1 ɑdʲɑmi no gondɯr. 1 adʼami no gondi̮r. 1 адями но гондыр. 1 the human and the bear. 1 Der mensch und der bär. 2 urom kɑriɕkilʲlʲɑm ɑdʲɑmijen gondɯren: kenʲeʃ kɑrilʲlʲɑm sojos vɑlɕe ɕɑrʨɯ kiʑnɯ. 2 urom kariśkilʼlʼam adʼamii̯en gondi̮ren: keńeš karilʼlʼam sojos valśɛ śart͜ʼš̍i̮ kiźni̮. 2 уром кариськиллям адямиен гондырен: кенеш кариллям соёс валсе сярчы кизьны. 2 the human and the bear became friends: they negotiated with each other to sow beets together. 2 Der mensch und der bär schlossen freundschaft: sie verhandelten mit einander um gemeinsam rüben zu säen. 3 ɑdʲɑmi ʃʉem: "mon bɑɕto vɯʒɯze, ton, gondɯr, jɯlze". 3 adʼami šɯem: "mon baśto vi̮ži̮zɛ, ton, gondi̮r, ji̮lzɛ". 3 адями шуем: "мон басьто выжызэ, тон, гондыр, йылзэ". 3 the human said: "i take the root, you, bear, (take) the top". 3 Der mensch sagte: "Ich nehme die wurzel, du. bär, (nimmst) den Oberteil". 4 gondɯr soglɑɕ lʉem. 4 gondi̮r soglaś lɯem. 4 гондыр соглась луем. 4 the bear agreed. 4 Der bär war damit einverstanden. 5 potem ʣʲeʨ ɕɑrʨɯ. 5 potem d͜ʼźėt͜ʼš̍ śart͜ʼš̍i̮. 5 потэм ӟеч сярчы. 5 beautiful beets were growing. 5 Es wuchsen schöne rüben auf. 6 ɑdʲɑmi bɑɕtem ɑslɯz vɯʒɯze, ɑ gondɯrlɯ ɕotem kwɑrze. 6 adʼami baśtem asli̮z vi̮ži̮zɛ, a gondi̮rli̮ śotem ku̯arzɛ. 6 адями басьтэм аслыз выжызэ, а гондырлы сётэм куарзэ. 6 the human took the roots for himself, and he gave the bear only the stems. 6 Der mensch nahm für sich die wurzeln, dem bären aber gab er die stengel. 7 ɑdʲɑmi ɕie ɕɑrʨɯ, gondɯr tolʲko tɯʃkɑɕke solɯ. 7 adʼami śiɛ śart͜ʼš̍i̮, gondi̮r tolʼko ti̮škaśkɛ soli̮. 7 адями сие сярчы, гондыр только тышкаське солы. 7 the human eats beets, the bear is grumbling the human. 7 Der mensch isst rüben, der bär fährt ihn nur mit schimpfworten an. 8 kɑjtɑ ɑrɑz ɑdʲɑmi noʃ ətʲe gondɯrez kiʑnɯ. 8 kai̯ta araz adʼami noš e͔tʼɛ gondi̮rez kiźni̮. 8 кайта араз адями нош ӧте гондырез кизьны. 8 next year the human invated the bear again for sowing. 8 Im folgenden jahre ladet der mensch wiederum den bären zum säen ein. 9 gondɯr tɑbere "mon bɑɕto" ʃʉem, "vɯʒɯze, tɯnɯd jɯlɯz!" "jɑrɑloz!" ʃʉem ɑdʲɑmi no kiʑilʲlʲɑm ʨɑbej. 9 gondi̮r taˈ-berɛ "mon baśto" šɯem, "vi̮ži̮zɛ, ti̮ni̮d ji̮li̮z!" "jaraloz!" šɯem adʼami no kiźilʼlʼam t͜ʼš̍abei̯. 9 гондыр табере "мон басьто" шуем, "выжызэ, тыныд йылыз!" "яралоз!" шуем адями но кизиллям чабей. 9 now the bear said: "i take the root, - the top is yours!" 9 Jetzt aber sagte der bär: "Ich nehme die wurzel, - der Oberteil fällt dir zu!" 10 ʣʲeʨ potem ʨɑbej. 10 d͜ʼźėt͜ʼš̍ potem t͜ʼš̍abei̯. 10 ӟеч потэм чабей. 10 "alright!" said the human, and (now) they were sowing wheat. 10 "Gut!" sagte der mensch, und sie säten (jetzt) weizen. 11 ɑdʲɑmi ɑrɑm ʨɑbejze no gondɯrlɯ keltʲtem kuroʤɯʒɯze. 11 adʼami aram t͜ʼš̍abei̯zɛ no gondi̮rli̮ keltʼtem kuro-ḍ͜ẓ̌i̮ẓ̌i̮zɛ. 11 адями арам чабейзэ но гондырлы келтьтэм куроӝыжызэ. 11 beautiful wheat was growing. 11 Es wuchs ein schöner weizen auf. 12 voʒjɑɕkɯsɑ uʨkem gondɯr ɑdʲɑmileɕ ʨɑbejnʲɑnʲ ɕiemze, ɑ gondɯrlen jɑrɑntem vɯʒijosɯz gɯne. 12 vožjȧśki̮sa ut͜ʼš̍kem gondi̮r adʼamileś t͜ʼš̍abei̯-ńȧń śiemzɛ, a gondi̮rlen jarantem vi̮žijosi̮z gi̮nɛ. 12 вожъяськыса учкем гондыр адямилэсь чабейнянь сиемзэ, а гондырлэн ярантэм выжиёсыз гынэ. 12 the human cut the wheat, but he gave the bear only the straw stems. jealously the bear was watching, how the human was eating his bred made from the wheat, but bear had only the unsuitable roots. 12 Der mensch schnitt den weizen, aber dem bären liess er die strohstengel. Neidisch sah der bär an, wie der mensch sein weizenbrot ass, aber der bär hatte nur die untauglichen wurzeln. 13 voʒze potsɑ verɑz gondɯr ɑdʲɑmilɯ: "ug uromjɑɕkɯ nʲi tɑbere tonen!" ʃʉsɑ no koʃkem təle. 13 vožzɛ potsa veraz gondi̮r adʼamili̮: "ug uˈromjȧśki̮ ńi taˈ-berɛ tonen!" šɯsa no koškem te͔lɛ. 13 вожзэ потса вераз гондыр адямилы: "уг уромъяськы ни табере тонэн!" шуса но кошкем тӧлэ. 13 the bear said angry to the human: "afterwards i won't be your friend anymore!", and the he cuts his own path. 13 Zornig sagte der bär zum menschen: "Mit dir werde ich hernach nicht mehr freundschaft schliessen!", und ging seines weges.