0 jarăpʦʲ. 1 sʲidʲe tetadă; nʲabʲi jerw xuːpătow xardăxănă mesʲetiː, nʲabʲi jerw xarʲikow texeʔnă me. 2 tedă sʲidʲe jonăreʦʲe. 3 puda xărtă nʲumʦʲe nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe. 4 nʲenʲadă tănʲa, papădă mʲadămpærtă, jedămpærtă. 5 nʲenʲadă nʲumʦʲe ŋeptă jenărăxa. 6 jerw xarʲikow mansʲi xanadă: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, ŋarkă xardănʔ jadertanuːwʔ?" 7 xănʲamʔ tuʔ ŋob nʲuːrʦʲemkănă. 8 "tʲukuː jalʲeʔ ŋarkă lobolk-kană ŋarkă xăiːbʲidʲe jalʲe. nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, tedămʲi nʲămʔ!" 9 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe ma: "ămkeduʔ metan?" 10 xărt tʲenʲewan. 11 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe tiːnʲzʲemtă medă, sʲidʲe metă jiːnʲe, tiːʔ nʲajuː xăje, texetă tewiː. 12 jerw xarʲikow tʲetă serk kapt tʲetărʲiʔ modă, tʲikanʲiʔ sʲariːdă. 13 tiːnʲzʲemtă ŋanʲiʔ sănoʔădă, tʲetă padwimʔ ŋanʲiʔ jarkiːdă, tʲetă padăwi nʲanʲiʔ sʲarʲiːdă. 14 mʲată nʲajuː xăje. 15 sedăntʲet xapt: tʲetă serk kapt, tʲetă padăwi. 16 mʲakăntă tewiːʔ. 17 jerw xarʲikow sawkomtă sʲerwedă. 18 sedăntʲetă xaptămʔ mălʲe podʲermiːdă. 19 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe mʲatʔ tʲuː. 20 nʲenʲăxadăntă pʲiːwădămtă xaŋă, ma nʲiwʔ: "pʲiwădămʲin taʔ! sʲerŋkuːn. malʲʦʲamiʔ tad!" 21 nʲenʲadă ma nʲiwʔ: "săʦʲe nʲon jabʲeʔ, sʲarkăr xajuːrŋăje!" 22 ma nʲiwʔ: "luːʦe sʲertă xără." 23 jerw xarʲikow piːnʲană tʲorina, ma nʲiwʔ: "xaptădămʲiŋ kărʲeʔ!" 24 sʲidʲe ŋăedălăwă tărʲemʔ xăjenʲiʔ, nʲuːdʲe lobolkanʔ tărʲemʔ tewiːnʲiʔ. 25 tʲikiː nʲuːdʲe lobolkamʲiʔ tărʲemʔ xajemʲiʔ. 26 tʲikiː jăxad sʲidʲe ŋăiːdălăwă ŋanʲiŋ kăjemʲʔ, ŋarkă lobolkanʔ tărʲemʔ tewiːnʲiʔ. 27 jerw xuːpătow mărdă mʲuːʔ tărʲemʔ tʲuːnʲiʔ. 28 jerw xuːpătow mʲakădă ŋădʲimʲe. 29 luːʦe jalʲană mʲiriːtʲe pănemtă sʲerwi. 30 jerw xuːpătow ŋudădă weŋkăli. 31 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe ma nʲiwʔ: "juːrʲuko, torowo!" 32 jerw xuːpătow ma: "mʲatʔ tʲuːdʲiʔ!" 33 sawkămtă jeka. 34 mănʲeʔ nʲaxărŋe mʲatʔ tʲuːwăʔ. 35 jalʲe xardănʔ mănʲeʔ sʲiːdănʲeʔ ŋapta. 36 ŋamtʲorʦʲa nʲiʔ tărʲemʔ ŋamtenʲiʔ. 37 jerw xuːpătow xirkărʲi ŋăwor mal tewaiːdă, jabʲe jiːdămʔ tasʲeti. 38 xăʦʲeʔ jabʲelʲjiwʔ. 39 jerw xuːpătow mansʲi xanadă, ma nʲiwʔ: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe ŋopoiː ta mănʲ nʲanăn meje! xanʲje-nʲamʲiʔ jăŋku." 40 xarʲikow ma: "tiː-pærtʲamʲiʔ mănʲ nʲanăn ŋobtărʲemʔ tara nʲiwʔ." 41 jerw xuːpătow sʲarkadă ŋobkădă xăruli. xăʦʲeʔ jabʲelmewʔ. tʲedăʔ wiːnʲiːmʔ xajodʔ. 42 xarʲikow ma nʲiwʔ: "tʲetă serk kaptă mʲakăntă xanad!" 43 tʲetă serk kaptă xănăndă puːʔ sʲarʲaduʔ. 44 jerw xuːpătow mansʲi xanadă: "tʲedăʔ xănar panʔa. xalaʦʲ, buːlʲkă, nʲabʲidă weʦʲărăm pelʲe jiːdemʔ peŋadămsʲ." 45 ma nʲiwʔ: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, mʲakăntă xanʲʔ!" 46 mănʲ mʲakănʲiʔ kăjadmʔ. 47 nʲuːdʲe lobolkamʲiʔ xajew. 48 sʲidʲe ŋăiːdălʲodă nʲernʲadă toŋăxaʔ sʲexerʲiː mʲuːmnʲe. 49 ŋobtʔ nuːltawăʔ. 50 pudʲiːʔ tărʲemʔ maxaʔ: "puːdămpoxowar săʦʲen jabʲerkawen." 51 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "jiːmʲi ŋokă." 52 weʦʲărăm pelʲemʔ nekălŋaw. 53 sʲexerʲi mʲuːʔ ta ŋamtinăʔ. 54 jesʲe sʲarkanʔ xamtxuːlăw. 55 sewʔ păwsʲumʲeʔ. 56 ŋăewow jiːlaw. 57 sʲexerʲi mʲuːnʲe juːsʲiːdăwedmʔ. 58 xăʦʲeʔ xănʲiːmʲadmʔ, xăn jăŋku, ămkertă jăŋku. 59 xinʲaŋ kantăbʔnan? 60 mʲaiː dănʲaju xăexerʦʲemʔ. 61 ŋăewow jiːbʲe. 62 mănʲ tărʲemʔ jadadmʔ sʲexerʲmuːmnʲe. 63 nʲernʲad ŋobʔ ŋăiːdălʲodă: nʲedko papaw. 64 nʲaxărʔ păriːsʲe xaptă xăewxăntă nuːltadă. 65 ma nʲiwʔ: "ămkedă xadkejʔ?" 66 sʲedăntʲetă xaptă tiːnʲiʔ juxuː xankosăwăeiʔ. 67 nʲenʲadă ma nʲiwʔ: "tʲukuː nʲaxărk kaptămʲiʔ xansawăeiŋ kanaʔ! tʲukuː nʲuːdʲe lobolkar maxănʲe xăewănă xanʲʔ, ŋarkă lobolkar ŋanʲiʔ maxănʲe xăewănă xanʲʔ! lobolkăn tʲaxănă ŋarkă sʲexerenʔ tewŋkuːn. tʲikiː sʲexerer nʲodad! xardăko tuːta, tʲikiː xardăkomʔ xajed! tʲikană ŋanʲiŋ kantan, ŋanʲiʔ nʲaxărumtăiː xardănʔ tewŋkuːn. sʲedăntʲetă xaptă tănʲe sʲarăŋkuːʔ. tămnă jabʲeŋkăxaʔ." 68 nʲenʲadă tărʲemʔ lăxna: "nʲoxojuːd tirʲesʔ! tʲukuː ŋuːʔmnantă ŋanʲim pirdărʲiːn tuːʔ!" 69 ma nʲiwʔ: "piːrdărʲiʔ xăjamʔ." 70 mʲakănʲiʔ tewiwʔ. 71 xanămʲiʔ ŋăedaw. 72 mʲatʔ tʲuːmʔ. 73 nʲedko papaw weʦʲărămʔ tʲulʲe. 74 ŋăwor ŋokă tewmaxădăntă sombownă jiːlʲenʲiʔ. 75 siːwiː numtă sombownă xaji. 76 jalʲedă pʲirmă, siredă xolkăliʔ. 77 ŋarkă lobolkanʔ mănʲ ŋanʲiŋ kæxerʦʲemʔ. 78 tʲikawaxănă mănʲ sʲidʲe jonăreʦʲe mʲadăŋ kæwănʔ tanăxajaiːn, tʲikawaxănă mănʲ jorkălʲjen tʲetă juːrk kapt. 79 tʲetă nʲarjană sʲarăxajaiːn, tʲetă nʲarjană podʲerjen, ŋăiːdălăjuːwʔ. 80 jalʲe jambănʔ ŋăiːdăli. 81 jalʲe jerm pʲirxănă mănʲ nuːltaw ŋarkă lobolkanʔ, jerw xuːpătow, jerw xarʲikow mʲakănă nuːltaw. 82 sʲidʲe tetăw ŋobkănă toŋăxaʔ. 83 jerw xarʲikow ŋudădă weŋkăli, jerw xuːpătow ŋanʲiʔ ŋudădă weŋkăli. 84 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːde mʲatʔ tʲuː. 85 xirkărʲiː ŋăwor xamedaʔ, tol nʲiʔ ŋaptaʔ. 86 sʲarkă xăruli. 87 tʲanʲembownă xăʦʲeʔ jadʲemʲadmʔ. 88 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "tiːnăʔ ŋămʲeʔ ŋarmăʔ. ŋăworăd sʲăxăʔ xamedaŋkuːr?" 89 jerw xarʲikow mansʲi xanadă: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, juːnăra mănʲ xărʔn tuːtadmʔ." 90 jerw xarʲikow tărʲemʔ ma: "sʲidʲe sʲiːw tʲukonă jiːlʲeŋkuːdmʔ. nʲaxărumtăiː sʲiwxănă xănsawaiː tuːʔ!" 91 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe ma: "sʲan xăn tara?" 92 jerw xarʲikow ma nʲiwʔ: "sʲidʲe juk kăn tara." 93 ŋopoiː weʦʲărăm pelʲe mănʲ sodaw, ŋăwormʔ sodaw. 94 mănʲ mʲakăn xăjamʔ. 95 xanămʲi ŋăedaw. 96 papămʲiʔ ma nʲiwʔ: "tʲedaw săwo ŋăewen." 97 mʲatʔ tʲuːdmʔ. 98 papăxăntă ma: "weʦʲărăm pelʲe jiːʔmʲin tănʲa, tetănʲiʔ tawiː, xan puːnʲană ŋa." 99 jiːtămʲin tadă, puːlenʲiŋ kăewănʔ ŋaptadă. 100 sʲarkadămʲin tăxarʔ! 101 mănʲ sʲarkă nʲiːm bærʔ. xărtă ŋert! 102 jesʲe sʲarkkănʔ xămtaw, sʲidʲe sʲarkămʔ mănʲ ŋerŋaw. 103 nʲedko păpăw ŋeptă jenărăxa, ŋodʲʔ warʲexetă papa ŋerŋadă. 104 ŋanʲin sʲidʲe sʲarkămʔ xărʔn ŋerŋamʔ. 105 papaw tărʲemʔ ma: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, majam koŋkuːn." 106 tărʲemʔ pʲiː jambănʔ mănʲ jabʲemʔ, xărʔn jabʲedmʔ. 107 nʲedko papaw, ŋanʲin sʲarkar ŋawʔ! 108 papaw tărʲemʔ ma: "mănʲ nʲiːdmʔ kărwaʔ." 109 mănʲ nixerʲiʔ mipiːmʔ, ŋodʲʔ nʲăʔmadă. 110 papăw, ŋerkărt! 111 puda ŋerŋadă. 112 majam koŋkuːn. 113 tʲukuː majal majă nʲiŋă. 114 tărʲemʔ săwombokownă ŋanʲiʔ jiːlʲewʔ, sʲidʲe sʲiːw jalʲeʔ tărʲemʔ jiːlʲewʔ. 115 nʲaxărumtăiː sʲiwdă tewiːʔ. 116 xăntow xamedăʔ! 117 sʲidʲe jonăreʦʲe mʲadăŋ kæwănʔ tanaiːn, tʲetă juːrʔ kapt jorkălʲjenʲiʔ. 118 sʲidʲe juːdă xăn-sʲiʔ xaptuʔ sʲarʲamʔ. 119 papantă ma nʲiwʔ: "xănar podʲert! xæxenʲiʔ ŋarkă lobolkanʔ!" 120 sʲidʲe juːdăŋ kănămʔ mănʲiʔ xanaiːnʲiʔ. 121 jalʲe jerm pʲirxănă ŋarkă lobolkanʔ nuːltamʲiʔ tetă xuːpătow, tetă xarʲikow mărdă mʲuʔ. 122 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, nʲenăsʲe ŋăewen. 123 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe ma: "mănʲ sʲermʲiʔ jăŋku." 124 mănʲ mʲatʔ tʲuːmʔ. 125 jerw xuːpătow mʲakănă sʲarkă xăruli. 126 ămkem pʲirxănă jerw xarʲikow tărʲemʔ mamonontă: "tărpădʔ, ŋăworʦʲe mălʲuːʔ ŋăeptă! mănʲ jemnʲanʲiʔ sʲerʔ jăŋku." 127 jerw xuːpătow ma nʲiwʔ: "ŋanʲixiːnă xamedʲuʔ!" 128 jerw xarʲikow, puda ma: "xæwnʲană wiːnʲim meʔ, suːjulăwă jăxa nʲawxănă, tʲikană mănʲ jiːlʲeŋkuːmʔ." 129 numtă pawsʲumʲenʲaŋe xăje. 130 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe ma: "taxăbʲe xæxewăʔ! numtă pawsʲumʲe." 131 mʲakăntă tewiːnăʔ, xaptuːnʲi ŋăediːn. 132 jerw xarʲikow mʲatʔ tʲuːwi. 133 xarʲikowm puxuː sʲată săwo nʲe. 134 tetă xarʲikow puxuːntă ma nʲiwʔ: "jiːtʲemʲiʔ tʲulʲeʔ! tiːnʲană sʲermʲiʔ jăŋku." 135 ma: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, tʲukonă ŋamtădʔ!" 136 tetă xarʲikow nʲarăwo xorokomʔ jiːdmʔ tʲuːlʲewi. 137 pʲiːj jam-pănʔ tărʲemʔ jabʲenʲiʔ. 138 tărʲemʔ jabʲenʲaxănʲiʔ numtă jalemă. 139 tetă xarʲikow pʲilʲiʔ wadă jăŋku. 140 nʲaxărʔ werăʔ nʲu ma nʲiwʔ: "sʲiw jalʲeʔ jabʲewenʲiʔ." 141 nʲedkă papă ma nʲiwʔ: "ponʔ jabʲedʲiʔ. masʲi ŋăejawă!" 142 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe pʲiːnʔ jurkiːʔ. 143 sʲidʲe jonăreʦʲeʔ suːjuː mălʲewedʔ. 144 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "jamtasʲ tara, suːjulăwă jăxa nʲawrʲiːnʔ jamtasʲ tara. jerw xuːpătow towăntă jolʲʦʲeŋe xăje." 145 tadă jamtaiːnʲiʔ. 146 mănʲiʔ sʲidʲe mʲuŋ kăjenʲiʔ. 147 suːjulăwă jăxa nʲawn sălʲanʔ ta ŋesiːnʲiʔ. 148 jerw xuːpătow ŋănodă ŋădʲimʲe, nʲaxărtʲe jesʲertă. 149 ŋesumaxădănʲiʔ ŋanʲiʔ jabʲenʲiʔ. 150 ŋănodă nuːltaduʔ, sʲidʲe juʔ mănsărană luːʦʲe ŋănonantu meʔ. 151 jerw xuːpătow sămbălʲăŋkă luːʦʲemʔ tewra. 152 ma nʲiwʔ: "tămnă jabʲen." 153 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "săʦʲe nʲimʔ jabʲeʔ." 154 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "xărʔn tuːnʲiːmʲiʔ soda tara, jesʲedă nʲarăbʲată jawosʲe metamʲiʔ." 155 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe ma: "xonărawewʔ, jekarʔ nuːwăʔ, jekarʔ mʲiŋăwăʔ?" 156 jerw xuːpătow mansʲi xanadă: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, jurkăwantă jolʲʦʲeŋe xăje." 157 pʲiːnʔ jurkijuwʔ. 158 sæwnʲiʔ tărʲemʔ pujibiːmʔ, siːrŋamʔ, ŋanʲiʔ ja jăŋku, ămkertă jăŋku. 159 jerw xuːpătow ma: "ŋorpătă woewo?" 160 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "ŋăewomʲin tămnă jiːbʲe." 161 jerw xuːpătow ŋobʔ pe xidʲemʔ ta. 162 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "nʲabʲiːdămʲin taʔ! sæwnʲiʔ souːmta." 163 tʲikawaxănă sʲidʲe xidʲemʔ ŋowoʔmaxădănʲiʔ jesʲe nʲarăbʲatămʔ mărkʦʲe nʲi mew, jiːk-nʲi mejen porxănʲi lʲiː. 164 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "nuːltaxărŋărʔ jarăxa salăbăŋ kæwănʔ!" 165 xuːpătow ŋănumʔ nuːltaduʔ, salăbă nʲiʔ jaker mojoʔ. 166 mănʲ tăremʔ madmʔ: "nʲolʲoko ŋănoxonă todăʔ!" 167 salăbăm piːjană terʲi xălʲjăʔ. 168 jesʲe nʲarăbʲatămʔ săbaw. 169 nʲaxărʔ ŋărtiː ŋăeduːʔ wanorăxa. 170 ŋopoiː jedawăʔ. 171 ŋanʲiʔ ŋărtʲiʔ jiːtăm păkăljedʔ. 172 tʲikiː jăxad ŋanʲiʔ nʲernʲakuʔ ŋanʲiʔ xăjamʔ. 173 jesʲe nʲarăbʲatămʔ ŋanʲiʔ ladaw. 174 sămbălʲăŋkă ŋărtiː, ŋanʲiʔ nʲaxărʔ xajiʔ. 175 sʲiːw luːʦʲeʔ ŋănonă towiːʔ. 176 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "jedădăʔ pʲiwiːʔ?" 177 luːʦʲeʔ tărʲemʔ maʔ: "jedănăʔ pʲiwiːʔ." 178 mănʲ ŋănonă tʲiːjuːwʔ. 179 mănʲeʔ ŋarkă ŋănonă tărʲemʔ tewiːnăʔ. 180 jerw xuːpătow mansʲi xanadă, puda tărʲemʔ ma: "lăkompoiːʔ jaderŋanăsʲ, nʲaxărʔ jurʔ selkowăiːm pirʔ sojan." 181 tărʲemʔ xanʲjedmʔ, nʲaxărʔ sʲiw jalʲemʔ tărʲemʔ kanʲjedmʔ. xuːpătow ŋănodă pana jawŋ kanʲoxodă. tʲetămtʲeiː sʲiːwŋe xăje. 182 jerw xuːpătow ma: "mălʲew, ŋănomʲim pana, xanʲuː ŋokă." jesʲermʔ ŋiːda. nʲabʲi salăbăŋ kæwxănă xajnawăʔ. nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe jită morăʔ xanʲuː ŋăewăŋe! 183 mănʲ tărʲem madmʔ: "xajerka xajedăʔ!" 184 jesʲe nʲarăbʲatămʔ salăbă nʲiːʔ mow. tuːnʲiːnʲim puːmnă xărʔn sănăjuːwʔ. 185 nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, tʲukuː jaxănă ponʔ nʲiːn jiːlʲeŋkuːʔ. 186 tʲukuː jaxănă sʲiw jalʲeʔ jarŋadmʔ. 187 tărʲemʔ jarmămʔ mălʲemăxadănʲiʔ mʲerʦʲe ŋarkă salăbămʔ tʲeba, mănʲ salăbamʲiʔ sʲidʲe janʔ nikălŋadă. 188 nʲabʲi ŋarkă salăbanʔ mănʲ sănăjuːwʔ. 189 tʲukuː ŋarkă salăbanʲiʔ maldă nʲiː ŋădʲuʔ. 190 tărʲemʔ jiːlʲemʔ. 191 ŋopoiː serʔ work terʲiʔ lʲiːwurta, xæwuːwnănʲiʔ mʲiŋă. 192 jesʲe nʲarăbʲatămʔ nekălŋaw, xămʦʲatʲew, piːjekontă nʲaʔ pʲilʲiʔ monaiːʔ. 193 tʲikimʔ jăxaw, ŋajebærŋadmʔ, sʲeiːmʲiʔ săwuːmă. 194 tʲikiːmʲiʔ sʲuːrŋaw, salăbă xeŋkănʔ ta sʲuːrŋaw. 195 workăŋ kobă-nʲiʔ xonăjuːwʔ. 196 tărʲemʔ xonăwaxănănʲiʔ xără wiːnʲi tănʲeʔ. 197 tărʲemʔ jiːlʲemʔ, jarʦʲetiːmʔ, ŋanʲiʔ xonăsʲetiwʔ. 198 jekarʔ taj jer ŋeptawʔ, jalʲemʔ jurbʲiw. 199 workănʲiʔ ŋămsă susa. 200 ŋăe-nʲiʔ jurkiwʔ. 201 mănʲijewnănʲiʔ salăbănʲi mal nʲiː ŋădʲuʔ, latădă ŋădʲi, latăntă sʲerʔ ŋădʲi, sʲidʲe jitʲe ŋădʲi; jampădă sʲerʔ nʲiː ŋădʲuʔ. 202 workănʲiʔ xobăʦʲemʔ mărʦʲe-nʲiʔ mew. 203 mănʲ tărʲemʔ jadamʔ, nʲabʲi malxăntă tărʲemʔ jadamʔ. 204 ŋobʔ serʔ work tărʲemʔ jada salăbă pojoʔmănă. 205 jesʲe nʲarăbʲatămʔ ŋanʲin săbaw, ŋanʲiʔ xaxăja to, tărʲemʔ jada. 206 salăbă nʲiʔ tuːnʲiːmʲiʔ mew, tuːnʲiːmʲiʔ pʲentiːʔ, serkă workăʦʲe nʲaxărpoiːʔ sănăiːʔ. 207 tʲikăxănă ŋanʲiʔ jăxaw, săwombokownă jăxaw. 208 malʲʦʲeŋe jăxadă. 209 sarʲoko nuːmkănă sawkoŋe mew. 210 tʲikiː jaxănă taj jertă xajowaŋ_kăbʲe. 211 tărʲemʔ jiːlʲemʔ. 212 salăbă xăʦʲeʔ nʲudʲiːmʲe. 213 tʲikiː jăxad ŋăiːwomʲi ŋanʲiʔ mosʲetiw, ŋernʲaŋiː numŋe xăje. 214 tʲew jolʲʦʲeŋkănă xorăʔ sʲelsʲetiːdʔ. 215 ŋanʲiʔ xonăjuwʔ. 216 salăbă ŋanʲiʔ nʲudʲiːmʲe. 217 ŋăiːwomʲi ŋanʲiʔ jilaw, tʲew jolʲʦʲeŋkănă nʲenaiː jăxană sire xaʔmsʲeti. 218 ŋăiːwomʲi ŋanʲi mow, tărʲemʔ xonăjuwʔ. 219 ŋăiːwokonʲi nʲiːnʲe lăxnăwănontă: "nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲe, xawntarăxan. ŋanʲiʔ salăbanʔ xokărt! tʲukuː jăxană xawntarăxan." 220 ŋăeʔ nʲiʔ jurkiwʔ. 221 sʲidʔnʲaʔ siːrŋaw, ămkert jăŋku, tʲiːrʲip pojoʔmănă xoxoreiː xăje. 222 tʲukuː ŋilemʲiʔ salăbă nʲantă nʲaʔ ŋobtăʔ mʲirnăŋăxăʔ, sʲidʲe salăbă ŋobtăʔ mʲirnăŋăxăʔ. 223 nʲabʲiʔ pʲelʲedʲiʔ ŋobtăn tʲebăŋăxăʔ, ŋilemʲin salăbă pusudă tʲiːjedʔ. 224 wărkăŋ kobăʦʲamʲiʔ ŋarkă salăbanʔ mow, jesʲe nʲarăbʲatămʔ mow. 225 tuːnʲiːnʲiʔ puːmnă ŋanʲi mănʲ sănăjuwʔ. 226 salăbă jernʲakuʔ ŋanʲiʔ jalʲjuwʔ. 227 menʔ xărbʲiliwʔ. 228 salăbă pojoʔmănă mănʲ tărʲemʔ jadadmʔ. 229 serʔ workăʦʲe salăbă nʲiʔ sănăiːʔ, săʦʲe ŋarkă nʲiːŋăʔ. 230 tuːnʲiːmʲiʔ ŋanʲin săbaw, mănʲ jeʔŋăptajuːwʔ salăbăŋ kewxănʔ. 231 nʲăxarʔ sănăiːʔ, xăewxăntă xăjadmʔ, jiːntă jăŋkuːwiː. 232 metămʲiʔ sawkămʲiʔ nʲălʲiːrʦʲe pʲawi. 233 sawkămʲiʔ jekaw, xæwnʲakuːʔ mow. 234 năŋădʲaŋe xiraw. 235 nʲenăʔ ŋajʔmi. 236 sombokownă ŋorkărʦʲemʔ. 237 ŋanʲiʔ xonăjuwʔ ŋămʦʲănʲiŋ kæwxănă. 238 ămke xonʲoʔmămʲiʔ mălʲemʲaxădăn ŋamtăjuwʔ. 239 jalʲekokodă săʦʲem jadʲempi. 240 workăŋ kobăʦʲamʲiʔ ŋulʲiʔ săwăwnă xărxănă wăraw, tărʲemʔ xasʲuːiŋe xăje. 241 nʲaŋuntă ŋilimʔ sʲuːrʦʲakuŋe mădaw. 242 sʲidʲe lapămtă tʲuːʔ jeʔiŋe mădăŋaxăjudă. 243 sʲuːrxălaw, workăŋ kobăʦʲamʲiʔ ŋudaʔ ŋesomănă mădaw. 244 workăŋ kobăʦʲamʲiʔ sʲeraw, puːliːŋ nʲesomănă xăje. 245 piːjemtă ŋoŋălŋaw, piːjemtă salăbă nʲiʔ mew. 246 xurʲin săwompoi sawkăŋe sʲertaw, tʲikiː workăŋ kobăʦʲamʲiʔ, xărtă xobanăntă sedaw. 247 ŋanʲiʔ sʲeraw, ŋulʲiʔ jan săwă. 248 ŋernʲaŋe ŋanʲiŋ kăje. 249 tărʲemʔ jiːlʲemʔ. 250 ŋanʲiŋ konăjuwʔ. 251 ŋăiːwomʲiʔ jiːlaw, ŋarkă salăbămʲi ŋanʲiʔ nʲudʲiːmʲe. 252 tʲetʲumtăei tantă xajuwi. 253 xonăwaxănănʲiʔ ŋanʲiʔ xonăsʲetiwʔ. 254 salăbămʲiʔ nʲăwărʲiː nʲudʲiːmʲe. 255 xinʲaŋ kantamʔ? 256 ŋanʲiʔ xonăsʲetimʔ. salăbamʲiʔ ŋarkă mʲadă mʲuː ŋarŋe xăje. 257 ŋuda jesʲemʲiʔ jiːtʔ mow, tʲukuː ŋudă jesʲe nʲiwntarăxă jiːlʲiptʲeʔ. 258 ŋanʲiʔ xonăjuwʔ. 259 jekar sʲăntă xuːntʔ xonʲobʔnan ŋarkă taj jerŋe ŋanʲiʔ tewiːʔ. 260 tʲedaw xawntarăxadmʔ, xaja salăbă jăŋku, nʲeŋ kănă ŋarŋe xaiːwi. 261 salăbă piːjanʔ jiːtʔ siːrŋadmʔ, todănă ŋuːdă jesʲe tănʲe ŋuːrna. 262 nʲăʔmaw, metă salăbămʲiʔ xăʦʲeʔ tapsʲetiː. 263 ja ŋădʲimʲe, săwo nʲenʦʲeŋkănă xuːptă nʲiːŋă. 264 salăbămʲiʔ ŋanʲiʔ xăiːxălʲʦʲetiː. 265 mʲerʦʲekoʦʲedă tănʲa. 266 ŋanʲiʔ xăiːxălʲʦʲetiː, ŋanʲiʔ nuːlʦʲetiː. 267 ămkem pʲirxănă pilʲiʔ tabiːʔ. 268 jesʲe nʲarăbʲatămʔ jiːdeŋ ŋilʔ nuːltaw, jorʲe ŋăiwămtă mănekărʦʲedmʔ. 269 păkălʲew, ŋanʲiʔ mărʦʲeʔmănă xăje. 270 ja-nʲajuː pʲaw jănămbokownă. 271 sew pawsʲumsʲetiʔ. 272 ja-nʲajuː tărʲemʔ jadadmʔ. 273 tărʲemʔ jadănanʲiʔ sidiːʔ ŋesoʔmănă xăje jiːtʲe. 274 salăbănʲi nʲajuːn sʲuːrxălʲjuːwʔ. 275 nʲaxărŋ kawradmʔ, ŋăiwomʔ kawradmʔ: "xawntă nʲeneʦʲamʔ jiːlʲiptʲembăwen." 276 tărʲemʔ mărănʲiʔ tănăjuːwʔ. 277 mără nʲimnʲe jurʔ tʲibʲem belʲe sămbălʲăŋkăjuʔ tʲibʲanʔ tăewnarăxiːwʔ. 278 ŋobʔ năiːdălʲowă xăiwiː, tʲetă xaptă meʔmi. 279 toptăʔmiːduʔ xabărta jenʦʲeʔ jamb. 280 xăndă ŋanʲiʔ latărka ŋăiːwi. 281 jesʲe nʲarăbʲatămʔ ŋăiːdălʲowă mʲuːʔ nʲarʔ mow, jolʲʦʲe bʲuːlaw. 282 jesʲe nʲarăbʲată jesʲerʲiːdă tʲibʲe pʲasăwai wa. 283 ŋulʲiʔ ta jolʲʦʲʔ. 284 jiːxinʲană madmʔ: lătărkă ŋăiːwiː xăntă ŋăiːwiː. 285 ŋăiːdălʲowă mʲuːmnʲe sʲarʦʲelăptaw, nʲenai jarʲinʔ tărʲemʔ tănăjuːwʔ. 286 nʲenai ja-nʲiʔ tănămaxădanʲiʔ laxăʦʲa nʲiʔ ta ŋamtăjuːwʔ. 287 ŋerʲoiː ŋăiːwiːʔ nuwudă ŋăiːwiːʔ. 288 ămke jaxănăntă turuː sowănontă, xoră ŋăiːwonontă, sʲodă lerxă. 289 ŋăin nʲiʔ ŋanʲiʔ jurkăjuːwʔ. 290 ămke bʲirănʔ tărʲemʔ jadadmʔ. 291 sæw pujibʲiːdmʔ, ŋarkă xoi nʲiːnʲe nʲaxărʔ mʲăʔ ŋădʲiʔ. 292 tărʲemʔ siːrtaxănʲin tʲiː mʲadʔ kăwaʔ. 293 tiːduːʔ tewraʔ. 294 părămbasʲ xaptuːduʔ jorkălŋăʔ, părămpa puːiːdaiːduʔ. 295 săʦʲeŋ kaxăkawnă nʲiŋă. 296 tărʲemʔ jadănăxănʲin tʲiː nʲerdʲenʲeʔ mʲuːdʔ mănʦʲădaʔ. 297 mʲadiː tʲiːrkăʔnă ŋobʔ mʲuːdă xaji. 298 sʲuːrmba jiːbʔ podʲerʦʲetiːdă, mănʦʲăptasʲtiːdă, podʲertă mară ŋanʲiŋ kamsʲetiːʔ, sʲidʲeŋ kamiːʔ, nʲaromtăiː ŋanʲiŋ kamiːʔ. 299 laxărʲuːŋ kuːnătʔ tărʲemʔ tewjuːwʔ. 300 mănʲ tărʲemʔ madmʔ: "nʲeŋăʦʲekiː, lăxărʲomʲiŋ kanăʔ! jepădămʔ pʲuːdmʔ, tuːdămʲim pʲuːdmʔ." 301 tadă mănʦʲăptadă, jiːntălʲiːda xăje. 302 taiːnă xuːnăntă tewrʲiːnăkiːdă nʲerdʲenʲe mʲuːd nʲeriː xăiːwiː. 303 mănʲiːjebʔnănʲiʔ nʲaxărʔ mʲaŋe ŋesodarăxăʔ. 304 jănămbokownă tărʲemʔ jadadmʔ, ŋanʲiʔ ŋamtăsʲetiwʔ, ŋanʲiʔ jurkăsʲetiwʔ. 305 mʲatăn tewjuːwʔ. 306 jawŋ kuːwxăd pʲadămtuʔ pæpʲiʔ. 307 nʲaxărʔ serʔ sew ŋobkănă ŋamtʲowiʔ. 308 janăŋ ŋamtiwʔ. 309 ŋarkă serʔ sew manămă: "tʲukuː nʲawăʔ ŋanʲiʔ xawntarăxă." 310 mampătuːʔ tărʲemʔ maʔ: "sokăr jekaʔ!" 311 xănʲaŋiː jamnătuːʔ xăʦʲeʔ tirewi, xărxănă jeriːn. 312 ŋarkă serʔ sew manămă: "ămke nʲeneʦʲe ŋăeje, nʲantă ŋădʲimta." 313 tadă tuːnʲiːmʲiʔ sʲuːrŋădă, porxăl lesʲăwai tan sʲuːrŋădă. 314 jănămbokownă mʲatʔ tʲuːdmʔ, sewn serăm puːmnă tărʲemʔ jadadmʔ. 315 sʲiːntʲe nʲajuː sʲiʔmʲi ŋapta. 316 nʲeriː nʲemʲiʔ ŋanʲiʔ sæwdă părʲiːdʲewi. 317 sʲiːnʲajuːmnă ŋanʲiʔ sew serʔ nʲe jesʲekoxotătă ŋădʲadă jăŋku. 318 jedămʔ xănʲeʔ pʲirʲiːʔ. 319 nʲiːmʲi jekaw, sew serʔ ŋarkă ŋuː tʲăxăʔ tʲekălŋadă. 320 nʲenai jesʲe nʲi jalʲe salmrăxă. 321 toiːmʔ ta. 322 sʲanămpoi munmʔ ŋămtăkedmʔ. 323 nʲemă xărbʲiliːʔ, purkăbtătămʲiʔ ta, ŋanʲiʔ taŋ konăjuːwʔ. 324 xawă-dărʲewʔ sʲiwxuːwʔ jalʲeʔ tărʲemʔ xonʲuwedmʔ. 325 sʲiw ŋesoŋkănă lăxnakowontă, sæw seruʔ ŋarkă tărʲemʔ mamonodă: "jekar jiːlʲen, jekar xan. jurkiwiː ŋăeptă xorăptajiːwăsʲ, xuːdă ŋădʲimi." 326 sʲidʲe ŋarwemʲiʔ jănămbokownă jiːxiptedain, sewnʲiʔ nʲaŋărŋămʔ. 327 mokodă sʲiːrʲiːnʔ sewnʲiŋ kæwiː, nʲarăwo ŋută-sʲerʔ sewnʲiŋ kæwiː, sʲelwxasʲemtaʔ. 328 taxăbʲe tomʲiʔ jonălŋaw. 329 serʔ padăwiː păniː ŋăiːwiː, ŋanʲiːduʔ lʲiːdʲăŋkă ŋăiːwiː, lʲiːdʲăŋkăm padărotă păniː ŋăiːwiː. 330 xărʔn sʲermnʲanʲiʔ waŋkanăŋ kăjadmʔ. 331 xurkărʲiʔ sʲerunʲiʔ mălʲemaxădănʲiʔ sewnʲiʔ medmʔ sʲidʲeŋ kæwnʲaʔ. 332 mănʲijebʔnănʲiʔ pujiːduʔ nʲarăwo, xansădoduʔ jalerʲiʔ nʲarăwoʔ. 333 sew seruʔ ŋarkă metadă tʲuːrdă nʲenai padărotă. 334 tiː jiːlʲebʲadă ŋanʲiʔ: wardă nʲiː ŋădʲuʔ. 335 ămke siːrmamʲiʔ mălʲemaxădăn mʲatăn dʲuːdmʔ. 336 sew seruʔ ŋarkă nʲe sew părʲiːdʲenă jarăkoxonă jiːtămʲiʔ xămta ŋudʲinʲiʔ nʲaʔ. 337 sʲamʲiʔ masăbʲiːdmʔ. 338 wărawdămʲiʔ ta, ŋanʲiʔ sʲamʲiʔ teŋadmʔ sombownă. 339 sew seruʔ ŋarkă puːlintă xăewănʔ ta ŋamtăjuːwʔ. 340 jesʲe xidʲe nʲiʔ ŋămʦʲiː dʲeda, nʲabʲi xidʲanʔ tuduː dʲedebʲi. 341 tărʲemʔ ŋamtiːnʲiʔ ŋowormănʲʦʲ. 342 tărʲemʔ ŋorŋanʲiʔ sombokownă. 343 xurkă ŋormănʲiʔ mălʲemaxădănʲiʔ sew seruʔ ŋarkă xăʦʲeʔ xărʦʲolaiʔ. 344 janodăkuː, mănʲ wiːnʲesʲadmʔ juːnărʔ, ămke jan dʲerăn ŋăexejabʔnant? 345 "jenărʔ jan dʲeradmʔ nʲiːdmʔ ŋaʔ. mănʲ nʲuːdʲe jan dʲeradmʔ, lobolkăn dʲeradmʔ. nʲaxărʔ werăʔ nʲuːdʲemʔ nămtăwi ŋăebăt, nʲiwiːʔ ŋăebăt?" 346 sew părʲiːdʲenă nʲedʲe manʲʦʲe xanadă: "sew seruʔ ŋarkă, tʲukuː jăxad jundă nʲiː soʔ. nʲisʲemʲiʔ mana: xuːptă jan dʲer." 347 "salăbă nʲiːnʲe jaw jiːkănă sămbălʲăŋkăm po xuːʔlʲuːrŋădămʦʲ. 348 tarsʲiʔ madmʔ: xasʲ nʲiːdmʔ kărwaʔ. 349 xarʲikowxănă sʲiːwm po jiːlʲedmʔ.