- manʲʨβan sʲisʲada pedaranʔ xanʲeβanʨ xantadmʔ, padar nganʲi mʲaknant xajuʔnant pojormanʨ xebʔnant pojortanaken.
jekarʔ, mʲamʲi xanʲana ngebta?
nʲanta xeʔmʲaʔ mʲumnʲa sʲidʲada pedaranʔ xaja.
sʲidʲa xasaβa xanʲesʲetaβexeʔ.
mʲata pʲelʲejkutβɨ.
nggobʔ ngo tanʲaβɨ.
jaʔ sʲiʔ nʲimnʲa ngadʲimʲadamʨ.
xasaβa nʲenʨaʔ nʲaʔ xonejxaʔ.
ngarkajumʔ xasaβa toβanʔ nʲi xarβaʔ.
nʲaxaromtej jalʲaxana nʲaraβa mʲaʔ ngadʲimʲa.
ngeja, tʲubsudmʔ.
pʲiʔ saβa jernʲa ngeβanta nʲid ngobʔ laxanana mamononta:
xunʲana nʲudʲajumʔ xasaβar jurkɨʔ, pʲinʔ tarpɨʔ.
xeβxananta xanoda ngoka, tɨda ngoka.
xabʔ nanʲi xaxadmʔ".
nʲedʲa ma:
tad xurkarʲi nʲenʨal xanggulabata nga ʨikana tuta, jepadʲe indamta xananggu.
ʨedaʔ jaʔ sʲarʔ nʲinʲa xʲibʲart junggu.
peβsʲumʲeʔ nʲangenge xaja.
tarʲemʔ mambata masʲiʔ jedej mʲatamt tabsu.
sʲejmʲi xajasʲ, madamʨ:
jada ngulʲiʔ ʨsrsʲaβɨ.
xasaβa sangomta ja sʲid janʔ ngedara.
xasaβar mʲatʔ tʲu.
joxobataxanggu."
ʨikʲi ngoʔ nʲinʲa sʲidʲarʲi xasaβa ilʲeβɨ.
pʲiʔ saβa jernʲa ngobʔ laxanana mamononta:
xadrʲiʔ jaʔ βesaku mʲata ngedʲakɨ.
nʲedamt tatadmʔ.
nʲabʲi βaβʔ nʲinʲa jaʔ βesaku ngamtɨ.
- sʲit ponʔ ngatʲedamʨ.
nʲaraβa malʲʨamʔ menga, nʲaraβa pʲibʲi menga.
jaʔ βesaku ma:
mʲatʔ tʲu, maʔ nʲiβʔ:
tʲuku jaxad mʲakant saladʔ.
sʲidʲa jalʲaʔ sʲaʔ mʲumnʲa mʲinga.
xunʲana ngarkajumʔ xasaβa sʲisʲada pedaranʔ nganʲiʔ xaja.
xunʲana jurkjjaxaʔ, ngorngaxaʔ.
ʨikɨ sʲiʔ mʲuʔ pakalmanʔ xarβadamʨ.
ngorngaxaʔ, xonejxaʔ.
tad ʨikaxad nʲeneʨʔ ngoka ngenggu.
sʲisʲada pedaraʔ pomna jadʲerpanʲi xaʨadmʔ juxuʔ.
sʲidʲa xasaβa
pʲiʔ jambanʔ sʲoda βɨmda.
"xadrʲiʔ ngeja!
mʲinga, mʲinga, ngobʔ jalʲaʔ mʲintakɨ, sʲidʲaʔ mʲintaktɨ.
ilʲeβamʔ pertʲange xantan.
nʲudʲajumʔ xasaβa mʲaknanta xai, mʲata letrambʲuʔ nʲiβʔ.
tad toʔ maraβna xaja.
sʲanɨ ngebtuʔ ngodʔ ngarkajumʔ xasaβa manma:
nʲaraβa mʲaknʲi teβbat ʨedaʔ saβaβna inʨelʲeʔ!
sʲanat xunat jadbata ngodʔ jaʔ sʲimʔ manenga.
ʨi, nʲudʲajumʔ xasaβar mʲakanta xaja.
- xasaβange, nʲernʲaʔ mʲijʔ, jaʔpontʔ nʲon nusʲtuʔ.
ngarka toʔ nʲimnʲa ngadʲimʲa.
xunʲana nganʲiʔ xanʲeβanʨ xantadmʔ.
xasaβar manma:
sʲidʲa jalʲaʔ nganʲiʔ mʲingaxaʔ.
- jaʔ irʲir masʲnʲuʔ:
pʲinʔ tarpjjaxaʔ.
pebʲi, ngamnert nʲi ngadʲuʔ.
nʲedʲiʔ jungguβɨʔ.
nʲerʔmanemɨ sʲisʲada pedara jungguβɨ.
nʲabʲi βaβʔ nʲinʲa ngarka nʲada ngamʨuβɨ.
ngarkajumʔ xasaβa to, xankoʨananta ngobʔ ilʲebʨamʔ pembʲi.
ngobʔ jalʲaʔ ngaʨena, sʲidʲa jalʲaʔ ngaʨena.
jaʔ mʲidxana xʲibʲart jungguβɨ.
numda peasʲumʲe.
ilʲeβamʔ perʨange xaja.
xusaβej jalʲaxana xanʲe xanngaxaʔ.
manʨʲβan ngulʲiʔ nʲikadadmʔ.
padar nganʲi i lʲeβamʔ perʨange xantan.
ngarkajumʔ xasaβa sʲisʲada pedaranʔ xanʲeβanʨ xaja.
nʲabʲi xasaβa xanʲe xanta, nʲabʲi mʲakna xajurnga.
- tur pʲataʔ!
ixʲinʲanta ma:
"nʲamʲi xamanʨ pedaranʔ xaja?
xasaβar nʲenʨa nʲaʔ jedej mʲakana ilʲe pʲada.
nganʲixʲina jaʔ sʲiβnʲa tʲubsakedmʔ".
nʲi joxodʔ?
xunʲana jurkjjaxaʔ.
sʲidʲa jalʲaʔ ngesonggana xajerta pakalʨ mʲakanʨiʔ tandajaʔ ieβjjaxaʔ.
seβʔ xunkana labta ja ngeβɨ.
sʲidʲa jalʲaʔ nggesoggana labta jaʔ jerkana jedej mʲatamt xoggun.
- nʲar jaʔ sʲiβnʲa tʲuβɨ, jaʔ βesakuʔ mʲakana ilʲe.
mʲerkuʔ jed pʲirʲexanʲiʔ!
tad nʲudʲajumʔ pʲinʔ tarpɨʔ, xanʔ mʲud ja nʲamd pʲenʨerta nekalnga.
nʲenʨa nʲaʔ nganʲiʔ nʲaxarʔ jalʲaʔ mʲingaxaʔ.
- ʨedaβʔ xunʲaʔ xantanʲiʔ?
ngarka nʲaxaβar mʲaknanʲi xajuda, ngange xantʔ nʲiβʔ.
sʲejda xaja.
nʲabʲijumʔ nganʲi tɨbkamta nʲama, pojormanta sʲerʔ ixʲi nʲanta manʨetɨ:
nangedʲa jalʲaʔ jambanʔ jadʲerngadamʨ.
nangedʲa jalʲaʔ jambanʔ sβngtrʲuda junggu.
"ʨedaʔ ngebʔnʲi saβa?
mʲatʲiʔ jedej ngeβɨ.
jaʔ sʲiʔ mʲuʔ tʲubʔ nanʲi saβa?
xaja
,
"
manʨʲβan
nganʲiʔ
jambanʔ
xantanʲiʔ
.
jungguβɨʔ
pojormanʨ
xankoʨananta
sʲid
ieβjjaxaʔ
.
sʲerʔ
ngarkajumʔ
nʲabʲi
sʲidʲada
xaxadmʔ
sʲaʔ
xasaβa
.
-
xaja
ngadʲimʲa
?
xanʲe
nganʲi
xaja
ngodʔ
ngadʲuʔ
jalʲaʔ
ngoka
pedaranʔ
.
ngarka
tad
:
.
mʲerkuʔ
sʲidʲa
xanngaxaʔ
sʲiβnʲa
xanta
.
nʲaʔ
ngobʔ
?
.
.
jalʲaxana
:
sʲarʔ
.
nʲamʲi
.
xeβxananta
ilʲebʨamʔ
mamononta
.
mambata
xasaβa
sʲidʲa
nʲar
.
mʲuʔ
,
xantadmʔ
.
:
"
jalʲaʔ
ʨikana
mʲatamt
nʲedʲiʔ
,
.
tarpɨʔ
.
masʲnʲuʔ
pʲiʔ
xurkarʲi
xanʲeβanʨ
ngamnert
tʲu
jungguβɨ
jalʲaʔ
ngeja
teβbat
seβʔ
.
mʲaknanta
.
ngatʲedamʨ
nʲernʲaʔ
tur
.
jalʲaʔ
numda
jed
βesaku
ngeβanta
mʲata
xarβadamʨ
ʨsrsʲaβɨ
nʲudʲajumʔ
.
xunʲana
.
xajurnga
laxanana
ngarkajumʔ
jepadʲe
xabʔ
xunʲana
,
pertʲange
pʲibʲi
peβsʲumʲeʔ
jurkjjaxaʔ
.
nanʲi
xunʲana
?
inʨelʲeʔ
jaʔ
pedaranʔ
ma
.
mʲingaxaʔ
ilʲe
nʲinʲa
.
to
junggu
.
.
tʲuβɨ
ilʲe
xanoda
ʨikɨ
nʲid
mʲakana
ngoʔ
mʲuʔ
nganʲiʔ
ja
.
nanʲi
madamʨ
.
letrambʲuʔ
tarpɨʔ
jaʔpontʔ
xebʔnant
tad
xoggun
ngebta
manma
xasaβa
jaʔ
.
!
xaja
pʲelʲejkutβɨ
nʲaxarʔ
nangedʲa
βesaku
jalʲaʔ
saβaβna
sʲejda
ponʔ
tabsu
ma
nʲudʲajumʔ
,
sʲanat
?
xasaβa
ixʲi
βesaku
peasʲumʲe
pedara
toʔ
sʲidʲa
xasaβar
tʲubsudmʔ
mʲaknanʲi
nʲinʲa
xanʲana
,
mʲata
nʲon
xantan
toʔ
tʲubʔ
nʲeneʨʔ
jedej
ʨedaβʔ
jurkjjaxaʔ
jurkɨʔ
jaʔ
,
.
xanggulabata
ʨedaʔ
xasaβar
malʲʨamʔ
xasaβa
?
tarʲemʔ
ma
ngenggu
ʨedaʔ
sʲidʲa
manʨetɨ
nganʲiʔ
mʲumnʲa
nʲangenge
mʲakna
mʲatʔ
sʲidʲa
nʲada
sʲidʲa
.
,
mʲinga
xunʲaʔ
jadʲerngadamʨ
sʲisʲada
nʲamd
:
nʲiβʔ
xunʲana
ngobʔ
maʔ
.
pojortanaken
xanʲeβanʨ
ngorngaxaʔ
!
.
xantʔ
-
-
ngobʔ
ngeja
ngange
.
.
saladʔ
nʲi
xajuʔnant
,
nganʲixʲina
jernʲa
.
sʲanɨ
xamanʨ
jaʔ
βɨmda
xasaβa
sangomta
irʲir
mʲaʔ
jaʔ
xeʔmʲaʔ
:
.
mʲakanta
.
jedej
,
tad
nʲaʔ
ngulʲiʔ
.
,
ixʲinʲanta
nganʲi
ngarkajumʔ
βaβʔ
nʲudʲajumʔ
xadrʲiʔ
nga
βesakuʔ
jaʔ
ilʲeβamʔ
ngodʔ
sʲoda
sʲiβnʲa
ngobʔ
tanʲaβɨ
pʲada
nʲudʲajumʔ
padar
.
xantadmʔ
nggobʔ
jalʲaʔ
tuta
ngo
pʲiʔ
xasaβa
nggesoggana
jaʔ
xasaβange
ngarka
mamononta
pʲinʔ
ʨikaxad
xajasʲ
sʲidʲa
ngaʨena
nʲaraβa
xonejxaʔ
pomna
.
jaxad
.
i
jalʲaxana
saβa
jaʔ
tɨda
mʲinga
jaʔ
jalʲaʔ
joxobataxanggu
:
jadʲerpanʲi
nʲerʔmanemɨ
,
juxuʔ
-
nʲabʲi
mʲata
manʲʨβan
mʲaknʲi
tandajaʔ
nʲinʲa
pʲinʔ
padar
xananggu
.
nʲaraβa
janʔ
sʲiʔ
manenga
xanʲe
nʲabʲijumʔ
nʲimnʲa
xajerta
pedaranʔ
xaja
jungguβɨ
,
tʲubsakedmʔ
.
tɨbkamta
xadrʲiʔ
-
nganʲiʔ
toβanʔ
ja
ilʲeβɨ
ngadʲimʲa
sʲisʲada
sʲiʔ
:
nʲinʲa
pʲinʔ
ngedara
.
,
.
jedej
xunat
.
.
mʲaknant
"
ngarkajumʔ
pembʲi
pʲiʔ
xanʲesʲetaβexeʔ
pedaranʔ
,
menga
saβa
xasaβar
masʲiʔ
tʲuku
nganʲi
xaʨadmʔ
ngebtuʔ
pakalʨ
jedej
labta
.
nʲenʨal
-
mʲud
xonejxaʔ
jaʔ
xasaβar
.
jadbata
nangedʲa
nʲenʨa
ngeβɨ
xasaβa
nʲiβʔ
xasaβa
nʲedamt
-
:
xanʔ
pʲirʲexanʲiʔ
.
"
.
sʲiʔ
jambanʔ
nʲaʔ
.
.
nʲi
nʲedʲa
nʲabʲi
ngadʲimʲadamʨ
mʲumnʲa
ngedʲakɨ
,
maraβna
jernʲa
ngorngaxaʔ
,
jalʲaʔ
sʲisʲada
xarβaʔ
jaʔ
joxodʔ
sβngtrʲuda
nʲama
tad
:
ilʲeβamʔ
nekalnga
nʲenʨa
xunkana
.
.
.
.
perʨange
xusaβej
,
.
xajuda
sʲidʲaʔ
mʲatʔ
lʲeβamʔ
xasaβa
,
pojormanta
jalʲaʔ
xaja
saβa
!
ngamʨuβɨ
?
"
mʲinga
nʲenʨaʔ
.
ngobʔ
.
.
,
jambanʔ
jerkana
tarpjjaxaʔ
ngaʨena
,
xantan
.
pakalmanʔ
ja
sʲimʔ
sʲidʲarʲi
mʲijʔ
nʲaxaromtej
.
.
nʲanta
tatadmʔ
nʲi
ʨikʲi
ngarka
ngebʔnʲi
,
.
.
labta
mʲintaktɨ
mʲamʲi
manma
mʲatamt
nʲiβʔ
ngeβɨ
mʲakana
βaβʔ
mʲingaxaʔ
xasaβa
junggu
sʲisʲada
nʲaxaβar
.
.
.
,
indamta
pebʲi
sʲejmʲi
nusʲtuʔ
pedaranʔ
mʲatʲiʔ
xasaβa
,
.
ngamtɨ
nʲabʲi
sʲit
pʲataʔ
jaʔ
:
mʲakanʨiʔ
ngoka
mʲidxana
laxanana
xʲibʲart
.
ngulʲiʔ
xaja
mʲakant
nʲimnʲa
xai
jalʲaʔ
ngesonggana
tʲu
jaʔ
,
sʲisʲada
nʲaraβa
.
nʲanta
nʲikadadmʔ
xaja
saβa
xasaβar
ʨedaʔ
.
xanʲeβanʨ
perʨange
xaja
"
nʲaraβa
pʲenʨerta
xʲibʲart
:
!
mʲintakɨ
ngoka
jada
menga
.
ngarkajumʔ
.
ʨi
jekarʔ
,
pedaraʔ
xunʲana
.
,
Нгаркаюмʼ
едэй
Пиʼ
мята
мадамчь
илевы
мякна
вавʼ
танявы
индамта
нянта
чикана
Чи
Тад
нгамчувы
нгачена
сисяда
сидяда
нгэбˮни
мята
тованʼ
сидя
.
Тюку
хане
юркыˮ
яʼ
янʼ
Хуняна
,
:
,
ханкочананта
нгока
"
?
едэй
хэˮмяʼ
мюмня
мякана
тандаяʼ
вэсакуʼ
я
?
.
пэдаранʼ
.
мэнга
.
Няхаромтэй
нгэбта
.
Хабˮ
нгобˮ
я
манэнга
хая
сивня
сиʼ
ед
пэасюме
яляʼ
.
хаерта
хая
.
Няби
Меркуʼ
Сейми
,
нггэсоггана
тюбˮ
.
хантˮ
,
:
?
татадмʼ
ямбанʼ
:
.
мийˮ
.
тарпъяхаʼ
Сейда
Нями
.
хая
Пиʼ
.
Пэби
ханнгахаʼ
,
-
Няр
нгэнггу
,
Хадриʼ
мюʼ
пелейкутвы
нганиʼ
пэдаранʼ
юнггу
"
.
Ёхобатаханггу
яляʼ
.
пэдаранʼ
,
лаханана
вэсаку
Падар
.
мякнанта
мякана
нюдяюмʼ
Таремʼ
ниня
пэдаранʼ
яʼ
,
?
юркъяхаʼ
саладˮ
падар
хаюда
яʼ
Нгарка
.
мякант
ханггулабата
харвадамчь
нгани
едэй
яляʼ
хуркари
нгобˮ
-
Яʼ
нгулиˮ
яʼ
нивˮ
.
хаясь
илебчамʼ
"
:
понʼ
мякнант
.
нгамнэрт
.
,
нгоʼ
пакалчь
Чедавʼ
Нгорнгахаʼ
сисяда
хонэйхаʼ
Мятиʼ
.
мями
Нангэдя
.
Яʼ
тута
Сидя
яʼ
.
Недя
масьнюˮ
,
мамононта
нярава
сава
,
мидхана
.
,
ханʼ
,
-
хасава
,
нянгэнгэ
:
ямбанʼ
минтакты
.
тю
Тад
няʼ
нён
ерня
.
Нгобˮ
,
Сянат
сярʼ
Пиʼ
Мята
Манчьван
пэрчангэ
хонэйхаʼ
"
яляʼ
еркана
ядбата
.
нгобˮ
пакалманʼ
мингахаʼ
нюдяюмʼ
нэкалнга
нюдяюмʼ
ханеванчь
Хуняна
сиʼ
серʼ
Маньчьван
поёрманчь
Пэвсюмеʼ
,
свнгтрюда
илевамʼ
.
.
.
Нгэя
хасава
хоггун
харваˮ
!
мюмня
мюʼ
Ненча
нани
.
юхуˮ
нгаркаюмʼ
.
ханода
ниня
хаюрнга
сиʼ
Сидя
Екарˮ
сисяда
пэмби
.
.
.
Чедаʼ
сава
нго
няби
нимня
Тад
.
нгэсонггана
ханесетавэхэʼ
Хасава
тювы
ненча
яляхана
нгатедамчь
сивня
левамʼ
хасава
мяканта
.
.
.
нгулиˮ
пиби
хачадмʼ
.
,
инчелеˮ
Тур
.
нгаркаюмʼ
-
Хуняна
нгобˮ
Ихинянта
Сисяда
епаде
хуняʼ
.
ни
сид
чсрсявы
нгока
нганиʼ
.
ХАСАВА
.
хэбˮнант
Мятʼ
пэдара
юнггувы
яʼ
яляʼ
Недамт
Хасавар
няхавар
едэй
пиреханиʼ
пяда
нгэдара
нгока
пенчерта
хасава
Хусавэй
хасава
хибярт
иле
!
:
.
поёртанакэн
.
яляʼ
.
хананггу
то
Сяны
"
хая
.
Нангэдя
вэсаку
нгодˮ
юркъяхаʼ
Сэвʼ
минга
мякни
хасава
пинʼ
-
никададмʼ
яʼ
,
нивˮ
хасава
симʼ
-
Яʼ
Нярава
пэдаранʼ
.
сангомта
.
Нгаркаюмʼ
?
сисяда
Нюдяюмʼ
.
манма
тарпыˮ
,
тэвбат
пэдараʼ
нусьтуˮ
сидяʼ
нгорнгахаʼ
тюбсакэдмʼ
ядернгадамчь
.
Илевамʼ
.
чикахад
Сидя
табсу
хантадмʼ
Чедаʼ
Нганихина
хибярт
вымда
сидяри
Чики
хая
Нумда
пятаˮ
.
Ни
лэтрамбюˮ
Няби
Хэвхананта
сяʼ
хантан
Нянта
Сидя
пэрчангэ
нгодˮ
Чикы
мальчамʼ
Хасавар
нгадимя
тю
мяканчиʼ
сававна
"
.
нерняʼ
:
иле
Сидя
маравна
яляхана
Хасава
лаханана
.
минга
нгани
.
помна
ямбанʼ
хунат
яляʼ
мамбата
Нярава
,
тарпыˮ
сёда
Нггобˮ
масиˮ
ерня
яʼпонтʼ
хахадмʼ
Яʼ
Нгарка
сава
мэнга
тоʼ
Яʼ
няма
Хуняна
сава
Нябиюмʼ
.
нганиʼ
вэсаку
нямд
яхад
тюбсудмʼ
:
нгадимя
минтакы
мятʼ
манма
мюд
нгэдякы
мингахаʼ
:
няхарˮ
пинʼ
нгарка
нимня
.
ниня
лабта
яляʼ
.
хая
ма
юнггу
нгэя
няʼ
тыбкамта
Хуняна
нгадимядамчь
хаи
:
нид
ни
нганиʼ
юнггувыˮ
нгани
хасава
юнггувы
Минга
ненчал
вавʼ
хане
,
ненчаʼ
Сит
.
.
.
пэртянгэ
,
нгэванта
хаюˮнант
ёходˮ
тыда
мяˮ
хая
хаманчь
,
чедаʼ
хасавар
Нерʼманэмы
нани
нярава
хункана
мятамт
манчеты
яляʼ
и
нгамты
Яда
.
Хадриʼ
ханеванчь
нгачена
хантаниʼ
нивˮ
хасавар
ханяна
.
нгэвы
иэвъяхаʼ
Няби
:
!
нгэбтуʼ
яляʼ
.
ханеванчь
.
няда
хантадмʼ
хантан
маˮ
,
ядерпани
няʼ
Хасавар
?
-
поёрманта
.
Пинʼ
Нгаркаюмʼ
ма
нгэвы
ниня
.
яʼ
.
нга
ирир
нгангэ
ихи
ханта
.
,
нгадюˮ
ненэчьʼ
!
Хасавангэ
я
СИДЯ
мамононта
хая
лабта
.
тоʼ
хая
Недиʼ
ма
.
Тад
мятамт
.
.
мякнани
хасава