1 Ӈaʦekɨ ӈarka jedʔ 2 xoj ӈaʦekɨʔ ilʔ 3 luʦa jadʲa padarkana nʲurtʲej maӈgtɨ irɨ- ӈaʦekɨʔ jalʲaʦe tolɨ. Ӈamgerʲi nʲeneʦʔ, ӈaʦekɨ ӈeβanda jolʲʦӈgɨ ilamda, ilʲeβanda jambanʔ ibʲetada. nʲudʲa ӈeβanaʔ malӈgana ilandʔ nʲesejβana sɨrӈaβaʔ. xusuβej xadkeӈgana sʲermʔ xarnaʔ seβxanaʔ, xarnaʔ pʲanɨkanaʔ manʲijeβaʔ. Ӈaʦekɨ ӈarka pertʲada manzajadatʲikɨ sʲanakurma. xojxana βadʲodana ӈaʦekɨʔ, xardaxana βadʲodana ӈaʦekɨʔ nʲaxatatoʔ ilandoʔ jaӈga. xardaxana ӈaʦekɨ jadʲa jambanʔ jaslʲaxana, sadʲikxana me. xoj ӈaʦekɨʔ ilanda ӈulʲiʔ panӈa. 4 manʲ pudana ӈedalʲormaxananʲiʔ tazoβskoj rajon nʲana xoj mʲaknanʲiʔ medamzʲ. tʲeda nʲandaʔ βɨӈgana ilʲena ӈaʦekexeʔ ӈob saβa jadʲa nʲamna padnaӈgudmʔ. pɨdʲiʔ pɨxɨdadʲiʔ gazʲets xana manemanʔ ӈulʲiʔ xarβaӈaxanzʲ pʲilʲiʔ nʲerdʲe nʲubʲedʲiʔ βadʲekarʦʲadmʔ. ser sokmʔ meta xasaβa ӈaʦekɨʔ nʲumdʲa paʨo. tʲet poda. xeβxananda parʲidʲena sokmʔ meta nʲabakoda. nʲumdʲa pʲajnʲe. matʔ poda. 5 Ӈamgerʲi jalʲa xubtaxad peӈga. pɨdʲiʔ peβsʲumʲa nʲana ponʔ sʲanakuromaxadandʲi, tarʲemʔ ӈodʔ nʲerdʲenʲa mɨnʲirta βenʲeko sʲenaxad jurkorʦetɨxɨʔ. pʲajnʲe papamda jembata nʲadabasʲetɨ. Ӈaʦʲanda tʲemʔ mʲipsʲetɨ, mamanda sabuβnda xormʔ sabsʲetɨ. tʲikɨ sʲerodʲiʔ mesoʔmaxadandʲiʔ, tʲonʲaӈɨ βesako nʲisʲamdʲiʔ manemanzʲ xesʲetɨxɨʔ. βesako nʲisʲaӈe irʲimdʲiʔ nʲumdʲebasʲetɨxɨʔ. paʨo tɨʔ maʔlambdaxaʔna nʲekamda nʲadaba xanʦetɨ. tɨdʲiʔ teβramaxadandʲiʔ paʨo sʲajamʔ tɨnzʲamda nekalʦetɨ. jarkolanʲi ӈarka nʲita poӈgana pʲisʲa ӈarkoʦʲaraxa ӈesʲetɨ. xanʲaӈexena ӈaʦʲaxadanda jerʲebʲerʦetɨ. Ӈeβanda sʲerʔ tɨʔ jarkɨba pʲabnanda. 6 pʲajnʲe ӈarka nʲedrʲeβʔ xanʲaӈexena inʲamʔ nʲambasʲetɨ. sʲonzʲanda mʲuj βeβa ӈebta, βadoʔ maxana tɨda jerambasʲetɨ. xanʲaӈexena ӈaʦʲanda mʲinrʲena tɨmʔ xanʲa βetoltaʔ. 7 tɨnzʲ jolʲʦemʲaxad jaӈor sʲajβomoxadandoʔ nʲenej ilndʲiʔ pesʲetɨʔ. Ӈaʦʲandʲiʔ ӈedalʲorʦʲ xebʔ, nʲisʲandʲiʔ xan ӈemʲana jaraʦʲ xajurʦetɨxɨʔ. jalʲana judmʲanʔ jaӈorej pʲodsʲetɨxɨʔ, jarʦetɨxɨʔ, nʲidʲi sʲanzʲ nʲuʦʲambasʲetɨxɨʔ. 8 ixʲindʲiʔ ӈamge to, tarʦʲaxaʔ ӈesʲetɨxɨʔ. pʲajnʲe sedoranamʔ manepata, nʲebʲanda leʦemʔ xanzʲetɨ, sedora ӈamdsʲetɨʔ. paʨo mʲirtʲamʔ manepata, mʲirʦʲ pesʲetɨʔ. xanakomʔ iβxalabtʲi, xanakomdʲi ӈobtʔ nʲamsʲetɨdʲiʔ. 9 Ӈanʲi xarβobtana sʲerʔ, laxanakomʔ βadʲema. laxanako βadʲepatʲiʔ, malʔ ӈobt βetasʲetɨdʲiʔ. xanʲaӈexena βesako nʲisʲandʲi ӈeβadʲobʔ. laxanankodamdʲiʔ xanzʲ irʲimdʲiʔ maxanʲa xanasʲetɨdʲiʔ. tʲikɨ namdβɨdʲi pʲelʲej nʲana nʲaxatʲi βadʲeʦetɨdʲiʔ. xanʲaӈexena ӈopoj laxanakomdʲiʔ sʲidʲa sʲan jalʲa βadʲeʦetɨdʲiʔ. 10 tamna tʲikɨtʲiʔ xaβna luʦa βadamʔ toxolaβanʔ xarβaӈaxaʔ. luʦa βadaβna laxanakurta tanʲabʔ, jetrʲi saβoβna inzʲelʲesʲetɨxɨ. pʲajnʲe tarʲemʔ masʲ: 11 - manʲ ӈarmbanʲiʔ luʦenʲedmʔ ӈeӈgudmʔ. 12 peβsʲumʲa nʲana xusuβej pertʲadʲi manzajadʲiʔ, sʲanakodʲi ӈulʲiʔ paӈoda mʲiӈa, ӈanʲi ӈamgerʲi malʔ ʔjurɨbʲidʲiʔ. xonaβa jolʲʦӈgana, laxanako meʦetɨxɨʔ. nʲaxatʲiʔ inzʲelʲenandʲiʔ xonarasʲetɨxɨʔ. 13 m. jarʔ padβɨ 14 tʲuʔuj sʲidʲaӈgaxana manʲijenajudaʔ pʲajnʲe nʲabʲi paʨo. Ӈɨlʲnʲaӈɨ sʲidʲaӈgaxana mʲatoʔ tʲerʔ: nʲebʲadʲiʔ, ӈaʦʲadn, βesako nʲisʲadʲiʔ, nʲekadʲiʔ, ӈarka nʲabakodʲiʔ. 15 ---- 16 Ӈatʲebʲasaβejʔ 17 tazoβskʲij rajon meta jesʲadamda gazpromxad paӈgadʲoda organʲizaʦɨjaʔ ӈedarambasʲetɨ.ʔ Ӈopoj jamburggazdobɨʨa tʲikɨ rajonanʔ mʲimandada samblʲaӈg juʔ mʲillʲion jesʲa pʲir. jesʲasʲaβaxad tʲirtʲa ӈanoʔ ekspʲedʲiʦɨjaʔxana manzarana nʲeneʦʲaʔ ӈamgexertmʔ nʲi perʔ. 18 jesʲa ӈeβa mʲirmʔ maʔlambada inspʲekʦɨjaʔ tʲerʔ maj irɨʔ nʲerʦʲu samblʲaӈg mʲillʲionxad βatamboj jesʲamʔ jamburggazdobɨʨaxad xana βadʲeʔӈa. tʲikɨ jesʲdoʔ taslaβɨ jalʲaxaʔna tazoβskoj rajon jedʔ mʲipβɨ ӈebto ӈatʲebʲasʲaӈguʦʲ. tʲedak ʔjamʔ memamdoʔ nʲidoʔ saldambʲuʔ. 19 tazoβskoj rajon jerβʔ gazpromanʔ tʲidpoj laxanaʔ. maj irɨʔ jernʲa okruganaʔ rajonata jerβʔ jesʲasʲaβamʔ taslambʲiʦʲ. tʲeda βadʲeta rajonʔ jerβʔ nʲikolaj nʲikolajeβʲiʨ xarʲuʨi tarʲemʔ masʲ: 20 - sʲamʲanxatʔ ilandoʔ saӈgoβotaʔ puroβskoj, nadɨmskoj, tazoβskoj rajonʔ. xarnaʔ tʲikɨ sʲermʔ tasla nʲiβaʔ pʲirasʔ. 21 okruganaʔ Ӈeβaxɨ jerβʔ jurʲij βasʲilʲjeβʲiʨ nʲejoloβ oao "gazprom" praβlʲenʲija prʲedsʲedatʲelʲmʔ rem iβanoβʲiʨ βʲaxʲirʲeβmʔ tasalkoβanzʲ xaӈada. tʲikaxana manʲaʔ okrugaβaʔ, nʲabʲi "gazpromʔ" tad nʲernʲa pʲaβanda manzajandʲiʔ nʲamna tasalkodӈaxaʔ. 22 tʲikɨ xaβna rajonʔ gazmʔ tʲuʔu tarprambada nʲitoʔ nʲiβɨ sʲertabada sʲeroʔ nʲido jurɨbʲuʔ. jamburgaxana sʲidʲa ӈarka jerβ soβʲeɕːanʲijem neӈguxuʔ. tazoβskoj rajonxana manzarana organʲizaʦɨjaʔ pojodoʔ taslambaӈguʔ. 23 g. kononʨuk padβeβna. 24 xalmʲer sʲedʲe. 25 ---- 26 jendalʲi paӈgabtɨ 27 Ӈarka salʲa jaβ serta panʔ tamna tʲuʔu xertamadaβej. tʲiʦɨ. Ӈopoj tʲumʲenskoj oblastʲanaʔ ibaʔ nʲajuna jaxaʔ laӈgotoʔ nʲimnʲa jendalʲidoʔ paӈgabtɨʔ. xanʲaӈɨ xaradʔ saβo iknʲa xanʔ. 28 βagajskoj rajonxana tukuzmʔ nʲubʲeta xardaxana ilʲena nʲeneʦʲaʔ idʔ poӈgana xaiʔ. oblast dʲeputat βladʲimʲir kramskoj tʲikɨ nʲaxata βʲertolʲotxana ӈaβarʔ, pardonʔ teβraβɨsʲ. 29 uβatskoj rajonxad turtasmʔ nʲubʲeta xardaxad 277 nʲeneʦʲamʔ ikad tʲedβɨdonzʲ. tanʲana iʔ tamna tʲuʔu mʲindʲaraxa. nʲaxarʔ xarad tʲerʔ, 340 nʲeneʦʲ tamna nʲidaβdaβej. jarkoβskoj rajonxana majandʔ jonar mʲanʔ xʲibʲaʔ jerʲemɨʔ. 30 irtɨʃ jaxaʔ iʔ tobolsk maradʔ ӈɨlna tʲuʔurʲiʔ mʲiӈa. nadoʔ jorkaxana ӈeda xarad nʲeneʦʲaʔ lakamboj xajebʲidoʔ. Ӈamgarʲidoʔ tʲuʔu teβabʲidoʔ. 31 ia sʲeβʲer-prʲessʔ 32 ---- 33 xanuj nʲeneʦʲaʔ nɨlanaʔ 34 puroβskoj rajonxana nʲeneʦɨjeʔ nʲadabada komʲitʲetʔ manzaramadaʔ ӈadʲi. nʲenoxoβaβna sojaʔma jaxatatoʔ xanuj nʲeneʦɨjeʔ saʦʲ nʲadabʲiʔ. tʲeda meta ponaʔ nʲerdʲena irɨxad 27 nʲeneʦʲandoʔ malʲe nɨlanamaxadandoʔ mʲaktoʔ tooʦʲ. 35 tad toβanda jalʲaxana ӈanʲi nʲaxarʔ judʔ mʲan iba jaʔ nʲaʔ ӈedaraӈguʔ. taddʲikad komʲitʲetanʔ jesʔ tobʔ, βesako jesʲamʔ nʲaʔmarpadʲidoʔ ӈobtarʲemʔnɨdanaβanzʲ xandaʔ. 36 puroβskoj rajonxana manzarana jerβʔ indoʔ jadmʔ meʔӈaʔ. xusuβej nʲudʲako xardaxaʔna ilʲenʲidoʔ sʲakandoʔ tʲenʲeβɨdoʔ. Ӈadʲbʲatoʔ βesakoʔ, xadӈeda, xanuj nʲeneʦɨjedoʔ nɨlanaβanzʲ ӈedabtambʲidoʔ. Ӈanʲidoʔ ilʲesʲ jaxanatoʔ nʲadabʲidoʔ. 37 ia sʲeβʲer-prʲessʔ 38 ---- 39 Ӈaʦekɨʔ ӈarka jalʲa jedʔ 40 tuda nʲi xabtʲodʔ 41 narej numgana βɨʔ tʲerʔ mʲerʔ jurkurӈaʔ. malkodadoʔ pʲi jernʲa tɨda maʔlaβanzʲ sʲenasʲipoj sanasʲetɨʔ. xajeradʔ seβ tʲuʔuna xzmʲaxad, mʲata xeβuβna tɨda teβrasʲetɨda. tamalӈgana xasaβaʔ pʲixʲinʲa jalʲaʔ judʲerkana sʲabarʦetɨʔ. sadoʔ tʲerʲebasʲetɨʔ. 42 jamalʲskoj rajonxana nʲeneʦʲaʔ ӈarʲojӈe ilʲeʔ. taӈotoʔ, sɨrʲitoʔ ӈopoj jaxana tɨdoʔ xadolambʲidoʔ. βetʲa okotetto nʲero jaβʔ nʲajuβʔ nʲaβotana jesʲiʔ jonexana ilʲesʲetɨ. saʦʲ ӈarka nʲeneʦʲ. nʲusaβej, nʲuta nʲuʔ tanʲaʔ. tɨnzʲanda 43 nʲaʔamba tʲeda laxapa tɨtaʔ pomna jaderʦetɨ. 44 Ӈaβnanda xarta jaxananda ӈobʔ xɨnʲibej nʲeneʦʲaӈe todʲosʲetɨ. xanʲe pʲirӈadasʲ. Ӈarmanda sʲerʔ xasaβa nʲudaʔ sʲexeremda nʲodalӈadoʔ. tʲedaʔ nʲaxarʔ xasaβa nʲuda: xajkɨ, βako, jura - malʔ xartoʔ tesaβejʔ, mʲadʔ tʲersaβejʔ. 45 irʲindoʔ mundʔ ӈaʦekɨʔ inzʲelʲe perӈaʔ. tʲuku narej jalʲaxaʔna βetʲaʔ ida jaderӈa. Ӈoka poʔ tʲaxana 46 ӈanʲi tarʦʲa jamb nara tanʲasʲ. tamalӈgana nʲeneʦɨjeʔ tɨʔ ӈamge pʲirxaβadoʔ ӈanʲi xaʦʲ. pɨda tɨda ilʲeβanda sʲerʔ tʲanʲuβorӈaʦʲ, ӈokβorӈaʦʲ. 47 sʲanakoda nʲundʲa nʲunʔ βesako ponʔ sɨrӈa. ixʲinʲanda ma, tumʲiʔ nʲi xabtʲod! ilʲeβa jambanʔ tɨ nʲeneʦʲamʔ 48 ӈaβlambaӈguda. 49 tʲuku x. nʲambaraʔ tadtaβɨ sʲidʲaӈgaxana tʲuʔuna manʲijenaraʔ βetʲa okotetto. Ӈanʲi sʲidʲa sʲidʲaӈgaxana nʲutʲa nʲuxuʔ. 50 x. jasaβejʔ padβɨ 51 ---- 52 g. pujko 53 nʲabʲi nʲebʲaβ 54 ---- 55 sʲan sɨraʔ seβ xaʔmasʲatdake, 56 βɨʔ jaxaβaβaʔ sʲanʔ sɨrʲemdake? 57 sʲan ӈaʦekɨ torʲisʲatdake, 58 toxoʔmaxadanda xesʲatdake? 59 ---- 60 βɨʔ tʲiӈgexed maʔlʲosʲetɨβaʔ, 61 intʲernatxana βadʲodasʲetɨβaʔ, 62 nʲebʲaʔ jeʔejӈe tolʲorʲisʲetɨn, 63 sʲejkoxoʔnaʔnaʔ pojrʲisʲetɨn. 64 ---- 65 Ӈobʔ luʦaʔ βadamʔ tamna jexera, 66 luʦaʔ ӈamnʲalada mɨmʔ jexerabʔ, 67 bukβakoʔjaʔ padrakoʔ nʲinʲa 68 xamedʲitoʔ jaӈgu iʔnʲaʔ xanʲerkana. 69 ---- 70 toxodaβa sʲermʔ βɨdsʲetɨβaʔnʲoʔ, 71 jaʔ tʲiӈgeβana xerʲisʲetɨβaʔnʲoʔ: 72 jaβoʔ sʲorxaʔna nʲud nʲimʔ nuʔ, 73 nʲabʲiʔ dʲadpʲiʔnʲoʔ tʲexesʲada nuβmʔ. 74 ---- 75 Ӈanʲiʔ nʲaxabʲinaʔ toxolaӈgurtaʔma, 76 Ӈanʲi xanʲaӈɨʔ saβumdaӈgurtaʔma. 77 nʲebʲaʔ jeʔejӈe sʲit βadʲeʦetɨʔ: 78 sʲonzʲakoda lataʔ, nʲud manzʲetɨʔ. 79 ---- 80 sʲit sʲurtʲe, ӈulʲiʔ manekart, 81 janʔ manorako nʲur ӈulʲiʔ ӈoka. 82 todabʦʲandarʲeβʔ ӈanʲiʔ judabʲid, 83 jaʔ tʲiӈgeβana ӈanʲiʔ sambasanʔ! 84 ---- 85 sʲan jaʔ sʲertʔ nʲud toxolanʔ, 86 nʲebʲaʔ totrʲeβʔ saʦʲ taraӈan. 87 jaʔ xanʲarʲina mebʔnand ӈodʔ 88 nʲud tʲenʲerʲiӈguʔ nʲabʲi nʲebʲakomdoʔ. 89 ---- 90 nuβʔ sarmʲikʔ toʔ 91 numda ibaӈe xaja. jamb naraʔ pudanada xai. sɨra Ӈarkoβna xolka. nuβʔ sarmʲikʔ jamal janʔ teβɨdʔ. 92 ijunʲ irɨʔ nʲurtʲee jalʲaxad jabtoʔ, ӈaʔӈoʔ nʲeneʦʲaʔ xadaba pʲaadonzʲ. okrugxananaʔ xanʲe malʲe sʲeroʔӈa . xanʲena nʲeneʦɨjeʔ sʲero mʲinrʲenʲaʔ βatomʔ taʦʲ. xasaβaʔ malʲe ӈaxaʔna xanʲeβanzʲ xamʲedɨʦʲ. 93 salʲexardaxana ilʲenaʔ aksarka xaradʔ nʲajuβʔ ӈeda sʲexerɨʔ sʲerʔ xanʲeβanzʲ jada jaderӈaʔ. xanʲaӈɨdoʔ polujmʔ nʲubʲeta jaxaʔ sʲerʔ ӈanoxoʔ na xanʲeʔ. jaxa βarʔ ӈarkoβna ib ej iʔӈe xajaʦʲ. 94 tʲuku x. jaungadʔ tadtaβɨ sʲidʲaӈgaxana manʲijenʲidaʔ nʲurtʲej xoxorejʔ. 95 β. serʔ padβɨ