1 nermʔ joʔ jerβʔ maʔlʲurӈaʦʲ 2 jamalβaʔ pudana poxoʔna saʦʲ junʲeta jaӈe xaja. xanʲarʲina tʲenʲeβadoʔ. jaβaʔ tamna saβaβna namdβandoʔ jeʔemnʲa uʨenojʔ, padnana nʲeneʦʲaʔ ӈobrʲi xeβrʲi turʦetɨʔ. tʲuku ponaʔ naraxana ӈerm joʔ zakon sʲertabada nʲeneʦɨjedoʔ salʲexardanʔ maʔlʲurӈaʦʲ. sʲidʲa jalʲaʔ jamban tasalkuʦʲ. 3 tad nʲernʲa ӈerm jaxana xanzʲerʔ ilʲeβaβaʔ ӈob manʲijeӈgudoʔ. 4 xebʲandoʔ nʲernʲa tʲirtʲa ӈanoʔ ӈamdolaβa xeβxana tʲet mʲakna mʲadoӈaʦʲ. tɨʔ pertʲaʔ texeʔna ӈedalʲoltambʲidonzʲ. sʲojotejʔ sʲo meʔӈaʦʲ. jaxanaʔ teβoromamdoʔ ponʔ tʲenʲeӈgudoʔ. 5 ---- 6 nɨlanaβanzʲ meʔ 7 puroβskoj rajonxɨ tarko-salʲaʔ xardaxana toxolkoda ӈaʦekɨʔ ta xanʲarʲina nɨlanaӈguʔ. tɨʔ pertʲiʔ nʲuʔ βɨnd xandaʔ. xardaxana ilʲenʲidoʔ iba joʔ nʲaʔ nekaltadoʔ. Ӈokxanda tanʲaʔ ӈedaraβandadoʔ jurmʲan. 8 nʲeboj poʔ tʲikɨ rajonxad ӈobtarʲemʔ taӈok ӈaʦekɨʔ nɨlanaʦʲ. Ӈanʲi xardaxaʔna ilʲenaӈe xanʲa nɨlanaβanzʲ xebʲaraʔ nʲana padaraʔ. 9 ---- 10 jedej ʃkoladoʔ tanʲaӈgu 11 jamalʲskoj rajonxɨ sʲo-jaxaʔ xardaxana malʲe ӈaxakuj poxoʔna ӈaʦekɨʔ toxolko meta xardadoʔ parasʲ. tad pud xanʲarʲina toxolkuʦʲ. tʲuʔukuna mena jerβʔ idoʔ jedej ʃkolamʔ sʲertabaβaʔ nʲamna jolʲʦe nʲarkanaʦʲ. xarʲanʲiʔ padroʔ padɨbʲiʦʲ. Ӈamge pʲirxana okrugaxananaʔ ʃkolamʔ tʲikɨ xardaxana taslaʦʲ. 12 tʲikɨ irɨxaʔna jarsʲe tu ӈanoʔ tanʲaʔ mʲirjja ӈaβeʔ teβrambaӈguʔ. maj irɨʔ pudana jalʲaxaʔna ʃkola ӈesʲ jamʔ salmramba pʲaʦʲ. xardandoʔ jermnʲa ӈeda sʲexerɨmʔ sulurӈadonzʲ. xanzʲerʔ jedej ʃkolamʔ sʲertabaβamdoʔ gazʲetaxananaʔ jetrʲe padɨbaӈguβaʔ. 13 n. okotettoʔ padβɨ 14 ---- 15 saβaβna toxolkuʔ 16 Ӈaʦekɨjej! salʲexardaxanaʔ sanatorno-lʲesnoj ʃkola tanʲa. tʲikaxana okruganaʔ tʲiӈgeβna ӈeda nʲudʲakoʔ, ӈarka xardaxatʔ toβɨ nʲidaʔ ilʲeʔ, toxolkuʔ, sʲanako perӈaʔ. toxolkoβandoʔ irmanʲa sʲiddoʔ lʲekaratambʲiʔ. sʲonzʲtoʔ mʲuj ӈamgedoʔ xad ӈaʔ. 17 nʲenej nʲeneʦɨjeʔ nʲuʔ xartoʔ βadamdoʔ toxolambʲiʔ. sʲiddoʔ toxolambadandoʔ nʲumda lʲudmʲila iβanoβna japtunaj. tolaӈgoβandoʔ xaβna xurkarʲi stʲixotβorʲenʲijaʔ, pʲjesɨʔ konʦertaxaʔna meӈetɨʔ. taddʲikad mekad ilʲemʲiʔ tʲenzʲebtʲembasʲetɨʔ. 18 sanatorno-lʲesnoj ʃkolaxana toxolkoda ӈaʦekɨʔ ilandoʔ saβa. nɨlanaβa jalʲaxana salʲexardaxana ӈeda ӈamgarʲi letambalβanʔ, nʲekɨtoʔ, nʲabakutoʔ toxolkoβa uʨilʲiɕːexaʔ xanʦetɨʔ. 19 tad toβanda irɨxana mʲaktoʔ xandaʔ. Ӈopoj ӈaʦekɨmʔ laxanako 20 nʲaʔӈaβasʲ, tarʲemʔ masʲ: 21 - mʲaknʲiʔ teβmaxadanʲi ʃkolamʲiʔ, lʲudmʲila iβanoβnamʔ, nʲebʲaxanʲi ӈulʲi 22 saβaβna βadʲetaβ. toxolkoβaβaʔ nʲidnaʔ nʲisʲ soʔ. jetrʲe nʲananaʔ mesʲetɨ. Ӈarka nʲaxatanaʔ ӈaxana ilʲeβaβaʔ jursʲetɨβaʔ. 23 tʲuku x. jasaβej tadtaβɨ sʲidʲaӈgaxana tʲuʔuna manʲijenaxajudaʔ traӈaxaʔ. Ӈɨlnʲana lʲudmʲila iβanoβna japtunaj ӈaʦekɨ toxolambʲi. 24 f. serjjalamdʲikʔ padβɨ 25 ---- 26 janaʔ ӈarka jalʲa 27 rossʲija janaʔ nʲeneʦɨjeʔ ilaӈganando, xurkarʲiʔ xebʲidʲa jaledoʔ tanʲaʔ. 28 ilʲeβaʔ jambanʔ majandoroʔmʲidoʔ, jamdoʔ ӈedabaβamdoʔ, saβa sʲero sʲertabaβamdoʔ tʲikɨ jalʲaxaʔna xʲibʲarʲiʔ tʲenzʲebtʲemba perӈaʔ. nʲenoxoβaβna, gʲermanʲijaʔ sajuβʔ 53 poʔ tʲaxana janaʔ soldatʔ xabtamamʔ, maj irɨʔ 9 jalʲamʔ, xusuβej xardaxanaʔ jadabtambasʲetɨβaʔ. 29 talʲe, pʲiʔ sajuβʔ tʲebβɨʦʲ. manʲaʔ soldatnaʔ xonʲodaxandoʔ jerʲemʲaʦʲ. tamalӈgɨ sajnoroma poʔ jaβaʔ ӈedabaβɨ nʲinaʔ tʲej jalʲadarʲeβ tʲenʲedoʔ. xusuβej poʔ sʲerʔ tʲaʃomdanaʔ. Ӈokxanda rossʲijaxana xajeβɨ sʲidʲa mʲillʲion tʲer sajnormɨ nʲeneʦʲaʔ. maj irɨ 9 jalʲaxana nʲeβxɨ panɨdoʔ ordʲensaβejʔ, mʲedalʲasaβejʔ sʲersʲetɨdoʔ. 30 manʲaʔ salʲexardaxana ilʲenlaӈe gʲermanʲijaʔ sajuβ xabtama jalʲamʔ ӈanʲiʔ meʦetɨβaʔ. Ӈarka nʲeneʦʲaʔ, nʲusaβej sajnormɨ nʲeneʦɨjeʔ labtanʔ tosʲetɨʔ. sʲeroʔ nʲurtʲejʔ pamʲatnʲik 31 ӈɨl, ӈob tuta tuʔ xeβanʔ ilʲenʲa ӈamdedo mesʲetɨβaʔ. 32 tʲuku poʔ ӈanʲi poʔ totrʲeβʔ, maʔlʲoβɨ nʲeneʦʲ ӈokasʲ. peʔ tʲaxana ӈeda βorkutaʔ xardaxad janaʔ βarm letambada soldatʔ turӈaʦʲ. pɨdoʔ maʔlʲoβɨ nʲeneʦɨjeʔ nʲerad ӈarka konʦertmʔ ӈadʲimdʲeʦʲ. metʲidoʔ nʲeβxɨ sajnoroma malӈgɨ sʲoʔ, leʔemna xanʔӈaʦʲ. pʲixʲinʲa mʲerʦʲa βɨβarӈasʲ. sʲotoʔ munʔ xurkaβna ӈod ӈaxaʔ soʦʲ. 33 tamna sʲanxaβ jalʲaʔ xardaxananaʔ xebʲidʲa jalʲamʔ meʔӈaβaʦʲ. tʲeda tʲuʔuʔ mʲindʲa ilggɨ nʲeneʦʲaʔ xɨnʲosʲiʔ ilʲeβamdoʔ xamʲedambʲidoʔ. irʲinadoʔ, xarasʲiʔ nʲiβɨʔ sajnorʔ. 34 tʲuku ja. xabeʦʲaʔ tadtaβɨ sʲidʲaӈgaxana manʲijenʲidaʔ maj irɨʔ 9 jalʲamʔ jadabtambadaʔ. 35 f. okotettoʔ padβɨ 36 ---- 37 znamʲaʔ meʔmɨ ilʔ 38 faʃɨstʔ manʲaʔ jaxanaʔ sajnorʦʲ mʲimandoʔ sʲerʔ ӈutoʔ nʲinʲa mena ӈoka jo tʲer ӈudaxatoʔ xaʔaβraʦʲ. xusuβej tarʲemʔ pʲirdalʲeβɨ jaxandoʔ xartoʔ faʃɨstskoj znamʲadoʔ ӈɨdabʲiʦʲ. tʲikɨ znamʲaʔ ӈɨlna ӈanʲi joʔ tʲerʔ saʦʲ βeβaβna ilʲeljjadaʦʲ. jedejβana ӈɨdaβɨ znamʲaʔ jerβʔ nʲeneʦʲaӈgʔ ӈamgexert jabomʔ, taromʔ, nʲiʦʲ tambʲuʔ. 39 Ӈanʲi jaxaʔ sajnormaʔ jolʲʦeβamʔ maneʔlabtamba, faʃɨstʔ βɨdaraβamʔ βadʲeʦʲ, moskβa markɨ krasnoj ploɕːadʲxana soβʲetskoj armʲijaβaʔ xarta nʲarjjana znamʲidaʔ mʲinarʦʲ paradmʔ meʔӈasʲ. tʲet poʔ jambanʔ sajnormɨ soldatʔnaʔ ӈarkaʔ mʲedalʲadoʔ, ordʲendoʔ 40 jaβɨkaʔnatoʔ nʲaxatoʔ tʲebʲerʦʲ sʲeӈgadarʲeβʔ tajnaʦʲ. 41 tamalӈgɨ paradanʔ manʲaʔ janaʔ tʲerʔ xaβna ӈoka joʔ tʲerʔ nʲeneʦʲaʔ sɨrӈaʦʲ. pɨdoʔ jotoʔ tʲerʔ, ӈanʲi joʔ tʲerʔ faʃɨstaxat βeӈgraβɨ soldatxaʔna, ofʲiʦerxaʔna, gʲenʲeralxaʔna, marʃalxaʔna ӈulʲiʔ ӈoka sʲejxad saβa βadʲiʔ xetɨbʲiʦʲ. 42 Ӈaβoʔ pʲirkana krasnoj ploɕːadʔ mʲuj ӈulʲiʔ sɨnӈosʲalma. manʲaʔ soldatnaʔ ӈadsuj faʃɨstskoj znamʲa nʲudʲerʦʲ ӈadʲimʲaʔ. krasnoj ploɕːadʔ jerʔ ӈesondʔ teβxaβa nʲerɨ jadma mʲinandoʔ lerkabtʔ krʲemlʲ nʲajuβʔ sʲurxaljjadʔ. lʲenʲinʔ maβzolʲejʔ ӈɨlʔ nʲoxoltana faʃɨstskoj znamʲa ӈobʔ pud taʔ mojoʔjadoʔ, ӈonʲertoʔ ӈarkaӈe xaja. sʲenʲanaxaβanda nʲemʦaӈe tʲikɨ znamʲidoʔ mʲinʲe krasnoj ploɕːadʔ nʲimnʲa peβra jaduβnzʲ perӈaʦʲ. tʲeda tʲikɨ znamʲadoʔ krʲemlʔ xeβxana krasnoj ploɕːadʔ pʲinʲa nʲeneʦʲaʔ terʲi tanpʲidoʔ. tʲikɨ faʃɨstʔ sʲakapa saʦʲ βeβasʲ. 43 tʲedaʔ laxana tamalӈgɨ poxoʔna manʲaʔ soβʲetskoj armʲijanaʔ bʲerlʲinanʔ pʲisaβej-jalʲaʔ sajnorʦʲ mʲinzʲ teβraβɨ nʲarjjana znamʲaʔ moskβa markana ӈeda soβʲetskoj 44 armʲijanaʔ muzʲejxana ӈa. xurkarʲi joʔ tʲerxaʔ maneʔlabtʔӈe tara. 45 xusuβej jalʲaʔ tʲikɨ muzʲejnʔ turtaʔ manʲaʔ janaʔnʲarjjana znamʲanʔ 46 majmba sɨrʦetɨʔ. sʲanʔ jaxat manesarʦetɨdoʔ. znamʲamʔ maneʔmandoʔ sʲerʔ ixʲiʔnato nʲeβxɨ tʲet saӈgoβota sajnoroma po tʲenzʲebtʲesʲetɨʔ. Ӈamgeʔ pʲiratʔ munzʲiʔ nusʲetɨʔ, armʲijandoʔ nʲaʔ saʦʲ tetna madaβɨ jaletoʔ nʲamna 47 irʲidoʔ jaderʦetɨʔ. taddʲikad malʲe ponʔ munzʲiʔ jadesumbasʲetɨʔ. 48 ...Ӈanʲi tarʦʲa sʲerʔ tanʲasʲ: sajnormaʔ malʲeβarʲida xaisʲ. manʲaʔ armʲijaβaʔ gʲermanʲijaʔ bʲerlʲin martʔ teβotasʲ. faʃɨstʔ mebʦʔ ӈarkaʔja xardʔ ӈeβaʔ nʲiʔ manʲaʔ. nʲarjjana znamʲaβaʔ ӈɨdaβaʔ jeʔemnʲa soldatnaʔ βarʲemdoʔ meʦʲ sajnorӈaʦʲ nʲarjjana znamʲaβaʔ tʲet poʔ armʲijanaʔ irʔlʲemaxadanda, 49 soβʲetskoj soldatnaʔ bʲerlʲinʔ nʲiʔ pʲilʲiʔ iladonzʲ. tarʲemʔ mʲimanda jambanʔ soβʲetskoj armʲijaβaʔ ӈoka jaʔ tʲermʔ faʃɨstʔ ӈudaxat βeӈgrasʲ. manʲaʔ soldatʔnaʔ sʲiddoʔ nʲemʲeӈʔ ӈudaxat ӈujamlaβaʔ jeʔemnʲa soβʲetskoj nʲarjjana znamʲaβaʔ xanʲarʲina manepatoʔ majβandoʔ sʲerʔ xajladoʔ munzʲiʔ mʲusʲkosʲetɨʔ. 50 faʃɨstʔ bʲerlʲinandoʔ nʲiʔ manʲaʔ nʲarjjana znamʲaβaʔ ilβoӈgadanaʔ soβʲetskoj armʲijanaʔ nʲerad xurkarʲi mebʲeta mʲirbʲetunʲi sarkeʔlaʦʲ. manʲaʔ soldatnaʔ tarʲemʔ ӈodʔ sʲidʲitoʔ nʲamna sʲudarta muӈgoʔ pomna nʲernʲarʲiʔ mʲiӈaʦʲ. paranana xaradʔ jake lʲadpa, xaӈanana tuʔ lejoʔ pomna bʲerlʲinʔ ӈarka xardʔ nʲiʔ manʲaʔ janaʔ nʲarjjana znamʲaβaʔ 51 pʲilʲiʔ labnalʔtadonzʲ. 52 tadxaβa faʃɨstʔ pʲilʲiʔ βɨdaraʦʲ. manʲaʔ armʲijaβaʔ tunʲi xanaβanda xaβna faʃɨstskoj znamʲiʔ ӈanʲi marjjadasʲ. 53 l. kassʲilʔ padβoβna 54 ---- 55 kulʲtura ilʔ 56 sʲojotej nʲe ӈaʦekɨ 57 Ӈerm tʲer nʲeneʦɨjenaʔ nʲuʔ ӈarβomaxadandoʔ xanʲaӈɨdoʔ nʲisʲanatoʔ, nʲebʲanatoʔ pertʲa manzanʔ toxolasʲetɨʔ. Ӈanʲidoʔ instʲitutaxaʔ manzajaʔ nʲajuβ toxolko xesʲetɨʔ. salʲexardaxana sβʲeta laptandʲer ilʲe. sʲibʲimdʲej klassaxana toxolku. sʲiʔiβ pota ӈeβanda malӈgana xarta indʲa ӈɨlʔ xurkarʲi sʲojo meʦetɨ. nʲebʲada nadʲeʒda padroβna nʲe nʲunda sʲoxoʔ inzʲelʲeβanda sʲerʔ, idʲa jadelaβɨʔ, nʲunʲi sʲoda tanʲaβɨnʲo. taddʲikad toxolamba pʲaβeda. 58 Ӈarka konkursaxaʔna, konʦertaxaʔna sβʲetanʔ maʔlʲoβɨ nʲeneʦʲaʔ jolʲʦe inzʲelʲesʲetɨʔ. tʲikɨ nʲe ӈaʦekɨ ӈanʲi sʲo meta nʲitaʔ nʲi xamolɨʔ. nʲebʲanda nʲaʔ imbɨtatamdʲiʔ sedӈaxanzʲ. sʲojotej nʲe ӈaʦekeβaʔ ӈanʲi paraӈodʲiʔ jaxaʔ na tʲenʲeβadoʔ. 59 tamna saβoβna xɨnoʔmanda jeʔemnʲa sβʲeta jetrʲe βɨndʔ nʲaxata xanʦetɨ, tanʲana memanda sʲonda βadʲiʔ saʦʲ saβoβna xamʲedasʲetɨda. tʲuku ja. xabeʨaʔ tadtaβɨ sʲidʲaӈgaxana sβʲeta laptandʲermʔ tʲi manʲijenaraʔ. 60 x. nʲambaraʔ padβɨ 61 ---- 62 naʦekɨ padna 63 manʲ nʲebʲaβ 64 manʲ βɨӈgana ilʲena nʲe ӈaʦekedm. nʲumʲiʔ marʲina serotetto. nʲebʲamʲiʔ ӈulʲi somboj nʲe. sʲiʔmʲi jolʲʦe sʲaӈa. xardanʔ tobnanda sʲiʔmʲi nʲuʦʲasʲetɨ. xanʲarʲimna jaderʦetɨnʲiʔ. manʲ tʲenʲeβana tɨnʲi memɨ ӈesʲetɨ. sɨβʔ toxolkobnanʲi mʲakanʲiʔ jetrʲe xebʲanʔ xarβasʲetɨdm. 65 mʲaknanʲiʔ nʲebʲanʲi nʲaʔ sedorasʲetɨnʲiʔ. sedoӈonʲiʔ nʲaβrʲi ӈob tolsaӈe xajaʔ. nʲebʲamʲiʔ manzʲetɨ: "sedora saβaβna toxoβndarxan. βarʲer mes." 66 m. serotetto, 3 kl. 67 ---- 68 toxolko malʲejnaʔ 69 toxolko poβaʔ malʲej. nʲerdʲe intʲernatanʔ teβbanʲiʔ saβasʲ. poβaʔ malʲej, ӈanʲi βeβa ӈeβɨ. nʲenej βada urokaβaʔ saβasʲ. luʦa βada urokaβaʔ ӈanʲi saβasʲ. manʲ nʲanʲiʔ luʦe nʲeʔ saβaʦʲ. Ӈarka ʃkolaxana xaʦʲaʔ saβarkasʲ. manʲ ӈulʲi saʦʲ ӈarkaβna sʲandʲinʲiʔ larʲisa nʲikolajeβna, nʲina fʲedoroβna, βalʲentʲina mʲixajloβna. 70 k. jezɨngʲi, 3 kl 71 ---- 72 jamdanaβaʔ 73 nʲebʲaβʔ xubtaxana jurkɨ. tumda pʲata. tʲaxanʲaӈɨ xeβxadʔ xadamʲiʔ ӈanʲi jurkɨ. sʲajβaʔ pʲi. Ӈaβormanaʔ sʲerʔ nʲisʲamʲi ma: 74 - tʲuku jalʲaʔ iba. nʲesej janʔ jamdaӈgunaʔ. 75 malʔ ʃga tarpɨnaʔ. xanonaʔ βeӈgalaβaʔ. nʲeʔ βaʔaβatoʔ tʲer juxuna mʲuʔ teβaʔ. manʲ xanonʲiʔ soʔ paklʲedm. taxajoʔ sʲiradm. nʲebʲaβ xuʔ nʲer sʲabunʔ xurejda. Ӈobʔ xasaβa malko xaja. tanɨrʦʲanda ikʦʲamda nʲananda xanada. jejnaʔ, ӈuna xaʔaβrejnaʔ. βadmʔ sʲertaβaʔ. tɨnaʔ toʔ. xabtonaʔ jerkaljjanaʔ. sʲaroda pejnaʔ. nʲutnʲinaʔ pujdaβaʔ. tɨnaʔ podʲerӈaβaʔ. Ӈudondanʲinaʔ ӈedalejadʔ. 76 a. serotetto, 3 kl. 77 ---- 78 xarʲikoxoʔ, pʲisʲakoxoʔ 79 manʲ βɨӈgana meβanʲiʔ malӈgana teβasʲikomʔ βadabʲidamzʲ. nʲumda xarʲikosʲ. molokaxana ӈaβlambasʲetɨβ. Ӈulʲi mekadasʲ. jedxaʔ jaӈomzʲetɨ. βʲenʲekoʔ sʲanzʲetɨdoʔ. Ӈamge pʲirxana laxaʦʲaʔ βaӈgaxad noxoʔ pʲisʲakoʦʲamʔ xodamzʲ. Ӈulʲi padβɨ. tʲikaxaβmʔ pʲisʲakorʲiӈe nʲumdʲeβasʲ. padarʔ laras mʲunʲa ilʲesʲetɨ. tʲuʔuj nʲaβda poӈgaxana sʲindaβɨsʲ. nʲanʲ xambolokoʔ ӈaβorʦetɨ. xarʲikoxojunʲiʔ, pʲisʲakoxojunʲiʔ ӈulʲiʔ sʲaӈaxajunʔ. 80 t. xudʲiʔ padβɨ, 3 kl. 81 ---- 82 Ӈarka nʲinaʔ ilʔ 83 sʲamdarkuxuʔ 84 salʲexardaxananaʔ xalʲaxatʔ konsʲerβɨʔ sʲertabʲulβa zaβod tanʲa. okruganaʔ tʲiӈgeβna ӈeda xalʲaʔ zaβodaxatʔ tu ӈanoxaʔna xaleʔ tʲukonʔ tadjjadoʔ. taddʲikad xusuβej xalʲaʔ tenzm sʲamdraβa nʲernʲa serotambʲidoʔ. malʲe sʲan jalʲaʔ xemʲaxadʔ ӈɨdabʲidoʔ, pɨβomdambʲidoʔ. tandajaʔ saβaβna jetʲa sʲertaβɨ labekana sʲamdrambʲidoʔ. 85 tʲikɨ labekana manzaranaӈe sʲidʲa nʲe taraӈaxaʔ. nʲubʲedʲiʔ tarʦʲa: nadʲeʒda popoβa, nʲabʲi jelʲena ismatullʲina. Ӈaβnandʲiʔ tarʲem manzaraβandʲi jeʔemnʲa toxolkuxunzʲ. pɨdʲiʔ tarʲemʔ laxanaӈaxaʔ: 86 - sʲidnʲiʔ toxolko jolʲʦemaxadanʲiʔ tamʲinandoʔ zaβodan nʲaʔmaʦʲ. sʲeroʔ nʲurtʲej pon sʲamdarko tʲenʲeβana nʲeneʦʲaʔ tamna tʲaxa sʲidnʲiʔ toxolaʦʲ. 87 tʲedaʔ malʲe sʲidʲa poʔ jamban zaβodaxana manzaraӈaxaʔ. manzajamdʲiʔ nʲaβrʲi toxolamba pʲadʲiʔ. labkaxana ӈodʲ sʲamdraβɨ xaleʔ ӈadʲimb, nʲeneʦʲaʔ tamʲinandoʔ temdabʲidoʔ. saʦʲ ӈaβɨdoӈaʔ. 88 tʲuku p. iβanoβ tadtaβɨ sʲidʲaӈgaxana n. popoβam, je. ismatullʲinamʔ manʲijedaʔ. 89 β. βanujtoʔ padβɨ 90 ---- 91 jabto 92 (laxanako) 93 xanʲena xasaβa jabtomʔ jesandʔ nʲaʔma. jabto xanʲenamʔ maneʦʲ, xɨnondolɨ: 94 - sʲijemʲiʔ ӈedarama. jenar ӈarka namzamʲiʔ jangu. jenar tarmʲiʔ ӈanʲi jaӈgu. sʲijemʲiʔ ӈedarabnand nʲaxarʔ saβa iӈudm tatadm. 95 xanʲena xasaβa manma: 96 - tarʲemʔ ӈejaʔ. 97 jabto ma: 98 - saβaβna inzʲelʲeʔ. nʲerdʲena βadamʲiʔ tʲi. Ӈamger jaӈgu, nʲor sʲajʔ. 99 xanʲena manma: "tʲikɨ tarʲemʔ ӈaʔ?" 100 jabto ӈanʲi βaxalj: "nʲabʲi indӈu tʲi. xeβɨ sʲermʔ punʲa nʲor salrambʲu. punʲa nʲi tut." 101 xanʲena manma: "tʲikɨ βadar. jaβnanda ӈa." 102 jabto ma: "nʲaxaromdejxana saβaβna inzʲelʲeʔ: 103 - sʲijak βadanʔ nʲon punrʲu." 104 xanʲena xasaβa ӈanʲi ma: 105 - βadaβnand ӈa. 106 tʲikɨ βadʲiʔ pud, jabtomʔ jesxad ӈedada. jabto toda xorpa, xanʲena xasaβa ӈeβa nʲimnʲa, ӈopoj sʲurxalj. xasaβaʔ pʲinʲaku laxʦʲa nʲi ӈamdɨ, tarʲemʔ βaxalj: 107 - xanʲena xasaβa, nʲene salananʲo. xanzʲerʔ sʲiʔmʲi ӈedaran? sʲenʲa ӈobӈguna, tɨra mandal ӈar, zolotej jutʲermʔ palʲedamzʲ. sʲiʔmʲi xadaβɨ ӈebat, sʲiʔmʲi ӈamɨ ӈebat, zolotej jutʲermʔ nʲisʲaraβ xuӈgu. pareӈoda luʦanʔ nʲisʲaraβ temdaraӈgu. Ӈulʲi tetʲertanasʔ. 108 tʲakaβaxad xanʲena xasaβa terʲi ӈemtorӈa: "nʲar jaʔaβlɨnʲo! xanzʲerʔ salʲembʲidm. sʲit ӈamge ӈedaradm? jabtokoko, talʲakoko, talʲa! nʲananʲiʔ ilʲein. sʲitʔ ӈulʲi menʲeӈgudm. sʲidʲa pʲenʲiʔ nʲina sʲitʔ mʲinartadm. manʲ ӈaβorta ӈaβramʲi ӈaβortan!" 109 jabto pʲisʲlɨ: 110 - nʲenesʲarʲi ӈod, xanʲena xasaβa, salan ӈeβen. xanzʲerʔ nʲerɨ nʲaxarʔ tabʲekomʲiʔ jurɨd. Ӈamger jaӈgu, nʲor sʲaj. 111 xeβɨ sʲerm punʲa nʲor salrambʲu. sʲijak βadan nʲon pɨnrʲu. manʲ sʲit nʲeltʲedamzʲ. xanʲad zolotoj jutʲer sʲonzʲanʲi mʲunʲa tanʲaӈguʔ? xanzʲerʔ punrejn? tʲikɨ βadʲiʔ xeta. jabto pulʲo tʲaxama. laxanako ta βalakada. 112 n. salʲindʲerʔ padβɨ 113 ---- 114 nʲudʲakoʦʲa nʲadaӈgoda 115 tʲuku tadtʲoda sʲidʲaӈgaxana rodʲion okotettamʔ manʲijedaʔ. pɨda samblʲaӈg poda. malʲe ӈaʦʲamda sʲaroda nʲadabʲida. Ӈarka xasʲeβʔ totrʲeβʔ tʲemʲeta peβrɨ. mʲakna ӈamdʲoda nʲiʔ ӈaʔ. 116 x. βenujeβoʔ padβɨ 117 ---- 118 xanʲaӈedoʔ talermɨ? 119 palɨtanaxaʔ ӈopoj puxuʦʲa toβɨ, mamɨ: 120 - manzaranaxanʲiʔ talʲejʔ mʲaknʲiʔ tʲuӈgaβɨʔ. tʲikɨ xoraʔ! 121 Ӈamge pʲirxana matʔ nʲeneʦʲamʔ nʲamβɨʔ. Ӈaʦekɨjej tʲikɨ talʲej pɨdaraʔ ӈod ijurӈaraʔ. xanʲaӈeraʔ xoda. gazʲetaxana pʲisʲmomʔ padaja. sʲamʲanxat nʲerdʲe pʲisʲmonʔ ӈedaraβɨmʔ nʲurtʲej tolaӈguβaʔ. 122 ---- 123 tarʦʲa ӈesʲ perӈa 124 alʲo-alʲo xʲibʲan? 125 Ӈobaӈguna ӈopoj βeβako sʲermʔ sʲertadamzʲ. Ӈob nʲe ӈaʦekɨ nʲanʲiʔ tʲelʲefon tulɨrmʔ tasʲ. manʲ ӈarkamboj xasaβa ӈaʦekenʔ, pɨda pɨxɨdamda xonraβdaβej mʲiʔӈaβasʲ. nʲabʲi ӈod manzʲetɨ: "tʲikɨ nʲe ӈaʦekɨ tʲelʲefonʔ tulɨr tadβa!" tʲeda ixʲinʲanʲiʔ saʦʲ βeβa. sʲadolarɨdmʔ. tad nʲernʲaʔ tarʦʲadm nʲidm ӈeӈgu. 126 nʲe ӈaʦekɨ nʲamʲiʔ ӈamge pʲirxana namdaβɨ, xʲibʲa xasaβa ӈaʦekenʔ tʲelʲefonda tulɨrmʔ mʲimɨ. ponʔ nʲanda xanʦadamzʲ, manzʲetɨdm: 127 - jabtkojen, sʲiʔmʲi saβusʔ! Ӈanʲiʔ tarʦʲadm nʲidmʔ ӈeӈgu! 128 manʲi ӈobkana toxolkunʲinzʲ. Ӈobaӈguna ʃkolaxananaʔ objjaβlʲenʲijem toladm: "anna xasaβa ӈaʦekexena jadermanʔ xarβa. tʲelʲefonda mʲaknanda tanʲa!" tʲelʲefonanʲiʔ tulɨrm ӈanʲi tʲikan padβeda. Ӈodʲ mʲaknʲi teβmaxadanʲiʔ, tʲelʲefon malʲe tʲorɨlɨʔ. nʲaʔmaβ. Ӈopoj xasaβa ӈaʦekɨ sʲiʔmʲi pʲurmɨ. laxanaβdaβej jaxanda meβ. taddʲikad jalʲa jamban, peβsʲumanda ӈesond tʲelʲefonβaʔ isʲalmda toʔolxa. nʲisʲaxajunʲiʔ, nʲebʲaxajunʲiʔ pʲilʲuladʲiʔ. nʲaxarʔ jalʲa jambanʔ ӈopoj tʲorda. 129 nʲaxaromdej jalʲaxana ӈanʲi ӈopoj objjaβlʲenʲijamʔ toladm: "anna xasaβa ӈaʦekexena jaderman nʲiʔ xarβaʔ. tʲelʲefonda taxabej." 130 manʲiʔ pojonʲiʔ saβumaʦʲ. Ӈaʦekɨjej, tad nʲernʲaʔ tʲelʲefonda tulɨrmʔ xarasʲi xʲibʲaxartanʔ nʲora mʲipʲu! 131 anna