0 urn:nl-mpi-tools-elan-eaf:2d25070a-5311-4dfa-a406-94abc63305e6 46186
ɐː. s.: pɑtɐp iːki ɬiːməŋɐ mənəm jɐːsəŋ. p. β.: qoti jəɬət, tʲeːnə jəɣmiɬ ɬɐːtnə. təɣə jʉβmiɬ ɬɐːtnə, ənəɬ pɑɣiɬ ɐːjəli βoɬ. onʧəɣɬɐɬ nɐːjnə ɬiːβɐt, onʧəɣɬɐɬ əjnɐm tərmət, tʲuːmint sɒːrəm juːkkə jəɣət. tʲuːtəti βɛrtɐ tʲi nɛripət. (βɑɬtə) qɒːtət, βeːɬi qɒːtət - mətɐɬit, əjnɐm βɛrəntətɐɣə, əjnɐm sɒːrəm juːɣəti. tʲuːt pɯːrnə βeːɬiɬɐɬ kʉʧ tɑjtɐɣə jəɣət, βeːɬit əjnɐm noq sɒːrtɐ jəɣət: ɒːŋət əntem, puːn əntem. βɒːʧɣə jəɣ, jəɣ. qoβə βoɬət mʉβə βɐːn βoɬət. əj ɬɐːtnə teːm nʲuːr jɒːɣəmɐ tʲi jʉβət. nʲuːr jɒːɣəmɐ joβətmiɬ pɯːrnə, βeːɬiɬɐɬ noq tʲi ɛrɣɐɣɬət. βeːɬi qɒːt βɛrət, ʉrəɣ βeːɬi qɒːt βɛrət. (ʉrəɣ) βeːɬi qɒːt uːri jɑβənɐ tuːβiɬ. tot βoɬət, mɛrə βoɬət. ɐː. s.: mʉβə mɛrit βoɬət? p. β.: mʉβə mɛrit βoɬət? qojɐɣinə βuːɬi, (mɐː) əntə βuːɬem, mɐː tot əntə βoɬəm. qɒːtət, mətɬit βɛrət. mɒːɬqɑtəɬ tʲi βuːjɬən, ənəɬ qɒːtluːmi, qɒːtβɑɬə. mɐː joβətmɐm uːnəɬtɐ βeːɬi qɒːt βoɬ, tʲit pɯːrnə nɐːjnə ɬiːβɐt. βeːɬiɬɐɬ noq tʲi ɛnmiɬət, moːqɬɐɬ ənəɬ kɛɬəŋkə jəɣiɬət. βeːɬit ɐːrɣə jəɣiɬət. mɐː ɐːr jɐːsəŋ əntə tɑjɬəm. ɐː. s.: pɑtɐp iːki mʉβɐt təɣnɐm jʉβ? p. β.: qɑɬi jɯːɣinə sɒːrt iːkinɐt βɑɬtə qol βuːɬəɣ jəɣmin, təɣə jʉβ. təɣə joβitmiɬɐ, tət qoːttɐ βoɬət. tət βoɬət, pɑtɐp ontəp tət βoɬ. nʉŋ tʲi jɑβən neː βuːjiɬe? ɐː. s.: βuːjiɬem. p. β.: piːlkɐ, ɬʉβ tʲi iːki sɛmɬəɣ, pəɬɬəɣ jəɣ. piːlkɐ qoːɬəm jeːŋ ɒːɬɣə jəɣmɐɬ ɬɐːtnə sɛmɬəɣ jəɣ, pəɬɬəɣ jəɣ. jeːjiɬnə tʲi ɛnəmti, ɑɬə jɐːstətɐɣə ɛnəmti. βiːʧə pə quːtʲŋiɬnə tojtəɣ. iːmiɬ ɑntɐ rɒːpitɬəɣ, ɬiːn əjnɐm βeːɬeŋkə βoɬɣən. qɑɬi jɯːɣinə ɬiːn βoɬɣən, tʲuːtɐt iːmi təɣnɐm noripəɣ, iːkijɐ jɑŋqiɬəɣ. tʲeːnə tʲi βoɬɣən. qoβə mɛrə məttə βoɬɣən, mɒːqi mɐː teːm otɐm jɐːstəɣ. tʲɑqɐ qoβə mɛrə, qoːs ɒːɬ kiːm tompijɐ βoɬɣən. ɬʉβə (əjqɐ βoɬmin) qoːs ɒːɬɣə jəɣiɬəɣ, nʲiːʧi əntə jəɣiɬəɣ. tʲuː ɐːŋki, mənəm pətənə, tʲuː jɑβən neː, mɒːɬqɑtəɬ qɒːtluːmi βuːjtən, tʲi qɒːtnə (βoɬ). tʲi iːki teːm məɣɐ jʉβmɐɬ, qɯːtʲəm pɯːrɐt βɑɬtiɬnə, meːmiɣə jəɣ. tʲi βoɬət, βoɬət, tʲit pɯːrnə qoɬnə βoɬət, ɬəɣ βuːɬiɬ. mɐː tʲɑqɐ ɐːr jɐːsəŋ əntə tɑjɬəm. oːs teːm əseɣ otin (mətɐ tɒːɣitnə βoɬ)? əseɣ otuβ ɑntɐ βiːʧə tət qoːttɐ βoɬ. toɬ sɒːɣit tʲuː βeːɬiɬɐɬ ɑɬə tot (qɑjmət). tət βəɬe ɬɒːr. nʉŋ tʲi piːŋnɐm jɑŋqiɬəmɐnnə βuːjiɬe, qoβ ɬɒːrliŋki. tɑβin quːɬ kənʧmin-otmin jɑŋqiɬət, tɑβin (tot) βoɬət. ɬoŋin oːs ɐːsɐ mənɬət. ɐːsnə βɑɬɬət, quːɬ kənʧmin. toɬ sɒːɣit ɬiːməŋɐ, kɛkkəŋ uːrijɐ jʉɬət. kɛkkəŋ uːrinə məŋ βiːʧə tot qoːttɐ qɛrɣiɬuβ, mɐː βɑɬmɐm βɯːʧnə tʲit. nəŋ joβətmin ɬɐːtnə, mɒːɬqɑtəɬ teːm ɐːɣənɬɐ toβnɐm, tʲi jɒːɣəmnɐm βərɐɣtəɬɐt. tot βəɬe ɐːj jɒːɣəm puːl. nʉŋ tʲi qɒːtɐ joβtiɬən. ɐː. s.: əntɐ, tʲiːmint mətɐ βɛr əntə nomɬəm. p. β.: joβtiɬən, βeːɬinɐt ɐːŋkennɐt. miːn βiːʧə tət βoɬmən. tʲə mətɐ tɒːɣit mɑɣəɬti tʲi βoɬmən, βoɬmən. ɬoŋ qɒːtɬəmən, tʲi ɬoŋ qɒːtɣən jeːŋ ɒːɬ, jeːŋ ʉrəkkə əj ɒːɬ mʉβə jeːŋ ʉrəkkə kɐːt ɒːɬɣə (jəɣət). toɬ sɒːɣit teːm məɣɐ joβətmən. tət βɑɬtɐmən jeːŋ ʉrəkkə mʉβ. tʲuː βɑɬtɐmən jeːŋ ʉrəkkə ɬɐːpət ɒːɬɣə jəɣ. tət tʲeːnə qoːttɐ βɑɬɣiɬuβ. ɐː. s.: tʲi jɒːɣəm puːlnə qɒːt. p. β.: (tʲit məŋ) quːtuβ, ɑntɐ jɯːs βeːɬi qɒːt. mɒːqi tət nɐːmən βɑɬmɐβ (jɯːsi). kiːsɬuβ teːm lɒːtɐ. məŋ tət qoβ mɛrə βoɬɬuβ. əseɣ otuβnə piːrtojmən, tʲeːnə jətɐɬ iːɬpinə, ʧtobi teːm məɣɐ jʉtɐɣə. miːn βeːɬiɬəmən toβə qoːttɐ ʧəkət. pəɬɬəkkən tət βoɬɣən. pəɬɬəkkən jiːrɐ mənəm pɯːrnə, məŋ təɣ jʉβuβ. iːt βɑɬtɐmən jeːŋ ʉrəkkə ɬɐːpət ɒːɬɣə jəɣ. tʲeːnɐm qoːttɐ tʲi βɑɬɬuβ. təɣəŋə qoːɬɐt tʲi jəɣi. oːs əseɣ otin iːki tʲi kɛkkəŋ uːri jɑβən quːtʲəŋnə mʉβ ɐːrit qɒːt-ɬuːŋq βɛrəŋtəɣəɬ? p. β.: tʲi tɒːɣijɐ, tʲi ənəɬ qɒːtliŋki (βɛrəŋtəɣ). iːt tʲi qɒːtβɑɬənə onʧɣət oβərɣə jəɣət. tʲit tʲuː əj kʉtɐ βɛrəm quːtiɬ. pɑtɐp iːki jəɣəɬnɐt əjqɐ βɛrəntəm quːtiɬ. jəɣəɬnɐt, jəɣ pɑɣəɬnɐt əjqɐ βɛrəm. ɐː. s.: ɒːɬqɐs tʲuːmint qɒːtət, təɣnɐm jʉtənə quːntə, qontɣi pɛləknə. p. β.: tʲi qɒːtət, iːt βəɬe ɑɬə juːɣ pəriɬɐɬ qɯːtʲət. ɐː. s.: oːs teːm kɐːt qɒːtloːqi tɑjtə qɒːt? p. β.: mɐː βəs tʲi qɒːt iːɬti jɐːstəɬəm. tʲi qɒːt, ruːtʲətnə, ruːtʲ qɒːtɣə tɑjɬi. p. β.: tʲit tʲorɐs jɒːɣ βɛrəm. tʲorɐs iːki rɒːpitɬətə quːj jɒːɣ βɛrəm qɒːt. ɐː. s.: qoβə mɛrə tʲi qɒːtnə βoɬət? p. β.: ʧəkə mətɐ qoβə mɛrə əntə βoɬət pɐːnə toβə qɯːjiɬ. mʉβə uːrnɐm tʲi jeːjiɬɐɬ - jɒːɣɬɐɬnɐt əjnɐm tot βoɬət. ɐːŋkiɬɐɬ - otɬɐɬnɐt əj kʉtɐ βɛrəm quːtiɬ. ɐː. s.: oːs teːm ruːtʲət mɐːntemɐ əntə ɛβəɬɬət, ʉrəkkə-mɑβəɬɣə peːβərtɬɐɬ - uːʧɬɐɬ ɑɬə tʲeːt kəɬɬət. p. β.: oːs tʲuː βɛrtɐ, βɛrəm. tʲit rɒːpitɬətə qoː βɛrəm qɒːt, kʉtɐ βɛrəm quːtiɬ. ɐː. s.: qɒːt oːβtiɬ qoβə mɛrə jəmɣə βoɬ? p. β.: mɐː təɣ joβətmɐm ɬɐːtnə əntɐ, iːɬə kɛsi ɑɬə nomɬi, tʲuː ɬɐːtnə peːβərt, pɐːrt əntem βoɬ. tʲoβɐləŋ qɒːt βoɬ. ɐː. s.: oːs teːm pɛləknə ətʲə qɒːtluːmi ɬeːjɬəm. p. β.: tʲit tət βɑɬəm iːki (tɐːjbin jɐːkoβ), pəɬɬəɣ iːki βɑɬəm qɒːt, ɬiːn quːtin. tʲeːɬ sɒːɣit pə məɣiɬɐ mən. tʲuː mənmɐɬ tɑβnə meːmiɣə jəɣ. tʲit ɬiːn βɑɬəm quːtin. ɐː. s.: əj tɒːɣinə, tɐːjbin jɐːkəp tət qoːttɐ βoɬ. p. β.: βəstʲu, mɐː tʲuː qɒːt iːɬti jɐːstəɬəm, ɬʉβ tot βoɬ. ɐː. s.: oːs teːm ɬoŋ qɒːt, sʉɣəs qɒːt quːtʲəŋnə? p. β.: tʲit məŋ βɑɬəm quːtuβ, tʲə jɒːqqənɐt βɑɬəm qɒːtɬuβ. jeːŋ ɒːɬ ʉrəkkə tot βoɬuβ. tʲit əjqɐ βoɬuβ tʲi qɒːtnə, tət βɐːnnə. tʲit ɐːjpəli mʉkkim ɒːɬɣə jəɣ? tʲi ɒːtʲət, qɒːtət, mətɬit βɛrmɐβ ɬɐːtnə ɐːjpəli (ɛβi nɛm) βərtə pʉksəlɣə βoɬ, tʲuː ɬɐːtnə miːn tʲeːɣ kiːsəɬmən. kiːsəɬmən mʉβə, ɐːsnə kɛrɣiɬəmɐmən pɯːrnə, tʲeːɣə jʉβmən, tʲeːt jeːŋ ɒːɬ ʉrəkkə βoɬmən. tot βoɬmən, βoɬmən, oːs iːt teːm məɣɐ tʲi jʉβi. ɐː. s.: oːs kɛkkəŋ uːrinə qɒːt tojtəɣ. p. β.: kɛkkəŋ uːrinə jɯːs nopət uːnəɬtɐ βiːʧə βɑɬəm quːtiɬ. jəɬəp qɒːt, mɐː joβətmɐm ɬɐːtnə, βɛrənti. ɑɬə say, teːm jɒːɣ tʲeːtʲikiɬ βɑɬtə uːnəɬtɐ, βɑɬtə məɣiɬ. βiːʧə βɑɬtə məɣiɬ, βiːʧə tət βoɬət. miːnnə toβə qɯːjmɐɬ pɯːrnə, ruːtʲətnə oːs tʲi noq rɐːŋiji, qɒːtət βɛrəntəɣɬət. ɐː. s.: ruːtʲ qɒːt tot ɒːməsɬ. ruːtʲət tot quːɬ kənʧmin jɑŋqiɬəɬət? p. β.: əntɐ. mʉβə ɐːŋkenos, tʲit mʉβəɬit βoɬət? tʲuː sɐːlɐβɐti (jɒːɣ) juːɣ ɬortmin βoɬət. ɒːɬəŋ ɬɐːtnə teːm məɣɐ jʉβət, kɛβ leːk (βɛrtɐ jəɣəm ɬɐːtnə). tʲit əɕːo məŋ kɐːsəɬmɐβ ɒːɬnə, təɣ joβtət. ɐː. s.: oːs teːm qoβ rɛpət, uːʧətnə, tʲi mətɐ məɣətnə qɒːt əntə tojtəɣ? p. β.: məŋ əntɐ, tʲi βɯːʧnə əntə βoɬuβ. ɐː. s.: oːs teːm ɬiːməŋ nuːm pɛləknə (qɒːt tojtəɣ)? p. β.: nuːm pɛləknə əntɐ. quːɬ kənʧmin məŋ jɑŋqiɬuβ. jɑŋqiɬuβ, tot βɑɬəm nopətnə, sɒːjpɐɬəmin uːʧmin. ɐː. s.: oːs teːm jiːməŋ mətɐ tɒːɣitnə, pɑrne rɛpət uːʧət quːtʲəŋnə (jɑŋqiɬtəɣ)? jiːm βɒːʧɐ jɑŋqiɬtəɣ? p. β.: ɑɬə jɑŋqiɬtɐ, məŋ βiːʧə jɑŋqiɬuβ. toβə joβəttə ɬɐːtnə pɒːreksəɬi, uːʧɬi, mətɐ tɒːɣi qoːɬəmtətə ɬɐːtnə. mɒːqi βɑɬəm ɬɐːtnə, mʉβə toŋpɐjɬəɣ ot qoːɬəmtəɬi?! tʲit miːn kɒːrnijnɐm βiːʧə noripəɣəɬmən mɒːqi, bensin uːʧ pətɐn, tət βɑɬmɐmən ɬɐːtnə. ɐː. s.: nʉŋ kɒːrnij moʧə oːβtət nomɬəɬɐ, əntə. p. β.: tʲɑqɐ əntə, mɐː oːβtətnə quːntə tɐːɬəksəɣɬəm. ɐː. s.: mɐː tʲit ɐːjnə βɑɬmɐm ɬɐːtnə, tot tɐːɬəksəɣɬəm, ɑnʲɬəŋ mʉβ tɒːɣi mɐː nomɬəm. jəɣəmnɐt ɬiːməŋ ʃkolɐɣɐ jɑŋqiɬəm ɬɐːtnə. nomtɐɣə, əj mətɐ tɒːɣi pə əntə nomɬəm. əj tɒːɣinə, ɑjɬəɣ otɐm jɐːstəɣəɬ, tʲi qɑmətɣi rɛpnə ɬiːstɐn kɛβət βɑɬɬət. p. β.: tʲɑqɐ, mɐː tʲuːmint mətɐ tɒːɣi əntə βuːɬəm. ɐː. s.: tot ɬiːstɐn kɛβ kənʧɬi quːntə, tɒː tʲuː ojəɣtəɬi. miːn mənmɐmən ɬɐːtnə, ɑjɬəɣ otɐmnɐt ɬiːstɐn kɛβ ojɐɣtəmən, ɑntɐ mətɐpi rɛpnə, mɐː ɐːjəli βoɬəm pɐːnə məɣ pə əntə ɐːrjɐɬəm. ɐː. s.: oːs βiːʧə sɒːjpɐɬtə ruːtʲət βəs qɑntɣət, səjiɬ mʉβ tɒːɣinə? p. β.: qoβ rɛpnə ɬəɣ sɒːjpɐɬəɣɬət. ɐː. s.: mɐː nomtɐmnə, tʲi miːkipirət, uːʧət əjnɐm qɑntəɣ jɒːɣ tot sɒːjpɐɬəmin βoɬət. tot βoɬət mʉβə pɐː tɒːɣinə, mɐː əntə βuːɬem. p. β.: uːri məɣ ɯːɬ pɛləknə (βoɬət). βiːrsi jɑβən oːŋnə uːʧ βɑɬiɬət, tot sɒːjpɐɬəmin jɑŋqiɬət. tʲi tɒːɣinə mɒːqi qɑntəq qoː jəmɐt ɐːr βoɬ. pɐː tɒːɣinə jɑrɣɐn jɒːɣ, mətɬit, əjnɐm ɬiːməŋ qoβit sɒːjpɐɬəmin jɑŋqiɬət. iːt jɐːstətə, muːnt jɐːstətə, sɐːrɐjəŋ βɐːntəŋ nuːmpinɐm sɒːjpɐɬəmin jɑŋqiɬət. ɐː. s.: tʲi səjət əjnɐm sɒːjəp qɑrə tɑjɬət? p. β.: əj mətɐ tɒːɣit, əjnɐm sɒːjəp qɑrə tɑjɬət. tʲit məŋ tʲi tɒːɣitnə ɐːrpɐ βɐːntmin jɑŋqiɬuβ. oːs ɑβ jotɐ noq nʲɯːnʲtʲəmtəɬi. ɐː. s.: tʲeːnə tʲi βoɬi tʲuː ɬɐːtnə. məttə (teːm mətɐ tɒːɣitnə), ənəɬ kiːrip pɛləkkə ɒːrijəɣ. tʲi jɐːsəŋ əntə βuːɬe? p. β.: mɐː tʲi jɐːsəŋ əntə βuːɬem. əntə βuːɬem, ɑɬə əseɣ otətnə ɛrəɣɬəɣɬi, tʲuː kiːrip mʉβɐt ɑntɐ tʲeːɣə kɛmpləmti. ɐː. s.: ɑɬə mətɐ ɬuːŋqnə-kɐːɬətnə kɛmpləmti. p. β.: ɬəɣ pə tʲɑqɐ tʲi βuːɬiɬ. ɬuːŋqətnə tʲi, ɑɬə jəmnɐm qojɐɣinə. fodor gennɐdjeβiʧ: ɑɬə jɐːstətɐɣə, mɒːnʲtʲ. ɐː. s.: mɒːnʲtʲ tʲi. p. β.: ɬʉβ tʲɑqɐ mɐː qoːɬʲ βuːɬem, tʲi jɯːs jɒːɣ mɐː əntə βuːjiɬɐm. ɐː. s.: sɑstəŋ rɛp iːɬti jɐːsəŋ. p. β.: βəs tʲuː, ɐːr mətɐ nopət qoβin tʲeːnə kɛmpləmti, ɑɬə nomɬi. mɐː tʲit tompi jɐːsəŋ qoɬnə jɐːstəɬəm. ɬʲɐːɬʲəksətə sɒːɣit, toβənə qoɬɐt kɛmpləmti. ɐː. s.: ɬuːŋqət, kɐːɬtət nʲuːɬɐ piːtət. p. β.: ɬʉβ βəs ɑɬə nomɬi, nʲuːɬɐ piːtət. ɐː. s.: tot, (tʲi tɒːɣinə) nʉŋ βɑɬiɬən, əntɐ? p. β.: mɐː əntɐ, ɑɬə βɐːnsipnə ɑntɐ jɑŋqiɬuβ. uːt pɛləki pə jɑŋqiɬuβ. uːt pɛləknə tʲuːmint sɒːjəm tɑjɐɬ. (tʲi rɛp) ɑɬə mətɐ kiːripliŋki qɑmətɣi ɑɬɐɬ. oβər rɛpliŋki, pɐː rɛpət kiːnʲtʲɐ jəmɐt oβər, ɑɬə mətɐ kiːrip. məttə ɬuːŋqətnə toβənə kɛmpləmti. ɐː. s.: nʉŋ sɐːr uːnəɬ toji mɯːnʲtʲe, mʉβə tɒːɣinə sɛmɐ piːtən. βɑɬəm βɛrɐ mɯːnʲtʲe. p. β.: sɒːrtəmnə sɛmɐ piːtəm, jɑβən ɬɒːr qɒːnəŋnə βoɬuβ. mɐː mətɐ ɬoβitɣə jəɣmɐm ɬɐːtnə, qoːɬəm mʉβə nʲəɬə ɒːɬɣə jəɣəm, məŋ βɐːtʲ jɑβənɐ jʉβuβ. βɐːtʲ jɑβənnə βoɬuβ, βoɬuβ, toɬ sɒːɣit lɒːpkɐɣɐ ɐːj rɯːtnɐt məni piːŋ βɒːʧ βɛrtɐ. peːβərt qɒːtət βɛrɐt, ʃkolɐɣɐ tot, piːŋnə pə tʲi βəjojəm. ʃkolɐɣi oːs teːm məɣɐ tuːβojəm, tət qoːttɐ tʲi βɑɬɣijuβ. ɐːsnə, pɐː tɒːɣitnə əjnɐm tʲi kɛrɣiɬəɣɬuβ. ɬoŋin ɐːsnə, tʉɬɣin oːs tət quːɬ kənʧmin, βoɬuβ. ɐː. s.: oːs quːɬɬən nəŋ qoɬnə niːk tuːβiɬəɬən? p. β.: uːtnə tʲeːnə βɛɬɬi (quːɬ), əj jɒːɣɬɐɬ βeːɬi tojət. niːm pɛləknə kɐːt ɬɒːrɣən, sɐːmolot pɐː ɬɐːtnə joβtiɬəɣ. quːɬət toβə ɐːɬɬɐt, toɬ sɒːɣit tuːɬɐt. pɐː ɬɐːtnə oːs βeːrtolot joβətɬ teːm pɛlək ɬɒːrɐ. iːt nəŋ tuːrpɐ qɒːnəŋnə jɑŋqiɬtəɣ, tʲeːɬ sɒːɣit βeːrtolotnɐt (quːɬət) tuːβɐt. jəmɐt ɐːtəmɣə βoɬuβ, βeːɬi əntə tojuβ. ɐː. s.: oːs qoɬnə βeːɬeŋkə jəɣtəɣ? p. β.: βeːɬi? teːm ɐːjpi neː nopətnə, βeːɬi βɛjət tɑjtɐ tʲi jəɣuβ. ɒːɬəŋ ɬɐːtnə quːt βeːɬi tojuβ, teːm tɒːɣinə. teːm ɒːtʲ βɛrmɐmən ɬɐːtnə, qɒːtpəri pə iːt tʲeːtti, ɬoŋ qɒːt, jeːŋ ʉrəkkə əj ɒːɬ tʲeːt βoɬuβ. toɬ sɒːɣit, nuːm pɛləkɐ toβə tʲi mənuβ. iːt tʲi βɑɬtə tɒːɣi, βɐːsɐ nopətɣə jəɣ, βeːɬi βɛjəŋkə tʲi jəɣuβ, βɑɬɣitɐ tuːɬɣətɣə jəɣ. rɑɣəm qoː mɐː tʲuː ɬɐːtnə ɐːr tojəm, iːt əjnɐm əntemət, mɐː ɐːtiɬ uːɣəm qɯːtʲ. oːs jɐːsəŋ pə əntə tɑjɬəm. ɐː. s.: oːs nʉŋ quːtʲŋənnə βɑɬəm ot, kɑlhosnə rɒːpitɬəɣ, mʉβə qoti jəɣiɬəɣ? p. β.: ɒːɬəŋnə ɑntɐ kɑlhosnə rɒːpitɬəɣ. toɬ sɒːɣit qoɬnə jɐːstəɬi, mʉβ pəkət, mʉβ tɒːɣijɐ, oːs rɯːbuʧɐstkɐɣɐ piːt. tot ɑntɐ βiːʧi rɒːpitɬəɣ, ɐːsnə βiːʧi rɒːpitɬəɣ. ɐː. s.: oːs tʲuː ɐːsnɐm əjnɐm jɑŋqiɬətəɣ? p. β.: əjnɐm, məŋ tʲuː ɬɐːtnə βeːɬi əntə joβətɬuβ pɒːttɐ jətə ɬɐːtnə, seːntʲɐbernə, βɑtəɬnə βoɬuβ. ɐː. s.: oːs pɐːlɐtkɐɣət, pɐː oːtətɐt məjɣiɬotəɣ mʉβ əntə? p. β.: tʲi nopətnə əntɐ, məŋ tontəɣ iːβəɬ (βɛriɬuβ), nʉŋ βəɬe βuːɬe tʲi βɛr. ɐː. s.: keːβərtəm tontəɣ iːβəɬ βɑtəɬ βɛrəntəɣəɬtəɣ. p. β.: βɑtəɬ tontəɣi. tʲiːmint qoːɬəmti quːntə, qɒːt tɑjɬi, jəm qɒːtnə ɒːməsɬi. tʲuːmint əntə qoːɬəmti quːntə, əntɐ. məŋ ɬɒːr βɒːʧnə (βɑɬəm) otuβ (kɐːntʲeroβɐ luːboβ gennɐdjeβnɐ, doʧ p. β.), təɣə jiːɬ məɣi ətʲə ruːtʲət joβtət, məŋ tʲuː ɬɐːtnə ɐːj ɐːs tompinə, ɬiːməŋ oːŋ tompinə tot βɑɬtənə mɐː tʲuːtem sɛmɐ piːt. ruːtʲət tʲi joβtət, βəs tʲuː tʲi ɬɐːtət uːnəɬtɐ noq piːtət, jəŋk pɑʧɬəɣ soɣ tʲuː ɬɐːtnə noq tʲi ɛt. tʲuː ruːtʲ iːkit tʲuːmintnɐt. məŋ tʲuː ɬɐːtnə tontəɣ qɒːtnɐt βoɬuβ, tʲuːt pɯːrnə tʲuːmint jəŋk pɑʧɬəɣ soɣət, mətɬit əjnɐm noq tʲi ɛtət. qoːɬəmtətə qoː, jəŋk pɑʧɬəɣ soɣ tʲi βəɬ, jəm qɒːtɐ tʲi piːtɬi. nʲuːki qɒːt βɑrtɐ ɬɑŋkɬi quːntə, nʲuːkit nʲuːɬɐ jɒːntɬɐt, nʲuːki qɒːt tʲi ɒːmətɬi. pɐːlɐtkɐnə βɑɬtɐ kɐːʧ piːtəɬ quːntə, pɐːlɐtkɐ ɒːmətɬi. tʲi βɯːʧnə jəmɣə βɑɬtɐ tʲi jəɣi. tontəɣ pəriti məŋ qɒːtət tɑjmɐβnə, tʲeːnə ənəɬ pɐːjətnə mətɬitnə muːβti mənɬɐt. ɐː. s.: oːs sɒːpek tojtəɣ? tʲuː ɬɐːtnə qojɐɣi βɛrəm sɒːpek. ɐː. s.: nʲɐːrəɣ kʉrɐt soːʧiɬətəɣ? p. β.: ɬʉβ βəs ɬoːqqəŋ nʲɯːrnɐt. qɐːʧəŋ qoː tʲuː nopətnə, ɬoːqqəŋ nʲɯːr toj quːntə, tʲuːtnɐt βoɬ. ɐː. s.: tʲuː ɬɐːtnə mɐː ɐːj βoɬəm. tʲuː ɬɐːtnə əjnɐm niːŋət, nʲeːβremət nʲɐːrəɣ kʉrɐt βoɬət. p. β.: iːt sɒːpek βəsɣə jəɬ, (nʲeːβremət) nʲɑβəmɬət: - sɒːpekem βəsɣə jəɣ, sɒːpekkən βətɐɣə (mɒːsəɬ). ɐː. s.: tʲuː ɬɐːtnə mʉβ tɒːɣi. p. β.: mʉβ tɒːɣi! βɛrtə ot βuːji quːntə, ot qɒːɬəmti, jəmɐt tʲi ɬɐːtnə ɐːtəmɣə βoɬi. ɐːtəmɣə βoɬi mʉβ, jɯːs jɒːɣ βɑɬəmnəŋ. ɐː._s.: pɑtɐp iːki ɬiːməŋɐ mənəm jɐːsəŋ . p._β.: qoti jəɬət , tʲeːnə jəɣmiɬ ɬɐːtnə . təɣə jʉβmiɬ ɬɐːtnə , ənəɬ pɑɣiɬ ɐːjəli βoɬ . onʧəɣɬɐɬ nɐːjnə ɬiːβɐt , onʧəɣɬɐɬ əjnɐm tərmət , tʲuːmint sɒːrəm juːkkə jəɣət . tʲuːtəti βɛrtɐ tʲi nɛripət . ( βɑɬtə ) qɒːtət , βeːɬi qɒːtət - mətɐɬit , əjnɐm βɛrəntətɐɣə , əjnɐm sɒːrəm juːɣəti . tʲuːt pɯːrnə βeːɬiɬɐɬ kʉʧ tɑjtɐɣə jəɣət , βeːɬit əjnɐm noq sɒːrtɐ jəɣət : ɒːŋət əntem , puːn əntem . βɒːʧɣə jəɣ , jəɣ . qoβə βoɬət mʉβə βɐːn βoɬət . əj ɬɐːtnə teːm nʲuːr jɒːɣəmɐ tʲi jʉβət . nʲuːr jɒːɣəmɐ joβətmiɬ pɯːrnə , βeːɬiɬɐɬ noq tʲi ɛrɣɐɣɬət . βeːɬi qɒːt βɛrət , ʉrəɣ βeːɬi qɒːt βɛrət . ( ʉrəɣ ) βeːɬi qɒːt uːri jɑβənɐ tuːβiɬ . tot βoɬət , mɛrə βoɬət . ɐː._s.: mʉβə mɛrit βoɬət ? p._β.: mʉβə mɛrit βoɬət ? qojɐɣinə βuːɬi , ( mɐː ) əntə βuːɬem , mɐː tot əntə βoɬəm . qɒːtət , mətɬit βɛrət . mɒːɬqɑtəɬ tʲi βuːjɬən , ənəɬ qɒːtluːmi , qɒːtβɑɬə . mɐː joβətmɐm uːnəɬtɐ βeːɬi qɒːt βoɬ , tʲit pɯːrnə nɐːjnə ɬiːβɐt . βeːɬiɬɐɬ noq tʲi ɛnmiɬət , moːqɬɐɬ ənəɬ kɛɬəŋkə jəɣiɬət . βeːɬit ɐːrɣə jəɣiɬət . mɐː ɐːr jɐːsəŋ əntə tɑjɬəm . ɐː._s.: pɑtɐp iːki mʉβɐt təɣnɐm jʉβ ? p._β.: qɑɬi jɯːɣinə sɒːrt iːkinɐt βɑɬtə qol βuːɬəɣ jəɣmin , təɣə jʉβ . təɣə joβitmiɬɐ , tət qoːttɐ βoɬət . tət βoɬət , pɑtɐp ontəp tət βoɬ . nʉŋ tʲi jɑβən neː βuːjiɬe ? ɐː._s.: βuːjiɬem . p._β.: piːlkɐ , ɬʉβ tʲi iːki sɛmɬəɣ , pəɬɬəɣ jəɣ . piːlkɐ qoːɬəm jeːŋ ɒːɬɣə jəɣmɐɬ ɬɐːtnə sɛmɬəɣ jəɣ , pəɬɬəɣ jəɣ . jeːjiɬnə tʲi ɛnəmti , ɑɬə jɐːstətɐɣə ɛnəmti . βiːʧə pə quːtʲŋiɬnə tojtəɣ . iːmiɬ ɑntɐ rɒːpitɬəɣ , ɬiːn əjnɐm βeːɬeŋkə βoɬɣən . qɑɬi jɯːɣinə ɬiːn βoɬɣən , tʲuːtɐt iːmi təɣnɐm noripəɣ , iːkijɐ jɑŋqiɬəɣ . tʲeːnə tʲi βoɬɣən . qoβə mɛrə məttə βoɬɣən , mɒːqi mɐː teːm otɐm jɐːstəɣ . tʲɑqɐ qoβə mɛrə , qoːs ɒːɬ kiːm tompijɐ βoɬɣən . ɬʉβə ( əjqɐ βoɬmin ) qoːs ɒːɬɣə jəɣiɬəɣ , nʲiːʧi əntə jəɣiɬəɣ . tʲuː ɐːŋki , mənəm pətənə , tʲuː jɑβən neː , mɒːɬqɑtəɬ qɒːtluːmi βuːjtən , tʲi qɒːtnə ( βoɬ ) . tʲi iːki teːm məɣɐ jʉβmɐɬ , qɯːtʲəm pɯːrɐt βɑɬtiɬnə , meːmiɣə jəɣ . tʲi βoɬət , βoɬət , tʲit pɯːrnə qoɬnə βoɬət , ɬəɣ βuːɬiɬ . mɐː tʲɑqɐ ɐːr jɐːsəŋ əntə tɑjɬəm . oːs teːm əseɣ otin ( mətɐ tɒːɣitnə βoɬ ) ? əseɣ otuβ ɑntɐ βiːʧə tət qoːttɐ βoɬ . toɬ sɒːɣit tʲuː βeːɬiɬɐɬ ɑɬə tot ( qɑjmət ) . tət βəɬe ɬɒːr . nʉŋ tʲi piːŋnɐm jɑŋqiɬəmɐnnə βuːjiɬe , qoβ ɬɒːrliŋki . tɑβin quːɬ kənʧmin-otmin jɑŋqiɬət , tɑβin ( tot ) βoɬət . ɬoŋin oːs ɐːsɐ mənɬət . ɐːsnə βɑɬɬət , quːɬ kənʧmin . toɬ sɒːɣit ɬiːməŋɐ , kɛkkəŋ uːrijɐ jʉɬət . kɛkkəŋ uːrinə məŋ βiːʧə tot qoːttɐ qɛrɣiɬuβ , mɐː βɑɬmɐm βɯːʧnə tʲit . nəŋ joβətmin ɬɐːtnə , mɒːɬqɑtəɬ teːm ɐːɣənɬɐ toβnɐm , tʲi jɒːɣəmnɐm βərɐɣtəɬɐt . tot βəɬe ɐːj jɒːɣəm puːl . nʉŋ tʲi qɒːtɐ joβtiɬən . ɐː._s.: əntɐ , tʲiːmint mətɐ βɛr əntə nomɬəm . p._β.: joβtiɬən , βeːɬinɐt ɐːŋkennɐt . miːn βiːʧə tət βoɬmən . tʲə mətɐ tɒːɣit mɑɣəɬti tʲi βoɬmən , βoɬmən . ɬoŋ qɒːtɬəmən , tʲi ɬoŋ qɒːtɣən jeːŋ ɒːɬ , jeːŋ ʉrəkkə əj ɒːɬ mʉβə jeːŋ ʉrəkkə kɐːt ɒːɬɣə ( jəɣət ) . toɬ sɒːɣit teːm məɣɐ joβətmən . tət βɑɬtɐmən jeːŋ ʉrəkkə mʉβ . tʲuː βɑɬtɐmən jeːŋ ʉrəkkə ɬɐːpət ɒːɬɣə jəɣ . tət tʲeːnə qoːttɐ βɑɬɣiɬuβ . ɐː._s.: tʲi jɒːɣəm puːlnə qɒːt . p._β.: ( tʲit məŋ ) quːtuβ , ɑntɐ jɯːs βeːɬi qɒːt . mɒːqi tət nɐːmən βɑɬmɐβ ( jɯːsi ) . kiːsɬuβ teːm lɒːtɐ . məŋ tət qoβ mɛrə βoɬɬuβ . əseɣ otuβnə piːrtojmən , tʲeːnə jətɐɬ iːɬpinə , ʧtobi teːm məɣɐ jʉtɐɣə . miːn βeːɬiɬəmən toβə qoːttɐ ʧəkət . pəɬɬəkkən tət βoɬɣən . pəɬɬəkkən jiːrɐ mənəm pɯːrnə , məŋ təɣ jʉβuβ . iːt βɑɬtɐmən jeːŋ ʉrəkkə ɬɐːpət ɒːɬɣə jəɣ . tʲeːnɐm qoːttɐ tʲi βɑɬɬuβ . təɣəŋə qoːɬɐt tʲi jəɣi . oːs əseɣ otin iːki tʲi kɛkkəŋ uːri jɑβən quːtʲəŋnə mʉβ ɐːrit qɒːt-ɬuːŋq βɛrəŋtəɣəɬ ? p._β.: tʲi tɒːɣijɐ , tʲi ənəɬ qɒːtliŋki ( βɛrəŋtəɣ ) . iːt tʲi qɒːtβɑɬənə onʧɣət oβərɣə jəɣət . tʲit tʲuː əj kʉtɐ βɛrəm quːtiɬ . pɑtɐp iːki jəɣəɬnɐt əjqɐ βɛrəntəm quːtiɬ . jəɣəɬnɐt , jəɣ pɑɣəɬnɐt əjqɐ βɛrəm . ɐː._s.: ɒːɬqɐs tʲuːmint qɒːtət , təɣnɐm jʉtənə quːntə , qontɣi pɛləknə . p._β.: tʲi qɒːtət , iːt βəɬe ɑɬə juːɣ pəriɬɐɬ qɯːtʲət . ɐː._s.: oːs teːm kɐːt qɒːtloːqi tɑjtə qɒːt ? p._β.: mɐː βəs tʲi qɒːt iːɬti jɐːstəɬəm . tʲi qɒːt , ruːtʲətnə , ruːtʲ qɒːtɣə tɑjɬi . p._β.: tʲit tʲorɐs jɒːɣ βɛrəm . tʲorɐs iːki rɒːpitɬətə quːj jɒːɣ βɛrəm qɒːt . ɐː._s.: qoβə mɛrə tʲi qɒːtnə βoɬət ? p._β.: ʧəkə mətɐ qoβə mɛrə əntə βoɬət pɐːnə toβə qɯːjiɬ . mʉβə uːrnɐm tʲi jeːjiɬɐɬ - jɒːɣɬɐɬnɐt əjnɐm tot βoɬət . ɐːŋkiɬɐɬ - otɬɐɬnɐt əj kʉtɐ βɛrəm quːtiɬ . ɐː._s.: oːs teːm ruːtʲət mɐːntemɐ əntə ɛβəɬɬət , ʉrəkkə-mɑβəɬɣə peːβərtɬɐɬ - uːʧɬɐɬ ɑɬə tʲeːt kəɬɬət . p._β.: oːs tʲuː βɛrtɐ , βɛrəm . tʲit rɒːpitɬətə qoː βɛrəm qɒːt , kʉtɐ βɛrəm quːtiɬ . ɐː._s.: qɒːt oːβtiɬ qoβə mɛrə jəmɣə βoɬ ? p._β.: mɐː təɣ joβətmɐm ɬɐːtnə əntɐ , iːɬə kɛsi ɑɬə nomɬi , tʲuː ɬɐːtnə peːβərt , pɐːrt əntem βoɬ . tʲoβɐləŋ qɒːt βoɬ . ɐː._s.: oːs teːm pɛləknə ətʲə qɒːtluːmi ɬeːjɬəm . p._β.: tʲit tət βɑɬəm iːki ( tɐːjbin jɐːkoβ ) , pəɬɬəɣ iːki βɑɬəm qɒːt , ɬiːn quːtin . tʲeːɬ sɒːɣit pə məɣiɬɐ mən . tʲuː mənmɐɬ tɑβnə meːmiɣə jəɣ . tʲit ɬiːn βɑɬəm quːtin . ɐː._s.: əj tɒːɣinə , tɐːjbin jɐːkəp tət qoːttɐ βoɬ . p._β.: βəstʲu , mɐː tʲuː qɒːt iːɬti jɐːstəɬəm , ɬʉβ tot βoɬ . ɐː._s.: oːs teːm ɬoŋ qɒːt , sʉɣəs qɒːt quːtʲəŋnə ? p._β.: tʲit məŋ βɑɬəm quːtuβ , tʲə jɒːqqənɐt βɑɬəm qɒːtɬuβ . jeːŋ ɒːɬ ʉrəkkə tot βoɬuβ . tʲit əjqɐ βoɬuβ tʲi qɒːtnə , tət βɐːnnə . tʲit ɐːjpəli mʉkkim ɒːɬɣə jəɣ ? tʲi ɒːtʲət , qɒːtət , mətɬit βɛrmɐβ ɬɐːtnə ɐːjpəli ( ɛβi nɛm ) βərtə pʉksəlɣə βoɬ , tʲuː ɬɐːtnə miːn tʲeːɣ kiːsəɬmən . kiːsəɬmən mʉβə , ɐːsnə kɛrɣiɬəmɐmən pɯːrnə , tʲeːɣə jʉβmən , tʲeːt jeːŋ ɒːɬ ʉrəkkə βoɬmən . tot βoɬmən , βoɬmən , oːs iːt teːm məɣɐ tʲi jʉβi . ɐː._s.: oːs kɛkkəŋ uːrinə qɒːt tojtəɣ . p._β.: kɛkkəŋ uːrinə jɯːs nopət uːnəɬtɐ βiːʧə βɑɬəm quːtiɬ . jəɬəp qɒːt , mɐː joβətmɐm ɬɐːtnə , βɛrənti . ɑɬə say , teːm jɒːɣ tʲeːtʲikiɬ βɑɬtə uːnəɬtɐ , βɑɬtə məɣiɬ . βiːʧə βɑɬtə məɣiɬ , βiːʧə tət βoɬət . miːnnə toβə qɯːjmɐɬ pɯːrnə , ruːtʲətnə oːs tʲi noq rɐːŋiji , qɒːtət βɛrəntəɣɬət . ɐː._s.: ruːtʲ qɒːt tot ɒːməsɬ . ruːtʲət tot quːɬ kənʧmin jɑŋqiɬəɬət ? p._β.: əntɐ . mʉβə ɐːŋkenos , tʲit mʉβəɬit βoɬət ? tʲuː sɐːlɐβɐti ( jɒːɣ ) juːɣ ɬortmin βoɬət . ɒːɬəŋ ɬɐːtnə teːm məɣɐ jʉβət , kɛβ leːk ( βɛrtɐ jəɣəm ɬɐːtnə ) . tʲit əɕːo məŋ kɐːsəɬmɐβ ɒːɬnə , təɣ joβtət . ɐː._s.: oːs teːm qoβ rɛpət , uːʧətnə , tʲi mətɐ məɣətnə qɒːt əntə tojtəɣ ? p._β.: məŋ əntɐ , tʲi βɯːʧnə əntə βoɬuβ . ɐː._s.: oːs teːm ɬiːməŋ nuːm pɛləknə ( qɒːt tojtəɣ ) ? p._β.: nuːm pɛləknə əntɐ . quːɬ kənʧmin məŋ jɑŋqiɬuβ . jɑŋqiɬuβ , tot βɑɬəm nopətnə , sɒːjpɐɬəmin uːʧmin . ɐː._s.: oːs teːm jiːməŋ mətɐ tɒːɣitnə , pɑrne rɛpət uːʧət quːtʲəŋnə ( jɑŋqiɬtəɣ ) ? jiːm βɒːʧɐ jɑŋqiɬtəɣ ? p._β.: ɑɬə jɑŋqiɬtɐ , məŋ βiːʧə jɑŋqiɬuβ . toβə joβəttə ɬɐːtnə pɒːreksəɬi , uːʧɬi , mətɐ tɒːɣi qoːɬəmtətə ɬɐːtnə . mɒːqi βɑɬəm ɬɐːtnə , mʉβə toŋpɐjɬəɣ ot qoːɬəmtəɬi ? ! tʲit miːn kɒːrnijnɐm βiːʧə noripəɣəɬmən mɒːqi , bensin uːʧ pətɐn , tət βɑɬmɐmən ɬɐːtnə . ɐː._s.: nʉŋ kɒːrnij moʧə oːβtət nomɬəɬɐ , əntə . p._β.: tʲɑqɐ əntə , mɐː oːβtətnə quːntə tɐːɬəksəɣɬəm . ɐː._s.: mɐː tʲit ɐːjnə βɑɬmɐm ɬɐːtnə , tot tɐːɬəksəɣɬəm , ɑnʲɬəŋ mʉβ tɒːɣi mɐː nomɬəm . jəɣəmnɐt ɬiːməŋ ʃkolɐɣɐ jɑŋqiɬəm ɬɐːtnə . nomtɐɣə , əj mətɐ tɒːɣi pə əntə nomɬəm . əj tɒːɣinə , ɑjɬəɣ otɐm jɐːstəɣəɬ , tʲi qɑmətɣi rɛpnə ɬiːstɐn kɛβət βɑɬɬət . p._β.: tʲɑqɐ , mɐː tʲuːmint mətɐ tɒːɣi əntə βuːɬəm . ɐː._s.: tot ɬiːstɐn kɛβ kənʧɬi quːntə , tɒː tʲuː ojəɣtəɬi . miːn mənmɐmən ɬɐːtnə , ɑjɬəɣ otɐmnɐt ɬiːstɐn kɛβ ojɐɣtəmən , ɑntɐ mətɐpi rɛpnə , mɐː ɐːjəli βoɬəm pɐːnə məɣ pə əntə ɐːrjɐɬəm . ɐː._s.: oːs βiːʧə sɒːjpɐɬtə ruːtʲət βəs qɑntɣət , səjiɬ mʉβ tɒːɣinə ? p._β.: qoβ rɛpnə ɬəɣ sɒːjpɐɬəɣɬət . ɐː._s.: mɐː nomtɐmnə , tʲi miːkipirət , uːʧət əjnɐm qɑntəɣ jɒːɣ tot sɒːjpɐɬəmin βoɬət . tot βoɬət mʉβə pɐː tɒːɣinə , mɐː əntə βuːɬem . p._β.: uːri məɣ ɯːɬ pɛləknə ( βoɬət ) . βiːrsi jɑβən oːŋnə uːʧ βɑɬiɬət , tot sɒːjpɐɬəmin jɑŋqiɬət . tʲi tɒːɣinə mɒːqi qɑntəq qoː jəmɐt ɐːr βoɬ . pɐː tɒːɣinə jɑrɣɐn jɒːɣ , mətɬit , əjnɐm ɬiːməŋ qoβit sɒːjpɐɬəmin jɑŋqiɬət . iːt jɐːstətə , muːnt jɐːstətə , sɐːrɐjəŋ βɐːntəŋ nuːmpinɐm sɒːjpɐɬəmin jɑŋqiɬət . ɐː._s.: tʲi səjət əjnɐm sɒːjəp qɑrə tɑjɬət ? p._β.: əj mətɐ tɒːɣit , əjnɐm sɒːjəp qɑrə tɑjɬət . tʲit məŋ tʲi tɒːɣitnə ɐːrpɐ βɐːntmin jɑŋqiɬuβ . oːs ɑβ jotɐ noq nʲɯːnʲtʲəmtəɬi . ɐː._s.: tʲeːnə tʲi βoɬi tʲuː ɬɐːtnə . məttə ( teːm mətɐ tɒːɣitnə ) , ənəɬ kiːrip pɛləkkə ɒːrijəɣ . tʲi jɐːsəŋ əntə βuːɬe ? p._β.: mɐː tʲi jɐːsəŋ əntə βuːɬem . əntə βuːɬem , ɑɬə əseɣ otətnə ɛrəɣɬəɣɬi , tʲuː kiːrip mʉβɐt ɑntɐ tʲeːɣə kɛmpləmti . ɐː._s.: ɑɬə mətɐ ɬuːŋqnə-kɐːɬətnə kɛmpləmti . p._β.: ɬəɣ pə tʲɑqɐ tʲi βuːɬiɬ . ɬuːŋqətnə tʲi , ɑɬə jəmnɐm qojɐɣinə . fodor gennɐdjeβiʧ : ɑɬə jɐːstətɐɣə , mɒːnʲtʲ . ɐː._s.: mɒːnʲtʲ tʲi . p._β.: ɬʉβ tʲɑqɐ mɐː qoːɬʲ βuːɬem , tʲi jɯːs jɒːɣ mɐː əntə βuːjiɬɐm . ɐː._s.: sɑstəŋ rɛp iːɬti jɐːsəŋ . p._β.: βəs tʲuː , ɐːr mətɐ nopət qoβin tʲeːnə kɛmpləmti , ɑɬə nomɬi . mɐː tʲit tompi jɐːsəŋ qoɬnə jɐːstəɬəm . ɬʲɐːɬʲəksətə sɒːɣit , toβənə qoɬɐt kɛmpləmti . ɐː._s.: ɬuːŋqət , kɐːɬtət nʲuːɬɐ piːtət . p._β.: ɬʉβ βəs ɑɬə nomɬi , nʲuːɬɐ piːtət . ɐː._s.: tot , ( tʲi tɒːɣinə ) nʉŋ βɑɬiɬən , əntɐ ? p._β.: mɐː əntɐ , ɑɬə βɐːnsipnə ɑntɐ jɑŋqiɬuβ . uːt pɛləki pə jɑŋqiɬuβ . uːt pɛləknə tʲuːmint sɒːjəm tɑjɐɬ . ( tʲi rɛp ) ɑɬə mətɐ kiːripliŋki qɑmətɣi ɑɬɐɬ . oβər rɛpliŋki , pɐː rɛpət kiːnʲtʲɐ jəmɐt oβər , ɑɬə mətɐ kiːrip . məttə ɬuːŋqətnə toβənə kɛmpləmti . ɐː._s.: nʉŋ sɐːr uːnəɬ toji mɯːnʲtʲe , mʉβə tɒːɣinə sɛmɐ piːtən . βɑɬəm βɛrɐ mɯːnʲtʲe . p._β.: sɒːrtəmnə sɛmɐ piːtəm , jɑβən ɬɒːr qɒːnəŋnə βoɬuβ . mɐː mətɐ ɬoβitɣə jəɣmɐm ɬɐːtnə , qoːɬəm mʉβə nʲəɬə ɒːɬɣə jəɣəm , məŋ βɐːtʲ jɑβənɐ jʉβuβ . βɐːtʲ jɑβənnə βoɬuβ , βoɬuβ , toɬ sɒːɣit lɒːpkɐɣɐ ɐːj rɯːtnɐt məni piːŋ βɒːʧ βɛrtɐ . peːβərt qɒːtət βɛrɐt , ʃkolɐɣɐ tot , piːŋnə pə tʲi βəjojəm . ʃkolɐɣi oːs teːm məɣɐ tuːβojəm , tət qoːttɐ tʲi βɑɬɣijuβ . ɐːsnə , pɐː tɒːɣitnə əjnɐm tʲi kɛrɣiɬəɣɬuβ . ɬoŋin ɐːsnə , tʉɬɣin oːs tət quːɬ kənʧmin , βoɬuβ . ɐː._s.: oːs quːɬɬən nəŋ qoɬnə niːk tuːβiɬəɬən ? p._β.: uːtnə tʲeːnə βɛɬɬi ( quːɬ ) , əj jɒːɣɬɐɬ βeːɬi tojət . niːm pɛləknə kɐːt ɬɒːrɣən , sɐːmolot pɐː ɬɐːtnə joβtiɬəɣ . quːɬət toβə ɐːɬɬɐt , toɬ sɒːɣit tuːɬɐt . pɐː ɬɐːtnə oːs βeːrtolot joβətɬ teːm pɛlək ɬɒːrɐ . iːt nəŋ tuːrpɐ qɒːnəŋnə jɑŋqiɬtəɣ , tʲeːɬ sɒːɣit βeːrtolotnɐt ( quːɬət ) tuːβɐt . jəmɐt ɐːtəmɣə βoɬuβ , βeːɬi əntə tojuβ . ɐː._s.: oːs qoɬnə βeːɬeŋkə jəɣtəɣ ? p._β.: βeːɬi ? teːm ɐːjpi neː nopətnə , βeːɬi βɛjət tɑjtɐ tʲi jəɣuβ . ɒːɬəŋ ɬɐːtnə quːt βeːɬi tojuβ , teːm tɒːɣinə . teːm ɒːtʲ βɛrmɐmən ɬɐːtnə , qɒːtpəri pə iːt tʲeːtti , ɬoŋ qɒːt , jeːŋ ʉrəkkə əj ɒːɬ tʲeːt βoɬuβ . toɬ sɒːɣit , nuːm pɛləkɐ toβə tʲi mənuβ . iːt tʲi βɑɬtə tɒːɣi , βɐːsɐ nopətɣə jəɣ , βeːɬi βɛjəŋkə tʲi jəɣuβ , βɑɬɣitɐ tuːɬɣətɣə jəɣ . rɑɣəm qoː mɐː tʲuː ɬɐːtnə ɐːr tojəm , iːt əjnɐm əntemət , mɐː ɐːtiɬ uːɣəm qɯːtʲ . oːs jɐːsəŋ pə əntə tɑjɬəm . ɐː._s.: oːs nʉŋ quːtʲŋənnə βɑɬəm ot , kɑlhosnə rɒːpitɬəɣ , mʉβə qoti jəɣiɬəɣ ? p._β.: ɒːɬəŋnə ɑntɐ kɑlhosnə rɒːpitɬəɣ . toɬ sɒːɣit qoɬnə jɐːstəɬi , mʉβ pəkət , mʉβ tɒːɣijɐ , oːs rɯːbuʧɐstkɐɣɐ piːt . tot ɑntɐ βiːʧi rɒːpitɬəɣ , ɐːsnə βiːʧi rɒːpitɬəɣ . ɐː._s.: oːs tʲuː ɐːsnɐm əjnɐm jɑŋqiɬətəɣ ? p._β.: əjnɐm , məŋ tʲuː ɬɐːtnə βeːɬi əntə joβətɬuβ pɒːttɐ jətə ɬɐːtnə , seːntʲɐbernə , βɑtəɬnə βoɬuβ . ɐː._s.: oːs pɐːlɐtkɐɣət , pɐː oːtətɐt məjɣiɬotəɣ mʉβ əntə ? p._β.: tʲi nopətnə əntɐ , məŋ tontəɣ iːβəɬ ( βɛriɬuβ ) , nʉŋ βəɬe βuːɬe tʲi βɛr . ɐː._s.: keːβərtəm tontəɣ iːβəɬ βɑtəɬ βɛrəntəɣəɬtəɣ . p._β.: βɑtəɬ tontəɣi . tʲiːmint qoːɬəmti quːntə , qɒːt tɑjɬi , jəm qɒːtnə ɒːməsɬi . tʲuːmint əntə qoːɬəmti quːntə , əntɐ . məŋ ɬɒːr βɒːʧnə ( βɑɬəm ) otuβ ( kɐːntʲeroβɐ luːboβ gennɐdjeβnɐ , doʧ p. β. ) , təɣə jiːɬ məɣi ətʲə ruːtʲət joβtət , məŋ tʲuː ɬɐːtnə ɐːj ɐːs tompinə , ɬiːməŋ oːŋ tompinə tot βɑɬtənə mɐː tʲuːtem sɛmɐ piːt . ruːtʲət tʲi joβtət , βəs tʲuː tʲi ɬɐːtət uːnəɬtɐ noq piːtət , jəŋk pɑʧɬəɣ soɣ tʲuː ɬɐːtnə noq tʲi ɛt . tʲuː ruːtʲ iːkit tʲuːmintnɐt . məŋ tʲuː ɬɐːtnə tontəɣ qɒːtnɐt βoɬuβ , tʲuːt pɯːrnə tʲuːmint jəŋk pɑʧɬəɣ soɣət , mətɬit əjnɐm noq tʲi ɛtət . qoːɬəmtətə qoː , jəŋk pɑʧɬəɣ soɣ tʲi βəɬ , jəm qɒːtɐ tʲi piːtɬi . nʲuːki qɒːt βɑrtɐ ɬɑŋkɬi quːntə , nʲuːkit nʲuːɬɐ jɒːntɬɐt , nʲuːki qɒːt tʲi ɒːmətɬi . pɐːlɐtkɐnə βɑɬtɐ kɐːʧ piːtəɬ quːntə , pɐːlɐtkɐ ɒːmətɬi . tʲi βɯːʧnə jəmɣə βɑɬtɐ tʲi jəɣi . tontəɣ pəriti məŋ qɒːtət tɑjmɐβnə , tʲeːnə ənəɬ pɐːjətnə mətɬitnə muːβti mənɬɐt . ɐː._s.: oːs sɒːpek tojtəɣ ? tʲuː ɬɐːtnə qojɐɣi βɛrəm sɒːpek . ɐː._s.: nʲɐːrəɣ kʉrɐt soːʧiɬətəɣ ? p._β.: ɬʉβ βəs ɬoːqqəŋ nʲɯːrnɐt . qɐːʧəŋ qoː tʲuː nopətnə , ɬoːqqəŋ nʲɯːr toj quːntə , tʲuːtnɐt βoɬ . ɐː._s.: tʲuː ɬɐːtnə mɐː ɐːj βoɬəm . tʲuː ɬɐːtnə əjnɐm niːŋət , nʲeːβremət nʲɐːrəɣ kʉrɐt βoɬət . p._β.: iːt sɒːpek βəsɣə jəɬ , ( nʲeːβremət ) nʲɑβəmɬət : - sɒːpekem βəsɣə jəɣ , sɒːpekkən βətɐɣə ( mɒːsəɬ ) . ɐː._s.: tʲuː ɬɐːtnə mʉβ tɒːɣi . p._β.: mʉβ tɒːɣi ! βɛrtə ot βuːji quːntə , ot qɒːɬəmti , jəmɐt tʲi ɬɐːtnə ɐːtəmɣə βoɬi . ɐːtəmɣə βoɬi mʉβ , jɯːs jɒːɣ βɑɬəmnəŋ . А._С.: Пӑтап ики Ԯимәңа мәнәм ясәң . П._В.: Қө̆ты йәԯәт , тенә йәҳмиԯ ԯатнә . Тәҳә йӱвмиԯ ԯатнә , әнәԯ пӑҳиԯ айәли вө̆ԯ . Ө̆нҷәҳԯаԯ найнә ԯиват , ө̆нҷәҳԯаԯ әйнам тәрмәт , тюминт сорәм юккә йәҳәт . Тютәты вӓрта ти нӓрипәт . ( Вӑԯтә ) қотәт , веԯи қотәт - мәтаԯит , әйнам вӓрәнтәтаҳә , әйнам сорәм юҳәты . Тют пырнә веԯиԯаԯ кӱҷ тӑйтаҳә йәҳәт , веԯит әйнам нө̆қ сорта йәҳәт : оңәт әнтэм , пун әнтэм . Воҷҳә йәҳ , йәҳ . Қө̆вә вө̆ԯәт мӱвә ван вө̆ԯәт . Әй ԯатнә тэм Нюр йоҳәма ти йӱвәт . Нюр йоҳәма йө̆вәтмиԯ пырнә , веԯиԯаԯ нө̆қ ти ӓрҳаҳԯәт . Веԯи қот вӓрәт , ӱрәҳ веԯи қот вӓрәт . ( Ӱрәҳ ) веԯи қот Ури йӑвәна тувиԯ . Тө̆т вө̆ԯәт , мӓрә вө̆ԯәт . А._С.: Мӱвә мӓрит вө̆ԯәт ? П._В.: Мӱвә мӓрит вө̆ԯәт ? Қө̆яҳинә вуԯи , ( ма ) әнтә вуԯэм , ма тө̆т әнтә вө̆ԯәм . Қотәт , мәтԯит вӓрәт . Моԯқӑтәԯ ти вуйԯән , әнәԯ қотлуми , қотвӑԯә . Ма йө̆вәтмам унәԯта веԯи қот вө̆ԯ , тит пырнә найнә ԯиват . Веԯиԯаԯ нө̆қ ти ӓнмиԯәт , мөқԯаԯ әнәԯ кӓԯәңкә йәҳиԯәт . Веԯит арҳә йәҳиԯәт . Ма ар ясәң әнтә тӑйԯәм . А._С.: Пӑтап ики мӱват тәҳнам йӱв ? П._В.: Қӑԯи йыҳинә Сорт икинат вӑԯтә қө̆л вуԯәҳ йәҳмин , тәҳә йӱв . Тәҳә йө̆витмиԯа , тәт қөтта вө̆ԯәт . Тәт вө̆ԯәт , Пӑтап ө̆нтәп тәт вө̆ԯ . Нӱң ти Йӑвән нэ вуйиԯэ ? А._С.: Вуйиԯэм . П._В.: Пилька , ԯӱв ти ики сӓмԯәҳ , пәԯԯәҳ йәҳ . Пилька қөԯәм ең оԯҳә йәҳмаԯ ԯатнә сӓмԯәҳ йәҳ , пәԯԯәҳ йәҳ . Еиԯнә ти ӓнәмты , ӑԯә ястәтаҳә ӓнәмты . Виҷә пә қутьңиԯнә тө̆йтәҳ . Имиԯ ӑнта ропитԯәҳ , ԯин әйнам веԯэңкә вө̆ԯҳән . Қӑԯи йыҳинә ԯин вө̆ԯҳән , тютат ими тәҳнам нө̆рипәҳ , икия йӑңқиԯәҳ . Тенә ти вө̆ԯҳән . Қө̆вә мӓрә мәттә вө̆ԯҳән , моқи ма тэм ө̆там ястәҳ . Тьӑқа қө̆вә мӓрә , қөс оԯ ким тө̆мпия вө̆ԯҳән . Ԯӱвә ( әйқа вө̆ԯмин ) қөс оԯҳә йәҳиԯәҳ , ниҷи әнтә йәҳиԯәҳ . Тю аңки , мәнәм пәтәнә , тю Йӑвән нэ , моԯқӑтәԯ қотлуми вуйтән , ти қотнә ( вө̆ԯ ) . Ти ики тэм мәҳа йӱвмаԯ , қытьәм пырат вӑԯтыԯнә , мемиҳә йәҳ . Ти вө̆ԯәт , вө̆ԯәт , тит пырнә қө̆ԯнә вө̆ԯәт , ԯәҳ вуԯиԯ . Ма тьӑқа ар ясәң әнтә тӑйԯәм . Өс тэм әсэҳ ө̆тын ( мәта тоҳитнә вө̆ԯ ) ? Әсэҳ ө̆тув ӑнта виҷә тәт қөтта вө̆ԯ . Тө̆ԯ соҳит тю веԯиԯаԯ ӑԯә тө̆т ( қӑймәт ) . Тәт вәԯэ ԯор . Нӱң ти Пиңнам йӑңқиԯәманнә вуйиԯэ , қө̆в ԯорлиңки . Тӑвин қуԯ кәнҷмин-ө̆тмин йӑңқиԯәт , тӑвин ( тө̆т ) вө̆ԯәт . Ԯө̆ңин өс Аса мәнԯәт . Аснә вӑԯԯәт , қуԯ кәнҷмин . Тө̆ԯ соҳит Ԯимәңа , Кӓккәң урия йӱԯәт . Кӓккәң уринә мәң виҷә тө̆т қөтта қӓрҳиԯув , ма вӑԯмам выҷнә тит . Нәң йө̆вәтмин ԯатнә , моԯқӑтәԯ тэм аҳәнԯа тө̆внам , ти йоҳәмнам вәраҳтәԯат . Тө̆т вәԯэ ай йоҳәм пул . Нӱң ти қота йө̆втыԯән . А._С.: Әнта , тиминт мәта вӓр әнтә нө̆мԯәм . П._В.: Йө̆втыԯән , веԯинат аңкеннат . Мин виҷә тәт вө̆ԯмән . Тьә мәта тоҳит мӑҳәԯты ти вө̆ԯмән , вө̆ԯмән . Ԯө̆ң қотԯәмән , ти ԯө̆ң қотҳән ең оԯ , ең ӱрәккә әй оԯ мӱвә ең ӱрәккә кат оԯҳә ( йәҳәт ) . Тө̆ԯ соҳит тэм мәҳа йө̆вәтмән . Тәт вӑԯтамән ең ӱрәккә мӱв . Тю вӑԯтамән ең ӱрәккә ԯапәт оԯҳә йәҳ . Тәт тенә қөтта вӑԯҳиԯув . А._С.: Ти йоҳәм пулнә қот . П._В.: ( Тит мәң ) қутув , ӑнта йыс веԯи қот . моқи тәт намән вӑԯмав ( йыси ) . Кисԯув тэм лота . Мәң тәт қө̆в мӓрә вө̆ԯԯув . Әсэҳ ө̆тувнә пиртоймән , тенә йәтаԯ иԯпинә , чтобы тэм мәҳа йӱтаҳә . Мин веԯиԯәмән тө̆вә қөтта ҷәкәт . Пәԯԯәккән тәт вө̆ԯҳән . Пәԯԯәккән йира мәнәм пырнә , мәң тәҳ йӱвув . Ит вӑԯтамән ең ӱрәккә ԯапәт оԯҳә йәҳ . Тенам қөтта ти вӑԯԯув . Тәҳәңә қөԯат ти йәҳи . Өс әсэҳ ө̆тын ики ти Кӓккәң ури йӑвән қутьәңнә мӱв арит қот-ԯуңқ вӓрәңтәҳәԯ ? П._В.: Ти тоҳия , ти әнәԯ қотлиңки ( вӓрәңтәҳ ) . Ит ти қотвӑԯәнә ө̆нҷҳәт ө̆вәрҳә йәҳәт . Тит тю әй кӱта вӓрәм қутыԯ . Пӑтап ики йәҳәԯнат әйқа вӓрәнтәм қутыԯ . Йәҳәԯнат , йәҳ пӑҳәԯнат әйқа вӓрәм . А._С.: Оԯқас тюминт қотәт , тәҳнам йӱтәнә қунтә , қө̆нтҳи пӓләкнә . П._В.: Ти қотәт , ит вәԯэ ӑԯә юҳ пәриԯаԯ қытьәт . А._С.: Өс тэм кат қотлөқи тӑйтә қот ? П._В.: Ма вәс ти қот иԯты ястәԯәм . Ти қот , рутьәтнә , руть қотҳә тӑйԯи . П._В.: Тит тьө̆рас йоҳ вӓрәм . Тьө̆рас ики ропитԯәтә қуй йоҳ вӓрәм қот . А._С.: Қө̆вә мӓрә ти қотнә вө̆ԯәт ? П._В.: Ҷәкә мәта қө̆вә мӓрә әнтә вө̆ԯәт панә тө̆вә қыйиԯ . Мӱвә урнам ти еиԯаԯ - йоҳԯаԯнат әйнам тө̆т вө̆ԯәт . Аңкиԯаԯ - ө̆тԯаԯнат әй кӱта вӓрәм қутыԯ . А._С.: Өс тэм рутьәт мантэма әнтә ӓвәԯԯәт , ӱрәккә-мӑвәԯҳә певәртԯаԯ - учԯаԯ ӑԯә тет кәԯԯәт . П._В.: Өс тю вӓрта , вӓрәм . Тит ропитԯәтә қө вӓрәм қот , кӱта вӓрәм қутыԯ . А._С.: Қот өвтыԯ қө̆вә мӓрә йәмҳә вө̆ԯ ? П._В.: Ма тәҳ йө̆вәтмам ԯатнә әнта , иԯә кӓси ӑԯә нө̆мԯи , тю ԯатнә певәрт , парт әнтэм вө̆ԯ . Тьө̆валәң қот вө̆ԯ . А._С.: Өс тэм пӓләкнә әтьә қотлуми ԯэйԯәм . П._В.: Тит тәт вӑԯәм ики ( Тайбин Яков ) , пәԯԯәҳ ики вӑԯәм қот , ԯин қутын . Теԯ соҳит пә мәҳиԯа мән . Тю мәнмаԯ тӑвнә мемиҳә йәҳ . Тит ԯин вӑԯәм қутын . А._С.: Әй тоҳинә , Тайбин Якәп тәт қөтта вө̆ԯ . П._В.: Вәстю , ма тю қот иԯты ястәԯәм , ԯӱв тө̆т вө̆ԯ . А._С.: Өс тэм ԯө̆ң қот , сӱҳәс қот қутьәңнә ? П._В.: Тит мәң вӑԯәм қутув , тьә йоққәнат вӑԯәм қотԯув . Ең оԯ ӱрәккә тө̆т вө̆ԯув . Тит әйқа вө̆ԯув ти қотнә , тәт ваннә . Тит Айпәли мӱкким оԯҳә йәҳ ? Ти отьәт , қотәт , мәтԯит вӓрмав ԯатнә Айпәли ( ӓви нӓм ) вәртә пӱксәлҳә вө̆ԯ , тю ԯатнә мин теҳ кисәԯмән . Кисәԯмән мӱвә , Аснә кӓрҳиԯәмамән пырнә , теҳә йӱвмән , тет ең оԯ ӱрәккә вө̆ԯмән . Тө̆т вө̆ԯмән , вө̆ԯмән , өс ит тэм мәҳа ти йӱви . А._С.: Өс Кӓккәң уринә қот тө̆йтәҳ . П._В.: Кӓккәң уринә йыс нө̆пәт унәԯта виҷә вӑԯәм қутыԯ . Йәԯәп қот , ма йө̆вәтмам ԯатнә , вӓрәнты . Ӑԯә ястәтаҳә , тэм йоҳ тетикиԯ вӑԯтә унәԯта , вӑԯтә мәҳиԯ . Виҷә вӑԯтә мәҳиԯ , виҷә тәт вө̆ԯәт . Миннә тө̆вә қыймаԯ пырнә , рутьәтнә өс ти нө̆қ раңии , қотәт вӓрәнтәҳԯәт . А._С.: Руть қот тө̆т омәсԯ . Рутьәт тө̆т қуԯ кәнҷмин йӑңқиԯәԯәт ? П._В.: Әнта . Мӱвә аңкенос , тит мӱвәԯит вө̆ԯәт ? Тю Салаваты ( йоҳ ) юҳ ԯө̆ртмин вө̆ԯәт . Оԯәң ԯатнә тэм мәҳа йӱвәт , кӓв лэк ( вӓрта йәҳәм ԯатнә ) . Тит әщо мәң касәԯмав оԯнә , тәҳ йө̆втәт . А._С.: Өс тэм Қө̆в рӓпәт , уҷәтнә , ти мәта мәҳәтнә қот әнтә тө̆йтәҳ ? П._В.: Мәң әнта , ти выҷнә әнтә вө̆ԯув . А._С.: Өс тэм Ԯимәң нум пӓләкнә ( қот тө̆йтәҳ ) ? П._В.: Нум пӓләкнә әнта . Қуԯ кәнҷмин мәң йӑңқиԯув . Йӑңқиԯув , тө̆т вӑԯәм нө̆пәтнә , сойпаԯәмин уҷмин . А._С.: Өс тэм йимәң мәта тоҳитнә , Пӑрнэ рӓпәт уҷәт қутьәңнә ( йӑңқиԯтәҳ ) ? Йим воҷа йӑңқиԯтәҳ ? П._В.: Ӑԯә йӑңқиԯта , мәң виҷә йӑңқиԯув . Тө̆вә йө̆вәттә ԯатнә порексәԯи , уҷԯи , мәта тоҳи қөԯәмтәтә ԯатнә . Моқи вӑԯәм ԯатнә , мӱвә тө̆ңпайԯәҳ ө̆т қөԯәмтәԯи ? ! Тит мин Корныйнам виҷә нө̆рипәҳәԯмән моқи , бенсин уҷ пәтан , тәт вӑԯмамән ԯатнә . А._С.: Нӱң Корный мө̆ҷә өвтәт нө̆мԯәԯа , әнтә . П._В.: Тьӑқа әнтә , ма өвтәтнә қунтә таԯәксәҳԯәм . А._С.: Ма тит айнә вӑԯмам ԯатнә , тө̆т таԯәксәҳԯәм , ӑньԯәң мӱв тоҳи ма нө̆мԯәм . Йәҳәмнат Ԯимәң школаҳа йӑңқиԯәм ԯатнә . Нө̆мтаҳә , әй мәта тоҳи пә әнтә нө̆мԯәм . Әй тоҳинә , ăйԯәҳ ө̆там ястәҳәԯ , ти қӑмәтҳи рӓпнә ԯистан кӓвәт вӑԯԯәт . П._В.: Тьӑқа , ма тюминт мәта тоҳи әнтә вуԯәм . А._С.: Тө̆т ԯистан кӓв кәнҷԯи қунтә , то тю ө̆йәҳтәԯи . Мин мәнмамән ԯатнә , ăйԯәҳ ө̆тамнат ԯистан кӓв ө̆йяҳтәмән , ӑнта мәтапи рӓпнә , ма айәли вө̆ԯәм панә мәҳ пә әнтә арьяԯәм . А._С.: Өс виҷә сойпаԯтә рутьәт вәс қӑнтҳәт , сәйиԯ мӱв тоҳинә ? П._В.: Қө̆в рӓпнә ԯәҳ сойпаԯәҳԯәт . А._С.: Ма нө̆мтамнә , ти Микипырәт , уҷәт әйнам қӑнтәҳ йоҳ тө̆т сойпаԯәмин вө̆ԯәт . Тө̆т вө̆ԯәт мӱвә па тоҳинә , ма әнтә вуԯэм . П._В.: Ури мәҳ ыԯ пӓләкнә ( вө̆ԯәт ) . Вирси йӑвән өңнә уҷ вӑԯиԯәт , тө̆т сойпаԯәмин йӑңқиԯәт . Ти тоҳинә моқи қӑнтәқ қө йәмат ар вө̆ԯ . Па тоҳинә йӑрҳан йоҳ , мәтԯит , әйнам Ԯимәң қө̆вит сойпаԯәмин йӑңқиԯәт . Ит ястәтә , мунт ястәтә , Сарайәң вантәң нумпинам сойпаԯәмин йӑңқиԯәт . А._С.: Ти сәйәт әйнам сойәп қӑрә тӑйԯәт ? П._В.: Әй мәта тоҳит , әйнам сойәп қӑрә тӑйԯәт . Тит мәң ти тоҳитнә арпа вантмин йӑңқиԯув . Өс ӑв йө̆та нө̆қ ньыньтьәмтәԯи . А._С.: Тенә ти вө̆ԯи тю ԯатнә . Мәттә ( тэм мәта тоҳитнә ) , әнәԯ кирип пӓләккә орийәҳ . Ти ясәң әнтә вуԯэ ? П._В.: Ма ти ясәң әнтә вуԯэм . Әнтә вуԯэм , ӑԯә әсэҳ ө̆тәтнә ӓрәҳԯәҳԯи , тю кирип мӱват ӑнта теҳә кӓмпләмты . А._С.: Ӑԯә мәта ԯуңқнә-каԯәтнә кӓмпләмты . П._В.: Ԯәҳ пә тьӑқа ти вуԯиԯ . Ԯуңқәтнә ти , ӑԯә йәмнам қө̆яҳинә . Фёдор Геннадьевич : Ӑԯә ястәтаҳә , моньть . А._С.: Моньть ти . П._В.: Ԯӱв тьӑқа ма қөԯь вуԯэм , ти йыс йоҳ ма әнтә вуйиԯам . А._С.: Сӑстәң рӓп иԯты ясәң . П._В.: Вәс тю , ар мәта нө̆пәт қө̆вин тенә кӓмпләмты , ӑԯә нө̆мԯи . Ма тит тө̆мпи ясәң қө̆ԯнә ястәԯәм . Ԯяԯьәксәтә соҳит , тө̆вәнә қө̆ԯат кӓмпләмты . А._С.: Ԯуңқәт , каԯтәт нюԯа питәт . П._В.: Ԯӱв вәс ӑԯә нө̆мԯи , нюԯа питәт . А._С.: Тө̆т , ( ти тоҳинә ) нӱң вӑԯиԯән , әнта ? П._В.: Ма әнта , ӑԯә вансипнә ӑнта йӑңқиԯув . Ут пӓләки пә йӑңқиԯув . Ут пӓләкнә тюминт сойәм тӑяԯ . ( Ти рӓп ) ӑԯә мәта кириплиңки қӑмәтҳи ӑԯаԯ . Ө̆вәр рӓплиңки , па рӓпәт киньтя йәмат ө̆вәр , ӑԯә мәта кирип . Мәттә ԯуңқәтнә тө̆вәнә кӓмпләмты . А._С.: Нӱң сар унәԯ тө̆йи мыньте , мӱвә тоҳинә сӓма питән . Вӑԯәм вӓра мыньте . П._В.: Сортәмнә сӓма питәм , Йӑвән ԯор қонәңнә вө̆ԯув . Ма мәта ԯө̆витҳә йәҳмам ԯатнә , қөԯәм мӱвә ньәԯә оԯҳә йәҳәм , мәң Вать йӑвәна йӱвув . Вать йӑвәннә вө̆ԯув , вө̆ԯув , тө̆ԯ соҳит лопкаҳа ай рытнат мәны Пиң воҷ вӓрта . Певәрт қотәт вӓрат , школаҳа тө̆т , Пиңнә пә ти вәйойәм . Школаҳи өс тэм мәҳа тувойәм , тәт қөтта ти вӑԯҳиюв . Аснә , па тоҳитнә әйнам ти кӓрҳиԯәҳԯув . Ԯө̆ңин Аснә , тӱԯҳин өс тәт қуԯ кәнҷмин , вө̆ԯув . А._С.: Өс қуԯԯән нәң қө̆ԯнә нык тувиԯәԯән ? П._В.: Утнә тенә вӓԯԯи ( қуԯ ) , әй йоҳԯаԯ веԯи тө̆йәт . Ным пӓләкнә кат ԯорҳән , самолёт па ԯатнә йө̆втыԯәҳ . Қуԯәт тө̆вә аԯԯат , тө̆ԯ соҳит туԯат . Па ԯатнә өс вертолёт йө̆вәтԯ тэм пӓләк ԯора . Ит нәң турпа қонәңнә йӑңқиԯтәҳ , теԯ соҳит вертолётнат ( қуԯәт ) туват . Йәмат атәмҳә вө̆ԯув , веԯи әнтә тө̆юв . А._С.: Өс қө̆ԯнә веԯэңкә йәҳтәҳ ? П._В.: Веԯи ? Тэм айпи нэ нө̆пәтнә , веԯи вӓйәт тӑйта ти йәҳув . Оԯәң ԯатнә қут веԯи тө̆юв , тэм тоҳинә . Тэм оть вӓрмамән ԯатнә , қотпәри пә ит тетты , ԯө̆ң қот , ең ӱрәккә әй оԯ тет вө̆ԯув . Тө̆ԯ соҳит , нум пӓләка тө̆вә ти мәнув . Ит ти вӑԯтә тоҳи , Вася нө̆пәтҳә йәҳ , веԯи вӓйәңкә ти йәҳув , вӑԯҳита туԯҳәтҳә йәҳ . Рӑҳәм қө ма тю ԯатнә ар тө̆йәм , ит әйнам әнтэмәт , ма атыԯ уҳәм қыть . Өс ясәң пә әнтә тӑйԯәм . А._С.: Өс нӱң қутьңәннә вӑԯәм ө̆т , кӑлхоснә ропитԯәҳ , мӱвә қө̆ты йәҳиԯәҳ ? П._В.: Оԯәңнә ӑнта кӑлхоснә ропитԯәҳ . Тө̆ԯ соҳит қө̆ԯнә ястәԯи , мӱв пәкәт , мӱв тоҳия , өс рыбучасткаҳа пит . Тө̆т ӑнта виҷи ропитԯәҳ , Аснә виҷи ропитԯәҳ . А._С.: Өс тю Аснам әйнам йӑңқиԯәтәҳ ? П._В.: Әйнам , мәң тю ԯатнә веԯи әнтә йө̆вәтԯув потта йәтә ԯатнә , сентябернә , вӑтәԯнә вө̆ԯув . А._С.: Өс палаткаҳәт , па өтәтат мәйҳиԯотәҳ мӱв әнтә ? П._В.: Ти нө̆пәтнә әнта , мәң тө̆нтәҳ ивәԯ ( вӓриԯув ) , нӱң вәԯэ вуԯэ ти вӓр . А._С.: Кевәртәм тө̆нтәҳ ивәԯ вӑтәԯ вӓрәнтәҳәԯтәҳ . П._В.: Вӑтәԯ тө̆нтәҳи . Тиминт қөԯәмты қунтә , қот тӑйԯи , йәм қотнә омәсԯи . Тюминт әнтә қөԯәмты қунтә , әнта . Мәң Ԯор Воҷнә ( вӑԯәм ) ө̆тув ( Кантерова Любовь Геннадьевна , дочь П. В. ) , тәҳә йиԯ мәҳи әтьә рутьәт йө̆втәт , мәң тю ԯатнә Ай Ас тө̆мпинә , Ԯимәң өң тө̆мпинә тө̆т вӑԯтәнә ма тютэм сӓма пит . Рутьәт ти йө̆втәт , вәс тю ти ԯатәт унәԯта нө̆қ питәт , йәңк пӑҷԯәҳ сө̆ҳ тю ԯатнә нө̆қ ти ӓт . Тю руть икит тюминтнат . Мәң тю ԯатнә тө̆нтәҳ қотнат вө̆ԯув , тют пырнә тюминт йәңк пӑҷԯәҳ сө̆ҳәт , мәтԯит әйнам нө̆қ ти ӓтәт . Қөԯәмтәтә қө , йәңк пӑҷԯәҳ сө̆ҳ ти вәԯ , йәм қота ти питԯи . Нюки қот вӑрта ԯӑңкԯи қунтә , нюкит нюԯа йонтԯат , нюки қот ти омәтԯи . Палатканә вӑԯта каҷ питәԯ қунтә , палатка омәтԯи . Ти выҷнә йәмҳә вӑԯта ти йәҳи . Тө̆нтәҳ пәриты мәң қотәт тӑймавнә , тенә әнәԯ пайәтнә мәтԯитнә мувты мәнԯат . А._С.: Өс сопек тө̆йтәҳ ? Тю ԯатнә қө̆яҳи вӓрәм сопек . А._С.: Нярәҳ кӱрат сөҷиԯәтәҳ ? П._В.: Ԯӱв вәс ԯөққәң ньырнат . Қаҷәң қө тю нө̆пәтнә , ԯөққәң ньыр тө̆й қунтә , тютнат вө̆ԯ . А._С.: Тю ԯатнә ма ай вө̆ԯәм . Тю ԯатнә әйнам ныңәт , невремәт нярәҳ кӱрат вө̆ԯәт . П._В.: Ит сопек вәсҳә йәԯ , ( невремәт ) ньӑвәмԯәт : - Сопекем вәсҳә йәҳ , сопеккән вәтаҳә ( мосәԯ ) . А._С.: Тю ԯатнә мӱв тоҳи . П._В.: Мӱв тоҳи ! Вӓртә ө̆т вуйи қунтә , ө̆т қоԯәмты , йәмат ти ԯатнә атәмҳә вө̆ԯи . Атәмҳә вө̆ԯи мӱв , йыс йоҳ вӑԯәмнәң . a._s.: pătap iki ᴫiməŋa mənəm jasəŋ . p._w.: k͔ŏti jəᴫət , tʼenə jəɣmiᴫ ᴫatnə . təɣə ju̇̆wmiᴫ ᴫatnə , ənəᴫ păɣiᴫ ajəli wŏᴫ . ŏnčəɣᴫaᴫ najnə ᴫiwat , ŏnčəɣᴫaᴫ əjnam tərmət , tʼumint sårəm jukkə jəɣət . tʼutəti wȧ̆rta tʼi nȧ̆ripət . ( wăᴫtə ) k͔åtət , weᴫi k͔åtət - mətaᴫit , əjnam wȧ̆rəntətaɣə , əjnam sårəm juɣəti . tʼut pi̮rnə weᴫiᴫaᴫ ku̇̆č tăjtaɣə jəɣət , weᴫit əjnam nŏk͔ sårta jəɣət : åŋət əntem , pun əntem . wåčɣə jəɣ , jəɣ . k͔ŏwə wŏᴫət mu̇̆wə wan wŏᴫət . əj ᴫatnə tem ńur jåɣəma tʼi ju̇̆wət . ńur jåɣəma jŏwətmiᴫ pi̮rnə , weᴫiᴫaᴫ nŏk͔ tʼi ȧ̆rɣaɣᴫət . weᴫi k͔åt wȧ̆rət , u̇̆rəɣ weᴫi k͔åt wȧ̆rət . ( u̇̆rəɣ ) weᴫi k͔åt uri jăwəna tuwiᴫ . tŏt wŏᴫət , mȧ̆rə wŏᴫət . a._s.: mu̇̆wə mȧ̆rit wŏᴫət ? p._w.: mu̇̆wə mȧ̆rit wŏᴫət ? k͔ŏjaɣinə wuᴫi , ( ma ) əntə wuᴫem , ma tŏt əntə wŏᴫəm . k͔åtət , mətᴫit wȧ̆rət . måᴫk͔ătəᴫ tʼi wujᴫən , ənəᴫ k͔åtlumi , k͔åtwăᴫə . ma jŏwətmam unəᴫta weᴫi k͔åt wŏᴫ , tʼit pi̮rnə najnə ᴫiwat . weᴫiᴫaᴫ nŏk͔ tʼi ȧ̆nmiᴫət , mok͔ᴫaᴫ ənəᴫ kȧ̆ᴫəŋkə jəɣiᴫət . weᴫit arɣə jəɣiᴫət . ma ar jasəŋ əntə tăjᴫəm . a._s.: pătap iki mu̇̆wat təɣnam ju̇̆w ? p._w.: k͔ăᴫi ji̮ɣinə sårt ikinat wăᴫtə k͔ŏl wuᴫəɣ jəɣmin , təɣə ju̇̆w . təɣə jŏwitmiᴫa , tət k͔otta wŏᴫət . tət wŏᴫət , pătap ŏntəp tət wŏᴫ . nu̇̆ŋ tʼi jăwən ne wujiᴫe ? a._s.: wujiᴫem . p._w.: pilka , ᴫu̇̆w tʼi iki sȧ̆mᴫəɣ , pəᴫᴫəɣ jəɣ . pilka k͔oᴫəm jeŋ åᴫɣə jəɣmaᴫ ᴫatnə sȧ̆mᴫəɣ jəɣ , pəᴫᴫəɣ jəɣ . jejiᴫnə tʼi ȧ̆nəmti , ăᴫə jastətaɣə ȧ̆nəmti . wičə pə k͔utʼŋiᴫnə tŏjtəɣ . imiᴫ ănta råpitᴫəɣ , ᴫin əjnam weᴫeŋkə wŏᴫɣən . k͔ăᴫi ji̮ɣinə ᴫin wŏᴫɣən , tʼutat imi təɣnam nŏripəɣ , ikija jăŋk͔iᴫəɣ . tʼenə tʼi wŏᴫɣən . k͔ŏwə mȧ̆rə məttə wŏᴫɣən , måk͔i ma tem ŏtam jastəɣ . tʼăk͔a k͔ŏwə mȧ̆rə , k͔os åᴫ kim tŏmpija wŏᴫɣən . ᴫu̇̆wə ( əjk͔a wŏᴫmin ) k͔os åᴫɣə jəɣiᴫəɣ , ńiči əntə jəɣiᴫəɣ . tʼu aŋki , mənəm pətənə , tʼu jăwən ne , måᴫk͔ătəᴫ k͔åtlumi wujtən , tʼi k͔åtnə ( wŏᴫ ) . tʼi iki tem məɣa ju̇̆wmaᴫ , k͔i̮tʼəm pi̮rat wăᴫtiᴫnə , memiɣə jəɣ . tʼi wŏᴫət , wŏᴫət , tʼit pi̮rnə k͔ŏᴫnə wŏᴫət , ᴫəɣ wuᴫiᴫ . ma tʼăk͔a ar jasəŋ əntə tăjᴫəm . os tem əseɣ ŏtin ( məta tåɣitnə wŏᴫ ) ? əseɣ ŏtuw ănta wičə tət k͔otta wŏᴫ . tŏᴫ såɣit tʼu weᴫiᴫaᴫ ăᴫə tŏt ( k͔ăjmət ) . tət wəᴫe ᴫår . nu̇̆ŋ tʼi piŋnam jăŋk͔iᴫəmannə wujiᴫe , k͔ŏw ᴫårliŋki . tăwin k͔uᴫ kənčmin-ŏtmin jăŋk͔iᴫət , tăwin ( tŏt ) wŏᴫət . ᴫŏŋin os asa mənᴫət . asnə wăᴫᴫət , k͔uᴫ kənčmin . tŏᴫ såɣit ᴫiməŋa , kȧ̆kkəŋ urija ju̇̆ᴫət . kȧ̆kkəŋ urinə məŋ wičə tŏt k͔otta k͔ȧ̆rɣiᴫuw , ma wăᴫmam wi̮čnə tʼit . nəŋ jŏwətmin ᴫatnə , måᴫk͔ătəᴫ tem aɣənᴫa tŏwnam , tʼi jåɣəmnam wəraɣtəᴫat . tŏt wəᴫe aj jåɣəm pul . nu̇̆ŋ tʼi k͔åta jŏwtiᴫən . a._s.: ənta , tʼimint məta wȧ̆r əntə nŏmᴫəm . p._w.: jŏwtiᴫən , weᴫinat aŋkennat . min wičə tət wŏᴫmən . tʼə məta tåɣit măɣəᴫti tʼi wŏᴫmən , wŏᴫmən . ᴫŏŋ k͔åtᴫəmən , tʼi ᴫŏŋ k͔åtɣən jeŋ åᴫ , jeŋ u̇̆rəkkə əj åᴫ mu̇̆wə jeŋ u̇̆rəkkə kat åᴫɣə ( jəɣət ) . tŏᴫ såɣit tem məɣa jŏwətmən . tət wăᴫtamən jeŋ u̇̆rəkkə mu̇̆w . tʼu wăᴫtamən jeŋ u̇̆rəkkə ᴫapət åᴫɣə jəɣ . tət tʼenə k͔otta wăᴫɣiᴫuw . a._s.: tʼi jåɣəm pulnə k͔åt . p._w.: ( tʼit məŋ ) k͔utuw , ănta ji̮s weᴫi k͔åt . måk͔i tət namən wăᴫmaw ( ji̮si ) . kisᴫuw tem låta . məŋ tət k͔ŏw mȧ̆rə wŏᴫᴫuw . əseɣ ŏtuwnə pirtojmən , tʼenə jətaᴫ iᴫpinə , čtobi̮ tem məɣa ju̇̆taɣə . min weᴫiᴫəmən tŏwə k͔otta čəkət . pəᴫᴫəkkən tət wŏᴫɣən . pəᴫᴫəkkən jira mənəm pi̮rnə , məŋ təɣ ju̇̆wuw . it wăᴫtamən jeŋ u̇̆rəkkə ᴫapət åᴫɣə jəɣ . tʼenam k͔otta tʼi wăᴫᴫuw . təɣəŋə k͔oᴫat tʼi jəɣi . os əseɣ ŏtin iki tʼi kȧ̆kkəŋ uri jăwən k͔utʼəŋnə mu̇̆w arit k͔åt-ᴫuŋk͔ wȧ̆rəŋtəɣəᴫ ? p._w.: tʼi tåɣija , tʼi ənəᴫ k͔åtliŋki ( wȧ̆rəŋtəɣ ) . it tʼi k͔åtwăᴫənə ŏnčɣət ŏwərɣə jəɣət . tʼit tʼu əj ku̇̆ta wȧ̆rəm k͔utiᴫ . pătap iki jəɣəᴫnat əjk͔a wȧ̆rəntəm k͔utiᴫ . jəɣəᴫnat , jəɣ păɣəᴫnat əjk͔a wȧ̆rəm . a._s.: åᴫk͔as tʼumint k͔åtət , təɣnam ju̇̆tənə k͔untə , k͔ŏntɣi pȧ̆ləknə . p._w.: tʼi k͔åtət , it wəᴫe ăᴫə juɣ pəriᴫaᴫ k͔i̮tʼət . a._s.: os tem kat k͔åtlok͔i tăjtə k͔åt ? p._w.: ma wəs tʼi k͔åt iᴫti jastəᴫəm . tʼi k͔åt , rutʼətnə , rutʼ k͔åtɣə tăjᴫi . p._w.: tʼit tʼŏras jåɣ wȧ̆rəm . tʼŏras iki råpitᴫətə k͔uj jåɣ wȧ̆rəm k͔åt . a._s.: k͔ŏwə mȧ̆rə tʼi k͔åtnə wŏᴫət ? p._w.: čəkə məta k͔ŏwə mȧ̆rə əntə wŏᴫət panə tŏwə k͔i̮jiᴫ . mu̇̆wə urnam tʼi jejiᴫaᴫ - jåɣᴫaᴫnat əjnam tŏt wŏᴫət . aŋkiᴫaᴫ - ŏtᴫaᴫnat əj ku̇̆ta wȧ̆rəm k͔utiᴫ . a._s.: os tem rutʼət mantema əntə ȧ̆wəᴫᴫət , u̇̆rəkkə-măwəᴫɣə pewərtᴫaᴫ - učᴫaᴫ ăᴫə tʼet kəᴫᴫət . p._w.: os tʼu wȧ̆rta , wȧ̆rəm . tʼit råpitᴫətə k͔o wȧ̆rəm k͔åt , ku̇̆ta wȧ̆rəm k͔utiᴫ . a._s.: k͔åt owtiᴫ k͔ŏwə mȧ̆rə jəmɣə wŏᴫ ? p._w.: ma təɣ jŏwətmam ᴫatnə ənta , iᴫə kȧ̆si ăᴫə nŏmᴫi , tʼu ᴫatnə pewərt , part əntem wŏᴫ . tʼŏwaləŋ k͔åt wŏᴫ . a._s.: os tem pȧ̆ləknə ətʼə k͔åtlumi ᴫejᴫəm . p._w.: tʼit tət wăᴫəm iki ( tajbin jakow ) , pəᴫᴫəɣ iki wăᴫəm k͔åt , ᴫin k͔utin . tʼeᴫ såɣit pə məɣiᴫa mən . tʼu mənmaᴫ tăwnə memiɣə jəɣ . tʼit ᴫin wăᴫəm k͔utin . a._s.: əj tåɣinə , tajbin jakəp tət k͔otta wŏᴫ . p._w.: wəstʼu , ma tʼu k͔åt iᴫti jastəᴫəm , ᴫu̇̆w tŏt wŏᴫ . a._s.: os tem ᴫŏŋ k͔åt , su̇̆ɣəs k͔åt k͔utʼəŋnə ? p._w.: tʼit məŋ wăᴫəm k͔utuw , tʼə jåk͔k͔ənat wăᴫəm k͔åtᴫuw . jeŋ åᴫ u̇̆rəkkə tŏt wŏᴫuw . tʼit əjk͔a wŏᴫuw tʼi k͔åtnə , tət wannə . tʼit ajpəli mu̇̆kkim åᴫɣə jəɣ ? tʼi åtʼət , k͔åtət , mətᴫit wȧ̆rmaw ᴫatnə ajpəli ( ȧ̆wi nȧ̆m ) wərtə pu̇̆ksəlɣə wŏᴫ , tʼu ᴫatnə min tʼeɣ kisəᴫmən . kisəᴫmən mu̇̆wə , asnə kȧ̆rɣiᴫəmamən pi̮rnə , tʼeɣə ju̇̆wmən , tʼet jeŋ åᴫ u̇̆rəkkə wŏᴫmən . tŏt wŏᴫmən , wŏᴫmən , os it tem məɣa tʼi ju̇̆wi . a._s.: os kȧ̆kkəŋ urinə k͔åt tŏjtəɣ . p._w.: kȧ̆kkəŋ urinə ji̮s nŏpət unəᴫta wičə wăᴫəm k͔utiᴫ . jəᴫəp k͔åt , ma jŏwətmam ᴫatnə , wȧ̆rənti . ăᴫə jastətaɣə , tem jåɣ tʼetʼikiᴫ wăᴫtə unəᴫta , wăᴫtə məɣiᴫ . wičə wăᴫtə məɣiᴫ , wičə tət wŏᴫət . minnə tŏwə k͔i̮jmaᴫ pi̮rnə , rutʼətnə os tʼi nŏk͔ raŋiji , k͔åtət wȧ̆rəntəɣᴫət . a._s.: rutʼ k͔åt tŏt åməsᴫ . rutʼət tŏt k͔uᴫ kənčmin jăŋk͔iᴫəᴫət ? p._w.: ənta . mu̇̆wə aŋkenos , tʼit mu̇̆wəᴫit wŏᴫət ? tʼu salawati ( jåɣ ) juɣ ᴫŏrtmin wŏᴫət . åᴫəŋ ᴫatnə tem məɣa ju̇̆wət , kȧ̆w lek ( wȧ̆rta jəɣəm ᴫatnə ) . tʼit əɕːo məŋ kasəᴫmaw åᴫnə , təɣ jŏwtət . a._s.: os tem k͔ŏw rȧ̆pət , učətnə , tʼi məta məɣətnə k͔åt əntə tŏjtəɣ ? p._w.: məŋ ənta , tʼi wi̮čnə əntə wŏᴫuw . a._s.: os tem ᴫiməŋ num pȧ̆ləknə ( k͔åt tŏjtəɣ ) ? p._w.: num pȧ̆ləknə ənta . k͔uᴫ kənčmin məŋ jăŋk͔iᴫuw . jăŋk͔iᴫuw , tŏt wăᴫəm nŏpətnə , såjpaᴫəmin učmin . a._s.: os tem jiməŋ məta tåɣitnə , părne rȧ̆pət učət k͔utʼəŋnə ( jăŋk͔iᴫtəɣ ) ? jim wåča jăŋk͔iᴫtəɣ ? p._w.: ăᴫə jăŋk͔iᴫta , məŋ wičə jăŋk͔iᴫuw . tŏwə jŏwəttə ᴫatnə påreksəᴫi , učᴫi , məta tåɣi k͔oᴫəmtətə ᴫatnə . måk͔i wăᴫəm ᴫatnə , mu̇̆wə tŏŋpajᴫəɣ ŏt k͔oᴫəmtəᴫi ? ! tʼit min kårnijnam wičə nŏripəɣəᴫmən måk͔i , bensin uč pətan , tət wăᴫmamən ᴫatnə . a._s.: nu̇̆ŋ kårnij mŏčə owtət nŏmᴫəᴫa , əntə . p._w.: tʼăk͔a əntə , ma owtətnə k͔untə taᴫəksəɣᴫəm . a._s.: ma tʼit ajnə wăᴫmam ᴫatnə , tŏt taᴫəksəɣᴫəm , ăńᴫəŋ mu̇̆w tåɣi ma nŏmᴫəm . jəɣəmnat ᴫiməŋ ʃkolaɣa jăŋk͔iᴫəm ᴫatnə . nŏmtaɣə , əj məta tåɣi pə əntə nŏmᴫəm . əj tåɣinə , ăjᴫəɣ ŏtam jastəɣəᴫ , tʼi k͔ămətɣi rȧ̆pnə ᴫistan kȧ̆wət wăᴫᴫət . p._w.: tʼăk͔a , ma tʼumint məta tåɣi əntə wuᴫəm . a._s.: tŏt ᴫistan kȧ̆w kənčᴫi k͔untə , tå tʼu ŏjəɣtəᴫi . min mənmamən ᴫatnə , ăjᴫəɣ ŏtamnat ᴫistan kȧ̆w ŏjaɣtəmən , ănta mətapi rȧ̆pnə , ma ajəli wŏᴫəm panə məɣ pə əntə arjaᴫəm . a._s.: os wičə såjpaᴫtə rutʼət wəs k͔ăntɣət , səjiᴫ mu̇̆w tåɣinə ? p._w.: k͔ŏw rȧ̆pnə ᴫəɣ såjpaᴫəɣᴫət . a._s.: ma nŏmtamnə , tʼi mikipi̮rət , učət əjnam k͔ăntəɣ jåɣ tŏt såjpaᴫəmin wŏᴫət . tŏt wŏᴫət mu̇̆wə pa tåɣinə , ma əntə wuᴫem . p._w.: uri məɣ i̮ᴫ pȧ̆ləknə ( wŏᴫət ) . wirsi jăwən oŋnə uč wăᴫiᴫət , tŏt såjpaᴫəmin jăŋk͔iᴫət . tʼi tåɣinə måk͔i k͔ăntək͔ k͔o jəmat ar wŏᴫ . pa tåɣinə jărɣan jåɣ , mətᴫit , əjnam ᴫiməŋ k͔ŏwit såjpaᴫəmin jăŋk͔iᴫət . it jastətə , munt jastətə , sarajəŋ wantəŋ numpinam såjpaᴫəmin jăŋk͔iᴫət . a._s.: tʼi səjət əjnam såjəp k͔ărə tăjᴫət ? p._w.: əj məta tåɣit , əjnam såjəp k͔ărə tăjᴫət . tʼit məŋ tʼi tåɣitnə arpa wantmin jăŋk͔iᴫuw . os ăw jŏta nŏk͔ ńi̮ńtʼəmtəᴫi . a._s.: tʼenə tʼi wŏᴫi tʼu ᴫatnə . məttə ( tem məta tåɣitnə ) , ənəᴫ kirip pȧ̆ləkkə årijəɣ . tʼi jasəŋ əntə wuᴫe ? p._w.: ma tʼi jasəŋ əntə wuᴫem . əntə wuᴫem , ăᴫə əseɣ ŏtətnə ȧ̆rəɣᴫəɣᴫi , tʼu kirip mu̇̆wat ănta tʼeɣə kȧ̆mpləmti . a._s.: ăᴫə məta ᴫuŋk͔nə-kaᴫətnə kȧ̆mpləmti . p._w.: ᴫəɣ pə tʼăk͔a tʼi wuᴫiᴫ . ᴫuŋk͔ətnə tʼi , ăᴫə jəmnam k͔ŏjaɣinə . fådor gennadjewič : ăᴫə jastətaɣə , måńtʼ . a._s.: måńtʼ tʼi . p._w.: ᴫu̇̆w tʼăk͔a ma k͔oᴫ́ wuᴫem , tʼi ji̮s jåɣ ma əntə wujiᴫam . a._s.: săstəŋ rȧ̆p iᴫti jasəŋ . p._w.: wəs tʼu , ar məta nŏpət k͔ŏwin tʼenə kȧ̆mpləmti , ăᴫə nŏmᴫi . ma tʼit tŏmpi jasəŋ k͔ŏᴫnə jastəᴫəm . ᴫ́aᴫ́əksətə såɣit , tŏwənə k͔ŏᴫat kȧ̆mpləmti . a._s.: ᴫuŋk͔ət , kaᴫtət ńuᴫa pitət . p._w.: ᴫu̇̆w wəs ăᴫə nŏmᴫi , ńuᴫa pitət . a._s.: tŏt , ( tʼi tåɣinə ) nu̇̆ŋ wăᴫiᴫən , ənta ? p._w.: ma ənta , ăᴫə wansipnə ănta jăŋk͔iᴫuw . ut pȧ̆ləki pə jăŋk͔iᴫuw . ut pȧ̆ləknə tʼumint såjəm tăjaᴫ . ( tʼi rȧ̆p ) ăᴫə məta kiripliŋki k͔ămətɣi ăᴫaᴫ . ŏwər rȧ̆pliŋki , pa rȧ̆pət kińtʼa jəmat ŏwər , ăᴫə məta kirip . məttə ᴫuŋk͔ətnə tŏwənə kȧ̆mpləmti . a._s.: nu̇̆ŋ sar unəᴫ tŏji mi̮ńtʼe , mu̇̆wə tåɣinə sȧ̆ma pitən . wăᴫəm wȧ̆ra mi̮ńtʼe . p._w.: sårtəmnə sȧ̆ma pitəm , jăwən ᴫår k͔ånəŋnə wŏᴫuw . ma məta ᴫŏwitɣə jəɣmam ᴫatnə , k͔oᴫəm mu̇̆wə ńəᴫə åᴫɣə jəɣəm , məŋ watʼ jăwəna ju̇̆wuw . watʼ jăwənnə wŏᴫuw , wŏᴫuw , tŏᴫ såɣit låpkaɣa aj ri̮tnat məni piŋ wåč wȧ̆rta . pewərt k͔åtət wȧ̆rat , ʃkolaɣa tŏt , piŋnə pə tʼi wəjojəm . ʃkolaɣi os tem məɣa tuwojəm , tət k͔otta tʼi wăᴫɣijuw . asnə , pa tåɣitnə əjnam tʼi kȧ̆rɣiᴫəɣᴫuw . ᴫŏŋin asnə , tu̇̆ᴫɣin os tət k͔uᴫ kənčmin , wŏᴫuw . a._s.: os k͔uᴫᴫən nəŋ k͔ŏᴫnə nik tuwiᴫəᴫən ? p._w.: utnə tʼenə wȧ̆ᴫᴫi ( k͔uᴫ ) , əj jåɣᴫaᴫ weᴫi tŏjət . nim pȧ̆ləknə kat ᴫårɣən , samolåt pa ᴫatnə jŏwtiᴫəɣ . k͔uᴫət tŏwə aᴫᴫat , tŏᴫ såɣit tuᴫat . pa ᴫatnə os wertolåt jŏwətᴫ tem pȧ̆lək ᴫåra . it nəŋ turpa k͔ånəŋnə jăŋk͔iᴫtəɣ , tʼeᴫ såɣit wertolåtnat ( k͔uᴫət ) tuwat . jəmat atəmɣə wŏᴫuw , weᴫi əntə tŏjuw . a._s.: os k͔ŏᴫnə weᴫeŋkə jəɣtəɣ ? p._w.: weᴫi ? tem ajpi ne nŏpətnə , weᴫi wȧ̆jət tăjta tʼi jəɣuw . åᴫəŋ ᴫatnə k͔ut weᴫi tŏjuw , tem tåɣinə . tem åtʼ wȧ̆rmamən ᴫatnə , k͔åtpəri pə it tʼetti , ᴫŏŋ k͔åt , jeŋ u̇̆rəkkə əj åᴫ tʼet wŏᴫuw . tŏᴫ såɣit , num pȧ̆ləka tŏwə tʼi mənuw . it tʼi wăᴫtə tåɣi , wasa nŏpətɣə jəɣ , weᴫi wȧ̆jəŋkə tʼi jəɣuw , wăᴫɣita tuᴫɣətɣə jəɣ . răɣəm k͔o ma tʼu ᴫatnə ar tŏjəm , it əjnam əntemət , ma atiᴫ uɣəm k͔i̮tʼ . os jasəŋ pə əntə tăjᴫəm . a._s.: os nu̇̆ŋ k͔utʼŋənnə wăᴫəm ŏt , kălhosnə råpitᴫəɣ , mu̇̆wə k͔ŏti jəɣiᴫəɣ ? p._w.: åᴫəŋnə ănta kălhosnə råpitᴫəɣ . tŏᴫ såɣit k͔ŏᴫnə jastəᴫi , mu̇̆w pəkət , mu̇̆w tåɣija , os ri̮bučastkaɣa pit . tŏt ănta wiči råpitᴫəɣ , asnə wiči råpitᴫəɣ . a._s.: os tʼu asnam əjnam jăŋk͔iᴫətəɣ ? p._w.: əjnam , məŋ tʼu ᴫatnə weᴫi əntə jŏwətᴫuw påtta jətə ᴫatnə , sentʼabernə , wătəᴫnə wŏᴫuw . a._s.: os palatkaɣət , pa otətat məjɣiᴫotəɣ mu̇̆w əntə ? p._w.: tʼi nŏpətnə ənta , məŋ tŏntəɣ iwəᴫ ( wȧ̆riᴫuw ) , nu̇̆ŋ wəᴫe wuᴫe tʼi wȧ̆r . a._s.: kewərtəm tŏntəɣ iwəᴫ wătəᴫ wȧ̆rəntəɣəᴫtəɣ . p._w.: wătəᴫ tŏntəɣi . tʼimint k͔oᴫəmti k͔untə , k͔åt tăjᴫi , jəm k͔åtnə åməsᴫi . tʼumint əntə k͔oᴫəmti k͔untə , ənta . məŋ ᴫår wåčnə ( wăᴫəm ) ŏtuw ( kantʼerowa lubow gennadjewna , dåč p. w. ) , təɣə jiᴫ məɣi ətʼə rutʼət jŏwtət , məŋ tʼu ᴫatnə aj as tŏmpinə , ᴫiməŋ oŋ tŏmpinə tŏt wăᴫtənə ma tʼutem sȧ̆ma pit . rutʼət tʼi jŏwtət , wəs tʼu tʼi ᴫatət unəᴫta nŏk͔ pitət , jəŋk păčᴫəɣ sŏɣ tʼu ᴫatnə nŏk͔ tʼi ȧ̆t . tʼu rutʼ ikit tʼumintnat . məŋ tʼu ᴫatnə tŏntəɣ k͔åtnat wŏᴫuw , tʼut pi̮rnə tʼumint jəŋk păčᴫəɣ sŏɣət , mətᴫit əjnam nŏk͔ tʼi ȧ̆tət . k͔oᴫəmtətə k͔o , jəŋk păčᴫəɣ sŏɣ tʼi wəᴫ , jəm k͔åta tʼi pitᴫi . ńuki k͔åt wărta ᴫăŋkᴫi k͔untə , ńukit ńuᴫa jåntᴫat , ńuki k͔åt tʼi åmətᴫi . palatkanə wăᴫta kač pitəᴫ k͔untə , palatka åmətᴫi . tʼi wi̮čnə jəmɣə wăᴫta tʼi jəɣi . tŏntəɣ pəriti məŋ k͔åtət tăjmawnə , tʼenə ənəᴫ pajətnə mətᴫitnə muwti mənᴫat . a._s.: os såpek tŏjtəɣ ? tʼu ᴫatnə k͔ŏjaɣi wȧ̆rəm såpek . a._s.: ńarəɣ ku̇̆rat sočiᴫətəɣ ? p._w.: ᴫu̇̆w wəs ᴫok͔k͔əŋ ńi̮rnat . k͔ačəŋ k͔o tʼu nŏpətnə , ᴫok͔k͔əŋ ńi̮r tŏj k͔untə , tʼutnat wŏᴫ . a._s.: tʼu ᴫatnə ma aj wŏᴫəm . tʼu ᴫatnə əjnam niŋət , ńewremət ńarəɣ ku̇̆rat wŏᴫət . p._w.: it såpek wəsɣə jəᴫ , ( ńewremət ) ńăwəmᴫət : - såpekem wəsɣə jəɣ , såpekkən wətaɣə ( måsəᴫ ) . a._s.: tʼu ᴫatnə mu̇̆w tåɣi . p._w.: mu̇̆w tåɣi ! wȧ̆rtə ŏt wuji k͔untə , ŏt k͔åᴫəmti , jəmat tʼi ᴫatnə atəmɣə wŏᴫi . atəmɣə wŏᴫi mu̇̆w , ji̮s jåɣ wăᴫəmnəŋ . - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - PN N PN PST N . - PRON V , ADV PST POSTP . ADV PST POSTP , ADJ N ADJ V . N N V , N ADV V , ADJ ADJ N V . PRON INF PART V . ( PRS ) N , N N - PRON , ADV INF , ADV ADJ N . PRON POSTP N PART INF V , N ADV PRVB INF V : N NEX , N NEX . N V , V . ADJ V PRON ADJ V . NUM N DET PN PN PART V . PN PN PST POSTP , N PRVB PART V . N N V , ADJ N N V . ( ADJ ) N N PN PN V . ADV V , ADV V . - PRON N V ? - PRON N V ? PRON V , ( PRON ) NEG V , PRON ADV NEG V . N , PRON V . ADV PART V , ADJ N , N . PRON PST POSTP N N V , PRON POSTP N V . N PRVB PART V , N ADJ N V . N ADJ V . PRON ADJ N NEG V . - PN N PRON ADV V ? - PN PN PN N PRS N NEG CVB , ADV V . ADV PST , ADV PRON V . ADV V , PN N ADV V . PRON PART PN N V ? - V . - PN , PRON PART N N , N V . PN NUM NUM N PST POSTP N V , N V . N PART V , PART INF V . ADV PART POSTP V . N PART V , PRON ADV N+DER V . PN PN PRON V , PRON N ADV V , N V . ADV PART V . ADJ N PART V , ADV PRON DET N V . PART ADJ N , NUM N N POSTP V . PART ( ADV CVB ) NUM N V , ADV NEG V . PART N , PST POSTP , PART PN N , ADV N V , PART N ( V ) . PART N DET N PST , PST ADJ PRS , N V . PART V , V , PRON POSTP PRON V , PRON V . PRON PART ADJ N NEG V . PART DET ADJ N ( PRON N V ) ? ADJ N PART ADV ADV PRON V . ADV POSTP PART N PART ADV ( V ) . ADV PART N . PRON PART PN PST V , ADJ N . N N CVB-CVB V , N ( ADV ) V . N PART PN V . PN V , N CVB . ADV POSTP PN , PN PN V . PN PN PRON ADV ADV PRON V , PRON PST POSTP PRON . PRON PST POSTP , ADV DET N ADV , PART N V . ADV PART ADJ N N . PRON PART N V . - PART , PRON PRON N NEG V . - V , N N . PRON ADV ADV V . PART PRON N POSTP PART V , V . N N , PART N N NUM N , NUM POSTP NUM N PART NUM POSTP NUM N ( V ) . ADV POSTP DET N V . ADV PRS NUM POSTP PRON . PART PRS NUM POSTP NUM N V . ADV ADV PRON V . - PART N N N . - ( PRON PRON ) N , PART ADJ N N . ADV ADV ADV PST ( ADV ) . V DET N . PRON ADV ADJ N V . ADJ N V , ADV PRS POSTP , #### DET N INF . PRON N ADV PRON V . N ADV V . N ADV PST POSTP , PRON ADV V . ADV PRS NUM POSTP NUM N V . ADV PRON PART V . #### #### PART V . PART ADJ SG<2PL N PART PN PN N POSTP PRON ADV N-N V ? - PART N , PART ADJ N+DER ( V ) . ADV PART N N ADJ V . PRON PART NUM POSTP PST N . PN N N ADV PST N . N , N N ADV PST . - ADJ ADJ N , ADV PRS PRON , ADV N . - PART N , ADV PART PART N ADJ V . - PART DET NUM N PRS N ? - PRON PART PART N POSTP V . PART N , N , ADJ N V . - PRON N N PST . N N PRS N N PST N . - ADJ N PART N V ? - PART PRON ADJ N NEG V CONJ ADV V . PRON N PART N - N ADV ADV V . N - N NUM POSTP PST N . - PART DET N PRON NEG V , ADV-ADV N - N PART ADV V . - PART PART INF , PST . PRON PRS N PST N , ADV PST N . - N N ADJ N ADJ V ? - PRON ADV PST POSTP PART , PRVB V PART V , PART N N , N NEX V . N+DER N V . - PART DET N PART N V . - PRON ADV PST N ( PN PN ) , N N PST N , PRON N . ADV POSTP PART N V . PART PST N+LOC N V . PRON PRON PST N . - NUM N , PN PN ADV PRON V . - AFF , PRON PART N POSTP V , PRON ADV V . - PART DET N N , N N POSTP ? - PRON PRON PST N , PART N PST N . NUM N POSTP ADV V . PRON ADV V PART N , ADV ADV . PRON PN PRON N V ? PART N , N , PRON PST POSTP PN ( N N ) ADJ N V , PART N PRON ADV V . V PRON , PN PST POSTP , ADV V , NUM N POSTP V . ADV V , V , PART ADV DET N PART V . - PART PN PN N V . - PN PN ADJ N POSTP ADV PST N . ADJ N , PRON PST POSTP , V . PART INF , DET N N PRS POSTP , PRS N . ADV PRS N , ADV ADV V . PRON ADV PST POSTP , N PART PART PRVB V , N V . - ADJ N ADV V . N ADV N CVB V ? - PART . PRON INTRJ , PRON PRON V ? PART PN ( N ) N CVB V . NUM N DET N V , N N ( INF PST POSTP ) . PRON PART PRON PST N , ADV V . - PART DET ADJ N , N , PART PRON N N NEG V ? - PRON PART , PART N NEG V . - PART DET PN ADV N ( N V ) ? - ADV N PART . N CVB PRON V . V , ADV PST N , CVB CVB . - PART DET N+DER PRON N , PN PN N POSTP ( ) ? PN PN V ? - PART INF , PRON ADV V . ADV PRS POSTP V , V , PRON N PRS POSTP . ADV PST POSTP , PRON ADJ N V ? ! PRON PRON NP ADV V ADV , N N POSTP , ADV PST POSTP . - PRON PN POSTP N V , NEG . - PART NEG , PRON N PRON V . - PRON PRON ADJ PST POSTP , ADV V , ADV PRON N PRON V . N PN N PST POSTP . INF , NUM PRON N PART NEG V . NUM N , ADJ+DER N V , PART ADV N N N V . - PART , PRON ADJ PRON N NEG V . - ADV N N V PRON , #### PART V . PRON PST POSTP , ADJ+DER N N N V , PART ADV N , PRON ADJ V CONJ N PART NEG V . - PART ADV PRS N PART N , N PRON N ? - ADJ N PRON V . - PRON PRS , PART PN , N ADV ADJ N ADV CVB V . ADV V PART ADJ N , PRON NEG V . - PN N ADV N ( V ) . PN PN N N V , ADV CVB V . PART N ADV ADJ N ADV ADJ V . ADJ N ADJ N , , ADV PN POSTP CVB V . ADV PRS , ADV PRS , PN PN ADV CVB V . - PART N ADV N N V ? - NUM PRON N , ADV N N V . PRON PRON PART N ADV CVB V . PART N POSTP PRVB V . - ADV PART V PART POSTP . PART ( DET PRON N ) , ADJ N N V . PART N NEG V ? - PRON PART N NEG V . NEG V , PART ADJ N V , PART N PRON PART ADV V . - PART PRON N V . - PRON PART PART PART V . N PART , PART ADV PRON . PN PN : PART INF , N . - N PART . - PART PART PRON PRON V , PART ADJ N PRON NEG V . - PN PN POSTP N . - PART PART , ADJ PRON N ADV ADV V , PART V . PRON PRON POSTP N PRON V . PRS POSTP , ADV #### V . - N , N PRVB V . - PART PART PART V , PRVB V . - ADV , ( PART N ) PRON V , PART ? - PRON PART , PART ADV PART V . ADV N PART V . ADV N ADJ N V . ( PART N ) PART PRON N ADV V . ADJ N , ADJ N POSTP ADV ADJ , PART PRON N . PART N ADV V . - PRON ADJ #### N V , PRON N N V . PST N V . - PN N V , PN PN POSTP V . PRON PRON N PST POSTP , NUM PART NUM N PST , PRON PN PN V . PN PN V , V , ADV POSTP N ADJ N V PN N INF . N N V , N ADV , PN PART PART V . N PART DET N V , ADV PRON PART V . PN , ADJ N ADV PART V . N PN , N PART ADV N CVB , V . - PART N PRON PRON PRVB V ? - ADV ADV V ( N ) , NUM N N V . ADV N NUM N , #### ADJ N V . N ADV V , ADV POSTP V . ADJ N PART N V DET N N . ADV PRON N POSTP V , ADV POSTP N ( N ) V . ADV ADJ V , N NEG V . - PART PRON N+DER V ? - N ? DET ADJ N N , N N INF PART V . NUM N NUM N V , DET N . DET N PST POSTP , N PART ADV EXIST , N N , NUM POSTP NUM N ADV V . ADV POSTP , ADV N ADV PART V . ADV PART PRS N , PN N V , N N+DER+TRANSL PART V , INF N V . N N PRON PART N ADJ V , ADV ADV NEX , PRON ADV N V . PART N PART NEG V . - PART PRON POSTP PST N , N V , PART PRON V ? - ADV PART N V . ADV POSTP PRON V , PRON N , PRON N , PART N V . ADV PART PART V , PN PART V . - PART PART PN ADV V ? - ADV , PRON PART N N NEG V INF PRS POSTP , N , N V . - PART N , ADJ N V PART NEG ? - PART N PART , PRON N POSTP ( V ) , PRON PART V PART N . - PST N POSTP N V . - N N . PRON V PRON , N V , ADJ N V . ADJ NEG V PRON , PART . PRON PN PN ( PST ) N ( PN PN PN , #### PN PN ) , ADV ADJ N PART N V , PRON PART N PN PN POSTP , PN N POSTP ADV PRS PRON PRON N V . N PART V , PART PART PART N POSTP PRVB V , N NEG N PART N PRVB PART V . PART ADJ N ADJ . PRON PART N N N V , PRON POSTP ADJ N NEG N , PRON ADV PRVB PART V . PRS N , N NEG N PART V , ADJ N PART V . N N INF V PRON , N PRVB V , N N PART V . N INF N V PRON , N V . PART N ADJ INF PART V . N ADJ PRON N PST , ADV ADJ N PRON PRON V . - PART N V ? PART N PRON PST N . - ADJ N V ? - PRON PART N+DER N . N+DER N PART N , N+DER N V PRON , PRON V . - PART N PRON ADJ V . PART N ADV N , N ADJ N V . - ADV N N V , ( N ) V : - N N V , N INF ( V ) . - PART N PRON N . - PRON N PRS N V PRON , N V , ADV PART N ADJ V . ADJ V PRON , ADJ N N+DER . A._C.: - - Patap:P old.man - Limeng:PLAT - - go:PTCP - story - . - P._V.: - how:PROQ become:3PL - , - - thus - become:PTCP.3PL - when - . - here.to come:PTCP.3PL - - when , - big - son:SG<3PL - - little - be:3SG - . pine.tree:PL<3PL - fire:LOC - - burn:PASS.3PL , - - pine.tree:PL<3PL all - - end:3PL , - - such - dry - tree:TRASL become:3PL - - . - that:PRODEM.PL.ABL build - this - - plan:3PL . - - ( - live:PTCP ) - - house:PL , - - reindeer - house:PL someone:PROIDF.PL - - , all - build - - , - all - dry tree:PL.ABL - - . - that:PRODEM after - - reindeer:PL<3PL - altough - have begin:3PL - , - reindeer:PL - - all PFV - dry.out - - become:3PL : - - antler do.not.exist:EX - - , hair - do.not.exist:EX - . - city:TRASL - become:3SG - , - - become:3SG - . long - live:3PL - what:PROQ - - short - live:3PL - . - one:UM day:LOC - - this - Nyur:P - Yogem:PLAT this - come:3PL - . - - Nyur:P Yogem:PLAT - - come:PTCP.3PL after - - , - reindeer:PL<3PL PFV - this - recover:3PL - . - reindeer - - house - build:3PL - , too.many - - reindeer - house - build:3PL . - - ( - to.many - ) - reindeer - house - Uri:P - Javen:PLAT - bring:SG<3PL . - - there - live:3PL , - - long.time - live:3PL . - A._C.: - what:PROQ - time:PL - live:3PL - - ? - P._V.: - what:PROQ - time:PL - live:3PL - ? by.whom:PROQ.LOC - - know:PASS.3SG - , - ( 1SG:PROPERS - - ) not:EG - know:SG<1SG - - , - 1SG:PROPERS there - - not:EG live:1SG - - . house:PL - , - something:PROIDF.PL - - build:3PL . - yesterday - - this - see:PL<2DU - , big - - deserted.house - , collapsed.house - . - - 1SG:PROPERS - come:PTCP.1SG - since - reindeer - house be:3SG - , - - this:PRODEM after - - fire:LOC burn:PASS.3PL - . - reindeer:PL<3PL - up - - this - grow:3PL , - - (reindeer).cub:PL<3PL big - castrated.reindeer:TRASL - become:3PL - . - reindeer:PL - lot:TRASL - - become:3PL . - - 1SG:PROPERS - lot story - not:EG - have:1SG - - . - A._C.: - Patap:P - old.man why:PROQ - here.to - come:3SG - - ? P._V.: - Kali:P - Jigi:PLOC - Sort:P - ISTR man:COM - live:PTCP - intention - know:EGPTCP - become - , - here.to come:3SG - - . here.to - come:PTCP.3PL.LAT - - , here - somewhere:PROI - live:3PL - - . here - - live:3PL , - - Patap:P in mother here - - live:3SG - . - 2SG:PROPERS - this Jawen:P - - woman see:SG<2SG - ? - - A._C.: see:SG<1SG - . - P._V.: - Pil'ka:P - - , - 3SG:PROPERS - this - man eye:ABE - - , - ear:ABE become:3SG - . - - Pil'ka:P - three:UM ten:UM - - year:TRASL become:PTCP.3SG - when - eye:ABE - become:3SG - , - ear:ABE - - become:3SG . - - older.brother:SG<3SG.LOC - this - raise:PASS.3SG , - simply - say - - raise:PASS.3SG - . - always - even - next.to.himself:3SG.LOC have:SG<3SG - - . wife:SG<3SG - - maybe - work:3SG - , 3DU:PROPERS - - all having.reindeers:DERTRASL - - be:3DU - . Kali:P - Jigi:PLOC - - 3DU.:PROPERS live:3DU - , - - therefore:PRODEM.ISF - wife here.to - keep.coming:3SG - - , husband:LAT - go:3SG - - . - thus - this - live:3DU . - - long - time - they.say - live:3DU - , - long.ago - 1SG:PROPERS this - thing:SG<1SG - - say:3SG . - - well long - - time - , twenty:UM - - year - some.amount.of.time besides - live:3DU - . - - probably - ( together - live - - ) - twenty:UM year:TRASL - become:3SG - , - - maybe not:EG - become:3SG - - . - that mother - , - - go:PTCP if - , - - that - Yugan:P woman - , - yesterday - deserted.house - - see:2DU , - this - house:LOC - ( - - live:3SG - ) . - - this - man - this - land:LAT come:PTCP.3SG - , - - remain:PTCP back:TRASL - live:PTCP.3PL.LOC - - , - bear:TRASL become:3SG - - . - this - live:3PL - , - live:3PL , - - this:PRODEM after - how:PROQ - - live:3PL , - - 3PL:PROPERS know:SG<3PL - - . 1SG:PROPERS - - well - lot - story not:EG - - have:1SG . - too - - this - old thing:SG<2DU - ( - - some:PRO place:PL.LOC - - live:3SG ) - - ? old - - thing:SG<1PL - maybe - always here - - somewhere:PROI - live:3SG - . - from.there in.that.manner - that - reindeer:PL<3PL - simply - - there - ( ####:3PL - - ) . - here - well - - lake . - - 2SG:PROPERS - this Pim:PAPRX - - go:PTCP.2SG.LOC - see:SG<2SG - , - long lake - . - - in.spring:LOC - fish fish do go:3PL - , - - in.spring:LOC ( - - there - ) - live:3PL - . - in.Summer:LOC again - - Ob:PLAT - go:3PL . - - Ob:PLOC live:3PL - , - fish - - fish . - - from.there in.that.manner - Limeng:PLAT - - , - Kekkeng:P uri:PLAT - - come:3PL . - Kekkeng:P - - uri:PLAT - 1PL:PROPERS - always there - - somewhere:PROI - live:1PL , - - 1SG:PROPERS - live:PTCP.1SG - when - this:PRODEM . - 2PL:PROPERS - come:PTCP.2PL - when - - , - yesterday - this chin:PL<2SG - there.to - , - - this pine.forest:APRX - make.for:PASS.3PL - - . there - - well small - - pine.forest small.island - - . - 2SG:PROPERS - this house:LAT - - come:2SG . - A._C.: - not - - , such:PRODEM - some:PRO - - thing not:EG - - remember:1SG - . - P._V.: - come:2SG , - ISTR reindeer:COM mother:SG<2SG.COM ISTR - . 1DU:PROPERS - always - here - live:3DU - . - so - - some:PRO place:PL - - around this - - live:3DU - , - live:3DU . - summer - - house:PL<1DU , - - this summer - - house:DU ten:UM - year - - , - ten:UM - above one:UM - year - - maybe - ten:UM above - - two:UM year:TRASL - ( - - become:3PL ) - - . - from.there - in.that.manner this - land:LAT - come:1DU - - . - here - live:PTCP.1DU ten:UM - above - - what:PROQ - . that - - live:PTCP.1DU - ten:UM above - - seven:UM year:TRASL - - become:3SG . - here - - thus - somewhere:PROI live:1PL - - . A._C.: - this - - pine.forest small.island:LOC - - house . - P._V.: - - ( - this:PRODEM - 1PL:PROPERS - ) - house:SG<1PL - , - maybe - old - reindeer house - . - - long.ago here - - on.the.river.bank - live:PTCP.1PL - ( in.the.past - ) - - . settle:1PL - - this - spot:LAT - . - 1PL:PROPERS here - long. - - time live:1PL - - . old - thing:SG<1PL.LOC - - recommend:PASS.1DU - , thus - - become:PTCP.3SG before - - , for.that#### - this - - land:LAT come - - . 1DU:PROPERS - - reindeer:PL<1DU there.to - somewhere:PROI - - become.sick:3PL . - ear:ABE.DU - - here - live:3DU . - - ear:ABE.DU from.there - go:PTCP - after - , - - 1PL:PROPERS - here - come:1PL - . - now - live:PTCP.1DU ten:UM - above - - seven:UM - year:TRASL become:3SG - - . somehow - - somewhere:PROI this - live:1PL - - . ######## - - ######## this - become:PASS.3SG - - . - too - old - thing husband - this - - Kekkeng:P - uri:P - river - next.to - what:PROQ - many parallel.word house build:3SG - ? - P._V.: - this - place:LAT - , - this - - big poor.house:DER - ( - - build:3SG - ) - . - now - this collapsed.house:LOC - pine.tree:PL - - tall:TRASL - become:3PL - . - this:PRODEM - that - one:UM - between - make:PTCP house:SG<3PL - . - - Patap:P old.man - father:SG<3SG.COM ISTR together - build:PTCP - - house:SG<3PL . - father:SG<3SG.COM ISTR , - father - ISTR son:SG<3SG.COM together - build:PTCP - . - - A._C.: old - such - - house:PL - , - here.to come:PTCP.LOC - when:PROQ - - , - to.the.right - side:LOC - . - P._V.: - this house:PL - , - now - - well simply - - wood poor:PL<3PL - - remain:3PL . - A._C.: - too - this - - two:UM room - - have:PTCP - house - ? - P._V.: 1SG:PROPERS - well - - this - house about - - say:1SG - . this - house - - , - Russian:PL.LOC , - Russian - - house:TRASL - name:PASS.3SG - . P._V.: - - this:PRODEM - merchant people - build:PTCP - - . - merchant - man - work:PTCP - man people - - build:PTCP - house - . - A._C.: long - - time this - - house:LOC live:3PL - - ? - P._V.: - very - some:PRO long - - time not:EG - live:3PL - and - there.to - leave:SG<3PL - . - what:PROQ - - cause:APRX this - older.brother:PL<3PL - ISTR people:PL<3PL.COM all - - there live:3PL - - . mother:PL<3PL - COM thing:PL<3PL - one:UM - between - build:PTCP - house:SG<3PL - . A._C.: - too - - this - Russian:PL 1SG:PROPERS.DLAT - not:EG - believe:3PL - - , too too - log:PL<3PL and.such.thing:PL<3PL - - simply - there be.visible:3PL - . - - P._V.: - too that - make - - , - make:PTCP - . - this:PRODEM work:PTCP - man - build:PTCP - - house , - together - build:PTCP - house:SG<3PL - - . A._C.: - - house - surface.of.smth:SG<3SG - long - time good:TRASL - - be:3SG ? - P._V.: - - 1SG:PROPERS here.to - - come:PTCP.1SG - when not - , - - PFV - break:PASS.3SG simply - think:PASS.3SG - , - that - time:LOC - - log - , - plank - do.not.exist:EX - be:3SG . - - with.chuval:DER house - be:3SG - - . - A._C.: - too - this half:LOC - too - - deserted.house see:1SG - . - - P._V.: - this:PRODEM here - live:PTCP - - man ( - Tajbin:P - - Jakov:P ) - , - - ear:ABE man - live:PTCP - - house , - 3DU:PROPERS - house:SG<3DU - - . - here in.that.manner - - even - land:SG<3SG.LAT - go:3SG . - - that - go:PTCP.3SG spring:LOC - bear:TRASL - become:3SG - . - this:PRODEM - 3DU:PROPERS - - live:PTCP - house:SG<3DU . - A._C.: - - one:UM place:LOC - - , - Tajbin:P Jakov:P - here - somewhere:PROI - - live:3SG . - P._V.: - yes - , - - 1SG:PROPERS that - - house about - - say:1SG , - 3SG:PROPERS - - there live:3SG - - . A._C.: - too - - this - summer - house , - autumn - house - next.to - - ? P._V.: - this:PRODEM - 1PL:PROPERS - - live:PTCP - house:SG<1PL - , so - people:DU.ISF - live:PTCP - - house:PL<1PL . - ten:UM - - year above - - there - live:1PL . - this:PRODEM - together - live:1PL - this - - house:LOC , - - here - recently . - this:PRODEM - Ajpeli:P - how.many:PROQ - - year:TRASL become:3SG - - ? this - fence:PL - - , house:PL - , - - something:PROIDEF.PL - make:PTCP.1PL - when Ajpeli:P - - ( - girl - name ) - - red - ball:TRASL be:3SG - - , - that - time:LOC 1DU:PROPERS - here - - settle:1DU - . - settle:1DU - what:PROQ , - Ob:PLOC - - wander:PTCP.1DU after - , - here - come:3DU - , - - ten:UM - - year - above live:3DU - - . there - - live:3DU - , - live:3DU - , too - now - this - land:LAT - - this come:PASS.3SG - . - - A._C.: too - Kekkeng:P - - uri:PLOC - house have:SG<3SG - . - - P._V.: - Kekkeng:P - uri:PLOC - old - time - since always - - live:PTCP house:SG<3PL - - . - new house - - , 1SG:PROPERS - come:PTCP.1SG - when - - , - build:PASS.3SG - . - simply say - - , this - folk - - paternal.grandfather:SG<3SG - live:PTCP - since , - - live:PTCP - land:SG<3SG . - - always - live:PTCP - land:SG<3SG , - - always - here live:3PL - - . - 1DU:PROPERS.LOC - there.to leave:PTCP.3SG - - after , - - Russian:PL.LOC - too - this PFV - - settle.down:PASS.3SG , - house:PL - build:3PL - . - - A._C.: Russian - - house there - - sit:3SG . - - Russian:PL there - - fish - fish go:3PL - ? - - P._V.: not - - . - what:PROQ - what.the.hell - , - this:PRODEM something:PROIDF.PL - live:3PL - - ? that - Salavat:PABL - ( - - people - ) - tree - cut.trees live:3PL - . - - first:UMORD time:LOC - - this land:LAT - come:3PL - , - - stone path - - ( - make begin:PTCP - - when - ) . - this:PRODEM - - - 1PL:PROPERS - settle:PTCP.1PL year:LOC - - , here.to - come:3PL - . - A._C.: - too - this - long - hill:PL - , - - and.such.thing:PL.LOC , - - this - some:PRO - land:PL.LOC - house - not:EG - have:SG<3SG - ? P._V.: - - 1PL:PROPERS - not , - this - border:LOC - - not:EG live:1PL - - . A._C.: - too - - this Limeng:P - - upper - side:LOC ( - - house - have:SG<3SG ) - - ? - P._V.: - upper side:LOC - - not . - fish - - fish 1PL:PROPERS - go:1PL - . - go:1PL - - , - there - live:PTCP - age:LOC - , - fish.with.a.dragnet - do.smth . - - A._C.: too - this - - holy:DER - some:PRO place:PL.LOC - , - - Parne:P rep:PPL - and.such.thing:PL - - next.to - ( - go ) - - ? - Jim:P woch:PLAT - go:3SG - - ? - P._V.: - simply go - - , 1PL:PROPERS - - always - go:1PL - . there.to - - come:PTCP - when offer.up.a.sacrifice:PASS.3SG - - , - do.something.elso.too:PASS.3SG , - some:PRO - - place - add:PTCP - when . - long.ago - live:PTCP - - when , - what:PROQ - precious - - thing - add:PASS.3SG ? - - ! this:PRODEM - - 1DU:PROPERS - Kornij:PAPRX always - - always.come:1DU - long.ago , - - petrol - and.such.thing for.the.sake.of - , - - here - live:PTCP.1DU - when . - A._C.: - - 2SG:PROPERS - Karnij:P up.to - - surface:PL remember:PL<2SG - - , - not:EG . - P._V.: - - well - not:EG - , - 1SG:PROPERS - surface:PL.LOC - when:PROQ - pull:1SG . - A._C.: - - 1SG:PROPERS - this:PRODEM small:LOC - be:PTCP.1SG - when - - , there - pull:1SG - , - specifically - - what:PROQ place - - 1SG:PROPERS - remember:1SG . - - father:SG<1SG - Limeng:P school:LAT - go:PTCP - - when - . - remember , - one:UM - - some:PRO place - - even not:EG - - remember:1SG . - - one:UM place:LOC - , - unfortunate:DER - thing:SG<1SG - - say:3SG - , this - - to.the.right hill:LOC - grindstone - stone:PL - - be:3PL . - P._V.: - - well , - - 1SG:PROPERS - such - some:PRO - place - not:EG know:1SG - . - A._C.: - - there grindstone - stone - search:PASS.3SG - when:PROQ - , - then#### - - that - find:PASS.3SG - . - 1DU:PROPERS - go:PTCP.1DU - when - , - unfortunate:DER thing:SG<1SG.COM ISTR grindstone - - stone - find:1DU , - maybe - some - hill:LOC - - , - 1SG:PROPERS - small be:1SG - - and land - - even not:EG - take.a.good.look:1SG - - . - A._C.: too - - always fish.with.a.dragnet:PTCP - - Russian:PL or - - Khanty:PL , - - sandbank:SG<3SG what:PROQ - place:LOC - ? - P._V.: - - long - hill:LOC - 3PL:PROPERS fish.with.a.dragnet:3PL - - . - A._C.: 1SG:PROPERS - - remember:PTCP.1SG.LOC , - - this - Mikipir:PPL - , - and.such.thing:PL - all - Khanty people - - there fish.with.a.dragnet - - live:3PL - . there - live:3PL - or - other - place:LOC - - , 1SG:PROPERS - - not:EG know:1SG - . - - P._V.: Uri:P - land - - down - side:LOC - ( live:3PL - ) - - . Virsi:P - javen:P - - mouth:LOC - and.such.thing - live:3PL - , there - fish.with.a.dragnet - - go:3PL - . - this - place:LOC - long.ago Khanty - - man very - lot - live:3SG - . - other - place:LOC - Nenets - folk - , - - - , - all - Limeng:P - along - fish.with.a.dragnet - go:3PL . - - now - say:PTCP - , before - - say:PTCP - , Sarajeng:P - vanteng:P - above - - fish.with.a.dragnet - go:3SG - . A._C.: - this - - sandbank:PL - all - dragnet place - - have:3PL ? - P._V.: - one:UM - - some:PRO - place:PL - , - all dragnet - - place - have:3PL . - this:PRODEM - - 1PL:PROPERS - this place:PL.LOC - - many.times - see go:1PL - - . - too stream - - with - PFV - go.down:PASS.3Sg . - - A._C.: thus - this - live:PASS.3SG - that - when - - . - they.say ( - this - - some:PRO place:PL.LOC - - ) , - big - - ship side:TRASL - - hit:3SG - . this - - news not:EG - know:SG<2SG - ? - - P._V.: - 1SG:PROPERS this - news - not:EG - - see:SG<1SG - . not:EG - know:SG<1SG - , - simply - - old - thing:PL.LOC several.times.tell:PASS.3SG - , - - that - ship - why:PROQ maybe - - here roll.over:PASS.3SG - . - A._C.: - simply - - some:PRO spirit:LOC god - roll.over:PASS.3SG - . - P._V.: 3PL:PROPERS - - even well - - this - see:3PL - . - god:PL.LOC - this , - - simply good - by.whom:PROIT.LOC - . - - Fodor:P Gennadjevich:P - : - simply - say - - , - tale - . - A._C.: - tale this - . - P._V.: - well - - well 1SG:PROPERS - - where:PROI know:1SG - , - this - - old people - - 1SG:PROPERS - not:EG - see:PL<1SG - . - A._C.: - Sasteng:P rep:P - - about - news . - P._V.: - - well that - , - lot - - some:PRO - time - long - thus roll.over:PASS.3SG - - , simply - - remember:PASS.3SG . - 1SG:PROPERS - this:PRODEM - beside - - words - how:PROQ - say:1SG - . - make.war:PTCP - when , - so - ######## - - roll.over:PASS.3SG - . A._C.: - - god:PL , - spirit:PL - together - quarrel:3PL - - . - P._V.: well - well - simply - - remember:PASS.3SG , - together - quarrel:3PL - - . - A._C.: there - , - - ( this - - place:LOC - ) - 2SG:PROPERS live:2SG - - , not - ? - - P._V.: 1SG:PROPERS - not - - , - simply nearby - maybe - go:1PL - . - - upper side:ABL - even - go:1PL - . - - upper side:LOC - so - - lake have:3SG - . - - ( - this - hill - ) simply - some:PRO - ship - - to.the.right lie:3SG - . - - high hill - , - - other hill:PL - than - very - - high - , - simply some:PRO - - ship - . they.say - - god:PL.LOC - so - roll.over:PASS.3SG . - - A._C.: 2SG:PROPERS - first - - ######## - beginning:ABL - tell.a.tale:IMP.SG<2SG - , - what:PROQ place:LOC - eye:LAT - fall:2SG - - . live:PTCP - thing:SG<2SG - tell.a.tale:IMP.SG<2SG - . - P._V.: - Sortem:PLOC - eye:LAT - fall:1SG - , - - Javen:P lor:P - - next.to - live:1PL - . - 1SG:PROPERS - some:PRO small.measure:TRASL - become:PTCP.1SG - when - - , - three:UM or - - four:UM - year:TRASL - become:PTCP , - 1PL:PROPERS - - Vatj:P - Javen:PLAT come:1PL - - . - Vatj:P - Javen:PLOC - live:1PL - , live:1PL - , - from.there - in.that.manner - - shop:LAT small - boat:COM ISTR - go:PASS.3SG Ping:P - city - build - . - log - - house:PL - build:PASS.3PL - , - school:LAT there - , - - Ping:PLOC - even - this - take:PASS.1SG . - - school:ABL - too this - land:LAT - bring:PASS.1SG - - , - here somewhere:PROI - this - - live:PASS.1PL . - Ob:PLOC - , - other - - place:PL.LOC - all this - wander:1PL - . - in.summer:LOC - Ob:PLOC - - , in.winter:LOC - - too - here fish - - fish - , - live:1PL . - A._C.: - too - - fish:PL<2SG 2PL:PROPERS - - how:PROQ - down - bring:PL<2PL - ? P._V.: - above - thus - - kill:PASS.3SG - ( fish - - ) , - - one:UM people:PL<3PL - - reindeer have:3PL - - . - left side:LOC - two:UM - lake:DU - , - - airplane#### other - time:LOC - - come:3SG . - - fish:PL - there.to take:PASS.3PL - - , - from.there - in.that.manner bring:PASS.3PL - - . - other - time:LOC too - helicopter - come:3SG - - this side - - lake:LAT - . now - 2PL:PROPERS - pipe - next.to - - go:2PL , - - there - from ISTR helicopter:COM ( - fish:PL - ) - - bring:PASS.3PL - . - very bad:TRASL - - live:1PL - , - reindeer - not:EG have:1PL - . - - A._C.: - too - how:PROQ - with.reindeer:DERTRASL become:SG<3SG - - ? - P._V.: - reindeer ? - this - - small - woman - age:LOC , - reindeer - #### - have - this - become:1PL - . - first:UMCARD - time:LOC - six:UM - - reindeer have:1PL - , - this - place:LOC - - . this - fence - - build:PTCP.1DU - when , - deserted.house - - even now - - is.here , - - summer house - , - ten:UM - above - one:UM - year - there - - live:1PL . - from.there - in.that.manner - - , upper - - side:LAT there.to - - this - go:1PL . - now - - this live:PTCP - place - , - Vasja:P - time:TRASL - become:3SG - , - - reindeer ####:DER+TRASL - - this - become:1PL - , cope - ####:TRASL - - become:3SG . - - relative - man - 1SG:PROPERS - that - time:LOC - lot - have:1SG , - - now all - do.not.exist:EXPL - , - - 1SG:PROPERS - alone head:SG<1SG - - remain:3SG - . - too - news even - - not:EG - have:1SG . - - A._C.: too - - 2SG:PROPERS - next.to:2SG.LOC live:PTCP - thing - - , kolhoz:LOC - work:3SG - , - or - how:PROQ - become:3SG - - ? P._V.: - first - - maybe kolhoz:LOC - - work:3SG - . - from.there in.that.manner - - how:PROQ say:PASS.3SG - - , what:PROQ - - lineage , - what:PROQ - - place:LAT - , - too fish.factory:LAT - - be:3SG - . - there - maybe constantly - - work:3SG - , - Ob:PLOC - constantly work:3SG - . - - A._C.: too - that - Ob:PAPRX - - all - go:2PL - ? - P._V.: all - - , 1PL:PROPERS - - that time:LOC - reindeer - not:EG - come:1PL - - freeze - become:PTCP - when , - september:LOC - - , hut:LOC - - live:1PL - . A._C.: - too - tent:PL - , - - other thing:PL.ISF - give:PASS.2PL - or - not:EG - - ? P._V.: - - this age:LOC - not - - , - 1PL:PROPERS - birch.bark from - - ( - make:1PL ) - , - 2SG:PROPERS - - well know:SG<2SG - - this - thing - . - A._C.: cook:PTCP - - birch.bark - from hut - - make:2PL - . - P._V.: - hut - birch.bark:ABL . - such:PRODEM - work:PASS.3SG - - when:PROQ , - house - - have:PASS.3SG , - good - house:LOC - sit:PASS.3SG - . - so - not:EG - - work:PASS.3SG when:PROQ - - , not - - . - 1PL:PROPERS Lor:P - Voch:PLOC - - ( live:PTCP - ) - - thing:SG<1PL ( - Kanytyerova:P - - Lubov:P Gennadjevna:P - , - daughter#### - - P.:P V.:P - ) - , - - here.to northern - land:ABL - - too - Russian:PL come:3PL - , - - 1PL:PROPERS that - - time:LOC Little:P - Ob:P - - behind , - - Limeng:P - mouth behind - - there live:PTCP.LOC - - 1SG:PROPERS this:PRODEM.SG<1SG - eye:LAT - - fall:3SG - . - Russian:PL - this come:3PL - - , - well that - - this - time:PL - since - up - be:3PL - , water - drip:EGPTCP - - leather - that - time:LOC - up - this - put.up:3SG - . that - Russian - - man:PL ISTR such:COM - . - 1PL:PROPERS that - - time:LOC - birch.bark house:COM ISTR live:1PL - , - - that:PRODEM - after so - water - - drip:EGPTCP - leather:PL , - something:PROIDF.PL - - all - up this - - put.up:3PL . - - add:PTCP - man , - water - drip:EGPTCP - leather - this - take:3SG - - , - good house:LAT - this - be:PASS.3SG - - . - reindeer.leather house - make - - want:PASS.3SG when:PROQ - - , - reindeer.leather:PL together - - sew:PASS.3PL - , - reindeer.leather house - this - place:PASS.3SG - . - - tent:LOC - live - wish - be:3SG - when:PROQ - , tent - place:PASS.3SG - - . - this time:LOC - - good:TRASL - live this - - become:PASS.3SG - . - birch.bark - poor:PL.ABL 1PL:PROPERS - - house:PL - have:PTCP.1PL.LOC - , thus - big - thunder.storm:LOC - - something:PROIDF.PL.LOC something:PROIDF - go:PASS.3PL - - . A._C.: - too - - boot - have:SG<3SG ? - that - time:LOC - - who:PROQ - make:PTCP boot - . - A._C.: - naked - - foot:ISF - go:2PL ? - - P._V.: - 3SG:PROPERS well - - leathered:DER ISTR footwear:COM - . - every:DER - man that - age:LOC - - , - leathered:DER - footwear - have:3SG - when:PROQ , - ISTR that:PRODEM.COM be:3SG - - . - A._C.: - that - time:LOC - 1SG:PROPERS small - be:1SG - . - - that - time:LOC - all woman:PL - , - - child:PL naked - - foot:ISF - be:3PL . - - P._V.: now - - boot hole:TRASL - - become:3SG - , - ( child:PL - - ) say:3PL - : - - boot:SG<1SG hole:TRASL - become:3SG - , - boot:DU - - buy - ( need:3SG - - ) - . A._C.: - - that - time:LOC what:PROQ - - place - . - P._V.: - what:PROQ place - - make:PTCP - thing - know:PASS.3SG - - when:PROQ - , - thing - acquire:PASS.3SG , - - good this - time:LOC - - bad:TRSL live:PASS.3SG - - . - bad:TRSL - live:PASS.3SG what:PROQ - - , old - folk - - live:DER - . A. S.: grandpa Pătap went to Ljamin story [the story of grandpa Pătap's arrival to Ljamin]. P. V.: What happen, when it happened. At the time the arrival their eldest son was small. Their pine was eaten by the fire, their pines have ends, they became so dry trees. From them they started so. To make dwelling houses, reindeer houses-which, all make, all make from dry wood. Thereafter/while they began to keep reindeer, the reindeers all began to dry: no antlers, no fur. A town it became, became. Long they lived or short they lived. Once the ńur [bare, bald] in the pine forest so they came. ńur's arrival into pine forest after their reindeer so convalesce. Reindeer houses they made, unnecessary [more than needed] reindeer houses they made. The excess of the reindeer houses they took to the river. There they lived, they lived long. A. S.: How long did they live? P. V.: How long did they live? From whom you know it, (I) don't know, I didn't live there. Houses, things they built. Yesterday certainly you saw ruins of a big house, the floor of a house [the raised portion of the floor of the house, where they used to sleep]. Since my coming it was a reindeer house, after it was eaten by the fire. They certainly brought up their reindeers, their calves became large oxen. The reindeers became more. I have not much stories. A. S.: why did Pătap iki came here? P. V.: At the K͔ăᴫ́i [dead, dead body] river with grandpa Sårt [pike] (the Khanty name of Kolyvanov Petr Potapovič) after their previous knowledge became an ignorance [they couldn't live together] he came here. After they came here they lived here somewhere. They lived here, Pătap's mother-in-law lived here. You saw this jăwən-woman [Yugan woman]? A. S.: I saw. P. V.: Pilka (Filipp Kolyvanov, Potap's grandchild), he is the grandpa, he became blind and deaf. At the time when Pilka became thirty he became blind and deaf. He was educated by his brother (Pavel Potapovič), we can say, educated. He always kept him by his side. His wife was certainly working (for Pilka), they both lived as reindeer holders [as reindeer shepherds]. They lived at the K͔ăᴫ́i river, therefore the woman sought here, she went to the man. Truly they were living that way. It is said, they lived long [both of them], earlier my husband [literally: my thingy] told this. Well, long, they lived more than twenty years. Maybe (two of them living together) twenty years have passed, or maybe didn't passed. The mother, after she was gone, the jugin woman, which ruins of the house you saw yesterday, (lived) in that house. After this man (Potap Kolyvanov) came to earth, living his last, died [became a bear]. Lo, they lived, lived, how they lived after, they know. I truly don't have much stories. And your old thing [your old, old relative] (grandpa Gennadi Fëdorovič) (lived in what areas)? Our old thing (Gennadi Fëdorovič's grandpa, Pavel Potapovič) maybe always lived here somewhere. Ever since his reindeers maybe grazed there. Truly here (is a) lake. Lo, you saw it on your way to Pim, the long, big lake. In spring they used to fish, in spring they lived there. In summer in turn they go to Ob. They live at the Ob, fishing. Then they come to Ljamin, to the pebble beach. At the pebble beach, there we always lived somehow, I lived here always. At your coming time, yesterday your Russians sought here, to this pine. There certainly is a bit of pine. You came to this house. A. S.: No, any of those things I dont't remember. P. V.: You came, with reindeer, with your mother. We (both) lived here always. Lo, these kind of places around we lived, lived. Our summer houses, the summer houses are ten years old, eleven years old, maybe (they became) twelve years old. From there we went here. We live here about ten years. We lived there (for) seventeen years it became. Here somehow we live this way. A. S.: At the pine-piece [there is a] house. P. V.: (This is our) house, maybe an old reindeer house. Formerly, we lived up there (from the time). We moved to this place. Since a long time we live here. By our old thing [relative] we had been recommended before [his] getting anywhere [before his death], to come to this earth. Our reindeers became sick. The deafs (two of them) lived here. After the deafs' leaving we came here. Now our life became sixteen years. Lo, such like this somehow we live. Lo, such like that somehow we became. S. S.: And your old thing [relative] at this rocky shore, next to the river how many houses he made? P. V.: To this place (he made/built) a big house. Now at this house's floor the pines became high [the house were already ruined, the pines out of the floor high]. This is their house built [made] together. Their house built together with grandpa Pătap's father. With his (Potap's) father, built together with the (his) father's son (Pilka). A. S.: Such ramshackle houses, when we come here, at the right side. P. V.: That houses, now maybe only little pieces of wood are left. A. S.: And this two-room house [having two room]? P. V.: I'm talking about this house. A. S.:This house is called by the Russians the Russian house. P. V.: Traders made this [a house made by traders]. (By) the trader's workers made house. A. S.: They lived for a long time in this house? P. V.: They didn't live for a long time, and they left. Somehow they all lived there with their big brothers-(with their) people. Their house made together with their mothers-(with their) people. A. S.: And this Russian don't believe me, certainly on the top-on the side the boards-things stand out. P. V.: And that making, made. So (this is) the house made by the worker, their house made together. A. S.: The top of the house were good for a long time? P. V.: At the time I came here not, tattered, it's remembered, at that time there were no beam, no board. It was a house with plastered stove. A. S.: On this side I also saw the remains of a house. P. V.: So here living grandpa (Tajbin Jakov), deaf grandpa's inhabited house, their house (with Ekaterina Pavlovna). From here, he went to their land. After he left, at springtime he died [became a bear]. This is their house inhabited by them. A. S.: At this place, here somewhere lived Tajbin Jakov. P. V.: Of course, I'm talking about this house, he lived there. A. S.: And this summer house, next to the autumn house? P. V.: This is our dwelling house, our house living with people. We lived more then ten years there. In this house we lived together, near here. How old was Ajpəli at this time? When we made this folds, houses-those things, Ajpəli (the girls name) was a red ball [was a baby], that time we moved here. We moved or what, we lived at the Ob after we came here, here we lived more than ten years. There we lived, we lived, now we came again to this land. A. S.: And did you have a house at the pebbly beach? P. V.: At the pebbly beach since a long time we always had a dwelling house (for the Kolyvanovs). The new house, at my coming time, was build. Quite simply you can say, this is the residence of the nation since their grandpa's life. Always their residence, they always lived here. After his leaving him behind by us [by both of us] lo, it was rebuild by the Russians, they made houses. A. S.: A Russian house is standing there. The Russians go there for fishing? P. V.: No. What on Earth, who would live this way? They arrived from Salavata, they lived from chopping wood. They came to this land first, stone road (at the making time). Our moving year they came here. A. S.: And at this long mountains-others, at this some kind of land you did not have a house? P. V.: We didn't, at this time we didn't live. A. S.: And at the upper reaches of the Ljamin (did you have a house)? P. V.: Not at the upper reaches. We went for fishing. At the time of our going, living there, trawling-others. A. S.: And at some holy places, next to the părne [witch, Malicious woman]-mountain (have you been)? Did you visit the Holy City? P. V.: We go always, we go all the time. Arriving there we sacrificed-and others, at the gain time [when we gained something]. In the old days what special valuable things we could have buy? So we (both) went to Gornyj a long time ago always for petrol, at the time of our living there. A. S.: Do you remember the land ridge before the Gornyj, don't you? P. V.: Not at all, when I was about pulling on the land ridge [he wasn't pulling there the boat on the land] A. S.: When I was small I pulled it there, I can remember some places. At the time when I [we] went with my father to school in ljamin. Remember, I can't remember any of those places. At one place, my unfortunate thing [deceased relative] told, at the right hill there were sharpening stones. P. V.: I don't know any of these kinds of places. A. S.: There if sharpening stones are wanted, is found in there. When we went, with my unfortunate thing [deceased relative] we found sharpening stones, maybe on one of the hills, I was small, and I didn't look at the ground/place well. A. S.: And the incessantly trawling Russian or Khanty, where is their sandy beach? P. V.: They trawled at the long hill. A. S.: I remember [in my memory] the Nikiforovs (Kajukov Nikifor Pavlovič), all the Khanty people lived by trawling. They lived there or somewhere else, I don't know. P. V.: At the lower half of the land uri (they lived). They live at the mouth and surroundings of the river wirs, there they walk around by trawling. At this places a long time ago many Khanty used to live. Somewhere else Nenets-or something, all lived next to the Ljamin by trawling. Now you can say [it is told], they used to say [it used to be told], to the top Sarajəŋ-grad they went by trawling. A. S.: Do all of this sandy beaches have places for trawling? P. V.: Some places, all of them has places for trawling. So we went often on this places by pulling. At the stream we rested [we were rested]. A. S.: Lo, back then we were living like this. It is told, at this places somewhere a ship divided. You don't know this story? P. V.: I don't know this story. I don't know, it is told by the elderly, why this ship could by tumbled like this. A. S.: Perhaps it was tumbled by some idol spirit. P. V.: Well, they knew the same. By an idol spirit, who else. Fëdor Gennad'evič: It can be said as a tale. A. S.: Certainly tale. P. V.: Well yes, how do I know [how should I know], this old nation I didn't know. A. S.: A tale from the săstəŋ mountain. P. V.: Certainly, it was interpreted like this a long-long time ago, maybe it is remembered. Furthermore how can I [should I] tell more stories. At wartime somehow it was tumbled. A. S.: The idol spirits slashed at each other. P. V.: Maybe it is assumed, that they slashed at each other. A. S.: You lived there (at that place), didn't you? P. V.: I didn't, perhaps we only traveled arround. We were at the landward side. At the outer side there is this kind of ravine. A. S.: if some big ship lying supine. A high mountain, much bigger than any other hill, like a ship. It is told, it was interpreted by idol spirits. A. S.: Tell me from the beginning, what place you were born? Tell me your life! P. V.: I was born in Sortym, we lived next to the Jăwən [river]-lake. At my some kind of growing-up time, I got three or four years old [at that time], we came to the Watʼ [narrow]-creek. At the Watʼ [narrow]-creek we lived-we lived, from there/after that we were going by boats to the store, making the Pim town. Blockhouses were made, to school there, lo, I was admitted in Pim. From the school he was took to this land, lo, here somehow we lived [tried to live]. At the Ob, we lived on other places. At summer on the Ob, at winter we lived here by fishing. A. S.: And how do you bring your fish down here? P. V.: (The fish) it was caught up here, our parents had reindeers. At river side there are two lakes, sometimes a plain arrived. The fish was supplied, it was taken from there. Other times a helicopter arrives to this side of the lake. You just were next to the chimney, from here they took (the fish) by helicopter. We had a really bad life, we didn't have reindeers. A. S.: And how did you become reindeer holders? P. V.: Reindeers? Lo, we became reindeer holders at the youngest woman's age [lo, we started to hold]. At beginning we had six reindeers at this place. By the time making this fold, this poor little house standing here, the summer house, we lived eleven years here. Then to the upper flow, there we went. Now this is our residence Vasja became elderly, lo, we became reindeer holder, life became easier. At this time I had many relatives, now they all died, I am left alone. There is no more to tell. A. S.: And your relative, who lived next to you, worked in the kolkhoz, what happened to him? P. V.: At the beginning they certainly worked in the kolkhoz. Thereafter, it is told, what kind of, to what place, he came in a fish processing. Of course he worked always there, at the Ob he always worked. A. S.: And you all always went to the Ob? P. V.: We all; at that time reindeer we didn't come, when it became frosty (the whether), in september we lived in a hut. A. S.: And (with) the [Russian] tent(s), other things gave by [you got] didn't you? P. V.: Not at that time, (we made them of) birch bark, but you already know this thing. A. S.: He made the hut of cooked birch bark. P. V.: Hut of birch bark. If you got this, you own a house, you are placed in a good house. If you didn't get this, then not. At the Лår [river]-town (lived) our thing [child] (Kanterova Ljubov' Gennad'evna), Russians arrived again over here from the north, at that time we lived there, behind the mouth of Ljamin, my that was born. Lo, the Russian came, certainly they appeared from that time, lo, at that time the waterproof skin released. The Russian men with them. At that time we lived with birch bark houses, thereafter that waterproof skin-something lo, they all released. The purchasing man, lo, waterproof tilt he buys, lo, into a good house he came. If they wanted to make a [Khanty] tent, they sew the tilts, lo, they erected the tent. And if they wanted to live in a tent [the wish to live in a tent falls if], they built a tent. At that time we started to live better. When our houses where made from old birch bark, so during big storms all kinds of things went through them. A. S.: And did you have (rubber)boots? Who made boots at that time. A. S.: You walked barefoot? P. V.: Well, in bony footwears [in lether shoes] At that time all people, if he had bony footwear, he lived with them. A. S.: At that time I were small. At that time all women, children lived barefoot. P. V.: Now the boots have a hole, (children) say: - My boots have a hole, (have to) buy boots! A. S.: At that time what kind of things? P. V.: What things! If they saw things for making [if they knew about things for making], the things were purchase, at that time they lived really bad. They lived bad, or/maybe old people's life/lifestyles. A. Sz.: Pătap apó Ljaminhoz ment történet [Pătap apó Ljaminhoz érkezésének története]. P. V.: Hol váltak, így váltuk idején. Ideérkeztük idején a nagyfiuk kicsi volt. Fenyőik a tűz által mind megevődtek, a fenyőiknek végük lett, olyan száraz fává váltak. Azokból csinálni ím kezdtek. Lakóházakat, rénházakat-miket, mind csinálni, mind száraz fákból. Azután amikor/bár rénszarvasokat kezdtek tartani, a rének mind elkezdtek kiszáradni: agancs nincs, szőr nincs. Várossá lett, lett. Hosszan éltek vagy röviden éltek. Egyszer e ńur [csupasz, kopasz] fenyvesbe ím jöttek. ńur fenyvesbe jöttük után a rénjeik ím felgyógyultak. Rénházat csináltak, fölösleges [létszám feletti] rénházat csináltak. A többlet rénszarvasházat az uri folyóhoz vitték. Ott éltek, hosszan éltek. A. Sz.: Meddig éltek? P. V.: Meddig éltek? Ki által tudatik, (én) nem tudom, én nem éltem ott. Házakat, valamiket építettek. Tegnap bizony láttátok egy nagy ház romjait, egy ház padlóját [a ház padlójának a magasított részét, ahol aludni szoktak]. Jövetelemtől rénház volt, azután tűz által megevődött. Rénjeiket bizony felnevelték, a borjaik nagy rénökrökké váltak. A rének sokká váltak. Sok történetem nincs. A. Sz.: Pătap iki miért jött ide? P. V.: A K͔ăᴫ́i [halott, hulla] folyónál Sårt [csuka]-apóval (Kolivanov Pjotr Potapovics hanti neve) élőképesség-tudatlanná váltuk után [nem tudtak együtt élni] ide jött. Ide jöttük után itt valahol éltek. Itt éltek, Pătap anyósa itt élt. Te ezt a jăwən-asszonyt [jugáni asszonyt] láttad? A. Sz.: Láttam. P. V.: Pilka (Filipp Kolivanov, Potap unokája), ő az az apó, vak és süket lett. Pilka harminc évessé válta idején megvakult és megsüketült. A bátyja (Pavel Potapovics) által neveltetett, lehet mondani, neveltetett. Mindig maga mellett tartotta. A felesége (Pilkának) bizonyára dolgozott, ők mindketten rénesként [rénpásztorként] éltek. A K͔ăᴫ́i folyónál éltek, ezért az asszony ide igyekezett, a férfihoz járt. Bizony így éltek. Mondják, sokáig éltek [ők ketten], korábban ezt a férjem [szó szerint: izém] mondta. Hát sokáig, több mint húsz évig éltek. Talán (együtt élvén ők ketten) húsz év eltelt, vagy talán nem telt el. Az anya (Pavel Potapovicsnak), miután elment, a jugáni nő, tegnap amelyik ház romját láttátok, abban a házban (élt). Ez a férfi (Potap Kolivanov) e földre jötte után, utolsókat éltében, meghalt [medvévé lett]. Ím éltek, éltek, azután hogy éltek, ők tudják. Nekem bizony sok történetem nincs. És ez az öreg dolgotok [öregetek, öreg rokonotok] (Gennagyij Fjodorovics nagyapja) (milyen helyeken élt)? Öreg dolgunk (Gennagyij Fjodorovics nagyapja, Pavel Potapovics) talán mindig itt valahol élt. Azóta a rénjei talán ott legeltek. Itt bizony (van egy) tó. Te ím a Pim felé jártadban láttad, a hosszú, nagy tavat. Tavasszal halászni jártak, tavasszal ott éltek. Nyáron pedig az Obhoz mennek. Az Obnál élnek, halászva. Azután a Ljaminhoz, a kavicsos partra jönnek. A kavicsos parton, ott mi mindig valahogy éldegéltünk, én éltem mindig itt. Jöveteled idején, tegnap az állaid [oroszaid] ide, e fenyveshez igyekeztek. Ott bizony van egy kis darab fenyves. Te e házba jöttél. A. Sz.: Nem, ilyen valami dologra nem emlékszem. P. V.: Megjöttél, rénnel, édesanyáddal. Mi (ketten) mindig itt éltünk. E valamiféle helyek körül ím éltünk, éltünk. A nyári házaink, a nyári házak tíz évesek, tizenegy évesek, talán tizenkét évesek (lettek). Onnan e helyre jöttünk. Itt éltünk vagy tíz éve. Ott éltünk tizenhét év[vé] lett. Itt valahogy így éldegélünk. A. Sz.: A fenyves-darabon [van egy] ház. P. V.: (Ez a mi) házunk, talán régi rénház. Régebben, ott fenn éltünk (idejéből). Átköltöztünk erre a helyre. Mi itt régóta élünk. Öreg dolgunk [rokonunk] által tanácsoltattunk [az ő] így válta előtt [halála előtt], hogy erre a földre jönni. A rénszarvasaink megbetegedtek. A süketek (ketten) itt éltek. A süketek elmenetele után mi ide jöttünk. Most (az) éltünk tizenhét évvé lett. Így valahogy ím élünk. Ilyenné valahova ím válatott. A. Sz.: És az öreg dolgod [rokonod] e köves part, folyó mellett hány házat csinált? P. V.: Erre a helyre egy nagy házat (csinált/épített). Most e ház padlójában a fenyők magasak lettek [a ház már romos, a valamikori padló helyén kinövő fenyők már magasak]. Ez a közösen épített [csinált] házuk. Pătap apónak az apjával együtt épített házuk. (Potap) apjával, az ap(j)a fiával (Pilkával) együtt épített. A. Sz.: Olyan rozzant házak, ha ide jövünk, a jobb oldalon. P. V.: Azok a házak, most talán csak fadarabkáik maradtak. A. Sz.: És ez a két szobás [két szobával bíró] ház? P. V.: Hiszen erről a házról beszélek. A. Sz.: Ez a ház oroszok által, orosz háznak nevezték. P. V.: Ez kereskedők csinált [kereskedők csinálta ház]. Egy kereskedő munkásai (által) csinált ház. A. Sz.: Sokáig éltek ebben a házban? P. V.: Nem éltek valami sokáig, és elhagyták. Valamilyen módon a bátyjaikkal-embereikkel mind ott éltek. Anyáikkal-embereikkel együtt csinált házuk. A. Sz.: És ezek az oroszok nem hisznek nekem, fentre-oldalra deszkáik-dolgaik bizony itt látszanak. P. V.: És azt csinálni, csinált. Így egy munkás csinálta ház (ez), együtt csinált házuk. A. Sz.: A ház teteje sokáig jó volt? P. V.: Idejöttemkor nem, elszakíttatott, úgy emlékeztetik, abban az időben gerenda, deszka nem volt. Csuvalos [tapasztott kályhás] ház volt. A. Sz.: Ezen az oldalon is láttam egy ház maradványait. P. V.: Így itt lakó apó (Tajbin Jakov), süket apó lakott háza, az ő házuk (Jekatyerina Pavlovnával). Innen a földjükre ment. Miután elment, tavasszal meghalt [medvévé lett]. Ez az ő általuk lakott ház. A. Sz.: Egy helyen, valahol itt élt Tajbin Jakov. P. V.: Persze, erről a házról beszélek, ő ott élt. A. Sz.: És ez a nyári ház, az őszi ház mellett? P. V.: Ez a mi lakóházunk, a népekkel lakó házaink. Több mint tíz évig éltünk ott. Ebben a házban együtt éltünk, itt a közelben. Ajpəli hány éves volt akkor? Amikor azokat a karámokat, házakat-miket csináltuk, Ajpəli (a lány neve) piros labdaként volt [kisbaba volt], abban az időben költöztünk ide. Költöztönk vagy mi, az Obnál éldegéltünk után ide jöttünk, itt több, mint tíz évet éltünk. Ott éltünk, éltünk, most megint erre a földre jöttünk. A. Sz.: És volt házatok a kavicsos parton? P. V.: A kavicsos parton régi idők óta mindig volt lakóházuk (a Kolivanovoknak). Új ház, az én jövetelem idején, csináltatott. Egyszerűen lehet mondani, ennek a népnek nagyapja élte idejétől lakóhelye. Mindig lakóhelyük, mindig itt éltek. Általunk [mi kettőnk által] otthagyattatása után az oroszok által újra ím felépíttetett, házakat csináltak. A. Sz.: Egy orosz ház ott áll. Az oroszok járnak oda halászni? P. V.: Nem. Mi a csoda, így mik élnek? Szalavatából érkeztek, fát vágva éltek. Először jöttek erre a földre, kőút (csinálásának kezdete idején). Még a mi költözésünk évében jöttek ide. A. Sz.: És ezeken a hosszú hegyeken-egyebeken, ezeken a valamiféle földeken nem volt házatok? P. V.: Nekünk nem, ebben az időben nem éltünk. A. Sz.: És a Ljamin felső folyásánál (volt házatok)? P. V.: A felső folyásánál nem. Halászni mentünk. Jártunk, ott éltünk idején, húzóhálózva-egyebezve. A. Sz.: És valamiféle szent helyeken, a părne [boszorkány, rosszindulatú nőszemély]-hegy mellett (jártatok)? A Szent Városba mentetek? P. V.: Folyton járunk, mi mindig járunk. Odaérkezéskor áldoztattatott-egyebeztetett, valami szerző idején [ha szereztünk valamit] A régi időkben milyen különösen értékes dolgot tudtunk volna venni?! Így mi (ketten) Gornijba jártunk régebben mindig benzinért, ott éltünk idején. A. Sz.: Emlékszel a Gornij előtt lévő földhátakra, nem? P. V.: Hát nem, én mikor huzakolódtam volna a földhátakon [ő nem húzta ott át a szárazföldön a csónakot]. A. Sz.: Kiskoromban ott húztam, valamilyen helyekre emlékszem. Apámmal a ljamini iskolába járt [jártunk] idején. Emlékezni egy helyre sem emlékszem. Egy helyen, a szerencsétlen dolgom [elhunyt rokonom] mondta, a jobb oldali dombon fenőkövek voltak. P. V.: Hát én semmi olyen helyet nem ismerek. A. Sz.: Ott ha fenőkő kerestetik, az ott találtatik. Amikor mentünk, a szerencsétlen dolgommal [elhunyt hozzátartozómmal] fenőkövet találtunk, talán valamelyik dombon, kicsike voltam, és a földet/helyet nem néztem meg jól. A. Sz.: És a mindig húzóhálózó oroszok vagy hantik, az ő homokos partjuk hol van? P. V.: A hosszú dombon húzóhálóztak. A. Sz.: Emlékszem [emlékeztemben] a Nyikiforovék (Kajukov Nyikifor Pavlovics), mind a hanti nép ott húzóhálózva élt. Ott éltek vagy máshol, nem tudom. P. V.: Az uri-föld alsó felén (éltek). A wirsi-folyó torkolatánál és környékén éldegélnek, ott húzóhálózva járnak. Ezen a helyen régen igen sok hanti élt. Máshol nyenyecek-mifélék, mind a Ljamin mentén járt húzóhálózva. Most lehet mondani [mondó], régen mondták [mondó], a Sarajəŋ-fok tetejére húzóhálózva jártak. A. Sz.: Ezeknek a homokos partoknak mind van húzóhálós helye? P. V.: Bizonyos helyeknek, mindnek van húzóhálós helye. Így mi ezeken a helyeken sokszor jártunk húzva. Az áramlásnál pedig megpihentünk [megpihentettünk]. A. Sz.: Ím így éltünk akkoriban. Mondják, e helyeken valahol egy nagy hajó kettészakadt. Ezt a történetet nem ismered? P. V.: Én ezt a történetet nem ismerem. Nem tudom, csak az idősek által beszéltetett, az a hajó vajon miért így felfordíttatott. A. Sz.: Talán valami bálványszellem által fordíttatott fel. P. V.: Hát ők is így tudták. Bálványszellemek által, ugyan ki más által. Fjodor Gennagyevics: Mondhatni mese. A. Sz.: Bizony mese. P. V.: Hát igen, én honnan tudom [honnan tudnám], ezt a régi népet én nem ismertem. A. Sz.: săstəŋ hegyről egy mese. P. V.: Bizony, nagyon-nagyon régen fordíttatott így, talán emlékeztetik. Ezeken felül történetet hogyan mondok [mondhatnék]. A háború idején úgy valahogy megfordíttatott. A. Sz.: A bálványszellemek egymásnak estek. P. V.: Talán lehet gondolni, hogy egymásnak estek. A. Sz.: Ott, (ezen a helyen) éltél, nem? P. V.: Én nem, csak talán a közelben utaztunk. A szárazföld felőli oldaláról jártunk. A külső oldalán ilyen vízmosás van. Mintha valami nagy hajó hanyatt feküdne. Magas hegy, más domboknál sokkal magasabb, mint valami hajó. Mondják, bálványszellemek által úgy fordíttatott. A. Sz.: A legelejétől meséld el, milyen helyen születtél. Meséld el az életedet! P. V.: Szortimban születtem, a Jăwən [folyó]-tó mellett éltünk. Valamilyen nagyságúvá váltam idején, három vagy négy évessé váltam [idején], a Watʼ [keskeny]-patakhoz jöttünk. A Watʼ [keskeny]-pataknál éltünk-éltünk, onnan/azután boltba kiscsónakkal menetett, Pim várost csinálni. Gerendaházak csináltattak, iskolába ott, Pimben ím vetettem. Az iskolából ismét erre a földre hozattam, itt valahogy ím éldegéltünk [próbáltunk élni]. Az Obon, más helyeken éldegéltünk. Nyáron az Obon, télen pedig itt halászva éltünk. A. Sz.: És a halaitokat hogy hozzátok le? P. V.: Így fent fogatott (a hal), a szüleinek volt rénszarvasuk. A folyó felőli oldalon van két tó, néha repülő érkezett. A halak odaszállíttattak, onnan vitetnek. Máskor meg helikopter jön a tónak erre a felére. Ti most jártatok a kémény mellett, innen vitettek helikopterrel (a halak). Nagyon rosszul éltünk, nem voltak rénszarvasaink. A. Sz.: És hogyan váltatok rénszarvastartóvá [rénessé]? P. V.: Rént? A legkisebb nő korában réntartóvá ím váltunk [tartani ím kezdtünk]. Kezdetben hat rénszarvasunk volt ezen a helyen. E karámot csináltunk idején, a szegény házacska is most itt, a nyári ház, tizenegy évig éltünk itt. Aztán a felső folyáshoz, oda mentünk. Most ez a lakóhelyünk Vászja-korúvá lett, réntartóvá ím váltunk, élni könnyebb lett. Abban az időben sok rokonom volt, most mind meghaltak, egyszál egyedül maradtam. Többet nincs mit mesélnem. A. Sz.: És a rokonod, aki melletted élt, a kolhozban dolgozott, mi lett vele? P. V.: Kezdetben biztos a kolhozban dolgoztak. Ezután, hogy mondatik, miféle, milyen helyre, halfeldolgozóba került. Ott persze folyton dolgozott, az Obnál folyton dolgozott. A. Sz.: És az Obhoz mind jártatok? P. V.: Mind; abban az időben rén nem jöttünk, amikor fagyossá lett (az idő), szeptemberben kunyhóban éltünk. A. Sz.: És [orosz] sátrak(kal), más dolgokkal adattattatok [kaptatok] vagy nem? P. V.: Abban az időben nem, nyírfakéregből (csináltunk), de hiszen te tudod ezt a dolgot. A. Sz.: A megfőtt nyírkéregből csinálta a kunyhót. P. V.: Kunyhót nyírkéregből. Ha ilyen beszereztetik, ház birtokoltatik, jó házban ületik. Ha nem szereztetik be, akkor nem. A Лår [tó]-városban (élt) izénk [gyerekünk] (Kantyerova Ljubov Gennagyevna), ide északról megint oroszok érkeztek, mi akkor a Kis-Ob túloldalán, a Ljamin torkolata mögött, ott élvén az én azom világra jött. Az oroszok ím jöttek, bizony attól az időtől kezdve feltűntek, a vízhatlan bőr abban az időben jelent ím meg. Az orosz férfiak olyanokkal. Mi abban az időben nyírkéreg házzal éltünk, azután olyan vízhatlan bőrök-valamik ím mind megjelentek. A beszerző ember, vízhatlan ponyvát ím vesz, jó házba ím került. Ha [hanti] sátort akartak csinálni, a ponyvákat összevarrták, a sátort ím felállították. És ha sátorban volt kedvük élni [sátorban élő kívánság esik ha], sátrat építettek. Ebben az időben jobban kezdtünk élni. Amikor ócska nyírkérgekből voltak a házaink, így nagy zivatarokban mindenféle dolog keresztülment rajtuk. A. Sz.: És (gumi)csizmátok volt? Abban az időben ki csinált csizma. A. Sz.: Mezítláb jártatok? P. V.: Hát ugyan, csontos lábbeliben [bőrcipőben]. Azokban az időkben minden ember, ha volt neki csontos lábbelije, azokkal élt. A. Sz.: Azokban az időkben kicsi voltam. Abban az időben minden nő, gyerek mezítláb élt. P. V.: Most a csizma kilyukad, (gyerekek) mondják: – A csizmám lyukas lett, csizmát venni (kell)! A. Sz.: Abban az időben mi dolgot? P. V.: Mi dolgot! Ha láttak csinálni való dolgot [ha tudtak csinálni való dologról], a dolog beszereztetett, abban az időben nagyon rosszul éltek. Rosszul éltek, vagy/talán régi emberek élete/életmódja. А. С.: Как дед Потап пришёл на Лямин. П. В.: Что делать, если так случилось. Когда сюда переехали, старший сын (у Потапа) маленький был. (От лесного пожара) сосны все сгорели, сосны все кончились, такими сухими деревьями стали. С этих (сухих сосен) строиться начали. (Жилые) дома, оленьи дома, другие (хозяйственные постройки), всё (это пришлось) строить из обугленных деревьев. После этого, хотя и стали оленей держать, олени все сохнуть стали (отощали): шерсти нет, рогов нет. (Это место) целым селением стало. (Неизвестно), долго ли жили, коротко ли жили. Однажды на этот Лысый бор переселились. После того, как на Лысый бор переехали, олени сразу выздоравливать начали. Олений дом построили, про запас (ещё один) олений дом построили. (Запасной) олений дом к реке Ури перевезли. Там (на этой реке) жили, долгое время жили. А. С.: Сколько (лет там) жили? П. В.: Сколько времени жили? Кто знает, (я) не знаю, (я) там не жила. (Жилые) дома, другие (строения) сделали. Вчера (вы) видели большой заброшенный дом, развалины дома. Когда я приехала (сюда), этот олений дом был, после (все строения) в огне сгорели. (На новом месте) оленье стадо большое выросло, оленята в больших самцов-кастратов превратились. Оленье стадо разрослось. Я много рассказов не имею. А. С.: Почему Потап сюда (на эту землю) пришёл? П. В.: У Заморной речки с Щукой (хантыйское прозвище Колыванова Петра Потаповича) не ужились, поэтому сюда переехал. Как сюда переехали, где-то здесь и жили. Жили (здесь), тёща Потапа (с ними) жила. Ты женщину с Югана видела? А. С.: Видела. П. В.: Пилька (Филипп Колыванов, внук Потапа), он этот мужчина без глаз (ослеп), без ушей (оглох) остался. Когда Пильке тридцать лет исполнилось, без глаз, без ушей остался. Старший брат (Павел Потапович) содержал (его), можно сказать, что растил. Всегда возле себя держал. Жена (Пильки), наверное, работала, они (оба, муж и жена) оленными были. На Заморной речке они жили, поэтому жена постоянно сюда ездила, к мужу ездила. Так (они) и жили. Долго говорят, (Пилька с женой) так жили, раньше муж мой рассказывал. Да, наверное, долго, двадцать лет с лишним жили (на Заморной речке). Наверное, (как вместе жили) двадцать лет исполнилось, а может, не исполнилось, мать (Павла Потаповича) - женщина с Югана, в этом доме (жила). Этот мужчина (Потап Колыванов) на эту землю пришёл, а в конце (жизни) в балагане умер. Жили, жили, а потом как жили, они (покойные) (лучше) знают. Я даже много рассказов (об этом) не имею. А. С.: А пожилой ваш (дед Геннадия Фёдоровича) где проживал? П. В.: Пожилой наш (дед Геннадия Федоровича, Павел Потапович) всегда здесь поблизости жил (в этих местах). После (переезда) только олени там (на старом месте) (паслись). Тут (недалеко) ведь озеро (есть). Ты, когда на Пим ездила, озеро видела, длинное озерище. Весной рыбу ловить ездили, весной (там) жили. Летом опять на Обь уезжали. На Оби жили, рыбу добывая. После на Лямин, на Каменный урий переезжали. На территории Каменного урия мы всегда как-то проживали, в то время, когда я уже тут жила. Вы (когда) пришли, вчера, эти подбородки (твои спутники) туда, на бор просятся, там ведь маленький островок бора. Ты в этот дом приезжала. А. С.: Нет, (я) такого дела не помню. П. В.: Приезжала, на оленях с матерью. Мы (с мужем) всегда тут жили. Вокруг этого места жили, жили. Летние дома (наши), этим летним домам десять лет, одиннадцать лет, может, двенадцать лет (стоят). После тех мест на эту землю пришли. Как тут живём уже сколько-то, (наверное) десять с лишним лет исполнилось, (ну да, столько же, сколько) Какали лет, исполнилось. Как (тут) живём, (уже) семнадцать лет исполнилось. Тут как-то так проживаем. А. С.: (Там), на островке бора домик (стоит). П. В.: (Это наш) дом, это, наверное, старый олений дом, ещё с давних (пор), как (мы) тут жили. Перекаслали на это место. Мы тут долго живём. Мать (моего мужа) (нам) советовала перед тем, как умереть, чтобы на эту землю переехали. Наши олени приболели. Глухие (двое) тут жили. (Когда) глухие отсюда уехали, после этого мы переехали. Сейчас живем, семнадцать лет исполнилось. Как-то так живём. Такими как-то стали. А. С.: Крестник (вашей мамы) на речке, возле Каменного урия, сколько домов, строений сделал? П. В.: На этом месте (возле речки) большущий дом (построил), сейчас у этой развалины дома сосны высокие стали. Это совместно выстроенный дом. Потап с отцом вместе построили этот дом. (Потап) с отцом, с братом (Пилькой) вместе строили (дом). А. С.: Старые такие дома, как сюда (к вам) идешь с правой стороны. П. В.: От этих домов, сейчас одни гнилушки остались. А. С.: А этот двухкомнатный дом чей? П. В.: Я ведь про этот дом говорю. А. С.: Этот дом русские (построили), русским домом называют. П. В.: Это купеческие люди строили. Работники купца строили этот дом. А. С.: Долго (они) в этом доме жили? П. В.: Не так уж долго жили и (потом совсем) оставили. И всё-таки братья, родственники все там жили. Мать, другие родственники, (они все) вместе строили дом. А. С.: Эти русские мне не верят, слишком уж бревна и другой строительный материал прочные, необычные. П. В.: Конечно, сделано, так сделано. Рабочий мужчина строил дом, совместно (семьёй) строили дом. А. С.: Крыша дома долго хорошей была? П. В.: Когда я сюда переехала не было (крыши), сломали, наверно, тогда бревен, досок не было. С чувалом дом был. А. С.: С этой стороны ещё (одну) развалину дома видела. П. В.: Это здесь проживавший мужчина, безухого (глухого) мужчины дом, их (с Екатериной Павловной) дом. Отсюда на свою землю ушёл. Как ушёл (отсюда), этой же весной умер. Это их жилой дом. А. С.: В одном месте, где-то тут Тайбин Яков жил. П. В.: Конечно, я про этот (развалившийся) дом говорю, он там жил. А. С.: А вот этот летний дом, возле осеннего дома? П. В.: Это мы жили в этом доме, с ними (с детьми) жили в этих домах. Десять лет с лишним там жили. Вместе (с детьми) жили в этом доме, недавно. Айпәли (ласковое имя дочери Ольги) сколько же лет (тогда ей) исполнилось? Когда эти корали, дома и прочие строения делали, в то время Айпәли красным мячиком была (совсем крошечной), в то время мы туда переехали. Не то, что переехали, после того, как на Оби скитались, туда переселились, там десять с лишним лет жили. Там жили, жили, сейчас опять на эту землю пришли. А. С.: А (вы) на этом Каменном урии дома имели? П. В.: На Каменном урии дом, (в котором) с давних времён постоянно жили (Колывановы). Новый дом построили, когда я (сюда) переехала (жить), так сказать, с тех пор, как (моих) детей дедушка родился (на этой земле), это земля (стала землёй) их жизни. Постоянная земля жизни, постоянно тут жили. После того, как мы (с мужем) оставили (те места), приезжие там обосновались. Дома (там) строили. А. С.: Русский дом там стоит. Русские, когда рыбу ловят, туда заезжают? П. В.: Нет. Как (их называть), что за (люди) там эти жили? Из Салавата (люди) жили, деревья валили. Впервые на эту землю пришли, (когда) бетонную дорогу (начали делать). Это ещё в тот год, когда мы переехали, (лесорубы) сюда пришли. А. С.: А на территории Длинной горы, на этих землях домов не имели? П. В.: Мы нет, в том районе не жили. А. С.: А в верховье Лямы (дома имели)? П. В.: В верховье (Лямы) нет. Рыбу ловить мы ездили. Ездили, там жили (временно), когда в давние времена неводили. А. С.: А на святые места, вблизи Ведьминой горы, в других местах (ездили)? На (территорию) Священного города ездили? П. В.: Просто ездить, мы постоянно ездили. Как туда (на священное место) приезжали, исполняли обряд, если что-то добывали. Когда раньше жили, что особо ценное могли купить?! А в посёлок Горный мы (с мужем) постоянно ездили раньше ради бензина, когда там (поблизости) жили. А. С.: А ты до посёлка Горного перетаски помнишь, нет? П. В.: Да нет, я по перетаскам, когда (могла) волочить (обласа). А. С.: Когда я маленькая была, (по дороге в Горный) перетаскивалась (на обласе), конкретно я не помню (где). В те времена (мы) с отцом (моим) в Ляминскую школу ходили. Помнить (в каких местах, что было), ничего не помню. В одном месте, (тогда мой) покойный отец говорил, на мысу, (который) справа (от дороги) точильные бруски имеются. П. В.: Интересно, я такого места не знаю. А. С.: Там, (на этой горе) если искать точильный брусок, то обязательно найдёшь. Мы как-то ехали (с моим ныне) покойным отцом, нашли точильный брусок, а вот на каком мысу, я тогда маленькая была (не помню), да к земле не присматривалась. А. С.: А вот у тех, кто постоянно неводит, русские или ханты, (эта песчаная) коса в каком месте (находится)? П. В.: На Длинном яру они неводили. А. С.: Я помню Никифор (Каюков Никифор Павлович) и другие ханты все там неводили и жили. Там жили или в другом месте, я не знаю. П. В.: От земель Урия вниз (по течению), в той стороне (жили). Возле устья реки Вирси проживали, там с неводом ездили. В этом месте в прошлые времена коренных жителей много проживало. Некоторые из них ненцы, (люди) других (национальностей), все по Ляме с неводом ездили. Как сейчас сказано, как раньше было сказано, по Сарайной отмели (люди) вверх неводить ездили. А. С.: Эти пески все неводные места имеют? П. В.: Некоторые места все неводные отмели имеют. Мы в этих местах много раз, тянув лодку на веревке, передвигались. А когда по течению спускались, (гребли) на вёслах, отдыхали. А. С.: Так и жили в те времена. Говорят (где-то в этих местах) большой корабль пополам треснул. (Ты) сказание про это знаешь? П. В.: Я сказания про это не знаю. Не знаю (сказания), но старцы, ушедшие в мир иной, рассказывали, почему этот корабль здесь перевернули. А. С.: Наверное, боги или духи перевернули. П. В.: Им это видней. Наверное, боги это (сделали), а так просто кто мог это сделать. Фёдор Геннадьевич: Если просто так выразиться, то это сказка. А. С.: Конечно, сказка. П. В.: Наверное, (сказка), я откуда знаю, этих старых людей, (которые рассказывали про перевёрнутый корабль), не видела. А. С.: (Было, наверно) сказание о горе Сӑстәң. П. В.: Конечно, много веков назад так, наверно, перевернули (этот корабль). Я больше этих слов, что могу (ещё) сказать. Во время войны как-то так перевернули. А. С.: Боги и духи устроили междоусобицу. П. В.: Наверно, (боги и духи устроили) междоусобицу. А. С.: Там, (в этом месте) ты жила, нет? П. В.: Я нет (не жила), просто поблизости (мы) ездили. С внешней стороны (этой горы) ездили. С внешней стороны, (замкнутое) озерцо имеет. (Этот холм) словно кораблище перевернутый лежит. Высокий холм, по сравнению с другими холмами, очень высокий, такой словно корабль. Сказывали (в старину), что боги так (корабль положили). А. С.: Ты с самого начала рассказывай, в какой местности на глаза появилась. Как жила, (обо всём) рассказывай. П. В.: Родилась на Сортыме, около Речного озера, жили. Когда я ещё маленькая была, три или четыре года исполнилось, мы на речку Вать переселились. На речке Вать жили, жили, после этого на маленьких лодках поехали строить поселок Пим. Бревенчатые дома построили, в школу там, на Пиме меня взяли. Со школы меня на эту землю привезли, тут помаленьку жили. На Оби, в других местах скитались. Летом на Оби (рыбачили), а зимой здесь рыбачили, так и жили. А. С.: А рыбу как вы вывозили в посёлок? П. В.: На стойбище добывали (рыбу), у родителей (моего мужа) олени были. По левую сторону (от дома было) два озера. Иногда (туда, на эти озера) самолёт прилетал. (Мы) рыбу туда отвозили, а оттуда уже (самолёт) вывозил. Иногда вертолёт прилетал на озеро, по эту строну (дома). Вы сейчас ходили около трубы, вот оттуда вертолётом вывозили (рыбу). Очень плохо жили, оленей не имели. А. С.: А как приобрели оленей? П. В.: Оленей? Во время младшей (дочери Анны) немного оленями обзавелись. Вначале шесть оленей имели на этом месте. Когда (мы с мужем) эти корали строили, развалины избы до сих пор здесь (недалеко), летняя избушка, одиннадцать лет там жили. Затем в верховье, туда переселились. Сейчас этому жилому месту столько, сколько Васе лет исполнилось, (за это время) немножко стали иметь оленей, жизнь стала легче. В то время родственников (у меня) было много, сейчас все умерли, одна моя голова осталась. Рассказывать мне больше нечего. А. С.: А человек, который рядом с тобой жил, в колхозе работал или какой-то другой (работой) занимался? П. В.: Сначала, конечно, работал в колхозе. А после этого, как сказать, что за место, в рыбоучасток устроился. Там, конечно, постоянно работал, на Оби постоянно работал. А. С.: А на Обь (вы) все вместе ездили? П. В.: Все, мы в то время оленей не имели. Конечно, все, осенью в сентябре сюда (на своё стойбище) перебирались, как холодно становилось, а так жили в балагане. А. С.: А палатки, другие вещи вам (в рыбоучастке) выдавали или нет? П. В.: В те времена нет, (не выдавали), мы из бересты (укрытие делали), ты ведь знаешь это дело. А. С.: (Полотнищами) из кипячёной бересты временные жилища (укрывали) делали. П. В.: Временные жилища из бересты (делали). Если в жилище укрытие сделал (из бересты), то дом есть, в хорошем доме сидишь. Если не смастерил (такое пристанище), то нет, (только в шалаше из веток). Дочь (наша, Люба), которая (жила) в Нум-то, сюда (к нам) из дальних земель русские приехали, мы тогда за Малой Обью, на другой стороне устья Лямы жили, она на свет появилась. И вот русские приехали, они уже в то время на ноги встали (начались геологоразведочные работы), в то время брезент появился. Эти русские мужчины с этой вещью (имели брезентовую палатку). Мы в это время в берестяном домике жили, после этого брезент (появился) и другие вещи появились. Добытчивый человек покупал брезент, хорошее (временное) жилище имел. Если хочется чум поставить, брезент сшивали, чум ставили. А если захочется в палатке (жить), палатку устанавливали. В эти времена лучше жить стали. Когда мы берестой пользовались, если (были) грозы с градом, то сразу же (градины) насквозь (пробивали бересту). А. С.: А сапоги (резиновые) имели? П. В.: В те времена какие могли быть (резиновые) сапоги. А. С.: Босиком ходили? П. В.: Что (оставалось делать), (ходили) в обуви из кожи. Каждый человек в те времена, если имел обувь из кожи, в них и ходил. А. С.: В те времена я маленькая была. В то время все женщины, дети босиком жили. П. В.: Сейчас (один) сапог продырявится, (дети) просят: - (У меня) сапог продырявился, сапоги купить (нужно). А. С.: В то время, какие вещи (могли купить)? П. В.: Какие вещи! Если было из чего (шить) вещи, то вещи имели, очень плохо в то время жили. Не столько плохо жили, просто, это (наших) предков условия жизни.