0 urn:nl-mpi-tools-elan-eaf:ca3debe2-8985-4348-9209-215e51d11385 3050
ja miːdăxană nʲaxark kasăwă tănʲewiːʔ, toduːʔ jerkărʔ ŋăiːwiːʔ. ŋobtuːʔ xasăwă nʲuːdʲe tănʲewiː, ŋobtuːʔ nʲenʲuːdʲe tănʲewiː, nʲaxăromtăiː xasăwantuːʔ xibʲatadă jăŋkuːwi. tad sʲant xuːnătʔ jiːlʲesʲetăbătuːŋoʔ tʲikiː ŋăʦʲekexeʔ poŋkănantʲiʔ ŋobkăd podăsʲetiːxiːʔ. ŋobŋ kuːnă xasăwă ŋăʦʲekejumʔ nʲeŋăʦʲekiː nʲamtă xărxănă xadăwedă. nʲeŋăʦʲekiː niːsʲe nʲensʲemʲe, tʲikiː xasăwă ŋăʦʲekiːmʔ pedăranʔ xanadă, tad pedăraxană pʲa malănʔ ŋidăŋkuːdasʲ. tad ŋăʦʲekiː ma: "japtkojenʔ, sʲimiːʔ nʲon xadăʔ, jet jiːlʲe sʲimiːʔ xunʲariːʔ ŋædăptaʔ!" tad xasăwă ma: "mănʲ sʲitminlʲeiːŋæ ŋædăptăŋkuːdmʔ." tʲikantă ŋăʦʲekiː ma: "marăʔ tărʲemʔ sʲimiːʔ ŋædăptaxăwabăt tʲikawaxană tad nʲernʲaʔ jan-tʲer nʲeneʦʲʔ ămke sexenʔ xambătuːʔ ta malʲeŋkănă sʲiːdduːʔ ŋobʔ sʲiːdʲe jalʲe tʲuʔ tʲediːbăŋkuːnăwă." tad tʲikiː xasăwă sʲiːdʲe xărmʔ me, tʲikiː sʲiːdʲe xărmtă ŋăʦʲekiːn sʲuːdexeʔ pakălŋaxăjuːdă, tad pawenʔ ladadă. tad tʲikiː ŋăʦʲekiː minlʲeiːŋæ tʲiːjʔ, tʲikiː sʲiːdʲe xărdă sʲiː-jesʲe toŋæ wiːnalʲjaxaʔ. tʲedăʔ minlʲeiː ŋădʲebătă săʦʲe ŋarkă xæbiːdʲe sarmiːk, tʲedăʔ nʲiːduːʔ xadăbăda nʲeneʦʲejiː păda xokptambiːdă. tʲedăʔ xuːmbanʦʲiːʔ sʲerʦʲiːpoiːʔ nʲeneʦʲaʔ wiːnʲiːduːʔ wadʲesʔ. tʲedăʔ săta xad malʲeŋkănă păda jaderʦʲetiː, tʲikiː păda jesʲe totă jaluː ŋæsʲtiː. tad ta walăkădă. ja miːdăxană nʲaxark kasăwă tănʲewiːʔ , toduːʔ jerkărʔ ŋăiːwiːʔ . ŋobtuːʔ xasăwă nʲuːdʲe tănʲewiː , ŋobtuːʔ nʲenʲuːdʲe tănʲewiː , nʲaxăromtăiː xasăwantuːʔ xibʲatadă jăŋkuːwi . tad sʲant xuːnătʔ jiːlʲesʲetăbătuːŋoʔ tʲikiː ŋăʦʲekexeʔ poŋkănantʲiʔ ŋobkăd podăsʲetiːxiːʔ . ŋobŋ kuːnă xasăwă ŋăʦʲekejumʔ nʲeŋăʦʲekiː nʲamtă xărxănă xadăwedă . nʲeŋăʦʲekiː niːsʲe nʲensʲemʲe , tʲikiː xasăwă ŋăʦʲekiːmʔ pedăranʔ xanadă , tad pedăraxană pʲa malănʔ ŋidăŋkuːdasʲ . tad ŋăʦʲekiː ma : " japtkojenʔ , sʲimiːʔ nʲon xadăʔ , jet jiːlʲe sʲimiːʔ xunʲariːʔ ŋædăptaʔ ! " tad xasăwă ma : " mănʲ sʲitminlʲeiːŋæ ŋædăptăŋkuːdmʔ . " tʲikantă ŋăʦʲekiː ma : " marăʔ tărʲemʔ sʲimiːʔ ŋædăptaxăwabăt tʲikawaxană tad nʲernʲaʔ jan-tʲer nʲeneʦʲʔ ămke sexenʔ xambătuːʔ ta malʲeŋkănă sʲiːdduːʔ ŋobʔ sʲiːdʲe jalʲe tʲuʔ tʲediːbăŋkuːnăwă . " tad tʲikiː xasăwă sʲiːdʲe xărmʔ me , tʲikiː sʲiːdʲe xărmtă ŋăʦʲekiːn sʲuːdexeʔ pakălŋaxăjuːdă , tad pawenʔ ladadă . tad tʲikiː ŋăʦʲekiː minlʲeiːŋæ tʲiːjʔ , tʲikiː sʲiːdʲe xărdă sʲiː-jesʲe toŋæ wiːnalʲjaxaʔ . tʲedăʔ minlʲeiː ŋădʲebătă săʦʲe ŋarkă xæbiːdʲe sarmiːk , tʲedăʔ nʲiːduːʔ xadăbăda nʲeneʦʲejiː păda xokptambiːdă . tʲedăʔ xuːmbanʦʲiːʔ sʲerʦʲiːpoiːʔ nʲeneʦʲaʔ wiːnʲiːduːʔ wadʲesʔ . tʲedăʔ săta xad malʲeŋkănă păda jaderʦʲetiː , tʲikiː păda jesʲe totă jaluː ŋæsʲtiː . tad ta walăkădă . я мыдахана няхарк касава таневыʼ , тодуʼ еркарʼ ңаывыʼ . ңобтуʼ хасава нюде таневы , ңобтуʼ ненюде таневы , няхаромтаы хасавантуʼ хыбяртада яңкувы . тад сянт хунатʼ илесетабятуңоʼ тикы ңацекэхеʼ поңканантиʼ ңобкад пёдасетыхыʼ . ңобң куна хасава ңацекэюмʼ неңацекы нямта хархана хадаведа . неңацекы нысе ненсеме , тикы хасава ңацекымʼ пэдаранʼ ханада , тад пэдарахана пя маланʼ ңыдаңкудась . тад ңацекы ма : " япткоенʼ_ , симыʼ нён хадаʼ , етʼ иле симыʼ хунярыʼ ңэдаптаʼ ! " тад хасава ма : " мань ситмынлеыңэ ңэдаптаңкудмʼ . " тиканта ңацекы ма : " мараʼ таремʼ симыʼ ңэдаптахавабят тикавахана тад нерняʼ ян-тер ненецʼ амкэ сехенʼ хамбятуʼ та малеңкана сиддуʼ ңобʼ сиде яле тюʼ тедыбяңкунава . " тад тикы хасава сиде хармʼ мэ , тикы сиде хармта ңацекын сюдехеʼ пакалңахаюда , тад павэнʼ ладада . тад тикы ңацекы мынлеыңэ тийʼ , тикы сиде харда си-есе тоңэ выналяхаʼ . тедаʼ мынлеы ңадебята саце ңарка хэбиде сармык , тедаʼ нидуʼ хадабяда ненецеи пада хокптамбида . тедаʼ хумбанциʼ серципоыʼ ненецяʼ вынидуʼ вадесʼ . тедаʼ сата хад малеңкана пада ядерцеты , тикы пада есе тота ялу ңэсты . тад та валакада . mīdaxāna ńāxārk kāsawa tańewīʔ , todūʔ jerkarʔ ŋaīwīʔ . ŋobtūʔ xāsawa ńūdʼe tańewī , ŋobtūʔ ńeńūdʼe tańewī , ńāxaromtaī xāsawāntūʔ xib́ātāda jaŋkūwi . tād śānt xūnatʔ jīlʼeśetabatūŋoʔ tʼikī ŋaćekexeʔ poŋkanāntʼiʔ ŋobkad podaśetīxīʔ . ŋobŋ kūna xāsawa ŋaćekejumʔ ńeŋaćekī ńāmta xarxana xādaweda . ńeŋaćekī nīśe ńenśeḿe , tʼikī xāsawa ŋaćekīmʔ pedarānʔ xānāda , tād pedarāxāna ṕā mālanʔ ŋidaŋkūdāś . tād ŋaćekī : " jāptkojenʔ , śimīʔ ńon xādaʔ , jet jīlʼe śimīʔ xuńārīʔ ŋäedaptāʔ ! " tād xāsawa : " mań śitˈminlʼeīŋäe ŋäedaptaŋkūdmʔ . " tʼikānta ŋaćekī : " māraʔ taŕemʔ śimīʔ ŋäedaptāxawābat tʼikāwāxāna tād ńerńāʔ jān-tʼer ńenećʔ amkeˈ sexenʔ xāmbatūʔ mālʼeŋkana śīddūʔ ŋobʔ śīdʼe jālʼe tʼuʔ tʼedībaŋkūnawa . " tād tʼikī xāsawa śīdʼe xarmʔ me , tʼikī śīdʼe xarmta ŋaćekīn śūdexeʔ pākalŋāxajūda , tād pāwenʔ lādāda . tād tʼikī ŋaćekī minlʼeīŋäe tʼījʔ , tʼikī śīdʼe xarda śī-jeśe toŋäe wīnālʼjāxāʔ . tʼedaʔ minlʼeī ŋadʼebata saće ŋārka xäebīdʼe sārmīk , tʼedaʔ ńīdūʔ xādaˈbadā ńenećejī padā xokptāmbīda . tʼedaʔ xūmbānćīʔ śerćīpoīʔ ńenećāʔ wīńīdūʔ wādʼesʔ . tʼedaʔ satā xād mālʼeŋkana padā jādeˈrćetī , tʼikī padā jeśe tota jālū ŋäeśtī . tād wālakada . ja midaxana ńaxark kasawa tańewiʔ , toduʔ jerkarʔ ŋaiwiʔ . ŋobtuʔ xasawa ńudʼe tańewi , ŋobtuʔ ńeńudʼe tańewi , ńaxaromtai xasawantuʔ xib́atada jaŋkuwi . tad śant xunatʔ jilʼeśetabatuŋoʔ tʼiki ŋaćekexeʔ poŋkanantʼiʔ ŋobkad podaśetixiʔ . ŋobŋ kuna xasawa ŋaćekejumʔ ńeŋaćeki ńamta xarxana xadaweda . ńeŋaćeki niśe ńenśeḿe , tʼiki xasawa ŋaćekimʔ pedaranʔ xanada , tad pedaraxana ṕa malanʔ ŋidaŋkudaś . tad ŋaćeki ma : " japtkojenʔ , śimiʔ ńon xadaʔ , jet jilʼe śimiʔ xuńariʔ ŋædaptaʔ ! " tad xasawa ma : " mań śitminlʼeiŋæ ŋædaptaŋkudmʔ . " tʼikanta ŋaćeki ma : " maraʔ taŕemʔ śimiʔ ŋædaptaxawabat tʼikawaxana tad ńerńaʔ jan-tʼer ńenećʔ amke sexenʔ xambatuʔ ta malʼeŋkana śidduʔ ŋobʔ śidʼe jalʼe tʼuʔ tʼedibaŋkunawa . " tad tʼiki xasawa śidʼe xarmʔ me , tʼiki śidʼe xarmta ŋaćekin śudexeʔ pakalŋaxajuda , tad pawenʔ ladada . tad tʼiki ŋaćeki minlʼeiŋæ tʼijʔ , tʼiki śidʼe xarda śi-jeśe toŋæ winalʼjaxaʔ . tʼedaʔ minlʼei ŋadʼebata saće ŋarka xæbidʼe sarmik , tʼedaʔ ńiduʔ xadabada ńenećeji pada xokptambida . tʼedaʔ xumbanćiʔ śerćipoiʔ ńenećaʔ wińiduʔ wadʼesʔ . tʼedaʔ sata xad malʼeŋkana pada jaderćeti , tʼiki pada jeśe tota jalu ŋæśti . tad ta walakada . - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - япткоенʼ_ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - я мись няхарʼ хасава танясь , тодоʼ еркар ңэсь . ңобʼ хасава ню танясь , ңобʼ неню танясь , няхарʼ хасава хибя яңгось . тад сяндʼ хунатʼ илесь тикы ңацекы поңгана ңобкад пёдась . ңобʼ хуна хасава ңацекы неңацекы ня хар хадась . неңацекы нися нензюмзь , тикы хасава ңацекы пэдара ханась , тад пэдара пя мал ңыдась . тад ңацекы манзь : " ябтанʼ , сиˮми нись хадась , етʼ илесь сиˮми хуна ңэдабтась ! " тад хасава манзь : " мань сит мынлей ңэдабтась . " тиканʼ ңацекы манзь : " мараʼ таремʼ сиˮми ңэдабтась тикы тад нерняʼ я тер ненэцьʼ ңамгэ ?сехэ? хаʼмась таʼ мальңгана сиддоʼ ңобʼ сидя яля тюʼуʼ ?тедабясь? . " тад тикы хасава сидя хар мэсь , тикы сидя хар ңацекы сюды пакалць , тад павэ ладась . тад тикы ңацекы мынлей тись , тикы сидя хар сиеся то ?выналясь? . тедаʼ мынлей ңадимзь саць ңарка хэбидя сармик , тедаʼ ня хадась ненэцьʼ пыда хокабтамбась . тедаʼ хумбанзиˮ серʼ ненэцьʼ вунись вадець . тедаʼ сата хад мальңгана пыда ядэрць , тикы пыда еся то ?ялу? ңэсь . тад таʼ валакада . N V Qnt.Num N V , Pron N V . Qnt.Num N N V , Qnt.Num N V , Qnt.Num.Ord N Pron V . Adv.Temp Pron Pron V Pron.Dem N Po Adv.Temp V . Qnt.Num Pron N N N N N V . N N V , Pron.Dem N N N V , Adv.Temp N N N V . Adv.Temp N V : " Adv.Manner , Pron.Pers V.Aux V , Adv.Manner V Pron.Pers Pron V ! " Adv.Temp N V : " Pron.Pers Pron.Pers-Proper V . " Adv N V : " Adv.Manner Adv.Manner Pron.Pers V Pron.Dem Adv.Temp Po N-N N Pron N V Pron.Dem Po Pron.Pers Qnt.Num Qnt.Num N Adv V . " Adv.Temp Pron.Dem N Qnt.Num N V , Pron.Dem Qnt.Num N N N V , Adv.Temp N V . Adv.Temp Pron.Dem N Proper V , Pron.Dem Qnt.Num N A N V . Adv.Temp Proper V Adv.Manner A A N , Adv.Temp N V N Pron.Pers V . Adv.Temp Adv.Manner N N V.Aux V . Adv.Temp A N Po Pron.Pers V , Pron.Dem Pron.Pers A N N V . Adv.Temp Pron.Dem Adv.Manner . land make:PtcpIpfv.Loc three man exist:Narr.ScPl3 , all:Gener tribe:Pl be:Narr.ScPl3 . one:PxPl3 man child:PxSg3 exist:Narr.ScSg3 , one:PxPl3 daughter:PxSg3 exist:Narr.ScSg3 , three man:Gen.PxPl3 who:Int.Conc.PxSg3 not_exist:Narr.ScSg3 . then how_much:Indet where_from:Indet live:Freq.GerMod.PxPl3 this child:Du between:Gen.PxDu3 often argue:Freq.ScDu3 . one where:Indet man child:Pol daughter friend:Acc.PxSg3 knife:Loc kill:Narr.OcSg3 . daughter father get_angry:ScSg3 , this man child:Acc forest:Dat take:OcSg3 , then forest:Loc tree end:Dat hang:Fut.OcSg3 . then child tell:ScSg3 : " please , me:Sg1.Acc not:Imp.ScSg2 kill:Cng , only live:Ger me:Sg1.Acc where:Int.Lim send:ScPl3 ! " then man tell:ScSg3 : " I:Sg1 you:Sg2.Acc Minley:Tra send:Fut.ScSg1 . " then:Spat.Loc.PxSg3 child tell:ScSg3 : " fine so me:Sg1.Acc send:Emph.GerMod.PxSg2 this:Emph.Loc then forward:Dat land:Gen inhabitant man what:Int ?trouble?:Dat get_into:GerMod.PxPl3 that during:Loc them:Pl3.Acc one two day out:Loc pull_out:OcSg1 . " then this man two knife:Acc take:ScSg3 , this two knife:Acc.PxSg3 child:Gen shoulder:Du stab:Co , then nape:Dat hit:OcSg3 . then this child Minley:Tra fly:Co , this two knife:PxSg3 steel wing:Tra start_fluttering:ScDu3 . now Minley appear:PtcpIpfv very big holy wild_animal , now friend:Pl.Acc.PxPl3 kill:PtcpIpfv man he:Sg3 anger:OcSg3 . now without_reason matter:Car man:Pl not:OcPl3 tell:Cng . now strong snow_storm during:Loc he:Sg3 walk:Freq.ScSg3 , this he:Sg3 iron wing:PxSg3 whirlwind be:Freq.ScSg3 . then that only . When the earth was created, there lived three men. They belonged to different tribes. One of them had a son, the other one of them had a daughter, the third man had no one. Then they lived for a while, those kids began to fight with each other all the time. Once the boy killed the girl with the knife. The girl's father became angry, he led that boy in the woods, there he wanted to hang him from one of the tree tops. Then the child said: "Be so good and do not kill me! Just send me somewhere else to live!" Then the man said: "I'm sending you away as Minlei." Then the child said: "Fine, if you send me away so, then if the people living on the Earth get into any misfortune, I save them within a few days." Then that man took two knives, those two knives he stabbed into the child's blade bones. Then he stabbed him in the neck. Then the child flew up as Minlei. Those two knives began to flap as steel wings. Therefore the Minlei is now a fairly big holy bird, he lures people who have killed their comrades. People don't mention him if they don't have a reason for it. Now he always flies during strong snowstorms. His iron wings is the whirlwind. - That was all about this. Als die Erde geschaffen wurde, waren drei Männer. Sie waren verschiedenen Stammes. Einer von ihnen hatte einen Sohn, einer von ihnen hatte eine Tochter, der dritte Mann hatte niemanden. Dann während sie etwas lebten, jene Kinder prügelten sich dauernd unter einander. Einmal tötete der Knabe das Mädchen mit dem Messer. Der Vater des Mädchens zürnte, führte jenen Knaben in den Wald, dann wollte er ihn im Walde an einem Baumwipfel erhängen. Da sagte das Kind: "Sei so gut, töte mich nicht! Schicke mich ganz einfach irgendwohin leben!" Darauf sagte der Mann: "Ich schicke dich als Minlei." Dann sagte das Kind: "Gut, wenn du mich so schickst, denn wenn von jetzt an die auf der Erde wohnenden Menschen in irgendwelches Unglück geraten, rette ich sie dann in ein paar Tagen." Darauf nahm jener Mann zwei Messer, jene seine zwei Messer stiess er in die Schulterblätter des Kindes. Dann schlug er in das Genick. Darauf flog das Kind als Minlei auf. Jene zwei Messer begannen als stählerne Flügel zu flattern. Darum ist der Minlei jetzt ein recht grosser heiliger Vogel, er lockt ihre Kameraden tötende Menschen. Vergebens ohne Angelegenheit sprechen die Menschen jetzt nicht von ihm. Nun geht er immer während starken Schneegestöbers. Jene seine eisernen Flügel sind der Wirbelwind. - Dann das nur davon. A Föld teremtésekor élt három férfi. Különböző törzsekhez tartoztak. Az egyiküknek volt egy fia, a másikuknak volt egy lánya, a harmadiknak nem volt senkije. Akkor éltek egy darabig, és azok a gyerekek elkezdtek egyfolytában harcolni egymással. Egyszer a fiú megölte a lányt a késsel. A lány apja megdühödött, elvezette a fiút az erdőbe, ott az erdőben fel akarta őt akasztani egy fa csúcsára. Akkor a gyermek azt mondta: "Légy olyan jó és ne ölj meg! Csak küldj el élni valahová!" Akkor a férfi azt mondta: "Minlei-ként küldelek el." Akkor a gyermek azt mondta: "Jól van, ha úgy küldesz el, akkor ha a Földön élő embereket bármi balszerencse éri, pár napon belül megmentem őket." Akkor az a férfi fogott két kést, azt a két kést a gyerek lapockacsontjába döfte. Aztán nyakon szúrta. A gyermek Minlei-ként repült fel. Az a két kés acélszárnyként kezdett csapdosni. Ezért a Minlei most egy igen nagy, szent madár, csábítja azokat az embereket, akik megölték a bajtársaikat. Az emberek nem említik őt, ha nincs rá valami okuk. Most mindig nagy hóviharok idején repül. A vasszárnyai a forgószél. - Ennyi volt erről.