vumurt gondʌren ɕɑrʦʲʌ kiʑilʲlʲɑm.
gondʌr ʧɑʧːɑje koʃkem no tɑbere ɕɑrʦʲʌze no ʣʲegze no ognʲɑz kiʑem.
gondʌr ɕɑrʦʲʌkwɑrez ɕije no kətʌz ug tʌr: "ʦʲeskʌt" pe "evəl!" ʃʉe.
vumurt ʃʉem: "ullɑpɑlʌɕ mʌnʌm!" no gondʌr ʃʉem: "vɑllɑpɑlze mon bɑɕto!"
ɕɑrʦʲijez vʉem ɕɑrʦʲijɑˑnʌ ɕiʑʌl no tɑbere vumurten gondʌren lʲuko ɕɑrʦʲʌzes.
gondʌr ɕiɕkʌnʌ kutskem no ʃʉe nʲi: "ton" pe "mone pəjɑɕkod! mʌnʌm ɕɑrʦʲʌleɕ jʌlze ɕotid no ɑʦʲid ɕɑrʦʲʌze bɑɕtid. tɑbere ʣʲegleɕ ullɑpɑlze mon bɑɕti no so no ʦʲeskʌt evəl: tʌnʌd ʣʲegez ʃedʲiz, mʌnʌm kurojez kʌlʲiz! mon tonenʌd ʧoʧ ug nʲi kiʑ!"
kiʑilʲlʲɑm no sobere ʣʲegez ɑrɑlʲlʲɑm no ɑrɑm bere kʉlʲtoze gurte nʉilʲlʲɑm.
vumurten gondʌren.
gondʌr vɑllɑpɑlze bɑɕtem, vumurt muʑjem bordʌɕ bɑɕtem.
gondʌr vumurtlʌ ʃʉe; "vɑj!" pe, "ʣʲeg kiʑom ʧoʧ! tɑbere mon bɑɕto nʲi ullɑpɑlze muʑjem bordʌkiz, tʌnʌd vɑllɑpɑlʌz tɑbere!"
sobere kutsɑlʲlʲɑm no vumurt nʲɑnʲez bɑɕtem no gondʌr kuroze.
sobere
muʑjem
no
nʲɑnʲez
mon
gondʌren
ʣʲegez
vʉem
kiʑom
no
:
!
"
:
vɑllɑpɑlze
kutskem
ug
mon
"
vumurten
vumurt
mon
.
ullɑpɑlze
sobere
bɑɕti
ʃʉe
gondʌr
.
"
ʃʉe
vɑj
no
ʃʉem
"
.
,
.
koʃkem
ʃʉem
vumurten
vumurt
pəjɑɕkod
ʧoʧ
no
no
;
nʲi
ɕɑrʦʲʌleɕ
!
jʌlze
ɕiʑʌl
bɑɕtem
vɑllɑpɑlze
.
ʣʲegleɕ
bordʌɕ
vɑllɑpɑlʌz
no
mon
pe
bɑɕtem
ullɑpɑlze
,
bɑɕtid
vumurtlʌ
gondʌr
ʣʲeg
!
ʦʲeskʌt
pe
"
tonenʌd
,
tɑbere
kiʑem
kiʑilʲlʲɑm
.
lʲuko
kʌlʲiz
kiʑilʲlʲɑm
so
evəl
ʧɑʧːɑje
:
bɑɕto
kətʌz
"
no
no
"
!
tɑbere
ɕɑrʦʲijez
gondʌr
gondʌr
ɕiɕkʌnʌ
kʉlʲtoze
!
:
muʑjem
ɕotid
"
tɑbere
ullɑpɑlʌɕ
nʲi
gondʌr
tʌnʌd
no
ʧoʧ
tʌr
gondʌr
vumurt
ɕɑrʦʲijɑˑnʌ
evəl
ʦʲeskʌt
ton
ognʲɑz
!
ʃʉe
!
ɕɑrʦʲʌze
ug
ɕije
kiʑ
ɑrɑlʲlʲɑm
ʃedʲiz
kuroze
no
ɑʦʲid
no
"
gurte
nʉilʲlʲɑm
tɑbere
bɑɕto
mʌnʌm
!
"
"
gondʌr
tʌnʌd
gondʌren
pe
.
"
.
"
nʲi
no
ɕɑrʦʲʌze
!
ɕɑrʦʲʌ
mone
tɑbere
:
bere
no
"
,
ʣʲegze
bordʌkiz
bɑɕtem
"
ɕɑrʦʲʌzes
ʣʲegez
ɑrɑm
ɕɑrʦʲʌkwɑrez
mʌnʌm
gondʌren
.
kurojez
"
kutsɑlʲlʲɑm
no
vumurt
mʌnʌm
сизыл
тыр
вумурт
культозэ
уг
"
ӟеглэс
куроез
"
но
табере
:
басьтэм
евӧл
сярцьыкуарез
.
ӟегзэ
:
уг
,
вумурт
ӟегез
валлапалзэ
кӧтыз
уллапалзэ
!
.
но
табере
но
шуем
.
сётӥд
тыныд
шуе
нянез
:
басьтӥд
табере
кизем
басьто
гондырен
"
"
цескыт
ни
сярцьызэ
басьтӥ
ӵоӵ
"
но
гондыр
сярциез
цескыт
евӧл
араллям
,
йылзэ
собере
мыным
.
кутсаллям
но
табере
ацид
!
но
вумуртлы
но
со
киз
кизиллям
гондырен
ӵатӵае
бордыкиз
сярцьылэс
гондырен
сярцьызэ
вумуртэн
ни
"
ӵоӵ
гуртэ
"
монэ
пе
вумурт
но
тыныд
но
"
ӟег
"
арам
но
валлапалыз
!
кылиз
"
"
гондыр
мон
огняз
сярцьызэс
мыным
!
но
ни
кизём
.
кутскем
!
!
мон
мон
мон
пе
но
кошкем
гондыр
ӟегез
шуе
вуем
бере
но
пе
шуем
вумурт
:
музьем
шедиз
басьто
валлапалзэ
гондыр
басьтэм
.
шуе
сярцияны
.
!
,
.
тон
!
табере
.
гондыр
сярцьы
;
тонэныд
кизиллям
!
вай
"
"
пӧяськод
собере
гондыр
басьтэм
но
мыным
курозэ
"
музьем
:
"
вумуртэн
,
люко
сие
сиськыны
гондыр
бордыс
уллапалзэ
"
нуиллям
уллапалыс
baśtem
baśti
kiźilʼlʼam
.
šɯɛ
muźjem
eve͔l
no
gondᴉ̑r
eve͔l
kᴉ̑lʼiz
gondᴉ̑r
baśtem
baśtid
monɛ
"
no
śȧrt͜ʼśᴉ̑leś
šedʼiz
"
"
jᴉ̑lzɛ
śȧrt͜ʼśᴉ̑
šɯɛ
vumurten
"
.
no
kiźilʼlʼam
śotid
mon
taˈ-berɛ
"
kuroi̯ez
no
gondᴉ̑ren
!
nɯilʼlʼam
:
:
vallapalzɛ
ullapalᴉ̑ś
ug
ṭ͜ṣ̌oṭ͜ṣ̌
no
ullapalzɛ
"
"
ńȧńez
tᴉ̑nᴉ̑d
"
no
t͜ʼśeskᴉ̑t
,
gondᴉ̑ren
śȧrt͜ʼśᴉ̑-ku̯arez
ton
kɯlʼtozɛ
baśto
no
śiśkᴉ̑nᴉ̑
vɯem
mᴉ̑nᴉ̑m
:
soˈ-berɛ
!
ńi
no
taˈ-berɛ
vumurten
pɛ
taˈ-berɛ
pɛ
at͜ʼśid
vumurt
soˈ-berɛ
taˈ-berɛ
no
lʼuko
kiź
gurtɛ
,
mon
vumurt
koškem
berɛ
mᴉ̑nᴉ̑m
"
:
!
;
gondᴉ̑r
.
.
taˈ-berɛ
no
,
ṭ͜ṣ̌aṭṭ͜ṣ̌ai̯ɛ
.
tᴉ̑nᴉ̑d
mᴉ̑nᴉ̑m
"
no
!
no
tᴉ̑r
aralʼlʼam
"
d͜ʼźegez
ńi
.
vallapalzɛ
!
bordᴉ̑kiz
muźjem
šɯem
ńi
d͜ʼźeg
tonenᴉ̑d
kiźem
kiźom
mon
"
.
vallapalᴉ̑z
śii̯ɛ
:
ke͔tᴉ̑z
.
"
vai̯
!
śȧrt͜ʼśᴉ̑zes
gondᴉ̑r
d͜ʼźegzɛ
gondᴉ̑r
!
t͜ʼśeskᴉ̑t
śȧrt͜ʼśᴉ̑zɛ
d͜ʼźegleś
aram
mon
ogńaz
vumurt
kutsalʼlʼam
gondᴉ̑ren
baśtem
!
baśto
gondᴉ̑r
vumurtlᴉ̑
pɛ
bordᴉ̑ś
šɯɛ
kutskem
ullapalzɛ
ṭ͜ṣ̌oṭ͜ṣ̌
śȧrt͜ʼśii̯ànᴉ̑
vumurt
no
śȧrt͜ʼśii̯ez
"
śȧrt͜ʼśᴉ̑zɛ
pe͔jȧśkod
śiźᴉ̑l
d͜ʼźegez
ug
šɯem
.
,
"
kurozɛ
"
gondᴉ̑r
no
so
!
the bear took the top, the water sprite took the underground part (actually the part from the soil).
in autumn the beets were ripe to collect, and now the water sprite and the bear apportion their beets among each other.
the bear started to eat and already says: "you are cheating me! you gave me the beet stems, but took the beets for yourself. now i took the bottom of the rye, and it doesn't taste good neither: you got the rye, the straw remained for me! i don't want to sow with you anymore!"
thereon they tresh, and the water sprite took the grain, but the bear the straw.
the water spirte and the bear sowed beets.
the water sprite said: "the bottom (belongs) (to) me!" and the bear said: "i take the top!"
the bear eats the beet stems, but he isn't full up. "it doesn't taste good!" he says.
the bear went back to the forest and from now on he sowed his beets and rye alone.
the bear said to the water sprite: "well! let's sow rye! but this time i take the bottom, the underground part, and this time you get the top!"
they sowed, cut after that the rye and after the harvest they took the sheaves home.
the water sprite and the bear.
Der wassergeist und der bär säten rüben.
Der bär ging in den wald weg und säte hernach sowohl seine rüben als seinen roggen allein.
Der bär nahm den oberen teil, der wassergeist nahm den unter der erde befindlichen teil (eig. den teil aus der erde).
Sie säten, schnitten darauf den roggen und trugen nach der ernte die garben nach hause.
Der bär isst die rübenstengel, aber er wird nicht satt. "Es schmeckt nicht gut!" sagt er.
Der wassergeist und der bär.
Der bär fing an zu essen und sagt schon: "Du betrügst mich ja! Du gabst mir die rübenstengel, aber nahmst selbst die rüben. Jetzt nahm ich den unteren teil des roggens, und auch das schmeckt nicht gut: der roggen kam dir zu, mir blieb das stroh übrig! Mit dir will ich nicht mehr zusammen säen!"
Der wassergeist sagte: "Der untere teil (kommt) mir (zu)!" und der bär sagte: "Ich nehme den oberen teil!"
Der bär sagt dem wassergeist: "Wohlan! Lass uns zusammen roggen sähen! Jetzt aber nehme ich den unteren, an der erde befindlichen teil, du bekommst jetzt den oberen teil!"
Darauf draschen sie, und der wassergeist nahm das getreide, der bär aber das stroh.
Im herbst waren die rüben zum aufnehmen gereift, und jetzt teilen der wassergeist und der bär ihre rüben unter sich.