0

nʲulesmurt ɕotem robotnʲiklʌ koʃkʌnʌ vɑljosse. kenʲɑke pukʌsɑ nʲulesmurt berte; verɑ udmortlʌ: "mʌnom ʧoʧ ʒugʌɕkʌnʌ vumurtjosʌn!" "umoj!" pe. robotnʲik mɑr bodʌjen ʒugiz vumurtjostʌ, sojinik ʃukke vue: vu ʃori kɑrʌɕke; sotʲi lue vɑl pʌdʌn vʌʑʌnʌ. nʲulesmurt juɑm soleɕ: "ton kʌtsʌ mʌnʌɕkod?" "mʌnʌɕko robotnʲike medʲʣʲɑɕkʌnʌ". ɕʉres vʌlʌɕen pumitɑm nʲulesmurtez. kuke nʲulesmurtjos bʌttizʌ ʒugʌsɑ vumurtjostʌ, kʉʑojez robotnʲiklʌ verɑ: "nu tɑw! ton ʣʲetʲs ulid monʲnʲɑm. tɑbere mʌn nʲi gurtɑd". sobere so udmort kɑnʲʌljɑ kutskem uzʌrmʌnʌ. udmort puksʌnʌ gine vuem, vɑljos ʧɑʧːɑ jʌlʌki nuʌlʲlʲɑm soje gurtɑz. odig nɑʦʲɑr udmort mʌnem robotnʲike medʲʣʲɑɕkʌnʌ. mʌno. robotnʲik wɑɕkem roboʌɕ, vɑljostʌ jʌrʌnʌzʌ berʌktem nʲules pɑlɑ no ʃultem: vɑljos bertʌlʲlʲɑmzʌ gurtɑz. gurtɑz vuem berɑz robotnʲiklʌ kosem berektʌnʌ vɑljosse jʌrʌnʌzʌ nʲules pɑlɑ, sobere ʃultʌnʌ "vɑljos ɑʦʲʌzes bertozʌ" ʃʉsɑ. nʲulesmurtjoslen ʒugʌɕkemez vumurtjosʌn. nʲulesmurtjos kutskizʌ porʌlʌnʌ nʲulesez, ʒugʌnʌ vumurtjostʌ. nʲulesmurt verɑ: "lʌk monʲnʲɑm robotnʲike!" "umoj!" sokʉ nʲulesmurt ɕote solʌ zək bodʌ, verɑ: "mʌn tɑ ɕʉresʌki, kud pʌr! oˑtʌn ton ʃettod pəʦʲi korkɑ no vitʲ mone oˑtʌn!" udmort kʌlskem, ʃettem nʲuleskʌɕ pəʦʲi korkɑ, pʌrem korkɑ no pukɕem vitʲʌnʌ nʲulesmurtez. vumurtjos kudiz pegʣʲizʌ vue, kudiz tupɑlɑ vʌʑizʌ. lʌk , kɑnʲʌljɑ " zək vʌlʌɕen kʌtsʌ udmort ; udmort , , verɑ sobere berʌktem pɑlɑ ! : ulid kɑrʌɕke kutskem tɑ pʌrem , . nʲulesmurtez . vumurtjostʌ " ɕote sojinik vuem verɑ " robotnʲik ; no nʲulesmurt berektʌnʌ " , : vumurtjos . ʃukke korkɑ vitʲ " medʲʣʲɑɕkʌnʌ koʃkʌnʌ robotnʲike nʲi " no kʉʑojez . ! ʃultʌnʌ ! vumurtjostʌ ! vɑljos . verɑ kosem vɑljosse nʲulesmurt robotnʲiklʌ ɕʉres pegʣʲizʌ udmortlʌ uzʌrmʌnʌ mone vue jʌlʌki ʒugʌɕkʌnʌ soleɕ vɑl " mʌn , . pəʦʲi kuke mʌnʌɕko gine mɑr nʲulesmurt vitʲʌnʌ nʲulesmurtez oˑtʌn ʃettod vɑljostʌ nʲulesmurt " ton bertʌlʲlʲɑmzʌ ɕotem . puksʌnʌ bʌttizʌ kudiz roboʌɕ nʲulesmurtjoslen vʌʑizʌ mʌnem ʃultem " odig sotʲi . vɑljos juɑm ! solʌ kutskizʌ gurtɑz vɑljos umoj ton pe bertozʌ nʲulesez gurtɑz : umoj nʲulesmurtjos soje ! nuʌlʲlʲɑm : ʒugʌsɑ so vumurtjostʌ ʣʲetʲs robotnʲiklʌ ɑʦʲʌzes udmort jʌrʌnʌzʌ nɑʦʲɑr nʲules " " kenʲɑke mʌnom korkɑ nu vumurtjosʌn pukɕem " , vumurtjosʌn mʌn ʒugʌɕkemez monʲnʲɑm bodʌ ʃori robotnʲik udmort ! pʌr pəʦʲi medʲʣʲɑɕkʌnʌ " . monʲnʲɑm : ʧoʧ " " verɑ : ʒugiz : pukʌsɑ nʲuleskʌɕ . nʲulesmurtjos berte " pɑlɑ vu . oˑtʌn mʌnʌɕkod ton pumitɑm robotnʲiklʌ . lue nʲules . porʌlʌnʌ kʌlskem . ʒugʌnʌ bodʌjen gurtɑd . vue gurtɑz mʌno . ʃʉsɑ sokʉ sobere robotnʲike no ʧɑʧːɑ " berɑz jʌrʌnʌzʌ . tupɑlɑ vɑljosse , kud robotnʲike kudiz " tɑbere vuem korkɑ tɑw wɑɕkem vʌʑʌnʌ nʲulesmurt pʌdʌn , ? , ʃettem ɕʉresʌki , робоыс нюлэсмуртъёс , бертэ нацяр вуем " тон удморт корка вумуртъёсты . . собере гуртаз йылыки ? кошкыны . каньылъя шуса шори суресыки " , пуксыны нуыллям кузёез пырем " нюлэсэз улӥд пуксем . тупала нюлэскыс медьъяськыны мын нюлэсмурт ; пумитам кудӥз нюлэс . кудӥз жугиз бертыллямзы сётэм " . валъёссэ отын " удмортлы , " ну , но : жугыны беректыны быттӥзы отын вызыны пӧци сурес " табере тон йырынызы кылскем монням валъёссэ бераз " ву роботниклы . пыр уаськем , гуртад узырмыны мар карыське юам вить : нюлэсмуртъёслэн жугыськемез куке шултыны . шеттод валъёс . вылысен , ӵатӵа кутскем мыно вумуртъёс боды . бодыен валъёс но вуе . солэс пукыса роботник ! : корка " корка лык ни сое одӥг мынэм . йырынызы пӧци косэм ацьызэс . валъёс соку , роботнике жугыськыны ! вумуртъёсты роботнике кытсы ! соти " удморт вал вуе . вумуртъёсын сётэ витьыны . " ӵоӵ луе вера гинэ нюлэсмурт порылыны шултэм вера " пала нюлэсмуртъёс мыныськод роботниклы гуртаз , . " солы роботник шеттэм но нюлэсмурт зӧк мынысько " нюлэс жугыса та нюлэсмуртэз нюлэсмурт монням умой собере , вера ! : берыктэм , вумуртъёсты ! вумуртъёсын пе пыдын роботниклы валъёсты бертозы роботнике медьъяськыны ! пала умой тон " ; : со вызизы монэ . вуем удморт гуртаз нюлэсмуртэз кеняке вера удморт пегӟизы ӟетьс " нюлэсмурт " сойинӥк мын : куд кутскизы , " шукке тау ! мыном : ze͔k mᴉ̑n jᴉ̑lᴉ̑ki vumurtjostᴉ̑ : pukśem " berektᴉ̑nᴉ̑ mᴉ̑no pe͔t͜ʼśi kutskem porᴉ̑lᴉ̑nᴉ̑ šɯsa . " roboᴉ̑ś " valjos ṭ͜ṣ̌aṭṭ͜ṣ̌a kosem śɯres karᴉ̑śkɛ robotńiklᴉ̑ śotem robotńik sokɯ kudiz vᴉ̑źᴉ̑nᴉ̑ ńulesmurt ! bodᴉ̑i̯en ńules soi̯ɛ soleś valjossɛ , òtᴉ̑n žugᴉ̑sa vᴉ̑źiˈzᴉ̑ vera ! . vera " , ulid " " ! vu . bodᴉ̑ mar berᴉ̑ktem pᴉ̑r bᴉ̑ttiˈzᴉ̑ vuɛ ta umoi̯ šukkɛ valjos žugiz kukɛ valjossɛ d͜ʼźėtʼs ńi . udmort śotɛ , valjos pegd͜ʼźiˈzᴉ̑ puksᴉ̑nᴉ̑ . vuɛ " valjostᴉ̑ " . " . ? soˈ-berɛ . . ńulesmurtjos keńakɛ ; lᴉ̑k pumitam mᴉ̑nom kud , tupala pᴉ̑dᴉ̑n koškᴉ̑nᴉ̑ kańᴉ̑lja beraz u̯aśkem . juam ńulesmurt ńulesmurtez gurtaz umoi̯ val jᴉ̑rᴉ̑nᴉ̑ˈzᴉ̑ " śɯresᴉ̑ki pɛ robotńiklᴉ̑ mońńam . ńuleskᴉ̑ś pukᴉ̑sa , pᴉ̑rem kᴉ̑lskem robotńikɛ udmortlᴉ̑ vumurtjos uzᴉ̑rmᴉ̑nᴉ̑ , : mᴉ̑n monɛ soi̯iˈn-ik ńulesez žugᴉ̑śkemez ńulesmurt tau̯ vumurtjostᴉ̑ jᴉ̑rᴉ̑nᴉ̑ˈzᴉ̑ , šettem ton " " òtᴉ̑n nat͜ʼśar šultem gurtad pe͔t͜ʼśi mᴉ̑nᴉ̑śkod ! gurtaz ginɛ bertoˈzᴉ̑ . . medʼd͜ʼźȧśkᴉ̑nᴉ̑ bertᴉ̑lʼlʼaˈmzᴉ̑ robotńik medʼd͜ʼźȧśkᴉ̑nᴉ̑ sotʼi . ńulesmurt solᴉ̑ žugᴉ̑śkᴉ̑nᴉ̑ : ńulesmurt luɛ pala " " šori , . ńulesmurtjos bertɛ gurtaz mońńam ! vumurtjosᴉ̑n vumurtjostᴉ̑ pala vuem korka vera no so ton mᴉ̑nem žugᴉ̑nᴉ̑ soˈ-berɛ ńulesmurtez robotńiklᴉ̑ kudiz vera " ! udmort no , ton šultᴉ̑nᴉ̑ : ńulesmurtjoslen robotńikɛ odig , : " vitʼ ṭ͜ṣ̌oṭ͜ṣ̌ vᴉ̑lᴉ̑śen : kᴉ̑tsᴉ̑ vitʼᴉ̑nᴉ̑ ; . vuem nuᴉ̑lʼlʼam šettod kɯźoi̯ez korka " ! udmort udmort kutskiˈzᴉ̑ nu korka at͜ʼśᴉ̑zes no . , robotńikɛ vumurtjosᴉ̑n ńules " : taˈ-berɛ mᴉ̑nᴉ̑śko he told the farmhand to turn back the horses with their heads in the direction of the forest and to whistle afterwards; "then the horses turn back by themselves", he said. after sitting a while, the forest sprite comes back; he said to the votyak: "let's go together and fight against the water sprites!" "all right!" the water sprites started to root the forest up and to beat the water sprites (with the cane). the forest sprite said: "come, i engage you!" "all right!" then the forest sprite gives him a big stick and says: "go that way across the swamp! there you will find a little house; go inside and wait for me!" the votyak obeyed him, found a little house in the forest, went inside and set down to wait for the forest sprite. afterwards the votyak started gradually to became rich. the votyak has hardly sat down (into the carriage), the horses were carry him home. the fight between the forest sprites and the water sprites. on the way he met a forest sprite. the forest sprite asked him: "where do you go?" "i'm going to hire myself out." when the forest sprites stoped beating the water sprites, the farmhands's master said: "well, thank you! you made a good job. now you can go home!" a poor votyak went to hire hisself out as a farmhand. the farmhand got off the carriage, turned back the horses with their heads in the direction of the forest and whistled: the horses went back home. with the same cane, with what the farmhand beat the forest sprites, he put also the water in blow: the water split; there (where the water splits) you could walk across. the forest sprite gave the farmhand his horses for the journey. some of the forest sprites escaped into the water, others went to the other side (of the river). they go. Der waldgeist fragte ihn: "Wohin gehst du?" "Ich gehe um mich als knecht zu verdingen." Der waldgeist gab dem knecht für die reise seine pferde. Nachdem er eine zeit lang gesessen hatte, kommt der waldgeist zurück; dem wotjaken sagt er: "Lass uns zusammen gehen um mit den wassergeistern zu kämpfen!" "Gut!" Der streit der waldgeister gegen die wassergeister. Sie gehen. Er hiess den knecht nach der heimkehr die pferde umkehren, so dass die köpfe nach dem walde zu wären, und darauf pfeifen; "dann kehren die pferde selbst zurück", sagte er. Der knecht stieg aus dem wagen aus, kehrte die pferde um, so dass die köpfe nach dem walde zu waren, und pfiff: die pferde kehrten nach hause zurück. Einige der wassergeister flohen in's wasser, andere gingen auf die andere seite (des flusses) hinüber. Der waldgeist sagt: "Komm zu mir in dienst!" "Gut!" Dann giebt ihm der waldgeist einen grossen stock und sagt: "Gehe diesen weg, über das moor! Da wirst du ein kleines haus finden; gehe in das haus hinein und warte da auf mich!" Der wotjake gehorchte ihm, fand im walde ein kleines haus, ging in das haus hinein und setzte sich um auf den waldgeist zu warten. Kaum hatte der wotjake sich (in den wagen) gesetzt, so führten die pferde ihn über den wald hin nach hause. Hernach fing der wotjake an allmählich reich zu werden. Die waldgeister fingen an den wald mit den wurzeln herauszureissen und die wassergeister (mit den herausgerissenen baumen) zu prügeln. Als die waldgeister aufgehört hatten die wassergeister zu prügeln, sagt der herr des knechtes: "Nun, schönen dank! Du hast deine sache bei mir gut gemacht. Jetzt kannst du schon nach hause gehen!" Ein armer wotjake ging um sich als knecht zu verdingen. Mit demselben stock, womit der knecht die wassergeister prügelte, versetzt er auch dem wasser hiebe: das wasser teilt sich; da (an der stelle, wo das wasser sich teilte) konnte man zu fuss hinübergehen. Auf dem weg begegnete er einem waldgeist.