяна нёдиʼ туʼ. 346 Сянˮмана ңоʼ илеңгуʼ нидиʼ. 347 Тикавахана Пяльсиˮ-Нябако мяканда хаянёʼ. 348 Сянад, тинад илевыʼ ңэбтуʼ, сяˮны ңэбта Пяльсиˮ-Нябако Сиˮив-Пяльсянда мякʼ хая. 349 Пыда таремʼ ма: 350 - Сиˮив-Пяльсяв, тедаʼ вуни таняʼ, вэва вуни таняʼ. 351 Вэва тобʼ ңодʼ ермеңгуʼ вунимʼ. 352 Лад-Сэрˮ-Тэта ңодʼ, пыда ңод сиˮив яхананда ситя пирʼ яңгу. 353 Пыда ңоʼ ни ермеңгуʼ. 354 Тедаʼ харвамʼ, хэванʼ харвамʼ. 355 Лад-Сэрʼ-Тэта понʼ ңатена, симʼ ңате. 356 Тамна нибˮан ханьˮ, сёнзяда вэвась. 357 Тюкон тобта, саво ни ңэңгуˮ. 358 Хантанакэмʼ. 359 Сиˮив-Пялься пыдоʼ таремʼ маˮ: 360 - Харт ңарканва, харт ерванваˮ. 361 ңодьʼ нён юрˮ, сиднаʼ нён юрˮ! 362 Хуна я хадкэбʼ маньенаʼ индканаʼ вэвоваʼ. 363 Тикавахана Пяльсиˮ-Нябако мяката хая. 364 Тикы ямдаванда пилиʼ мюсе. 365 Сянад, тинад мюсебʼнанда ңоʼ нернда няна я хойʼ ниня юʼ ңарка мяʼ. 366 Лад-Сэрˮ-Тэтаʼ мядуда ңадимяʼ. 367 Пяльсиˮ-Нябако та нултада. 368 Лад-Сэрˮ-Тэта инямʼ няʼ мада, тыʼ сёʼ ёмана. 369 Тикавахана ёʼ лида теклыʼ. 370 Пыда таремʼ ма: 371 - Пяльсиˮ-Нябако, сит ңатемʼ понʼ ңатемʼ. 372 Мюдмʼ ңэдˮна, пуйко ямдико янʼ нись хаˮамʼ. 373 Тикавахана тюн сертаʼ. 374 Таремʼ илеʼ.