1 lamdʲik βesako 2 jalmorʲe xojʔ sʲumbaʔ nʲinʲa ʨet ŋarka mʲaʔ. 3 mɨnʲeko masʲinʲuʔ: 4 ʨet ŋarka mʲaʔ ŋebnanta ŋodʔ, lamdʲik βesakuʔ nʲaxarʔ xasaβa nʲudʲa, ŋobʔ nʲe nʲudʲa. 5 ʨet nʲudʲa letaxanta. 6 lamdʲik βesakuʔ ŋarka xasaβa nʲunʨa nʲe - nʲeŋɨ pʲakojʔ. 7 lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲu imʨa mesʲetada ŋamgerʲi ilaŋgana. 8 lamdʲikʔ ŋarka nʲu manma: 9 - nʲeŋɨ pʲakojʔ, xarβabat nʲabat nʲaxarʔ pʲakʔ janʔ mʲapojʔ pʲaŋguβ. 10 nʲeŋɨ pʲakojʔ sʲeinta paxanta pʲilʲiʔ sɨxɨbtejʔ. 11 manʨ xanada: 12 - lamdʲikʔ ilʲebʲa nʲaxarʔ joenrʲe. 13 tamna xamaduʔ xobaduʔ ŋokanʲuʔ. 14 ʨikɨ xobat panɨ ŋobʔ nʲiβamʔ sedɨbʲuʔ. 15 nʲaxarʔ pʲakʔ janʔ ʨeda mʲapojʔ xebʔ nanʲi! 16 tanʲaŋɨ jaxana indad nʲir jotʔ? 17 ilʲeβaʔ jambanʔ nʲaxarʔ pʲakʔ jaxantuʔ tuβɨ nʲenʨaʔ pɨrdarʲiʔ turtaduʔ juŋgu. 18 manʲ ʨedaʔ nʲand maʔ nʲidamʔ: 19 ŋɨlbad nʲebʲanʲi nʲu, nʲisʲanʲi nʲu nʲenʲi nʲiʔ ŋaʔ. 20 ŋadʲbʲanʲi madmʔ, xeβanʲi mɨn nʲi ŋaʔ. 21 ʨikaanʔ ta ŋʲeja. 22 nʲaxarʔ jonrʲe tenʲi xamaduʔ nʲimʔ tanʲaʔ. 23 panedamʲi nʲidamʔ sʲertaŋgu. 24 nʲaxarʔ pʲakxad xuβɨ paneduʔ saβa. 25 panerʲi ŋeja, ŋamgerʲi ŋeja. 26 lamdʲikʔ ŋarka nʲu manma: 27 - nʲeŋɨ pʲakojʔ, muŋgand nʲidmʔ nadmʔ. 28 nʲaxarʔ pʲakʔ janʔ mʲapojʔ pʲaŋguβ, nʲamʲi xanaŋguβ. 29 mʲusʲeiʔ jaxana ŋamge sʲexe nʲiβʔ taraʔ. 30 nʲeŋɨ pʲakojʔ ixʲinʲiŋa ma: 31 "xandrʲiʔ ŋeja. 32 xaʨerʔ muŋgudmʔ? 33 nʲedmʔ nʲidamʔ ŋaʔ, xasaβanʲi munʔ tʲaxaʔ ŋesʲ xaʨerʔŋeŋgu?" 34 sʲiiβ numgɨta salkaβa ŋanʲi, ʨebtaʔ jamdejnaʔ ŋoka mʲakatanaʔ, nʲaxarʔ jonarkad. 35 lamdʲik βesakuʔ jalʲada xeβɨ, sʲidʲa jerkadanta jalʲada xeβɨ, malʲe xeβɨ. 36 βesaku nʲiβʔ ŋaʔ. 37 nʲaxarʔ nʲudʲa ŋobtuʔ juŋgu. 38 manʲ ixʲinʲanʲi madmʔ: 39 "nʲar ŋelʲirʲinʲuʔ. 40 ʨonʲaŋɨ mʲakɨ ŋopoj nʲekamʲi ʨi. 41 ŋobtuʔ xuna? 42 xanʲana mebtaβʔ, mesʲtajutaβʔ? 43 lamdʲikʔ nʲaxarʔ nʲudʲa, ʨetʲumdʲejmanʲ." 44 xadrʲiʔ ŋeja, ʨebtaʔ jamdejnaʔ. 45 pʲakojʔ nʲabamʲi juʔ panta xurʲudamʔ βalna, manʲ jadʔ βalŋadmʔ. 46 ŋoka xurʲudanaʔ ŋarka mʲakananaʔ xajuʔ nʲiβʔ . 47 tarʲemʔ mʲusʲerpanaʔ sʲiiβ mʲu xajeβaʔ, ŋojuʔnʲisʲ ŋɨsuʔ. 48 sʲibʲimʨej mʲuxunanaʔ lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲu manʨ xanada: 49 - ʨeβʔ jolʲʨaŋgana xadŋoʔ ŋedalʲorma saβaŋe xanta. 50 manʲ xunʲana ŋedalʲortadmʔ. 51 nʲeŋɨ pʲakojʔ, mʲadmʔ xobʔ nanʲi, tomadanʲi mʲadʲinʨ nʲidʲimʔ xantʔ mʲadʲimantaŋe. 52 pʲakojʔ nʲabamʲi pʲinʲaʔ sɨxɨbtejʔ, manma pɨdɨr βadanat, pɨdɨr βɨrʲʃat tuʔ nʲiβamʔ. 53 nʲadamʔ manʔ, nʲaxarʔ pʲakʔ jaxad salerta juŋguʔ, juŋusʲetɨ ilʲeβaʔ jambanʔ. 54 ʨedaʔ xebʔ - nant indad nʲir jotʔ? 55 pʲakojʔ nʲabanʲi tarʲemʔ mantanʔ xʲibʲidʲa tuja sʲibʲamta moda, sʲidʲanʔ moda. 56 xadrʲiʔ ŋeja. 57 lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲu ŋedalejʔ, samblʲaŋg xabtarkamʔ podʲerʨ ŋedalejʔ. 58 puna peβsʲumʨ to. 59 peβsʲumnʲana to, manʨ xanada: 60 - nʲaxarʔ pʲakajaʔ mʲadomuʔ xojan. 61 βaobʔ nantu, maʨ, nʲe nʲaβaʔ mʲadʲinʨ nʲinaβʔ taʔ? 62 maʨ, nʲanaʔ ŋesuin. 63 ʨedaʔ jaxant salpanant tɨd nʲitaʔ, nu ml narejmta. 64 narej idʲi xaʨerʔ matorpaŋgud? 65 mada nʲid pʲiratʔ. 66 nʲanaʔ ŋesuin, ŋobʔ poʔ sʲidʲert. 67 nʲaβaʔ manʲijeiβaʔ, nʲabkoβaʔ. 68 iaʨ, taxabʲe ŋamger xadakeŋgu? 69 puna ŋerʲojmta, nʲinuβʔ xantʔ jaxant. 70 mʲadʔ letrambada nʲaxajud nʲixʲimʔ tanʲaʔ. 71 pʲakojʔ nʲabamʲi manma: 72 - ʨedaʔ saβa βadamʔ tananʲuʔ. 73 punej ŋerʲomt ʨedaʔ βadant jeemnʲa madaʃtojutumʔ, nʲiŋgsbtumʔ? 74 manʨʲβan sʲermʲi βunʲi tanʲaʔ. 75 xart sʲel. 76 manʲ jaŋgraβndamʲi ŋɨnamʲi juŋgu. 77 xuʨerʔ sʲit muŋtudmʔ? 78 manʨʲβan madmʔ, tʲukod salkaβaʔ. 79 xunʲana ŋedalʲorkanʲiʔ, tamʲinaʔ jaxanaʔ salkaβaʔ. 80 pʲerʲenʲanʲi nʲaxarʔ pʲakajaʔ βadʲiduʔ saβaʔ. 81 ŋulʲiʔ saβaβna laxanakuʔ. 82 ŋobʔ tamadan ŋapgeβaʔ xadkeŋgu? 83 ŋanʲiʔ nʲiβamʔ ilʲeŋguʔ. 84 ŋopoj tamad ŋamgeda tanʲa? 85 xart sʲel, manʨʲβan jaŋgraβndamʲi juŋgu. 86 ʨebtaʔ jamdejnaʔ. 87 nʲaxarʔ pʲakʔ nʲaxarʔ ŋarka mʲatuʔ xanʲa ŋaʔ. 88 manʲaʔ ŋɨsɨβaʔ mʲadoʔ jorkaxaʔ. 89 mʲamʲiʔ mʲaramʲiʔ pʲakojʔ nʲabanʲi nʲaʔ. 90 tad lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲu, pʲakojʔ nʲabamʲi mʲadʲinʨ xanʲaxaʔ xanʔ. 91 manʲ tarʨanʔ sʲerɨmʲi βunʲi tanʲaʔ. 92 seβrʲi meŋadmʔ ilʲeβanʲi jambanʔ. 93 nʲe ŋaʨekedmʔ neʔ nʲidamʔ. 94 ŋamge tarʨa mʲadʔ mansajaxana manʲ sʲermʲi juŋgu. 95 xubtarʲiʔ jurkaβakɨnaʔ, pʲinʔ sɨrŋadmʔ, seβrʲi meŋadmʔ. 96 ŋanʲiʔ jalʲa to, pʲinʔ jurkɨβʔ, ŋamge tarʨamana nʲamtorŋadmʔ, seβrʲi meŋadmʔ. 97 ʨikantuʔ nʲudʲa pʲakaja imʨa metaduʔ ŋedʲakɨ. 98 nʲenʲaŋg irɨ nʲerdʲenʲa sʲiiβmta jolʲʨeda. 99 nʲenʲaŋg irɨxana gʲudʲa pʲakaja manʨ xanada: 100 - jabtulabʲiʔ jolʲʨaŋe xaja. 101 nʲaxarʔ juʔ pʲakaβ, jabtunʨ xexeβaʔ! 102 jabtu ladβerxa ŋeŋgu, sʲiiβ xasrʲonʔ jabtunʨ xexeβaʔ. 103 nʲaxarʔ juʔ pʲakant sʲidʲa juʨuʔ xajoja, sʲidʲa juʨuʔ xeja. 104 ijβaʔ ŋodʔ jadʲertʔ nʲananaʔ. 105 jexerana jabtulabʲi manetʔ nʲiβʔ. 106 lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲu pʲinʔ sanabtejʔ, tarʨarʲi βadamʔ ŋaʨeβakɨ. 107 ʨet parʲisʲe xabtmʔ podʲerŋa. 108 manʲ ixʲinʲanʲi madmʔ, manʲ irjβ jadʲerna, "nʲar ŋelʲirʲinʲuʔ. 109 ŋudanta memɨda ʨet parʲisʲe xabʨemta xa sʲimtada janʔ ʨedaʔ podʲertakɨda. 110 xasaβa ŋeβɨ ŋebnʲi tarʨamʔ nʲidamʨ metʔ. 111 ʨet tɨnʨa xabttɨdatanʲanʲuʔ." 112 xandrʲiʔ ŋeja, manʲ sʲermʲi βunʲi tanʲaʔ tarʨaʔ pojxana. 113 jabtunʨinaʔ xajaʔ. 114 jabtunʨinaʔ xesʲ taŋɨ jalʲaxana, sʲiiβ jamb jalʲaʔ jabtunʨinaʔ juŋguʔ. 115 sʲibʲimʨej jalsntuʔ seja, taŋɨ jalʲana xajerta pakalʨ nʲaxarʔ juʔ pʲakaduʔ ŋadʲimʲaʔ. 116 lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲu, nʲekajamʲi, ʨikanta juŋgoja. 117 ʨikana sʲermʲi βunʲi tanʲaʔ. 118 pʲakojʔ nʲabaxanʲi nʲudʲa pʲakaja mamononta: 119 - nʲabaku tʲuku tʲarsaj jabtud xosaja. 120 pʲakojʔ nʲabamʲi maʔ nʲiβʔ: 121 - tʲarsaj jabtuduʔ tajaʔ. 122 manʲ sʲermʲi βunʲi tanʲaʔ, xarʲi meŋadmʔ. 123 pʲakojʔ nʲabamʲi jabtuduʔ mʲatʔ tʲulʲenakɨ. 124 manʲ ŋanʲi jnʨilʲebʔ nanʲi nʲudʲa pʲakaja tarʲemʔ mamonta: 125 - lamdʲikʔ ŋraka xasaβa nʲu sʲanej ŋeβɨ. 126 nʲadmanta tanʲaβɨ ŋebʔ sʲimʲi xaʨa sʲankultaʔ. 127 sʲiiβ xasrʲonʔ nʲita ŋeβxɨ nʲerdʲena xasrʲonʔ nʲisʲaβoβʔ talʔ. 128 xaʨa nʲiβuβʔ ŋedaraʔ. 129 ŋedaβamʲi mɨŋg ŋamsa ŋadaβna xanta nʲisʲ ŋaʔ. 130 mʲinsʲalmɨ mɨŋn ŋaβedana nʲidaβʔ mɨʔ. 131 nʲabʲi xeβxɨ sʲudɨʔ jernʲa ŋaβɨdana nʲidʲaβʔ xoβeda ŋaʔ, seβnʲi jedʔ ŋedaβɨ mɨŋg. 132 ŋarʲi nʲabʨipojʔ ŋedaβamʲi mɨŋgamʲi nʲanta nʲi tʲebʲerʔ. 133 jekaruβʔ, xuʨerʔ pudʲibabtaβʔ? 134 ʨedaβʔ meβaʔ lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲumʔ. 135 ʨi, tarʲi namdaβ. 136 pʲakojʔ nʲajuamʲi tarʨa βadad jexeraʔ nʲiβʔ. 137 mʲakana xanʲesej jabtukoi xana mʲakanta tʲunakɨ. 138 xandrʲiʔ ŋeja. 139 numʔ peβsʲumʨ nʲenʨaʔ xonejdʔ. 140 manʲ ŋanʲi mʲakɨʨanʲi nʲiʔ taŋɨ paemʲi sʲeradmʔ, nʲimʲi sradmʔ. 141 sʲiŋg ŋotabʲe pʲibʲi sʲeradmʔ. 142 sʲarpanʲi ŋoʔ jaŋga inʲana nʲelkanʲi sʲerʔ malʔ sʲarojen. 143 ibʔ tarʲemʔ maʔ: 144 ŋaβnaxaβamʲi sʲiiβ tanʲaβtaʨ ŋobʔ jalumdat nʲidpasʲtɨn. 145 ʨedaʔ xuʨerʔ muŋguβ? 146 tomanduʔ mʲumnʲa xebnʲi saβaraxa. 147 pʲakojʔ nʲabamʲi manʨ xanada: 148 pʲakojʔ nʲabamʲi manʨ xanada: 149 - nʲe ŋaʨekɨ, xunʲaʔ pʲar? 150 - xunʲaʔ pʲaβ? 151 lamdʲikʔ ŋarkaʔ nʲu, xasaβar, juŋgunʲuʔ. 152 ŋedlʲoβantuʔ mʲumnʲa xantʔ nʲidamʔ. 153 pʲakoj nʲabamʲi ma: 154 - xebʔnant ŋoʒʔ mʲerkuʔ tuin. 155 manʲ xaŋguʔ nʲidamʔ ponʔ juŋgojuʔ - nant. 156 xadrʲiʔ ŋeja, xexeβa xantʔ nʲinuβʔ. 157 pɨdaβar nʲe nʲada nʲinuβʔ ŋaʔ. 158 nʲe nʲaxaβanta nneʨʔ ŋamgemʔ xanta. 159 pʲinʔ sanejuβʔ. 160 xannʲi mʲunʲa lamdʲikʔ nʲudʲa nʲuʔ sʲiiβ tʲund jesʲa jadaʨ nʲamarʨilʲida talʲnʲaʔ ŋa. 161 jadabʨimʲi nekalŋadmʔ, nʲekanʲi taβɨ. 162 ʨikaβaxad sʲiiβ tanʲetaβa mʲintakedmʔ. 163 tanʲana xunantuʔ sʲiiβ xasrʲo nʲiβɨ ŋaʔ, jabtu ladβerxa ŋeβɨ. 164 jabtuduʔ toʔ, ʨikana ŋaʔ. 165 manʲijebʔ nanʲi lamdʲikʔ ŋarka nʲu, nʲekamʲi, ʨet parʲisʲe xabtamta toʔ tanʲu salʲana tarʲemʔ talβeduʔ nʲaxarʔ juʔ pʲakar. 166 tarʲemʔ talβeduʔ ŋanʲi ŋudʲituʔ sʲara. 167 nʲamtuʔ xarʲe ŋedtaβakeduʔ ŋanʲi toʔ malanʔ, ŋudʲituʔ sʲara nʲamtuʔ talβeduʔ. 168 xanta nʲiʔ ŋabtaβeduʔ, lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲumʔ. 169 ʨet parʲisʲe xabtamta narʲeʔ sʲimeduʔ. 170 xaʨerʔ ŋedalʲosa ŋanʲi tɨda tamʲintuʔ mʲiŋaʔ, mʲindʲarxa jusʲidaʔ. 171 manʲijebʔ nanʲi lamdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲuʔ pɨxɨdamta xanta nʲiʔ ŋabtaβeduʔ. 172 tasʲiʔ ŋamge nʲamta sʲurmamta nʲimnʲa debtlabtaβeduʔ. 173 tarʲemʔ ŋamtɨ, nʲernʲaʔ panoda tʲuʔ partalaja. 174 tarʲemʔ ŋamʨoda nʲeneʨʔ manesɨta juŋgu. 175 xuʨerʔ muŋguβ? 176 teβɨβʔ nʲanta. 177 xanta nʲid panoda tasʲiʔ mexeja pɨnʨilabtaβ. 178 xuʨerʔ muŋguβ? 179 manʲ nʲidamʔ jadʔ. 180 tad manʲ ŋulʲiʔ pɨrdarʲiʔ βɨrʨadtʲeβ, mʲaknʲi xajadmʔ. 181 xubtarʲiʔ mʲakʲinʲi nultaβ. 182 nʲaxarʔ juʔ pʲakant nʲerdʲena mʲaʔ tandajaʔ jurkaʔ. 183 pʲakojʔ nʲabamʲi tamna xunɨ. 184 manʲ jusʲibtejuβʔ. 185 puna jurkaβanta pʲakojʔ nʲabamʲi manma: 186 - nʲe ŋaʨekemʲi ʨenʲana xerxasʲinʲuʔ . 187 ʨedaʔ ʨikana xunɨnʲuʔ; nʲarxaβɨnʲuʔ xanʔ. 188 nʲamta xaʨerʔ xeβamʔ nʲarxaβedanʲuʔ manesʔ. 189 jedda pʲi. 190 sʲimʲi jurkabta, manma: 191 - nʲe ŋaʨekɨ, jadʲerʦan, ŋamge? 192 manʲ tarʲemʔ madmʔ: 193 - jadʲerkaβa jadʲerŋadamʨ. 194 ŋamge ilʲena nʲeneʨamʔ tatadmʔ? 195 malʲe xaskepʲaβeduʔ. 196 tanʲananta xaβɨ, xadaβeduʔ nʲaxarʔ juʔ pʲakar. 197 xadabatuʔ ŋodʔ ja metakana nʲamtuʔ xadaβeduʔ. 198 xadaxaβa xadamtu, tʲenaʔ tarʲemjiʔ metababtuʔ ŋamgeduʔ ŋeβɨ? 199 ŋaβnanta ŋodʔ pɨdar mʲirʲeʨ meβɨ nʲen ŋedaken. 200 pɨdar jeemnʲant tarʲemʔ meβakeduʔ. 201 ʨi, tarʲemʔ pʔdanʲiʔ. 202 pʲakojʔ nʲabamʲi manʨ xanada: 203 - nʲaxarʔ pʲakaja nʲebʲanʲi nʲu, nʲisʲanʲi nʲu nʲinʲi nʲiʔ ŋaʔ. 204 manʲ ŋamnda sʲerʲii? 205 nʲebʲanʲi nʲu, nʲisʲanʲi nʲu xadaʔ maxadantuʔ ŋaʨekɨ jerβoβoʔ ma, naʨekɨtuʔ jerβoŋe xeʔ mʲa. 206 xuʨerʔ muŋuβ? 207 sʲenʲeʔ nʲanta nʲisʲadamʔ manʔ, nʔxoβaʔ xanʔ. 208 ʨikanta ŋeja, xarta sʲerta nʲiβʔ ŋaʔ. 209 muŋgaxaʔ nʲi nʲisʲ nadmʔ. 210 xandrʲiʔ ŋeja, xanʲaʔ xantanʲiʔ? 211 ʨebtaʔ jamdejnaʔ. 212 manʲiʔ jenʲiʔ xanʲanʲiʔ ʨikana mɨʔ. 213 xanʲa, xeβnanʲiʔ? 214 toʔ manʲiʔ janʲiʔ nʲajuʔ sʲidanʨ nɨxɨmʲiʔ juŋu. 215 teβaaʔ sʲidʲa ojurʔ. 216 xabtrʲiʔ. 217 tɨnaʔ rʲinaʔ. 218 jorʨaŋgana perʔ nʲidʲumʔ. 219 jorʨ inʲamʔ nʲaambabʔ - nanʲiʔ nʲutnʲinʲiʔ pʲakojʔ nʲabanʲi nʲaʔ nʲamarpʲuʔ nʲinʲimʔ. 220 jorʨ inʲamʔ nʲaambabʔ nanʲiʔ nʲudʲa pʲakaja jorʨ inʲamʔ sadxalʨetɨ. 221 manʲijebʔ nanʲi nʲudʲa pʲakʔ nʲe, lamdʲikoko nʲe, serakoko nʲe, βɨβtɨj saŋomta nʲudʲa pʲakaxanta sʲan nekalŋada. 222 nʲarumtena tarʲemʔ jorʨ inʲana sʲimʲi sadxalpaxananta lamdʲikoko nʲe, serakoko nʲe βaxalʲijʔ: 223 - nʲudʲa pʲakoβ, jorʨ inʲamʔ nʲaambada nʲemʔ nʲisʲ sɨnakusʔ tedar ŋobkuʔ nʲamarpʲuʔ! 224 xanʲaʔ mʲiŋanejʔ ŋanʲi, ŋobʔ mʲusʲexaβaʔ, ʨedaʔ jamdanaβanʲuʔ. 225 tarʲemʔ manda nʲemʨa tɨnʨaʔ saʔ na xorkana ŋeβaxanta ladada. 226 ladabata ŋodʔ lamdʲikoko nʲeʔ, serakoko nʲeʔ βeida xamdumaʔ, tajda lʲekejʔ. 227 βeida tepʲi, mfta nʲaʔ jadalʲijʔ. 228 mʲata xaβraβdaβej ŋeʔ nʲiβʔ. 229 manʨ xanada: 230 - nʲudaβ pʲakoβ, nʲenesʲa ŋarkaβna sʲimʲi meβanor. 231 nʲanaʔ βadaβen, sʲimʲi βadaβen. 232 nʲudʲa ŋedanʲi nʲisʲamʲi sʲimʲi taʔ nʲisʲaβʔ nʲatn. 233 nʲisʲarxamʲi ŋeʔ nʲinʲiβeʔ. 234 ʨedaʔ memtamʲi βadamʲi tanʲa. 235 damdʲikʔ ŋarka xasaβa nʲumʔ xadamadant lamdʲik jonej xɨita jaβota pʲerʲenʲant tobʔ pɨdar mandaken, tʲuku ladoromamttarʲemʔ mesu? 236 βadʲejexenant lamdʲikʔ nʲe nʲumʔ membdaken, nʲedant peotaken. 237 damdʲikʔ nʲe nʲuiʔ teβodanant manʲiʔ sʲidʲane nobʔ joxortʔ ŋamdŋgunʲiʔ sʲit nʲaʔ. 238 lamdʲik jonej xɨita jaβotamʔ xumna nʲubʲeŋada. 239 tarʨamʔ namda, βadamʔ namda jorʨaʔ mʲuʔ tarʲi xububtejʔ nʲudʲa pʲakaja. 240 ŋobʨikɨ ʨikɨ jaxadanaʔ jamdejnaʔ. 241 sʲiiβ jalʲaʔ mʲusʲeβaʔ. 242 ŋesoβaxananaʔ ŋesodakeβaʔ. 243 ŋamgeʔ jolʲʨanŋgana pʲixʲina meβa jolʨ nʲiβɨ ŋaʔ. 244 manʲ ŋanʲi sʲiʔ nʲana sedoradmʔ. 245 xumbaaʨiʔ βeβa, mʲamʲiʔ xarnʲiʔ mʲamʲiʔ meŋamʲiʔ. 246 xʲibʲart nʲi turʔ. 247 ŋaβramʲiʔ nʲi juŋguʔ. 248 ŋorʨalpanʲiʔ tedamʲiʔ xarnʲiʔ xadabʲinʲiʔ. 249 sʲiiβ jalʲaʔ jolʲʨaŋgana, mʲuʔ jolʲʨaŋgana manʲaʔ mʲinaβaʔ. 250 inʨelʲebʔ nanʲi lamdʲikoko nʲe, serakoko nʲe sʲonta ŋardan munubtɨrmonta pʲixʲij pʲixʲinʲa: 251 - nʲudʲaβ pʲakaβ, manʲ xasaβaβ, sabʲe inʨelʲeʔ! 252 lamdʲik jonej xɨita jaβota pʲerʲenʲar to. 253 jarmʲelʲexaβa nʲiβaken jarmʲeʔʔ. 254 ŋamge mʲirβxana pʲaŋgodabtuβʔ? 255 tubkaxana pʲaŋur, xarxana pʲaŋur? 256 tarʨamʔ namda lamdʲik jonej nʲekamʲi nʲisʲaβuβʔ jexeraʔ. 257 sʲenʲaxaβʔ maʔ nʲisʲadamʔ, sʲenʲeβuβʔ nʲiβasʲ manesʔ. 258 nʲonʲi sʲi nʲaŋgarŋaβ, pʲiʨejnʔ sanejuβʔ. 259 xuna nedalʲoda? 260 xʲibʲart juŋgu. 261 nʲar ŋulʲirʲinʲuʔ, ŋaβeda βadʲeŋa? 262 tarʨa βadana nʲudar pʲakar ʨet xabtʔ munʨʲpojʔ nʲaʔ mɨda. 263 mʲadmʔ nʲadmʲaʨ ʨet ŋarka serta malʔ podʲerʲjjada. 264 sɨrʨetɨ. 265 ŋamgena menamʔ manʲije? 266 tamna ŋoʔ ʨorɨrʨetɨ: 267 pʲerʲenʲar to, ŋamge mʲirβaxana pʲaŋodabtuβʔ? 268 nʲudʲa pʲakar tarʨa βadaxana βarɨ mʲadmʔ nʲadmʲaʨ ŋedalejʔ. 269 tarʨa ŋedala βaŋganʔ pakalʲijʔ. 270 sutɨʔ tʲaxad sʲidʲi xadʲilʲe, nʲamt xadʲilʲe sʲidʲa xabtarʨe ŋadʲimʲaxaʔ. 271 jurʔ tʲibʲaxanʨiʔ sanʨiʔ malxana lamdʲik jonej ʨi ŋedʲakɨ. 272 manemeβ ŋeisʲ xarnʲi nʲekamʲi. 273 mʲaknanʲi mesʲ βunʲiβ maneʨetuʔ, ŋamgeʔ tolxa nʲeneʨʔ ŋebtoβʔ? 274 xurumenta sdʲamboj ŋeda. 275 xanda tad ŋadʲimʲa, sʲidʲamboj ŋeta xo xurumenata juʔ ʨibʲa, nʲinamta nʲisʲ tolabʲuʔ. 276 iras mʲalxa. 277 manʲ tarʲemʔ inʲi ŋɨl laxanadmʔ: 278 "xaita jaβota ŋexeβabʔ nant, nʲuda pʲakajamʔ pʲirkaβobat, nʲamta xaʨerʔ mesa tarʲemʔ meir. 279 nʲibat pʲirasʔ xaŋguʔ nʲinaβʔ. 280 lamdʲik jonejʔ ŋeβarʲida jarɨ. 281 pɨda mantarxa: 282 "nʲe ŋaʨekɨ, tarʲemʔ tasʲ xarβotaxaβabat taxaβ." 283 ʨikɨ jaxana sʲiiβ jalʲaʔ ilʲeβaʔ. 284 sʲibʲimʨej jalʲaʔ xubtaxana lamdʲik jonej ʨikaβna ŋadʲimʲa, sʲidʲa xadʲilʲe xabtarʨe. 285 ʨetamta serʲemta punta βetaβeda, nʲudʲanta pʲakanta. 286 nʲudʲaamta pʲakamta pʲalaxaβa pʲaxad ŋajutarʲiβeda, tarʲemʔ mʲinrʲeda. 287 manʲibʔ sʲakana sʲadkabtɨ. 288 lamdʲikoko nʲe, serakoko nʲe βarɨ mʲakad ŋadʲimʲa, manʨ xanada: 289 - lamdʲik jonej, ʨedaβʔ nʲiraβʔ tanaraʔ. 290 ind xaβomta nʲor xadaʔ! 291 sʲimʲi βadaβɨ. 292 xadabʔ nant manʲ xaʨerʔ ilʲeŋudmʔ jeβakoŋe? 293 nʲebʲamʲi juŋgu, nʲisʲamʲi juŋgu. 294 ŋaβrakodamʲi xobadmʲi nʲaraβʔ taʔ. 295 nʲeʔ tarʲemʔ mantanʔ lamdʲik jonej xanamta sʲara, maʔ nʲiβʔ: 296 - tarana nebta, ʨikar xanad! 297 tad mʲatʔ tʲu, manʨ xanada: 298 - ʨdaʔ jamdaŋgunaʔ. 299 nʲe ŋaʨekɨ, mʲudar nekalʔ! 300 nʲudʲa pakaxana ŋaʨebʲaβaʔ juŋgu. 301 tɨ nʲi taraʔ, ŋamgert nʲi taraʔ. 302 lamdʲikoko nʲe, serakoko nʲe, padar sʲimʲi maneŋanasʲ. 303 xanʲedamʔ xoxoβa xasaβar saβa ŋeŋgu. 304 lamdʲik jonej nʲedamta meβanʨ xajasʲ. 305 lamdʲik jonej nʲekant jejŋe manʲ todamʨ. 306 nʲisʲant nʲu, nʲebʲant nʲu nʲar nʲidmʔ ŋaʔ. 307 lamdʲik βesakuʔ xexedmʔ. 308 xanʲedam kada jexeradmʔ. 309 manʲ xanʲedamʲi ilʲeβanʲi jambanʔ ŋeta xora. 310 lamdʲik jonej nʲekant juŋgodanʔ nkamt xadaʔ nʲidʲumʔ pʲerʲenʲida. 311 lamdʲik jonej nʲekant jejŋe xanʔ mʲunʲa ŋamʨoda xexe jurkmadmʔ. 312 ŋadbʲanʲi sʲimʲi maneʨ jexeran. 313 sʲimʲi xanʲad manetan, seβod tʲaxana nʲekar xajasʲ mʲapojdarʨ, ʨedaʔ xarta toβakɨ. 314 tarmʔ mantanta sʲejmʲi xaja. 315 tad jamdejnaʔ. 316 lamdʲik βesakuʔ mʲatʔ ŋɨsɨβaʔ. 317 nʲabanʲi nʲaʔ mʲamʲiʔ mʲaramʲiʔ. 318 sʲibʲimʨejxananta mʲapoj mʲudko ŋadʲimʲa. 319 mʲapojʔ pumna nʲaxarʔ jurʔ tɨ. 320 tʲukod xanaβɨda ŋedakɨʔ. 321 tɨʔ pud nʲeneʨʔ ŋadʲimʲa. 322 lamdʲik βesakomʔ pɨdana, nʲarpojʔ leta, lamdorka ŋeβɨ. 323 lamdʲik jonej nʲekamʲi tandʲejaʔ maneŋaβ xuʔ majoŋonʲi mesomadanʲi. 324 ʨeʨumʨej mʲata mʲarada. 325 tad xunʲaʔ xantaβaʔ, tanʲaʔ ilʲeβaʔ, jalmorʲe xoj sʲumbaʔ nʲinʲa.