0 xæbidʲe lăxnaku. 0 xäebidʼe laxnāku. 0 xæbidʼe laxnaku. 0 хэбиде лахнаку. 0 Holy legend. 0 Szent monda. 0 Heilige Sage. 1 ja miːdăxănă ămkertă jăŋkuːwi. 1 jā_mīdaxana amkerta jaŋkūwi. 1 ja midaxana amkerta jaŋkuwi. 1 я мыдахана амкэрта яңкувы. 1 When the earth was created, there was nothing. 1 A Föld teremtésének idején nem volt semmi. 1 Zur Zeit der Erschaffung der Erde gab es nichts. 2 xajerʔ jăŋkuːwi, pebuwi. 2 xājerʔ jaŋkūwi, pebuwi. 2 xajerʔ jaŋkuwi, pebuwi. 2 хаерʼ яңкувы, пэбювы. 2 There was no sun, it was dark. 2 Nem volt Nap, sötét volt. 2 Es war keine Sonne, es war dunkel. 3 ŋopoiː sʲidʲe nʲesʲxaʔ xasowăxaʔ tănʲewăxeʔ. 3 ŋopoī śidʼe ńeśxāˈʔ xāsowaxāʔ tańewaxeʔ. 3 ŋopoi śidʼe ńeśxaʔ xasowaxaʔ tańewaxeʔ. 3 ңопоы сиде несхаʼ хасовахаʼ таневахеʼ. 3 There were only two men with their wives. 3 Csak két férfi volt a feleségeivel. 3 Nur zwei Männer mit ihren Weibern waren vorhanden. 4 tad nʲabixiːʔ nʲenʲuːdʲiːʔ tănʲewiː, nʲabixiːʔ ŋaniʔ xasăwo nʲuːdʲiːʔ tănʲewiː. 4 tād ńābixīʔ ńeńūdʼīʔ tańewī, ńābixīʔ ŋāniʔ xāsawo ńūdʼīʔ tańewī. 4 tad ńabixiʔ ńeńudʼiʔ tańewi, ńabixiʔ ŋaniʔ xasawo ńudʼiʔ tańewi. 4 тад нябихыʼ ненюдиʼ таневы, нябихыʼ ңаныʼ хасаво нюдиʼ таневы. 4 One of them had a daughter, the other had a son. 4 Akkor az egyiküknek volt egy lánya, a másikuknak pedig egy fia. 4 Dann hatten die einen von ihnen eine Tochter, die anderen wieder einen Sohn. 5 tărʲemʔ ponʔ jiːlʲesʲetiːʔ xæwʔ jiːlʲesʲetiːʔ ŋobʔ tănʲe xuːnă nʲabi xasăwo manămă: "nʲăwe, tʲedăʔ tăremʔ jiːlʲe wewo. tad nʲernʲaʔ jan-tʲer nʲeneʦʲemăʔ xănʲʦʲer jiːlʲeŋkuːʔ pæwdʲăxană? măniʔ tʲedăʔ nʲuːniʔ ŋædăptăxaniʔ, pădar nʲenʲuːr xajerŋæ xæje, mănʲ ŋaniʔ xasăwo nʲuː jiriːŋæ ŋædăptăŋkuːw. tʲedăʔ xæwănʲtʲiː nʲernʲe săʦʲe săwo păneʔnă jembăʦʲe taraŋăxaʔ." 5 taŕemʔ ponʔ jīlʼeśetīʔ xäewʔ jīlʼeśetīʔ ŋobʔ tańe xūna ńābi xāsawo mānama: "ńaweˈ, tʼedaʔ taremʔ jīlʼe wewo. tād ńerńāʔ jān-tʼer ńenećemaʔ xańćeˈr jīlʼeŋkūʔ päewdʼaxāna? maniʔ tʼedaʔ ńūniʔ ŋäedaptaˈxāniʔ, padār ńeńūr xājerŋäe xäeje, mań ŋāniʔ xāsawo ńū jirīŋäe ŋäedaptaˈŋkūw. tʼedaʔ xäewańtʼīˈ_ńerńe saće sawo paneʔna jembaˈće tārāŋaxāʔ." 5 taŕemʔ ponʔ jilʼeśetiʔ xæwʔ jilʼeśetiʔ ŋobʔ tańe xuna ńabi xasawo manama: "ńawe, tʼedaʔ taremʔ jilʼe wewo. tad ńerńaʔ jan-tʼer ńenećemaʔ xańćer jilʼeŋkuʔ pæwdʼaxana? maniʔ tʼedaʔ ńuniʔ ŋædaptaxaniʔ, padar ńeńur xajerŋæ xæje, mań ŋaniʔ xasawo ńu jiriŋæ ŋædaptaŋkuw. tʼedaʔ xæwańtʼi ńerńe saće sawo paneʔna jembaće taraŋaxaʔ." 5 таремʼ понʼ илесетыʼ хэвʼ илесетыʼ ңобʼ тане хуна няби хасаво манама: "няве, тедаʼ таремʼ иле вево. тад нерняʼ ян-тер ненецемаʼ ханцер илеңкуʼ пэвдяхана? маныʼ тедаʼ нюныʼ ңэдаптаханыʼ, падар ненюр хаерңэ хэе, мань ңаныʼ хасаво ню ирыңэ ңэдаптаңкув. тедаʼ хэванти нерне саце саво панеʼна ембяце тараңахаʼ." 5 They may have lived like this for a long or a short time, one day one of the men said: "Hey, comrade, it's bad to live like this. How will our people, the people living on the earth, live in darkness from now on? Let us send away our children away, your daughter will become the sun, and I'll send my son away as the moon. Now, before their departure, they must be dressed in fine clothes." 5 Hosszú vagy rövid ideig éltek-e így, egy napon azt mondta az egyik férfi: "Hé, bajtárs, rossz ám most így élni. Hogyan élnek majd mostantól a mi népeink, akik a Földön laknak, a sötétségben? Küldjük csak el a gyermekeinket, a te lányod nappá válik, én pedig holdként küldöm a fiamat. Most, mielőtt útnak indulnak, nagyon jó ruhákba kell őket öltöztetni." 5 Ob sie so eine lange oder kurze Zeit lebten, eines Tages sagte der eine Mann: "Heda, Kamerad, jetzt so zu leben ist schlecht. Wie werden von nun an unsere auf der Erde wohnenden Menschen im Dunkel leben? Lass uns nun unsere Kinder schicken, deine Tochter mag sich als Sonne begeben, ich wieder sende meinen Sohn als Mond. Jetzt vor ihrem Weggang müssen sie in sehr gute Kleider gekleidet werden." 6 tad nʲabi ma: "nʲenăsʲăŋoʔ tăremʔ săwo niwŋăʔ. tad ŋawnă pæwdʲăxană xănʲʦʲerʔ jiːlʲeŋkuːwăʔ?" 6 tād ńābi mā: "ńenaśaŋoʔ taremʔ sawo niwŋaʔ. tād ŋāwna päewdʼaxāna xańćeˈrʔ jīlʼeŋkūwaʔ?" 6 tad ńabi ma: "ńenaśaŋoʔ taremʔ sawo niwŋaʔ. tad ŋawna pæwdʼaxana xańćerʔ jilʼeŋkuwaʔ?" 6 тад няби ма: "ненасяңоʼ таремʼ саво нывңаʼ. тад ңавна пэвдяхана ханцерʼ илеңкуваʼ?" 6 Then the other said: "Indeed, it will be good like that. Because how will we live for long in darkness?" 6 Akkor a másik azt mondta: "Valóban, ez jó lesz így. Mert hogyan élnénk sokáig a sötétségben?" 6 Dann sagte der andere: "Wirklich, es ist ja gut so. Dann lange im Dunkel wie werden wir leben?" 7 tad nʲexejuːdʲiʔ ŋaniʔ maxaʔ: "jiːbʔ ŋædăptawajunaʔ ŋæjiːsʲ, tʲedăʔ xănʲʦʲerʔ ŋædăptăŋkuːjunaʔ, ta xună janʔ nʲenăʔ pirʦʲe-nʲuʔ." 7 tād ńexejūdʼiʔ ŋāniʔ māxāʔ: "jībʔ ŋäedaptāwājunāʔ ŋäejīś, tʼedaʔ xańćeˈrʔ ŋäedaptaŋkūˈjunāʔ, tāˈ xuna_jānʔ ńenaʔ pirće-ńuʔ." 7 tad ńexejudʼiʔ ŋaniʔ maxaʔ: "jibʔ ŋædaptawajunaʔ ŋæjiś, tʼedaʔ xańćerʔ ŋædaptaŋkujunaʔ, ta xuna janʔ ńenaʔ pirće-ńuʔ." 7 тад нехеюдиʼ ңаныʼ махаʼ: "ибʼ ңэдаптаваюнаʼ ңэись, тедаʼ ханцерʼ ңэдаптаңкуюнаʼ, та хуна янʼ ненаʼ пырце-нюʼ." 7 Then their wives said: "Of course, we would send them away (but) how shall we send them, since it's it is in such a distant place, very high up." 7 Mondták akkor a feleségeik: "Úgy van, elküldjük őket, (de) hogyan küldjük el őket, hisz ez olyan messzi helyen van, nagyon magasan." 7 Darauf sagten wieder ihre Frauen: "Sehr wohl würden wir sie schicken, (aber) wie werden wir sie nun senden, es ist ja an einen so fernen Platz sehr hoch." 8 tad tʲikad pădʲiʔ maxaʔ: "numʔ xinʲʦʲelʲiʔ tabedăpʦekexejuːdă." 8 tād tʼikād padʼiʔ māxāʔ: "numʔ xińćeˈlʼiʔ tābedapcekexejūda." 8 tad tʼikad padʼiʔ maxaʔ: "numʔ xińćelʼiʔ tabedapcekexejuda." 8 тад тикад падиʼ махаʼ: "нумʼ хынцелиʼ табедапцекэхеюда." 8 Then they said: "num will guide them somehow." 8 Akkor azt mondták: "num vezeti majd őket valahogy." 8 Dann sagten sie: "num befiehlt sie wohl irgendwie." 9 tad tărʲemʔ lăxnanantuːʔ pixiːd ŋobʔ xasăwo mʲatăn tʲuː, ma: "jăptaʔ, xămadaʔ, ămkemʔ wadʲedaʔ?" 9 tād taŕemʔ laxnānāntūʔ pixīd ŋobʔ xāsawo ḿātan_tʼū, mā: "japtāʔ, xamādāʔ, amkeˈmʔ wādʼedāʔ?" 9 tad taŕemʔ laxnanantuʔ pixid ŋobʔ xasawo ḿatan tʼu, ma: "japtaʔ, xamadaʔ, amkemʔ wadʼedaʔ?" 9 тад таремʼ лахнанантуʼ пыхыд ңобʼ хасаво мятан тю, ма: "яптаʼ, хамадаʼ, амкэмʼ вадедаʼ?" 9 Then as they spoke like that, a man from outside entered the tent, he said: "Young people, what did you say, what did you discuss?" 9 Akkor, mialatt így beszéltek, kintről belépett egy férfi a sátorba, azt mondta: "Ifjak, mit mondtatok, mit beszéltetek?" 9 Dann während sie so sprechen, trat von draussen ein Mann in das Zelt hinein, sagte: "Ihr Jungen, was sagtet ihr, was spracht ihr?" 10 tad păduːʔ maʔ: "jăŋkuː, săʦʲe ŋarkă sʲerkăwmʔ niːwăʔ wadʲesʔ. mănʲeʔ nʲuːxujuːnăʔ ŋædăptawanʔ xărwawăʔ, tad ŋawnă pæwdʲe jăxană jiːlʲe jamawăʔ, tadăŋoʔ tad nʲernʲaʔ janʲ-tʲer nʲeneʦʲʔ xinʲʦʲerʔ jiːlʲeŋkuːʔ pæwdʲăxană?" 10 tād padūʔ māʔ: "jaŋkū, saće ŋārka śerkawmʔ nīwaʔ wādʼesʔ. mańeʔ ńūxujūnaʔ ŋäedaptāˈwānʔ xarwāwaʔ, tād ŋāwna päewdʼe jaxāna jīlʼe jāmāwaʔ, tādaŋoʔ tād ńerńāʔ jāń-tʼer ńenećʔ xińćeˈrʔ jīlʼeŋkūʔ päewdʼaxāna?" 10 tad paduʔ maʔ: "jaŋku, saće ŋarka śerkawmʔ niwaʔ wadʼesʔ. mańeʔ ńuxujunaʔ ŋædaptawanʔ xarwawaʔ, tad ŋawna pæwdʼe jaxana jilʼe jamawaʔ, tadaŋoʔ tad ńerńaʔ jań-tʼer ńenećʔ xińćerʔ jilʼeŋkuʔ pæwdʼaxana?" 10 тад падуʼ маʼ: "яңку, саце ңарка серкавмʼ нываʼ вадесʼ. манеʼ нюхуюнаʼ ңэдаптаванʼ харваваʼ, тад ңавна пэвде яхана иле ямаваʼ, тадаңоʼ тад нерняʼ ян-тер ненецʼ хынцерʼ илеңкуʼ пэвдяхана?" 10 They said: "No, we haven't said anything big. We want to send away our children since we can't live long on the dark Earth, from now on how will our people, who live on the earth, live in darkness?" 10 Erre azt mondták: "Nem, nem mondtunk mi túl nagy dolgokat. El akarjuk küldeni a gyermekeinket, mert a sötét Földön nem élhetünk sokáig, mostantól hogyan élnek majd a mi népeink, akik a Földön laknak, a sötétségben?" 10 Darauf sagten sie: "Nein, wir haben keine sehr grosse Sache gesagt. Wir wollen unsere Kinder schicken, dann lange auf der dunklen Erde können wir nicht leben, dann doch von nun an wie werden die auf der Erde wohnenden Menschen im Dunkel leben?" 11 tad xasăwo ma: "xæiː, tʲikiː ămke ŋarkă sʲerʔ, mănʲ ŋædăptăŋkuːjun minxăn." 11 tād xāsawo mā: "xäeī, tʼikī amkeˈ ŋārka śerʔ, mań ŋäedaptaŋkūjun minxan." 11 tad xasawo ma: "xæi, tʼiki amke ŋarka śerʔ, mań ŋædaptaŋkujun minxan." 11 тад хасаво ма: "хэы, тикы амкэ ңарка серʼ, мань ңэдаптаңкуюн мынхан." 11 Then the man said: "Hey, what is the problem here, I'll send them away at once!" 11 Akkor a férfi azt mondta: "Hé, mi itt a gond, én azonnal elküldöm őket!" 11 Danach sagte der Mann: "Heda, was für eine grosse Angelegenheit ist dies, ich schicke sie sogleich!" 12 tad tʲikiː xasăwo ma: "ŋăda, piːnʔ tărpăjăxămtʔ!" 12 tād tʼikī xāsawo mā: "ŋadā, pīnʔ tarpajaxamtʔ!" 12 tad tʼiki xasawo ma: "ŋada, pinʔ tarpajaxamtʔ!" 12 тад тикы хасаво ма: "ңада, пынʼ тарпаяхамтʼ!" 12 Then the man said: "Well, let them go out!" 12 Akkor a férfi azt mondta: "Nos, hadd menjenek!" 12 Dann sagte der Mann: "Na, mögen sie hinausgehen!" 13 tad piːnʔ tărpărăŋajuːduːʔ tʲikiː ŋăʦʲekexeʔ. 13 tād pīnʔ tarparaŋāˈjūdūʔ tʼikī ŋaćekexeʔ. 13 tad pinʔ tarparaŋajuduʔ tʼiki ŋaćekexeʔ. 13 тад пынʼ тарпараңаюдуʼ тикы ңацекэхеʼ. 13 Then they led the children out. 13 Akkor kivezették a gyerekeket. 13 Dann führten sie die Kinder hinaus. 14 tʲikiː xasăwo ŋopoiːʔ posxălŋajuːdă, tʲikiː ŋăʦʲekexeʔ lemorŋæ tʲiːjxăʔ. 14 tʼikī xāsawo ŋopoīʔ posxalŋāˈjūda, tʼikī ŋaćekexeʔ lemoˈrŋäe tʼījxaʔ. 14 tʼiki xasawo ŋopoiʔ posxalŋajuda, tʼiki ŋaćekexeʔ lemorŋæ tʼijxaʔ. 14 тикы хасаво ңопоыʼ посхалңаюда, тикы ңацекэхеʼ леморңэ тийхаʼ. 14 The man blew on them once, the children flew up in form of larks. 14 A férfi egyszer rájuk fújt, a gyerekek pacsirtaként repültek fel. 14 Der Mann blies sie einmal an, die Kinder flogen als Lerchen auf. 15 tad xonaiːdʔ. 15 tād xonāīdʔ. 15 tad xonaidʔ. 15 тад хонаыдʼ. 15 Then they went to sleep. 15 Azután aludni tértek. 15 Dann legten sie sich schlafen. 16 xuːnʲană jurkmaxădăntuʔ tărʦʲe xajeradă jalʲeŋæ xæiwiː ŋaniʔ sʲamʲan jan taborʔ malʔ ŋădʲiʔ. 16 xūńāna jurkmāxadantuʔ tarće xājerāda_ jālʼeŋäe xäeiwīˈ ŋāniʔ śāḿān jān_tāborʔ mālʔ ŋadʼiʔ. 16 xuńana jurkmaxadantuʔ tarće xajerada jalʼeŋæ xæiwi ŋaniʔ śaḿan jan taborʔ malʔ ŋadʼiʔ. 16 хуняна юркмахадантуʼ тарце хаерада ялеңэ хэывы ңаныʼ сямян ян табёрʼ малʼ ңадиʼ. 16 In the morning, when they had rose, there was such sunlight that every dust of the earth, everything is visible. 16 Reggel, miután felkeltek, olyan napfény támadt, hogy a föld minden porszeme, minden látható. 16 Am Morgen, nachdem sie aufgestanden waren, war ein solches Sonnenlicht gekommen, dass jeder Staub der Erde, alles sichtbar ist. 17 tad pawsʲumenʲană ŋaniʔ jiriː jalʲeŋæ xăje, ŋob-tărʲemʔ jalʲe. 17 tād pāwśumeńāna ŋāniʔ jirī jālʼeŋäe xaje, ŋob-taŕemʔ jālʼe. 17 tad pawśumeńana ŋaniʔ jiri jalʼeŋæ xaje, ŋob-taŕemʔ jalʼe. 17 тад павсюменяна ңаныʼ иры ялеңэ хае, ңоб-таремʼ яле. 17 Then in the evening there was moonlight, light could be seen again. 17 Majd este holdfény támadt, megint fényességet látni. 17 Dann am Abend wieder kam Mondlicht, ebenso ist Licht. 18 sʲăantʔ xunătʔ jiːlʲebătuːŋoʔ păduːʔ maʔ: "tʲedăʔ tʲiː mănʲeʔ nʲuːxujuːnăʔ nʲesăŋæ xăjexaʔ, jiriːjumʔ xasăwaŋæ xăje, nʲejumʔ ŋaniʔ nʲeŋæ xăje." 18 śaāntʔ xunatʔ jīlʼebatūŋoʔ padūʔ māʔ: "tʼedaʔ tʼī mańeʔ ńūxujūnaʔ ńesaŋäe xajexāʔ, jirījumʔ xāsawāŋäe xaje, ńejumʔ ŋāniʔ ńeŋäe xaje." 18 śaantʔ xunatʔ jilʼebatuŋoʔ paduʔ maʔ: "tʼedaʔ tʼi mańeʔ ńuxujunaʔ ńesaŋæ xajexaʔ, jirijumʔ xasawaŋæ xaje, ńejumʔ ŋaniʔ ńeŋæ xaje." 18 сяантʼ хунатʼ илебятуңоʼ падуʼ маʼ: "тедаʼ ти манеʼ нюхуюнаʼ несаңэ хаехаʼ, ирыюмʼ хасаваңэ хае, неюмʼ ңаныʼ неңэ хае." 18 After living for some time, they said: "Now our children have married there, the moon has become a man, the sun has become a woman." 18 Miután éltek egy ideig, azt mondták: "A gyermekeik ott összeházasodtak, a Hold férfivé vált, a felesége nővé vált." 18 Nachdem sie einige Zeit gelebt haben, sagten sie: "Jetzt haben sich dort unsere Kinder verheiratet, der Mond ist ein Mann geworden, das Weib wieder ist eine Frau geworden." 19 tad tărʲemʔ jiːlʲewantuːʔ sʲerʔ maʔ: "tʲedăʔ mănʲeʔ tadʲebʲadăwăʔ pʲuːlxăwăʔ, nʲuːxujuːnăʔ xinʲʦʲerʔ jiːlʲewămʔ xoroptajiːsʲ!" 19 tād taŕemʔ jīlʼewāntūʔ śerʔ māʔ: "tʼedaʔ mańeʔ tādʼeb́ādawaʔ ṕūlxawaʔ, ńūxujūnaʔ xińćeˈrʔ jīlʼewamʔ xoroˈptājīś!" 19 tad taŕemʔ jilʼewantuʔ śerʔ maʔ: "tʼedaʔ mańeʔ tadʼeb́adawaʔ ṕulxawaʔ, ńuxujunaʔ xińćerʔ jilʼewamʔ xoroptajiś!" 19 тад таремʼ илевантуʼ серʼ маʼ: "тедаʼ манеʼ тадебядаваʼ пюлхаваʼ, нюхуюнаʼ хынцерʼ илевамʼ хороптаись!" 19 While they were living like that, they said: "Let us look for a shaman, who can investigate how our children are living!" 19 Mialatt így élnek, azt mondták: "Keressünk egy sámánt, aki utánajár, hogyan élnek a gyermekeink!" 19 Dann während sie so leben, sagten sie: "Nun lass uns für uns einen Schamanen suchen, damit erfragte, wie unsere Kinder leben!" 20 tad tadʲebemʔ pʲuːla. 20 tād tādʼebemʔ ṕūlā. 20 tad tadʼebemʔ ṕula. 20 тад тадебемʼ пюла. 20 Then they began looking for a shaman. 20 Akkor elkezdtek keresni egy sámánt. 20 Dann begannen sie einen Schamanen zu suchen. 21 tʲikantuːʔ tadʲebemʔ xoʔ. 21 tʼikāntūʔ tādʼebemʔ xoʔ. 21 tʼikantuʔ tadʼebemʔ xoʔ. 21 тикантуʼ тадебемʼ хоʼ. 21 They found a shaman. 21 Találtak egy sámánt. 21 Darauf fanden sie einen Schamanen. 22 tad tadʲebʲamtuːʔ meladuʔ. 22 tād tādʼeb́āmtūʔ melāduʔ. 22 tad tadʼeb́amtuʔ meladuʔ. 22 тад тадебямтуʼ меладуʼ. 22 Then they began to keep the shaman with them. 22 Akkor elkezdték maguknál tartani a sámánt. 22 Dann begannen sie den Schamanen zu halten. 23 tadʲebʲaduʔ nʲaxărʔ ŋædălăwa xeŋkadă. 23 tādʼeb́āduʔ ńāxarʔ ŋäedalawā xeŋkāˈda. 23 tadʼeb́aduʔ ńaxarʔ ŋædalawa xeŋkada. 23 тадебядуʼ няхарʼ ңэдалава хэңкада. 23 Their shaman roamed on three paths. 23 A sámánjuk három úton indult el. 23 Ihr Schamane begab sich drei Wegstrecken zu fahren. 24 tad ŋăweʔ jolʲʦʲeŋkăʔnă niːkeptedadă. 24 tād ŋaweʔ jolʼćeŋkaʔna nīkeptedāda. 24 tad ŋaweʔ jolʼćeŋkaʔna nikeptedada. 24 тад ңавеʼ ёлцеңкаʼна ныкэптедада. 24 Then he stopped at one point. 24 Akkor valamikor megállt. 24 Dann irgendwann hielt er an. 25 tad ma: "tʲedăʔ nʲuxuːjuːdăʔ nʲenʲuː mălʲe xowexeʔ." 25 tād mā: "tʼedaʔ ńuxūjūdaʔ ńeńū malʼe xowexeʔ." 25 tad ma: "tʼedaʔ ńuxujudaʔ ńeńu malʼe xowexeʔ." 25 тад ма: "тедаʼ нюхуюдаʼ неню мале ховехеʼ." 25 Then he said: "A daughter was born to your children." 25 Azt mondta: "A gyermekeiteknek már született egy lánya." 25 Darauf sagte er: "Nun haben eure Kinder schon eine Tochter bekommen." 26 tad păduːʔ măjiːdʔ, malʔ peji ŋobtʔ peiːdʲeʔ, maʔ: "tʲedab mănʲeʔ nʲuxuːjuːnăʔ jiːlʲewă jam-pănʔ ŋobkănă jiːlʲeŋkuːʔ niːximʔ." 26 tād padūʔ majīdʔ, mālʔ peji ŋobtʔ peīdʼeʔ, māʔ: "tʼedāb mańeʔ ńuxūjūnaʔ jīlʼewa jām-panʔ ŋobkana jīlʼeŋkūˈʔ nīximʔ." 26 tad paduʔ majidʔ, malʔ peji ŋobtʔ peidʼeʔ, maʔ: "tʼedab mańeʔ ńuxujunaʔ jilʼewa jam-panʔ ŋobkana jilʼeŋkuʔ niximʔ." 26 тад падуʼ маидʼ, малʼ пэи ңобтʼ пэыдеʼ, маʼ: "тедаб манеʼ нюхуюнаʼ илева ям-панʼ ңобкана илеңкуʼ ныхымʼ." 26 Then they rejoiced, all of them clapped their hands, they said: "Our children will live together for their whole life." 26 Akkor örültek, mindenki összecsapta a kezét, azt mondták: "A gyermekeink tehát egész életükben együtt élnek majd." 26 Da freuten sie sich, alle klatschten in die Hände, sagten: "Nun werden ja unsere Kinder während der Lebenszeit zusammen leben." 27 tad tʲikiː tadʲebe ma: "mănʲ tʲedăʔ pădarăʔ nʲuːxujutăʔ nʲenʲumʔ nʲedăniʔ mewanʲʦʲ xæwanʔ xărwadmʔ." 27 tād tʼikī tādʼebe mā: "mań tʼedaʔ padāraʔ ńūxujutaʔ ńeńumʔ ńedaniʔ mewāńć xäewānʔ xarwādmʔ." 27 tad tʼiki tadʼebe ma: "mań tʼedaʔ padaraʔ ńuxujutaʔ ńeńumʔ ńedaniʔ mewańć xæwanʔ xarwadmʔ." 27 тад тикы тадебе ма: "мань тедаʼ падараʼ нюхуютаʼ ненюмʼ неданыʼ меванць хэванʼ харвадмʼ." 27 Then the shaman said: "I'm going now to marry your children's daughter." 27 Akkor azt mondta a sámán: "Én most elmegyek, hogy feleségül vegyem a gyermekeitek lányát." 27 Dann sagte der Schamane: "Ich will mich jetzt begeben, um die Tochter eurer Kinder zu meinem Weibe zu nehmen." 28 tad păduː maʔ: "tărʲemʔ săwo, marăʔ nʲuːxujuːnăʔ nʲumʔ mănetăʔ niwamʔ." 28 tād padū_māʔ: "taŕemʔ sawo, māraʔ ńūxujūnaʔ ńumʔ maneˈtaʔ niwāmʔ." 28 tad padu maʔ: "taŕemʔ sawo, maraʔ ńuxujunaʔ ńumʔ manetaʔ niwamʔ." 28 тад паду маʼ: "таремʼ саво, мараʼ нюхуюнаʼ нюмʼ манетаʼ нывамʼ." 28 They said: "That will be good, then we will see our children's child as well." 28 Erre azt mondták: "Így jó lesz, akkor mi is meglátjuk a gyermekeink gyermekét." 28 Darauf sagten sie: "So ist es gut, dann werden wir ja auch gut das Kind unserer Kinder sehen." 29 tad tʲikiː tadʲebe pʲenʦʲerʦăwaiː jiriːnʔ pʲadă. 29 tād tʼikī tādʼebe ṕenćercawāī jirīnʔ ṕāda. 29 tad tʼiki tadʼebe ṕenćercawai jirinʔ ṕada. 29 тад тикы тадебе пенцерцаваы ирынʼ пяда. 29 Then the shaman travelled with his magic drum to the moon. 29 Akkor a sámán a varázsdobjával felment a Holdra. 29 Dann begab sich der Schamane mit seiner Zaubertrommel auf den Mond. 30 jiriːnʔ tæiwiːʔ. 30 jirīnʔ täeiwīʔ. 30 jirinʔ tæiwiʔ. 30 ирынʼ тэывыʼ. 30 He arrived on the moon. 30 Megérkezett a Holdra. 30 Er kam auf dem Monde an. 31 jiriːnʔ ma: "mănʲ tʲedăʔ pădariʔ nʲenʲumtʲiʔ mewanʲʦʲe todmʔ, taiːnă nisʲenădʲiʔ nʲebenădʲiʔ xaŋăduʔ pădariʔ nʲenʲumtʲiʔ." 31 jirīnʔ mā: "mań tʼedaʔ padāriʔ ńeńumtʼiʔ mewāˈńće todmʔ, tāīna niśenadʼiʔ ńebeˈnadʼiʔ xāŋaduʔ padāriʔ ńeńumtʼiʔ." 31 jirinʔ ma: "mań tʼedaʔ padariʔ ńeńumtʼiʔ mewańće todmʔ, taina niśenadʼiʔ ńebenadʼiʔ xaŋaduʔ padariʔ ńeńumtʼiʔ." 31 ирынʼ ма: "мань тедаʼ падарыʼ ненюмтиʼ меванце тодмʼ, таына нысенадиʼ небенадиʼ хаңадуʼ падарыʼ ненюмтиʼ." 31 He said to the Moon: "I came now to marry your daughter, there your fathers and your mothers are calling for your daughter already." 31 Azt mondta a Holdnak: "Azért jöttem most, hogy elvegyem a lányotokat, ott az apáitok és anyáitok hívják már a lányotokat." 31 Zum Monde sagte er: "Ich kam jetzt eure Tochter zu nehmen, dort eure Väter und eure Mütter rufen eure Tochter." 32 tad jiriː ma: "mănʲiʔ nʲenʲumiʔ tarăwiː ŋæbʔ sʲiːdăniʔ tʲokonʔ wiːnʲesʲeʔ ŋædăptăŋkuːʔ; nʲuːmiʔ niːmin tătʔ. pădar ŋaniʔ mănʲ nʲanan jiːlʲewă jambăn tʲokonă jiːlʲiːʔ! tad nʲernʲaʔ jan-tʲer nʲeneʦʲʔ tʲokod sʲit măniːjejeʔ, manʦʲetajeʔ: jiriː ŋaniʔ xajeradʔ nʲenʲumʔ mewănʲʦʲe xæiwiː xasăwă jiriːxănă tʲiː tadadă." 32 tād jirīˈ mā: "mańiʔ ńeńumiʔ tārawī ŋäebʔ śīdaniʔ tʼokonʔ wīńeśeˈʔ ŋäedaptaŋkūʔ; ńūmiʔ nīmin_tatʔ. padār ŋāniʔ mań ńānān jīlʼewa jāmban tʼokonaˈ jīlʼīʔ! tād ńerńāʔ jān-tʼer ńenećʔ tʼokod śit manīˈjejeʔ, mānćetājeʔ: jirī ŋāniʔ xājerādʔ ńeńumʔ mewańće xäeiwīˈ xāsawa jirīxana tʼīˈ tādāda." 32 tad jiri ma: "mańiʔ ńeńumiʔ tarawi ŋæbʔ śidaniʔ tʼokonʔ wińeśeʔ ŋædaptaŋkuʔ; ńumiʔ nimin tatʔ. padar ŋaniʔ mań ńanan jilʼewa jamban tʼokona jilʼiʔ! tad ńerńaʔ jan-tʼer ńenećʔ tʼokod śit manijejeʔ, manćetajeʔ: jiri ŋaniʔ xajeradʔ ńeńumʔ mewańće xæiwi xasawa jirixana tʼi tadada." 32 тад иры ма: "маниʼ ненюмыʼ таравы ңэбʼ сиданыʼ тёконʼ вынесеʼ ңэдаптаңкуʼ; нюмыʼ нымын татʼ. падар ңаныʼ мань нянан илева ямбян тёкона илиʼ! тад нерняʼ ян-тер ненецʼ тёкод сит маныееʼ, манцетаеʼ: иры ңаныʼ хаерадʼ ненюмʼ меванце хэывы хасава ирыхана ти тадада." 32 At that the moon said: "If they need our daughter, they wouldn't have sent us here; we won't give our child to you. But you will live your life here with me! From now on, the people who live on the Earth will see you here, they can say: the man who travelled up to marry the daughter of the sun and the moon, he is being held captive there." 32 Erre azt mondta a Hold: "Ha szükségük lenne a lányunkra, nem küldtek volna minket ide; nem adjuk oda a gyermekünket. Te viszont itt nálam éled le az életedet! Mostantól itt látnak majd téged az emberek, akik a Földön élnek, mondhatják: a férfit, aki eljött, hogy a Nap és a Hold lányát elvegye, ott tartják fogva." 32 Darauf sagte der Mond: "Wenn unsere Tochter notwendig wäre, hätten sie uns nicht hierher geschickt; unser Kind geben wir nicht. Du wieder lebe die Lebenszeit hier bei mir! Von nun an mögen dich die auf der Erde wohnenden Menschen hier sehen, mögen sagen: der Mann, welcher ausging, die Tochter von Sonne und Mond zu nehmen, blieb dort festhaften." 33 tad ta jiːlʲelʲjedʔ. 33 tād tāˈ jīlʼelʼjedʔ. 33 tad ta jilʼelʼjedʔ. 33 тад та илеледʼ. 33 Then they began to live there. 33 Akkor ott kezdtek el élni. 33 Dann begannen sie da zu leben.