1 СИДЯ НГЭВАСЕДА ТЭТА 2 Сэвни тяхад пэдарата яхана илевэваˮ . 3 Нисями юңгу, небоями юңгу. 4 Сидя Ңэваседа тэта сими вадавы. 5 Не нями таня. 6 Пада Нюдя Ңэваседаʼ не. 7 Мань ңани ты пэрңадмʼ, ёрңадмʼ. 8 Сидя Ңэваседа тэта сими вэвавна пэрчетыхиʼ. 9 Манчетыхиʼ: 10 - Падар салакон ңэдакэн, мятʼ нён тюсьтуˮ, пилиˮ тэхэˮ на мыˮ, яда пэранˮ. 11 Мальчами вэва, пибини вэваˮ, сисавэйˮ. 12 Севна хантана мыми вуни таняˮ. 13 Не нями ңамсакодми табˮ нанта чикана ңорчетыдмʼ, нибта таˮ ңорчипойˮ хонасетывˮ. 14 Сидя Ңэваседаʼ тыдуʼ ңока ни ңаˮ, сидя ёнре. 15 Сидя ёнре ңэбта ңодˮ яда пэрчетын наңэдя сыраʼ ямбанʼ. 16 Таʼ ёрчетыдмʼ, ябтунчь хэсьтыдмʼ. 17 Ңэрёй сыраʼ хаˮмабˮ ңаниʼ тэхэˮ на мэсьтыдмʼ. 18 Ңбңгуна хувы ңэвы. 19 Сидя Ңэваседа ханʼ ниня ңамчёвэхэʼ, хасвадёвэхэʼ. 20 Мань ңани тэхэˮ на мэдмʼ. 21 Нумта сава. 22 Инчелебˮ нани Ңарка Ңэваседа тэта мамононта: 23 - Хуняна хэхэ янʼ мяпойʼ пяңгув. 24 Тэсяда ңачекымʼ ханаңгув. 25 Хэхэ яхана хадабˮ сава. 26 Нюдя Ңэваседа мамононта: 27 - Ненэсяда ңоˮ тарча. 28 Тэсяда ңачекымʼ хэхэ яхана хадабˮ сава ңэңгусь. 29 Пуна маянданаˮ вадёда. 30 Тарчь вадахаˮ на тыˮ помна ядалъювˮ . 31 Ихиняни мадмʼ: 32 "Ңарка Ңэваседа тэта сими хэхэ янʼ ханаванʼ харва. 33 Манэтˮ нивамˮ , хачерʼ сими хоңгу. 34 Сян нибта тараˮ хад танесеты. 35 Чедаʼ хад ладада." 36 Хадңэ хая. 37 Тарсиˮ ңамгэрт ни ңадюˮ . 38 Мань ңани харасяда янʼ сюрбывˮ . 39 Сиив писваэй яляʼ сюрбидмʼ. 40 Кхэрана яханʼ тэвывˮ. 41 Яхаʼ сядʼ пыяхад едебя сыранʼ хаˮ мывˮ, сыранʼ сэядмʼ. 42 Сыраʼ ңылнаʼ сабканорчь пяв. 43 Тад сыраʼ ңылна хасеръювˮ. 44 Хуняна сидя Ңэваседа тэта товононта. 45 Ңарка Ңэваседа тэта мамононта: 46 - Ңута яхаʼ мюня ңадиˮ. 47 Сыраʼ ңылна мэрха. 48 Нумда вэванюˮ, хадда тарсиˮ явлы. 49 Сава нумгана мерʼ хоңгуминчь. 50 Чедаʼ хумбачиˮ ты харебнини вэва нумгана. 51 Хачерʼ муңгув? 52 Сыраʼ ңылна харта хабсакы. 53 Нерʼ мадамченюˮ, хэхэ янʼ меркуʼ ханабˮ сава. 54 Ңамгэ нисян намдорˮ? 55 Нюдя Ңэваседа мамононта: 56 - Хадриʼ ңэя! 57 Сыраʼ ңылна харта хаңгу. 58 Мякниʼ хэхэниʼ. 59 Тарча хад нумгана хачерʼ муңгумиʼ? 60 Чебтаʼ тальняʼ ямдаиваˮ, масиˮ хаˮ мада ңадимзу нараʼ мальңгана. 61 Тад мунодиʼ сусаˮ. 62 Хадриʼ мяканчиˮ хэнякэхэʼ. 63 Чикают хэмяд яхаʼ ңылняʼ сабканадмʼ. 64 Я хаʼ няванʼ тэвывˮ. 65 Тюʼ тарпывˮ. 66 Янʼ танэювˮ, хойʼ нимня яда пяв. 67 Маниебˮ нани мюд мюсе. 68 Нернякуна ңэдалёда миңа. 69 Сими манэчь ңдалёдар няни тэвыˮ. 70 Чет хабтаркамʼ мэмы. 71 Манма: 72 - Падар хибян? 73 - Хэно тэтаʼ хасава нюдмʼ. 74 - Сиекан ңэңгун. 75 Хэно тэта ңахаˮ на хась саюдармахана. 76 Сит ченевадм. 77 Падар Тэсяда ңачекэн. 78 Тэсяда нисямт, Тэсяда небямт хэхута тоʼ ханңэ мань хадаңахаюнась. 79 Падар ңани сидя Ңэваседа тэтахад хунвакэн. 80 - Падар ңани хибян? 81 - мань Ламдо тэтадмʼ. 82 Чедаʼ сит сярңгудмʼ, сидя Ңэваседа тэтаʼ мятʼ ханаңгудмʼ. 83 Тад сими няма, хананта ниʼ мо, ңулиˮ мэёвна сяра. 84 Мюдханта ңэдалэйˮ. 85 Пэвсюмняна ңысыˮ. 86 Сими мятʼ тюлеˮ. 87 Ед пи. 88 Мядʼ ерв ңорңа. 89 Чикавахад Ламдо тэтаʼ не вэнекуда ңавламба пяйда. 90 Няни манма: 91 - Тэсяда ңачекы, ңулиˮ мэнʼ харвабˮ нант аэнекуˮ ни няʼ ңорˮ! 92 Мань ңани хачерʼ муңгув? 93 Илевани ямбанʼ вэнекуʼ тотревʼ нидмʼ ңорчетуˮ. 94 Чедаʼ мэнʼ ңулиˮ харбилывˮ. 95 Вэвараха ңэбта ңодˮ вэнекута н яʼ ңорчь пяв. 96 Тад мядʼ ерв хонэйˮ. 97 Мань ңани пиʼ ямбанʼ Арңадмʼ: 98 "Илми ңамгэ таремʼ хая? 99 ңулиˮ маяндорңадмʼ. 100 Тэсяда нисями, Тэсяда небями илевы ңэбта таремʼ нидамчь маяндортˮ." 101 Хуняна юркынаˮ. 102 Мядʼ ерв ңорңа. 103 Мань ңани ңормдавэй пинʼ тарпывˮ, ханʼ ниʼ ңамдывˮ, ярңадмʼ. 104 Тад Ламдо тэтаʼ не мякад ңадимя, манма: 105 - Тэсяда ңачекы, мятʼ тюˮ! 106 Ханимяннюˮ. 107 Мятʼ тювани серʼ Ламдо тэта нехэнта маˮ нивˮ: 108 - Панэдамта мисˮ! 109 Тэсяда ңачекымʼ нюданиʼ муңгумиʼ. 110 Ламдо тэтаʼ не напэдами та. 111 Хуриʼ саваана ебъювˮ: 112 едэй мальчамʼ серадмʼ, сиив падрота пиби серадмʼ. 113 Вачанʼ ңамдывˮ. 114 Ламдо тэта няни ярэйˮ, манма: 115 - Тэсядв ңачекы, ир вэва нёи ңаˮ. 116 Мань мякнани илебат сян нин маяндортˮ. 117 Тюку яляхана минңгуваˮ. 118 Мань ңани сидя Ңэваседа тэтаʼ мятʼ мядинчь хэванчь пэрңав. 119 Тутан, мякана хаюдан? 120 - Мядинчь хэбˮ нани ханя сава ңаˮ. 121 Ламдо тэтаʼ не манма: 122 - Манчьван мякнани хаюдадмʼ. 123 Сидя Ңэваседа тэтаʼ мякана пэрчами юңгу. 124 Нидмʼ тутˮ. 125 Тад пинʼ тарпывˮ, ты танадмʼ. 126 Хануни подерңани. 127 Ламдо тэта инямда, тюрамда ңобкана нямыда, ма: 128 - Тэсяда ңачекы, нён хаюрˮ! 129 Ламдо тэта ңэдалэйˮ, мань ңоˮ ңэдалэювˮ. 130 Чет падвэми нуˮ мадуʼ яхад хэндремʼ пендыдˮ. 131 Тэмгами лэрюд ңэвы, нявота нэкалңада, пелейкода ңани тарчаˮ. 132 Мань нись тосаˮ тюʼ санэювˮ, тад ханни ниʼ хамывˮ. 133 Харасяда янʼ ңулиˮ хаядмʼ. 134 Хэвувнани я тумдувндавэй хаюрңа. 135 Ханни пуд сырари сюра. 136 Тад пуняʼ сылывˮ ңани, Ламдо тэта ңахаˮ на хаювы. 137 Тюрырмонта: 138 - Тэсяда ңачекы, ңамгэр хадкэйˮ? 139 Нуладˮ! 140 Мань ңани нись инчелеˮ нерняʼ ңэдалыдмʼ. 141 Сиив яляʼ ңэдалыдмʼ. 142 Сиив яля писавэйʼ хад марна. 143 Падвы тэмгами ясавэй ңэвы. 144 Сиив яля ңэсоңгана мядˮ ңадимяˮ. 145 Мякˮ тэвывˮ. 146 Мядоˮ ёркана ңарка мяˮ танявы, хадриʼ ервʼ мяˮ ңэдакы. 147 Мятʼ тюдмʼ. 148 Вэсаку, пухуча, ңобˮ хасава нюдиʼ. 149 Вэсакор сими хонрамба пя: 150 - Падар хибян, ханяд тон? 151 Сит тумда ңулиˮ ямадмʼ. 152 - Манчьван Ламдо тэтаʼ хасава нюдм. 153 Падар ңани хибян? 154 - Мань Ядне вэсакодмʼ. 155 Хасава нюми чи. 156 Ядне вэсакуʼ хасава нюда юркыˮ, ңгудида вэнпи. 157 Сими манэчь манма: 158 - Тюкор Ламдо тэтаʼ хасава ню нярханюˮ ңаˮ. 159 Ңаркарка ңэвы, ламдорка ңэбта тараңгусь. 160 Тарчь вадахаˮ на Ядне вэсаку ңэта ниʼ санэйˮ, сими няма, латаʼ ниʼ сими пархалңа. 161 Мань лясё хамывˮ. 162 Маниебˮ нани Ядне вэсаку харамта тюхулңа, мале сими симанчь мэ. 163 Пада мядʼ макоданʼ сылыˮ, манма: 164 - Тюку ңачекымʼ хадабˮ нани нувʼ сэвхана хэбёдами юңгуда? 165 ни хэбёдˮ? 166 Тад сими ңэдара, маˮ нивˮ: 167 - Хадриʼ ңэя, сит хадабˮ нани нумгана хэбёбсу. 168 Ваванʼ ңамдывˮ. 169 Ңорңаваˮ. 170 Пэвсюмняна хонэйнаˮ. 171 Немами ни харваˮ. 172 Юсида ярңадмʼ. 173 Ихиняни мадмʼ: 174 "Ңулиˮ маянтʼ еремядмʼ. 175 Тэсяда нисями, Тэсяда небями илевы ңэбта тарча маяндортами юңгудась. 176 Чедаʼ хавнтархадмʼ." 177 Чебтаʼ юркынаˮ. 178 Ңорңаваˮ. 179 Мань мадмʼ: 180 - Ядне вэсаку, Ламдо тэтаʼ мятʼ хэванчь пэрңав. 181 Тэдми нянувˮ татˮ? 182 Ядне вэсаку хасава нюхунта ма: 183 - Тыд меркуʼ мятʼ тояˮ. 184 Ламдо тэтаʼ хасава ню ңэдалёрманʼ харва. 185 Хасава нюда ты тана. 186 Тыˮ поңгад чет парисе хабтмʼ тэра. 187 Ёркахад тарпрэйда, няни тайда. 188 Иа: 189 - Тюку чет парисе мэтид ңэяˮ. 190 Ханми подерпа пяв. 191 Ңулиˮ парумбидмʼ. 192 Маниебˮ нани сутыʼ тяхад ңэдалёда ңадимя. 193 Ңарка Ңэваседа тэта ңэрханюˮ. 194 Ңулиˮ меречь ңэдалы. 195 Самбляңг хабтаркамта нусь харебида. 196 Ңарка Ңэваседа тэта чёрсвонта: 197 - Тэсяда ңачекы нёи ханьˮ! 198 Нямараˮ! 199 Тарчь вадахаˮ на тюрми, мэта имями ңобкана нямав, тэмгами пиˮ набтав. 200 Мале ңэдалаңгувачь, Ядне вэсакуʼ ню ханни пуняңы чёндеркад няма. 201 Сими ңэдалавахад таблаванʼ харвавакы. 202 Мань ңани сяхабтаʼ инямʼ вэрдадмʼ. 203 Чет парисеми нуˮ мадуʼ яхад нявоталыдˮ. 204 Ңарка Ңэваседа тэта мамононта: 205 - Чедаʼ Тэсяда ңачекымʼ ңулиˮ ңэдарабтаваˮ. 206 Хэхэва хэись, сава ты хана. 207 Сиив яхана тарча тыˮ юңгунюˮ. 208 Тэсяда ңачекымʼ няма тарась. 209 Чедаʼ сяхарт ниваˮ хоңгуˮ. 210 Ңаниʼ сиив яля ңэдалыдмʼ. 211 Тэмгами ясавэй ңэвы: 212 яси хобˮ - нанта пензявна хамсетыˮ, пензявна танасетыˮ. 213 Сиивʼ ңэсоңгана паңграха хойʼ ниня нултав. 214 Я сид- янʼ саңоми ңэдарав. 215 Хойʼ ңылняна лабта я ңэвы. 216 Лабтаʼ еркана ңобˮ ңарка мяˮ. 217 Мядʼ хэвхана ңобˮ ёнармян ты. 218 Хойʼ тэлувна ңэдалювˮ, мятʼ тэвывˮ. 219 Пихиня ханʼ ниня ңамдыдмʼ. 220 Хибярт мякад ниˮ тарпˮ. 221 Ихиняни мадмʼ: 222 "Мятʼ тюбсудмʼ. 223 Пихиня ңамгэмʼ пэртувнадмʼ?" 224 Мятʼ тювани серʼ сидя ьэвми тумʼ сидмэхэʼ. 225 Мдниебˮ нани вавʼ ниня ңобˮ пухуча. 226 Хасава нюда танявы. 227 Хуны. 228 Сими манэчь пухучакор манма: 229 - Хибян ңэбˮ нант? 230 Сит тумда ңулиˮ ямадмʼ. 231 Мань мадмʼ: 232 - Сене ңавнани Тэсяда ңачекэвна сими пэрчетыˮ. 233 Нисями юңгу, небями юңгу. 234 Ңавхана Ламдо тэта хэхута тоʼ ханңэ хадаңахаюдась. 235 Чедаʼ епаде тудами пюрңадмʼ сава ненчанчиʼ нэхэвабˮ нанчиʼ. 236 Пухучакоңэ, падар хибян? 237 Пухучар манма: 238 - Мань Пясяˮ тэтаʼ недамчь. 239 Хасавами ңа маядяркана юңгумась. 240 Хасава нюми ңопой. 241 Ты пэрңа. 242 Чедаʼ епаде тудамт хоˮ нянувˮ, ваванʼ ңамдадˮ. 243 Чи, тандаяʼ сававна илелъювˮ. 244 Няхарˮ поʼ ңэсоңгана Пясяˮ тэтаʼ хасава ню мыˮ нивˮ: 245 - Сидя Ңэваседа тэтаʼ янʼ нинякэн хантˮ ? 246 Чедаʼ хадабˮ савахаʼ падар маяндормант еэмня. 247 Хэбˮ нант мань ңоˮ туидмʼ, сит нядаңгодаңэ тараидмʼ. 248 Тарчь вадахаˮ на мунчалмадмʼ. 249 Наңэдя яляʼ ямбанʼ мунчидмʼ. 250 Ихиняни тасламбив: 251 "Екарˮ, хэсь сава ңэбтовˮ, вэыв ңэбтовˮ? 252 Сидя Ңэваседа тэта чедаʼ хадри ңоˮ вэсэймэхэʼ. 253 Хадаба пябˮ нани ңока ныхы вуни тараңгуˮ." 254 Мунчьмахадани мадмʼ: 255 - Харриʼ ңэя, хадабˮ наниʼ ңамгэмʼ хосаяңгуңиʼ? 256 Манчьван няни ты ни тараˮ, ңамгэрт ни тараˮ. 257 Пясяˮ тэтаʼ хасава ню чинака вадасялма. 258 Та ёльчаңгад хуркасиˮ харасиˮ илеваˮ.