0
as sɐrnɐm mən. ɐːtɣə jəɣ. əj lɒtɐ ʎuʎ. jiʃʃa βɒnəɬ aβtinə qɯrɣəli tɑjɐɬ, juɣɐ jʉrəm. pɐnə, tʲu məntɐɬnə, toɣənə, qoβ marə mən. pɐnə mən, mən. toɣənə, məntə mətɐ tɒɣiɬ mustəmin βuɬtəɣ. ɐː ɬejəɬtɐ tʲi jəɣ, qɒtətɐ βɐnɣə joβətmɐɬɐ: mətɐ soŋnɐm oɬəŋ mən? toɣənə, qoβ mətɐ məɣnɐm mən. qoβən, tot qɒtət kəɬtɐ tʲi jəɣət. jɐ pɐnə, tʲɑqɐ, tʲu tʉβtəŋ qɒtnɐm, tʉβtəŋ qɒtətnɐm tʲi kirəɣtəɣ. jɐ pɐnə, əj lɒtɐ tʲi ... tʲi ʎuʎ. əj, əj qɒt tʲɑqɐ, namən tʉβtəɬ. ker mulɐɣɬəɬ quntə, toɣɐpə, tʉβət βɑɬɬ, tʲɑqɐ. tɯɬəs namən. qasətnɐm ɬejeɬɬ. qoɬɣɐ ɐːt. tʲu tʉβtəŋ qɒtɐ tʲi ɬɑŋɐɬ. qaɬəm qɒt ɒ:məsɬ. tʲu qɒtətnɐm pɐnə tʲi kirəɣtəɣ. namən. jəmɐt, jəmɐt tʲursəmɣə saʧəɬ tʲɑqɐ. tʲu qorɐsnə ker mulɐɣɬəɬ! qɑtəɬ jəm! əj pɑɣəli tʲi mən. tʲu mənmɐɬ, tʲu məntɐɬnə ɬejəɬtɐ tʲi jəɣ: toβənɐm tʲi mən. qɑni qɑtəl! noməqsəɬ: , . tʲɑqɐ kirəɣtəɣ , , qɒt tʲu . , mən tʲursəmɣə məntə_mətɐ . qɒtət əj , soŋnɐm mulɐɣɬəɬ toɣənə əj . qɒtnɐm jəmɐt tʉβtəɬ ! tʲi qaɬəm tʲɑqɐ . juɣɐ tʲu joβətmɐɬɐ qasətnɐm namən marə qɒtətnɐm . jʉrəm tʲi . ʎuʎ qorɐsnə tʲi ɬejəɬtɐ , ɐːtɣə . qoβ , , , əj ker qɑni sɐrnɐm jiʃʃa mən ɐː mən ɬɑŋɐɬ . , mən , , mulɐɣɬəɬ . jəɣ pɐnə . jəɣ jəɣət lɒtɐ pɐnə toɣənə məɣnɐm kəɬtɐ mətɐ . tʲu βuɬtəɣ oɬəŋ qoɬɣɐ namən mən tʲi , , mən qoβən : , tʲu tʲɑqɐ βɒnəɬ jəɣ , aβtinə tot pɐnə , . . saʧəɬ qoβ , ʎuʎ . tʲi qɒtɐ qɒtətɐ tʲu tʲi mustəmin pɐnə ɬejəɬtɐ . ? ɐːt pɐnə tɒɣiɬ . . , as lɒtɐ pɑɣəli toβənɐm tɯɬəs tʲu kirəɣtəɣ jəm əj quntə tʉβtəŋ əj tʲi : , qɯrɣəli βɑɬɬ . mənmɐɬ qɒtətnɐm məntɐɬnə tʲɑqɐ qɑtəl tɑjɐɬ tʲi . qɑtəɬ mətɐ toɣənə . tʉβtəŋ mən βɐnɣə tʉβət qɒt tʉβtəŋ ! ... ! toɣɐpə məntɐɬnə : . noməqsəɬ mən ker namən . tʲu ɬejeɬɬ jəmɐt tʲi tʲi ɒ:məsɬ tʲu . : qɒt . mən tʉβt-əŋ ɬɑŋ-ɐɬ qɒt-ɐ tɯɬəs jiʃʃa ɒ:məs-ɬ pɐnə qɒt-nɐm quntə : əj tʲi mən qoβ-ən , tʲu tʲi . qɒt-ət tot toɣənə qorɐs-nə tʲu βɑɬ-ɬ , . qɑn-i pɐnə qɑtəɬ ... ! qoβ toɣənə mulɐɣɬə-ɬ mən-t-ɐɬ-nə . , ɐː , kəɬ-tɐ tʲu saʧ-əɬ juɣ-ɐ ɬejeɬ-ɬ jə-ɣ mən qɒt-ət-nɐm jə-ɣət ɐːt-ɣə tʲɑqɐ qas-ət-nɐm , , pɑɣə-li marə əj tʉβt-əŋ oɬəŋ ker tʲɑqɐ namən ? tʲi pɐnə tʉβtə-ɬ , ɬejəɬ-tɐ toɣənə . pɐnə . qaɬəm noməqsə-ɬ βu-ɬ-təɣ mətɐ tʲi jəm βɒn-əɬ , aβti-nə kirəɣtə-ɣ . qɒt namən tɒɣi-ɬ . mən mən tʲɑqɐ qɯrɣə-li mən tʲi tʲu , qɒt-ət-ɐ əj , βɐn-ɣə , məɣ-nɐm qoβ tʲursəm-ɣə toβənɐm tʲɑqɐ tʲi qoɬɣɐ , . ɐːt mən-tə_mətɐ jə-ɣ . namən tʉβt-əŋ ! tɑjɐ-ɬ . : tʲi . , jʉr-əm ʎuʎ lɒt-ɐ lɒt-ɐ . , tʉβət ! as mulɐɣɬə-ɬ . ʎuʎ joβət-m-ɐɬ-ɐ , tʲi . jəmɐt , mustəmin . . , kirəɣtə-ɣ mən . əj sɐr-nɐm . tʲu ker tʲi qɑtəl tʲi , jə-ɣ mən-m-ɐɬ , pɐnə , mətɐ . mən əj . tʲu jəmɐt mən-t-ɐɬ-nə soŋ-nɐm toɣɐpə ɬejəɬ-tɐ qɒt-ət-nɐm . , . nap gondol-prs.3sg kezd-pst.3pl pcl megy.pst.3sg áll.pst.3sg . felszín-loc szintén csillag-pl-apr , ha , . hosszú . egy . három kezd-pst.3sg napfény-adj és . ott az fent . köt-ptc.pst , , belép-prs.3sg néz-inf hely-lat idő úgy egy megy.pst.3sg nagyon : megy-ptc.prs-3sg-loc . néz-prs.3sg az fa-lat az és tűz-adj , hold szépen vajon . . kályha ! valami áll.pst.3sg bizonyára hosszú látszik-inf pcl pcl : , . megy-ptc.prs-3sg-loc kályha , egy tűz , föld-apr megy.pst.3sg , birtokol-prs.3sg van-prs.3sg megy.pst.3sg füstöl-prs.3sg ház-pl-apr fordul-pst.3sg ! még , : pcl pcl fordul-pst.3sg vidám-tra irány-apr . tűz-3sg érkezik-ptc.pst-3sg-lat hely-3sg . pcl megy-ptc.pst-3sg és pcl , melyik . ház-apr ház közel-tra ház-pl-apr hosszú-loc lép-prs.3sg . pcl és hát az ! pcl éjszaka ház-apr kezd-pst.3sg , oda és megy.pst.3sg ül-prs.3sg ? pcl még , pcl megy.pst.3sg . az egy , váll-3sg az biztosan néz-inf elő-apr megy.pst.3sg . úgy fent hely-lat . ... fiú-dim . , pcl pcl zsák-dim tűz-adj nap . válik-pst.3sg és , az , fent megy.pst.3sg tűz-adj egy ház-pl-lat forma-loc . , pcl füstöl-prs.3sg ház-pl pcl megy-ptc.prs . , pcl éjszaka-tra . nagyon tud-prs-3sg>sg əj păɣəli ťi mən. panə, ťu məntaʌnə, tŏɣənə, qŏw märə mən. jiššo wånəʌ owtinə qyrɣəli tăjaʌ, juɣa jürəm. tŏɣənə, məntə məta tåɣiʌ mustəmin wuʌtəɣ. əj, əj qåt ťăqa, nomən tüwtəʌ. qăni qătəl! ťu qåtətnam panə ťi kirəɣtəɣ. ťu tüwtəŋ qåta ťi ʌăŋaʌ. jəmat, jəmat ťursəmɣə sočəʌ ťăqa. atɣə jəɣ. os sarnam mən. tyʌəs nomən. qoʌəm qåt åməsʌ. tŏɣənə, qŏw məta məɣnam mən. məta sŏŋnam ŏʌəŋ mən? qŏwən, tŏt qåtət kəʌta ťi jəɣət. ker mulaɣʌəʌ quntə, tŏɣapə, tüwət wăʌʌ, ťăqa. əj låta ʎuʎ. ťu mənmaʌ, ťu məntaʌnə ʌejəʌta ťi jəɣ: panə mən, mən. ťu qŏrasnə ker mulaɣʌəʌ! ja panə, ťăqa, ťu tüwtəŋ qåtnam, tǚwtəŋ qåtətnam ťi kirəɣtəɣ. nomən. qŏʌɣa at. tŏwənam ťi mən. ja panə, əj låta ťi ... ťi ʎuʎ. qosətnam ʌejeʌʌ. nŏməqsəʌ: qătəʌ jəm! a ʌejəʌta ťi jəɣ, qåtəta wanɣə jŏwətmaʌa: Әй лөта љуљ. ҍу тӱвтәӈ ӄота ҍи ӆӑӈаӆ. Нөмән. Тыӆәс нөмән. Йәмат, йәмат ҷурсэмӽә сөҷӆ, ҷӑӄа. А ӆэйәлта ҷи йәӽ, ӄотәта ванӽә йвәтмаӆа: Мәта сӈнам ӆәӈ мәнӆ? Ҷу ӄотәтнам панә ҷи кирәӽтәӽ. ӄөӆәм ӄот омәсӆ. ҍу мәнмаӆ, ҍу мәнтаӆнә, ӆэйәӆта ҷи йәӽ: Тӽапә, ӄөв мәта мәӽнам мән. Өс сарнам мән. Ӄӆӽа ат. Твәнам ҷи мән. Ӄӑтәӆ йәм! Кэр мулаӽӆәӆ ӄунтә, тӽапә, тӱвәт вӑӆӆ, ҷӑӄа. Ӄӑны ӄӑтәӆ! Ещё вонәӆ өвтынә ӄырӽәли тǒйаӆ, йӱӽа йӱрәм. Әй ... әй ӄот, ҷӑӄа, нөмән тӱвтәӆ. Атӽә йәӽ. Нмәӄсәӆ: Әй пӑӽәли ҷа ... ҷи мән. Ҷу ӄраснә кэр мулаӽӆәӆ! Тӽапә, мәнтә мәта тооӆ мустәмин вуӆтәӽ. Панә ҷу мәнтаӆнә, твапә, ӄөв мӑрә мән. ӄөвән тт ӄөтәт кәӆта ҷи йәӽәт. Йа панә ҷӑӄа, ҷу тӱвтәӈ ӄотнам, тӱвтәӈ ӄотәтнам ҷи кирәӽтәӽ. Йа панә, әй лөта ҍи ... ҷи љуљ. Ӄөсәтнам ӆэйәӆӆ. Панә мән-мән. Egy kályha füstöl így! Megállt egy helyen. Aztán ment, ment. Megint ment előre. A vállán van még egy kis zsákocska, egy bothoz kötve. Bizonyára jól tudja, hogy merre kell mennie. Felnéz a csillagokra. Azt gondolja: Nagyon, nagyon vidáman lépked. E házak felé fordult. A kályha füstöl, biztosan van ott bent tűz. Szép nap van! a távolban házak tűntek elő (sokan voltak). Fenn van a hold. Így aztán ahhoz a kályhás házhoz, ahol tűz és fény volt, ahhoz a házhoz fordult. Ahogy ment, úgy ment, de most nézni kezdett: Még mindig éjszaka van. három ház áll ott. És elkezdett jobban nézelődni, közelebb ment a házakhoz: Napsütéses nap! Egy ... egy háznál tűz látszik fent. Valamiféle távoli földre ért. Fent. És most megy, biztosan hosszú ideig ment. Nos, megállt. Abba a házba lép be, amelyben tűz van. Egy fiú ... íme (végre) elment. Oda is ment. Vajon merre megy? Éjszaka lett. Горит. Наверное, в далёкую какую-то землю шёл (он). Как ушёл (он), то идёт (он когда), смотреть вот стал (он): На звёзды смотрит (=глядит). вдалеке там дома виднеться начали (они многие). До такой степени печь дымится! три избы стоят. Один мальчишка ... вот (=наконец) пошёл. К этим домам и вот свернул (он). Солнечный день! Один ... у одного дома, однако, сверху огонь (его). Снова вперёд пошёл (он). И вот шёл-шёл (он, путник). Луна (=месяц) наверху. В какую сторону, интересно, идёт (он)? Туда и пошёл. Быстро (=сильно), очень интересно (=увлекательно) шагает (он), однако. Ночью стало. Ну и тогда, в ту с очагом избу, с костром и светом к домам и свернул (он). И вот идя (он когда), наверняка, долгое время шёл (он). Всё ещё ночь. Ещё и на плече (своём) мешочек (=катомку, =узелок) имеет, к палочке привязанную. В одном месте встал. Видно (=, вероятно, =наверняка), свой путь хорошо (=как подобает, =образцово) знает (он это). Но приглядываться вот начал, к домам ближе подошёл (он когда): Печь дымится раз, видно, [что] огонь (=свет, =дрова, =очаг) есть, однако. Размышляет: Ну и остановился. В ту избу, [в которой есть] огонь и входит (он). День хороший!