0
joln̩ ɔːməstal saxat xuːlm̩ neː joxi loksət. in pɔːrəx ʃuːpəl paː luβ jupeln̩ nʲuːxləsl. meːk iki neːlal peːla potr̥̩l: "nʲaːβremət, kasr̩liti pitluβ, xoj juːrəŋ. maː ki pitlajm̩, manem βeːlati; nin ki pitlajti, maː ninan tuːlm̩!" neːlal manm̩ jupijn̩ lijəŋ laːŋki palat xuː meːk ikela leːt-ot paː βeːrti pitəs. xuːlm̩ xuː βeːlpəsləti xɔːtn̩ uːllət, neː xolije at tajlət. joxi loŋəs, molxa ikel kaːrti porlʲet βeːrmal. meːk pɔːrəx ʃuːpl̥ kaːrti puːn lipija potsel, aːr xojatn̩ aːsa tuːsel, jiŋka eːslsel. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas jaːjŋəlal peːla potr̥̩l: "maː ninan kat neː tuːsm̩. in muŋ βaːj βus jɔːtti i leːt-ot βeːrti at pitluβ. muŋ tuːp βeːlpəsləti keːʃa uːlti pitluβ, aː neːluβ joln̩ leːt-ot i jɔːntəsti keːʃa uːlti pitlət." xuːlm̩ xuː aːj keːmjas. - "maː naŋ kuːsʲajen xosʲa mit xuːja manti βuʧism̩, xolti lɔːmətsm̩. tam maː lɔːmətmem βeːtmet talem." xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas joxi xuːxəlməs. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas paː jeːlli xontati pitəs. lijəŋ laːŋki palat xuːja luβ uːlti pitəs. aːj xɔːta joxtəs, joxi loŋəs; ij iki kaːrti paːβəl̥l̥. jotti taxa eːlti jeːʧəsət, matsət. paː xuːlmet aːj xɔːta eːtəs. meːk ikel laːpətti pitsəli. uːn neːŋəl jik βɔːxəs lijəŋ laːŋki palat xuː eːlti. joxi joxətmel jupijn̩ xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas jaːjŋəlal imeŋən jaːjŋəlala masli, luβ imel luβ βusli, i jeːlli uːlti pitsət. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas jaːstəs: "ninan sutitti mɔːsl!" sʲalta nuːmən laːpət keːʃi i panʲarn̩ illi eːslman lɔːjlət. in ikeln̩ insʲəsla: "xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas, naŋ xolta manlən?" - "maː kaːβrm̩ putn̩ xompəlləsajm̩!" meːk ikel uŋəl βus xuβat al ʃɔːʃəpsəli. neːlal xotəŋ xorət puləp βus eːlti tuta alləli; xotəŋ xorlal xolalət. nuːmən paːβr̥̩ xuːl eːlti kim eːtəs. joxi loŋəs meːk iki xosʲa. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas uβti pitəs: "loja, lɔːja, aːl xonta! maː tapm̩ xuː, tapm̩ xuː!" xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas meːk xɔːta joxtəs. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas toxi joxtəs. sʲita paː kaːrti porlʲet leːsʲatm̩ət. uːn xuːjl̥ imel βus, keːβ peːla manəs. luβ loŋmal jupijn̩ neːlal kim eːtməsət. xotəŋ xorlal βaːleməsət - antumət. meːk ikel uŋəl βus xuβat al ʃɔːʃm̩ti pitsəli. lijəŋ laːŋki palat xuː luβ peːlajəl potr̥̩l: "naŋ xolta manlən?" xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas neːlal βus, joxi manti pitəs. aːj neːŋəl ɔːpsəs, paː pitsa. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas kim naːβr̩məs, xontati pitəs. leːt-ot βeːrəl, βaːj jɔːntəsl, aːpsʲeŋəlal jaːjŋəlal joxətti keːʃa put βeːrəl. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas imel βus, imel piln̩ aːs nikli manəs. manti pata pitəs, sʲi manəs, manəs. laːpət oxpi meːk iki pɔːrəx ʃuːpl̥ paː luβ jupeln̩ nʲuːxləsl. aːpsʲeŋəlal βeːlpəsləti manləŋən, jaːjl̥ joln̩ xasʲl, βaːj βus jɔːtl, aːpsʲeŋəlal joxətti keːʃa leːt-ot βeːrl̥. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas leːs jeːnsʲəs, il oləs. jaːjŋəlal manti jupijn̩ jux eːlti aːn βeːrəl i lij βeːrəl, βaːj βus jɔːntəsl, jaːjŋəlal joxətti keːʃa leːt-ot βeːrəl. aːj neːŋəl jaːstəl opeŋəlal peːla: "muːnti teːln̩ muŋeβ potr̥̩la: jotti at raxəl! muja nin ʃeːk jotlətn̩?" - "ma xotasʲ manlm̩!" - "maː at uːjətlem." kaːmən xuːlm̩ xotəŋ xuːləs, sʲalta joxi xuːxəlməs. meːk ikel laːpətmal jupijn̩ βɔːjlaln̩ oʃli paːβətsa. sʲalta aːpsʲeŋəlal jaːjŋəlal joxətsəŋn̩. neːlal leːsət jeːʧəsət, kasr̩liti pitsət. βeːlpəsləti mantel jeːlpijn̩ xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas neːlal peːla potr̥̩l: "nin sʲaxa muŋ manteβ jupijn̩ ʃeːk aːl jontati, tam kuːrteβ aːtm̩ βeːr tajl̥." tut jux loŋəlti kim eːtəs. kaːmən xuːlm̩ xotəŋ uβal̥sət; luβ joxi manəs. meːt aːj neːŋel seːksel, seːksel - isa βeːsʲkat. kaːmən lɔːjtal saxat xuːlm̩ xotəŋ uβətsət. meːk ikeln̩ uːtləp juxa paːr̥sajət. jɔːxlal βeːlpəsləti tax eːlti joxi joxətsət - neːlal antumət. paː i xɔːta eːtəs, joxi loŋəs; ij iki kaːrti paːβəl̥l̥. tut jux uːxəllal aːja seːβr̥̩səli, joxi jɔːβlsəli. sʲi jaːsŋəl parəs, xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas neːlal βus i neːlal piln̩ joxi manti pitəs. xolije meːk ikijn̩ sʲeːpa potsajət i meːk iki manəs. in ikeln̩ insʲəsla: "xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas, naŋ xolta manlən, muj jeːrəpsən mosʲsən?" paː βeːβa jis. lijəŋ laːŋki palat xuː lɔːjəs. lijəŋ laːŋki palat xuː luβel kaːsʲaləs, xontati βuʧijəs. meːk ikel leːti puta kaːrti nʲaːnʲ peːlək eːsləs: put ɔːβl̥ βɔːjn̩ teːl xuβləsa. - "maː at uːjətlem, xojn̩ tuːsajət." sʲalta jeːlli manti pitsəŋn̩. kaːrti βeːrm̩ pirəsʲ ikilal jaːstələt: "kaːtra aːsʲi aːŋki ki tajsən, aːsʲilan aːŋkilan luːŋxət muŋ. naŋ joxi joxətlən; muŋeβ xoti βaːtsən, sʲi sʲirn̩ pɔːri aːnn pɔːri putn̩ βeːrilijaln̩, muŋeβ aːl joremaln̩!" joln̩ ɔːməstal saxat xuːlm̩ neː loŋəs. neːlaln̩ nik nʲareməsa, xon patel kaːβrm̩ nʲoxijn̩ xɔːtsa. paː kutəp neːŋel seːkti pitsət - kutəp neːŋel eːlti noβi keːβ pul kim raknəs. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas βaːsʲ sʲoxri βus, in keːʃilal il eːβətməsli. lijəŋ laːŋki palat xuːjəl jeːʃa jeːlʃək pitəs; luβ kaːrti ʃuːpl̥ juβətsəli, lijəŋ laːŋki palat xuːjəl βeːl̥səli. joln̩ ij iki ɔːməsl, kaːrti paːβəl̥l̥. uːn neːŋel aːr xuːjn̩ βusel, sʲi seːksel, seːksel - xanʃaŋ keːβ pul kim raknəs. manti kulma pitəs, sʲi manəs, manəs. meːk pɔːrəx ʃuːpl̥ paː sʲi joxtəs. xuːlmet xɔːta joxtəs; meːk iki xolna jil. in ikel luβel potr̥̩ti pitəs: "naŋ luβ xosʲajəl manlən, toxi joxətlən. laːpət oxpi meːk iki mit xuː tajl̥, mit xuːjəl neːməl lijəŋ laːŋki palat xuː. naŋ sʲaxa luβ xosʲajəla eːtlən, luβ xontati pitl. naŋ uβti pita: "maː lɔːmtm̩ xuː, lɔːmtm̩ xuː!" luβ lɔːjl̥ sʲaxa. luβ sʲiməsʲ kaːrti ʃuːp tajl̥; sʲi kaːrti ʃuːpl̥ juβətləli, juxət ʃukatl. manti pitlətn̩, naŋ kaːrti ʃuːpl̥ βuji. luβ jeːlʃək pitl, luβela juβti; luβ kaːrti ʃuːpəln̩ βeːlla. sʲalta lijəŋ laːŋki palat xuːja naŋ jiln̩. meːk xɔːta joxətlən; laːpət uːxəl teːl jux laːpət aːl teːla joxi loŋəltaln̩!" meːk ikel oʃli pitəs. aːj xɔːta eːtəs, joxi loŋəs. sʲi saxat lij xontalət. sʲi βeːrel parm̩ jupijn̩ jeːʃa uːsət; paː jɔːxlal βeːlpəsləti manti poraja jis. sʲi xɔːtn̩ kaːrti puːn leːsʲatm̩. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas sʲi manəs, manəs, molxa xɔːtəla joxtəs. aːpsʲeŋəlal joxətsəŋn̩, aːpsʲeŋəlal luβel jaːstəsŋən: "muja tut at allən? min isʲkijn̩ pɔːtsajmən!" paː tut juxa kim eːtl. putl jeːʧəs. jɔːxlal manm̩ jupijn̩ neːlal jotti pitsət. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas in ikel xosʲa oləs. paː kutəp xuːjl̥ joln̩ xasʲl. aːt ol̥sət, kimet xatl paː βeːlpəsləti manti poraja jis. neːlal xotəŋ xorət βus, puləp βusa nox xuːŋxəs. sʲi jupijn̩ paː neːlal leːt-otn̩ βeːrəs. joxi paː loksət. jeːʃa ɔːməstel saxat jaːjŋəlal uːt eːlti joxətsəŋn̩. in ikel luβ peːlajəl jaːstəs: "neːlan xojn̩ tuːsajət?" - "maː neːlam tuːsajət, neːlam kaʃti manlm̩." neːlal meːk iki peːla jaːstələt: "muŋ xaleβət uːtləp juxa manluβ." kaːβr̩t-ot loŋəltəs, puta mol̥səli; putl kaːβr̩məs. sʲi matsət, matsət; xuβ matsət, βaːn matsət, joxi joxətsət. lijəŋ laːŋki palat xuː jiŋki uːmpi lipija luːjət eːslm̩təs. - "imilan laːpət oxpi meːkən tuːsajət, maː eːltem βeːtmet xatl matsət." in ikel xosʲa aːt xɔːləs, nox kiləs, paː manti pitəs. - "maː at uːjətlem." joln̩ ɔːməstal saxat xuːlm̩ neː loŋəs. il xuːxəl̥l̥, neːlal xosʲa joxi loŋəl. neːlaln̩ nik nʲareməsa, xon patel kaːβrm̩ nʲoxijn̩ xɔːtsa aːn jukana. meːk ikel pɔːrəx ʃuːp kaːrti porlʲijn̩ lɔːsʲsəli. manti kulma pitəs, sʲi manəs, manəs. laːpət oxpi meːk iki oxlal aːtel̥ seːβr̥̩sajət. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas jaːstəs: "maː xuβn̩ joxətsm̩, lijəŋ laːŋki palat xuːjen paː xuβn̩ βeːl̥sem i naŋen βeːl̥sm̩ in." xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas jaːjŋəlal peːla potr̥̩l: "maː neːlam kaʃti manlm̩. xuβ muj βaːn jaxlm̩ - joxi joxətlm̩!" - "neːlan laːpət oxpi meːk ikijn̩ tuːsajət. sʲalta xuːlmet xatl̥ən matsət." aːt xɔːləs, aːləŋ saxat nox kiləs, paː jeːlli manti pitəs. neːlal loŋm̩ jupijn̩ xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas xuːsʲ numpija xuːŋxəs. luβ jaːstəs: "putem il xompəlləs, xonem kaːβrm̩ən leːsa." meːk ikijn̩ insʲəsla: "lijəŋ laːŋki palat xuː, maː mit xuːjem, leːt-ot βeːrti poraja jis!" - "neːlan xojn̩ tuːsajət?" jeːʃa uːltel saxat ɔːβ xɔːp joxi raknəs, laːpət oxpi meːk iki joxi eːtəs. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas kaːrti ʃuːpəl luβ βusli i luβ aːl̥l̥əli. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas xolije neːlal sʲi xɔːta joxətmel. - "neːlan laːpət oxpi meːkən tuːsajət. talta laːpətmet xatl eːtəs, laːpət oxpi meːk iki. naŋ xoti βeːrlen luβel? luβ xosʲajəl aːr xuː manilisət paː at βeːritsət." meːk ikel pɔːrəx paː kaːrti porlʲijn̩ lɔːsʲsa. - "maː neːlam tuːsajət, neːlam kaʃti manlm̩." meːt uːn neːŋəl kasr̩ləti ɔːpsəs, pitsa i meːk ikijn̩ sʲeːpa potsa. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas manti pitəs. neːlal leːβman ɔːməssət. muja tut at allən? min isʲkijn̩ pɔːtsajmən! - "maː imilam tuːsajət, imilam kaʃti manlm̩." kutləp xuːjl̥ imel βus, aːs noxli manəs. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas leːsʲatijəs i manəs. lijəŋ laːŋki palat xuː kim eːtəs, leːt-ot loŋəltəs, leːt-ot βeːrti pitəs. joxi loksət, xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas jaːstəs: "nin in xolti at manləti. jeːʃa uːl̥l̥, jaːjŋəlam joxətləŋn̩." in ikeln̩ insʲəsla: "xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas, xolta manlən?" paː kutəp neːŋəl ɔːpsəs, paː pitsa. jotmel jupijn̩ kaːmən juxət xeːr̥seməti pitsət. xuβ manəs, βaːn manəs, imoltijn̩ lijəŋ laːŋki palat xuː ʃijaləs. in ikel jaːstəs: "imilan xojn̩ tuːsajət?" jɔːxlal matsət uːnta βeːlpəsləti, neːlal joln̩ xasʲsət. paː aːt ol̥sət, kimet xatla jis, paː βeːlpəsləti manti poraja jis. xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas paː jeːlli xontati pitəs. uːn neːŋəln̩ moʃtəsa: xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas joxətmal! pɔːrəx ʃuːpəl paː luβ jupeln̩ jil. aːləŋ saxat nox kiləs, leːs jeːnsʲəs, paː jeːlli manti pitəs. putl jeːʧm̩ jupijn̩ talaŋ kaːrti nʲaːnʲ put ɔːβa eːsləs: put ɔːβl̥ aːj βɔːjn̩ teːl xuβləsa. put βeːrtal saxat tut juxa kim eːtəs. kimet xɔːta paː joxtəs. kimet xatl xuːlm̩ xu̬ aːj keːmjas luβ joln̩ xasʲl, jaːjŋəlal βeːlpəsləti manləŋn̩. palat , jis uːn βus meːk xuːjl̥ jeːrəpsən neː potr̥̩la muj ikel lijəŋ eːβətməsli in luβel , tuta saxat - ɔːməstal pɔːrəx ikijn̩ " , laːŋki . , jaːsŋəl aːj kaːmən : paː , xu̬ keːmjas xuːlm̩ eːtəs manti xɔːtsa il . . keːmjas neːlal manəs , keːmjas keːβ , joxətlən ij poraja neːlal pɔːrəx " loŋəs keːmjas . xatl βaːj - muŋ ol̥sət xuːlmet xojn̩ joxi - , potr̥̩l - . kutəp xuːxəlməs oxpi βeːrm̩ xuːlm̩ eːlti " neːŋəl put paː xuːlm̩ " leːt-ot : , tajl̥ lijəŋ xolta xɔːta manti . βɔːjn̩ jɔːxlal pitsa . , βus neːŋel sʲaxa , joxi pirəsʲ al ki aːpsʲeŋəlal eːtlən aːtm̩ aːŋkilan xotəŋ kutləp maː . βeːrəl porlʲijn̩ leːs kaːrti manti βaːleməsət . kaːβrməs maː sʲi aːj keːʃa leːt-otn̩ , putl talta lɔːja xɔːta xuː jotti paːlat βus imilam - jupijn̩ uːjətlem joxtəs kat uːt ʃuːpəl aːpsʲeŋəlal aːj eːtəs mɔːsl aːj lɔːja pitl luβ kaːrti eːlti . βus puta luβ aːl̥l̥əli jɔːntəsti neːlal ikeln̩ ! sʲirn̩ sʲuːpl̥ raknəs pitəs meːk palat potsajət aːləŋ : aːs sʲi , paː jeːlli xanʃaŋ . manlən xuː - uːn peːla nʲaːnʲ . . jaːstəs xonta teːln̩ manluβ " manem kimet xuːlm̩ neː meːk laːpətti laːpət . " iki xotəŋ sʲalta . xuːlm̩ manlm̩ neːlam jɔːntəsl luβ joln̩ numpija xu̬ xosʲajəl i sʲaxa aːj ɔːβl̥ pitsət βeːrl̥ xuːlm̩ . manəs " pitl sutitti . saxat opeŋəlal βus laːpət keːʃa , eːtəs : manti xuːlm̩ pitlətn̩ . aːpsʲeŋəlal aːtel̥ xontati paː : , loŋəs kulma " kiləs aːj pul , aːj iki . jeːʃa jeːʧəs ʃukatl pitsət meːk insʲəsla manlən aːt , jaːstəs neːlal laːŋki , isa oxpi , peːlajəl lijəŋ palat , jupijn̩ joremaln̩ xatla oxpi - . juβətsəli . ikel joxi xon isʲkijn̩ . teːl xuːlm̩ . keːmjas ɔːpsəs joxətsm̩ . sʲoxri at tapm̩ eːtl lij neːŋel paː aːj jeːʧəsət . xuːlm̩ " xuːjem xuːlm̩ min xuːlm̩ loŋəltəs joxətmal palat xasʲl matsət leːsət xɔːta keːmjas aːj " nik imel naŋ jɔːxlal seːksel imilan ɔːməstal . uβti xojn̩ joxi loŋmal i saxat lijəŋ . xuːlm̩ βɔːjn̩ , βeːlpəsləti pitsət ikel . βeːrti xotəŋ manti βeːlpəsləti laːŋki jeːlʃək leːsʲatm̩ət xɔːləs imel maː uːn leːβman manti in eːltem sʲiməsʲ ikel paː paːr̥sajət loksət manəs matsət xu̬ xuːlm̩ jɔːxlal peːlajəl . jis , keːmjas maː . luβel " laːpət . . maː keːmjas raknəs neːŋəl xatl poraja xɔːtəla paːβ tuːsajət joxi potr̥̩l ʃuːpl̥ , . piln̩ sʲeːpa joxətmel ? kaːrti jaːstəs laːŋki jɔːxlal " i uːllət xuβləsa xu̬ ɔːpsəs paː aːsa ninan i xojn̩ ɔːməssət " tax neːlal , muja palat manlm̩ insʲəsla xompəlləs . iki aːj uːsət . - puːn xuːlm̩ ikel . at : - muja nin lijəŋ naŋ paː maː xuːlm̩ paː keːmjas iki : : sʲi in ? pitluβ laːpət manm̩ uːl̥l̥ manəs pɔːrəx xuːlm̩ , , saxat xuː manti kaːβrm̩ən , ; . , xuːlm̩ βuʧijəs jotlətn̩ jaːstələt kaːrti laːpət sʲeːpa . iki " xosʲa , xu̬ meːk " , paː , joxətlm̩ neːlal manəs . : loŋəltaln̩ jupijn̩ . jaːjŋəlal : antumət xuː . muŋeβ . manti βusa ; naŋ toxi joxətsət jeːnsʲəs maː jupeln̩ . kaːrti ʃuːpl̥ tuːsajət jotti . xuːjn̩ . loŋəl xuːlm̩ ikilal xuβat ɔːβl̥ putn̩ . muːnti jeːlli xɔːta kim neːluβ aːŋki . maː " pɔːri eːlti potr̥̩l aːj joln̩ seːksel sʲi kim meːk xɔːta kaːrti nik xuːlm̩ ! . xon sʲalta meːk uβal̥sət eːtəs puːn joxtəs neːŋəl oxpi xuː βeːlpəsləti laːpət meːkən . allən " palat ikeln̩ sʲaxa βeːlpəsləti . pitəs xolti xu̬ keːβ ! naŋen βus xuː at meːkən kaːrti oʃli pitsəŋn̩ pitəs aːj . meːk aːj kaːβrm̩ , laːŋki in pata kimet neːlal aːja jupijn̩ luβ , iki . ikijn̩ . " in keːmjas meːk . at toxi aːnn neːlam βeːrəs , peːla nʲoxijn̩ βeːrəl seːβr̥̩səli ki , keːʃa βɔːjlaln̩ . , ʃuːpl̥ neːŋel potr̥̩ti i neːŋəl joxi palat paː ɔːməsl xosʲajəla teːl - ol̥sət xuːlm̩ leːt-ot sʲalta i . jeːnsʲəs leːs nin " , jaːjŋəlal loŋəs βus , jiln̩ , at manlən , palat jaːjŋəlal tuːsajət jaːstəl kimet xuːlm̩ . xuː . xuːja , porlʲijn̩ manti potsel " luβ kasr̩ləti : jis xuː . . keːmjas xatl βeːrti mol̥səli ; , . eːlti poraja ; pɔːrəx xu̬ kiləs tam nox " joxi ʃuːpəl . kutəp pɔːrəx ! laːŋki joxi kim at xontalət , , ikeln̩ joxtəs laːŋki teːl luβ paːβəl̥l̥ luβ : , . pitəs sʲi " βus isʲkijn̩ - palat muŋeβ " . meːk allən manəs saxat " paː maː sʲi iki luβ paːβəl̥l̥ meːk , meːt " βaːsʲ aːl ikel maː manəs . imoltijn̩ lij in xoj ikel pɔːrəx eːslm̩təs pitəs nox joxətti paː lɔːjəs aːl " muja paː " ikijn̩ xorət : . sʲita paː keːmjas xuβn̩ iki leːt-ot . - laːŋki jik ; tuːsajət xolalət meːk aːj keːmjas lijəŋ βeːsʲkat ʃuːpəl uβətsət naŋ lijəŋ xu̬ joxi : . ? i palat , ! manəs xɔːta palat manlən moʃtəsa ! peːla . aːj nuːmən xuːjəl . aːsʲi aːsʲilan . pitsa xojn̩ panʲarn̩ juβətləli juxa neːlal xotəŋ keːmjas keːmjas tuːsajət jux muj pitəs lijəŋ , aːj , neːlal pitəs joxi kaːrti , " naŋ : ikijn̩ xɔːtn̩ , ! uːlti lɔːjtal . neːlan laːpət neːlaln̩ βeːrti . jaːstəs iki joxi jeːlli joxətsəŋn̩ βeːtmet laːpətmet manlm̩ jupijn̩ ninan aːj sʲalta xuːsʲ . " ; neːlan jaːjŋəlal xuː at loŋm̩ " . keːmjas . aːj kaʃti mit pɔːri βeːlpəsləti aːj iki keːmjas oxlal , βeːlpəsləti eːslman ! jɔːntəsl jaːxlm̩ keːmjas xu̬ joxi manləti " uːn . matsət , molxa maː . ij nʲareməsa luβel : paː paː pitəs βeːβa kaːrti sʲi . xeːr̥seməti at raknəs pitsət manlm̩ ʃuːpəln̩ xuβ kaʃti aːj aːj tuːlm̩ xuβn̩ matsət xu̬ naŋ eːlti . jis aːt βaːtsən parm̩ sʲi uːxəllal ? jukana xu̬ βus xu̬ xuː , , . maː tut leːt-ot meːk xuː . ɔːməstel kaːmən meːk jil xuːl . pitsəli neːlaln̩ xuβləsa nin lijəŋ . lijəŋ βeːrlen ikel xu̬ joxi . maː xu̬ , maː pɔːrəx paː in " " , pɔːtsajmən puləp " . uːnta peːla kaːrti manəs βeːrmal manti luβ . " leːt-ot peːlək βeːtmet , " manəs βeːlpəsləti maː ; " , , eːlti jeːlli meːk leːt-ot ʃuːp sʲi ikel manlən , manti xasʲl ? muŋ manəs piln̩ put naŋ xuː meːk . xuːlmet xu̬ patel " , potr̥̩l jaːjŋəlam eːsləs . aːj , oxpi manləŋn̩ pul patel molxa " βaːj kim jeːlʃək xuː . xuːjen . nuːmən jupijn̩ putl potr̥̩l keːmjas βeːl̥sem jeːlpijn̩ ? seːβsajət kaːrti joxi tuːsajət tut jux maː : ki . xuːlm̩ kaːrti ʃɔːʃəpsəli . . eːtəs : . kaːmən aːj " keːmjas laːpət juxa xontati keːβ joxi kaːrti neː jaːjŋəlala ma kutəp pitsət putem in aːj laːŋki . tuːsajət xuːlm̩ joxi neːlan jupeln̩ imel eːtəs sʲi xolije , pitəs naːβrməs βeːr ; βuji uŋəl . " xompəlləsajm̩ manləŋən . , xu̬ . " xuːja i xontati - ? " joxi kim kim eːsləs ! βus xɔːləs joxi saxat juxa joxtəs luβ in il ; , joxətsət neːŋəln̩ lijəŋ xuːjəl talaŋ loksət xuːlm̩ xuːŋxəs aːr naŋ βeːrəl kaːrti jupijn̩ ʃuːpl̥ - oləs . lɔːjl̥ puləp . xolije xuːlm̩ . xuβ laːŋki jaːstəs " xuːŋxəs in " joln̩ luβ . xuː muŋ joxətti βusli keːmjas iki oxpi xuːxəlməs jaːstəsŋən neːlam leːti . xu̬ , xonem loŋəs insʲəsla xoti pitəs . manti ʃijaləs poraja lipija . manəs paː . joxətlən : keːmjas , xuːlm̩ uːtləp jupijn̩ juxa ʃuːpl̥ lijəŋ jis oxpi luːŋxət naŋ put , ; meːk xuːlm̩ aːn il . matsət uːmpi kasr̩liti palat xu̬ aːləŋ . potsa aːj joxi . . eːlti βaːn peːla luβ xuːlm̩ pitəs xasʲsət jeːʃa " xɔːta tuːp mosʲsən tuːsajət jupijn̩ xolta jɔːtl . . keːmjas ; ɔːməstal nin neː , pitəs tapm̩ luːjət joxi " " xuːxəl̥l̥ jux keːmjas . kaʃti xuβat paː lɔːsʲsa aːn aːj " mit : joxətmel tajl̥ meːk βeːrəl muŋ sʲi palat neːməl . pɔːtsajmən tajsən loŋəs saxat ! " xotəŋ xolti aːj βeːritsət βeːlati jeːʃa joln̩ pita in aː , paːβətsa nʲaːnʲ " xasʲl palat aːpsʲeŋəlal " : loŋəs joxətti nox manm̩ . xuːlm̩ , " sʲi kaːrti pitlajti . uːltel luβ . xɔːtsa uːjətlem kim , βeːrtal . xuːlmet . uŋəl keːʃilal xolta . keːʃa nʲoxijn̩ joxtəs xuβ " kaːβrt-ot βusel , uːjətlem ? - xuːlm̩ , kaːβrm̩ ij neːlal mantel βeːrilijaln̩ manti . laːŋki , maː lijəŋ aːj , xuː manəs noβi kaːβrm̩ , leːt-ot " neːlal neːlal xu̬ : xuː luβ kutəp joxətlən - βus laːpət . jaːjl̥ puta βuʧism̩ xu̬ ! jupijn̩ matsət ; pitlət xorət ikel . joxtəs jiŋka meːk βaːj pitəs keːʃa naŋ . ! . keːmjas raxəl jontati leːsʲatijəs . pitəs - " . manəs . pitsəli eːtəs " xotəŋ xu̬ ? aːj xosʲajəl pitluβ . tut nox ʃeːk lɔːmtm̩ , imilan keːmjas kuːsʲajen luβ juxət paː " insʲəsla " jupeln̩ xatl̥ən imel peːla . tuːsel meːk jotmel , imeŋən joxətləŋn̩ tuːsajət ! imilam meːk noxli neːlal kaʃti " keːmjas βeːrəl tuːsajət eːlti jɔːtti i βaːn keːʃi ikel jeːʧəsət uːlti βeːl̥səli aːt kaːsʲaləs jaːstələt " xuːjəl , joxətsəŋn̩ al kiləs tajlət , luβ : kuːrteβ xuːjl̥ manteβ xuːlm̩ neː antumət xu̬ . laːŋki xuːlm̩ put ikela loŋəlti oləs leːt-ot i joln̩ min pitəs , kaːrti jiŋki aːj xontati uːlti ikel xu̬ saxat neːlal , neːlal " meːk ? βeːlpəsləti aːj matsət eːtəs . masli meːk . peːla jɔːβlsəli , xu̬ " . manilisət uːtləp laːpətmal xuːlm̩ loŋəltəs sʲi eːslsel manti kulma aːj ! aːpsʲeŋəlal βus aːj jupijn̩ jux joln̩ in tut pitəs xontati joxi oʃli aːpsʲeŋəlal , kaːrti xu̬ manti loŋəs in paː . . leːsa loksət , jaːjŋəlal sʲi sʲalta , tut xolije aːj luβel paː nʲaːβremət eːtəs joxətsəŋn̩ leːt-ot - luβ , laːŋki ʃeːk jaːjŋəlal sʲalta xuːjl̥ putn̩ xɔːta xuːlm̩ luβ meːk βeːrti ! uβti sʲi put xuːlm̩ porlʲet pitəs keːmjas luβ xatl uːlti leːsʲatm̩ ɔːβ talem neːlal jeːʧm̩ , aːj aːj βeːlpəsləti xolta jaːstəs keːmjas " luβ xuːləs porlʲet saxat tuːsm̩ seːksel lɔːmətsm̩ βus juxət xu̬ i luβ paː βeːrel juːrəŋ ; aːr ikel " lipija at βaːj jupijn̩ ? saxat keːmjas : lɔːmətmem keːmjas . ɔːpsəs pitəs neːŋel kaːtra joln̩ joxi . xu̬ mit . kim paː xu̬ laːŋki alləli . ʃuːp il βeːlpəsləti , pitlajm̩ nʲuːxləsl . at jaːjŋəlal paː . joxtəs ; kaːmən oxpi . . ikel xotəŋ aːj , laːpət " seːkti lijəŋ joln̩ tajl̥ xuːlm̩ ikeln̩ mit meːk joln̩ i imel muŋ lɔːmtm̩ ninan xu̬ , xuːja nʲuːxləsl . neːlam neːlal xojatn̩ neːŋəl eːtməsət , jeːʃa βɔːxəs xuː , paːβəl̥l̥ neːlal , juβti pitsa jeːʃa seːksel meːk manəs xɔːta putl , joxi luβ tam kimet jaːjŋəlal jis βeːlla , " meːt aːs pitluβ paː " . xaleβət xorlal ʃɔːʃm̩ti aːr lɔːsʲsəli luβela : βaːn xɔːtn̩ xotasʲ neːlal meːk aːj paː lijəŋ , , illi kim aːl kaːrti xosʲa xɔːp aːj xu̬ xoti jotti " , laːŋki matsət nʲareməsa jaːjŋəlal uːxəl manəs kasr̩liti luβ naŋ paː ɔːβa xosʲa : pitəs jeːlli aːt - xolna βeːl̥sm̩ laːpət jil uːn neːlam teːla neːlan . xorlal xuːlm̩ taxa xosʲa nikli parəs lɔːjlət , , maː βusli muŋeβ . xuːlm̩ xuːlm̩ meːk manti aːl . xu̬ " , jeːlli , iki manlm̩ keːmjas . paː tut xuː iki , xosʲa χ͔ɔ̄tᵃ tū̬p , , muja ? porlʼet uwti " imilam χ͔ɔ̄ta , . , nēlal sutitti , joln̥ χ͔ū̬ ɔ̄wl̥ kāmən χ͔uw . χ͔ū̬ləm lēwman wēlpəsləti kēmjas āj , pā mit sēwʀ̥sajət χ͔u̬ tut loŋəs jotti χ͔ū̬ləm " . joχ͔ətsəŋn̥ jik ɔ̄psəs āj śa̭ʟta mēkən χ͔u̬ pā χ͔ośa kēmjas lijəŋ kēmjas potəʀʟ̥ ma̭nəm mēk mā kēw pa̭lat toχ͔i joχ͔ətmel nēŋəl porlʼijn̥ . χ͔u̬ kēmjas ikel pitəs mēk χ͔ū̬ləm χ͔ū̬lmet χ͔ontati porlʼijn̥ ma̭tsət mū̬nti , iki ta̭lem χ͔olta potəʀla pɔ̄rəχ͔ ? iki ikeln̥ wɔ̄χ͔əs kimet šijaləs āʟʟəli χ͔u̬ χ͔uwat ma̭nti kēšilal ! . joln̥ wēlpəsləti χ͔ū̬ləm ma̭nti juχ͔ ma̭nti , pa̭ńarn̥ ma̭nləm pa̭lat wāś potsajət , šū̬pl̥ χ͔uwat pā ɔ̄psəs lēt-ot juwti χ͔ɔ̄tn̥ χ͔u̬ lāpət . χ͔ojn̥ nēlaln̥ imel muŋew χ͔otaś ū̬jᵊtlem nēlan ńoχ͔ijn̥ jɔ̄tti iki a̭l wus wēlpəsləti . . molχ͔a . χ͔ū̬ləm . āl . χ͔uw ma̭nem ! " , wāṇ sa̭χ͔at χ͔ɔ̄ṭsa oχ͔pi mā mēk joχ͔təs jājŋəlal lijəŋ poraja wus śēpa āsa lɔ̄śsəli nik : put āj nin wērtal χ͔ū̬jl̥ āj χ͔ū̬ləm juχ͔a luw na̭ŋ kārti muŋ " χ͔u̬ kārti wus pā " luwel oləs in - āləŋ ikel āj . . " ? . ikel joχ͔i luw in : χ͔u̬ kēmjas pā āj pɔ̄tsajmən pā pitəs ? lāŋki ! χ͔orlal ki moštəsa joln̥ , jupeln̥ χ͔ū̬ś χ͔ū̬jəl āj pitsa " ma̭nəs pitsət - ētəs jājŋəlal jājŋəlam min . lijəŋ nēlam iki jis . kēmjas , χ͔a̭tʟ̥ χ͔u̬ ma̭nləti šū̬p ū̬jᵊtlem kāwrəm , " mā a̭t . wērl̥ χ͔ośajᵊla nēlal nēlaln̥ joχ͔ətsəŋn̥ wus ma̭nəm lijəŋ χ͔ɔ̄ta pā , nēlan jēlli iki joχ͔ətlən kēmjas , ētəs joχ͔i χ͔u̬ šū̬pəl ū̬lti āja ikeln̥ χ͔u̬ ētlən mēk juχ͔ . pitʟ̣ śi jotlətn̥ nēŋel χ͔otəŋ . . pēla pitsət imel jēša joln̥ ! mēt ma̭nlən ošli , : χ͔u̬ na̭ŋ kēmjas muŋ loŋəm χ͔ū̬ləm " šēk śiməś joχ͔ətti kutəp pā " - , χ͔ū̬ḷ kēmjas kēša kēmjas sēkti iki . sa̭χ͔at joχ͔təs ińśəsla ikijn̥ putʟ̥ . nēŋel " . ū̬ltel ū̬ṭḷəp loŋəs mit χ͔ū̬jəl . χ͔ontati joχ͔təs śa̭ʟta ū̬t kutəp wērəl ikel : lɔ̄jlət śi , āśi . nēŋəl , lāpət luw mēk ta̭ʟta i oχ͔pi śa̭ʟta āj pa̭lat wērəs kēmjas mēk χ͔ū̬ləm " oχ͔pi . χ͔u̬ joχ͔ətsəm imel āj āpśeŋəlal " . , kuḷma tū̬sajət jɔ̄ntəsʟ̥ pēlajəl , pitsəli - pitsət ma̭nləm pā ma̭nlən χ͔ɔ̄tᵊla . pitsəli ńāń χ͔ū̬ləm lɔ̄mtəm ma̭sli nēlal χ͔ū̬ləm śa̭ʟta χ͔ū̬ja a̭t jājŋəlal lēt-ot , ɔ̄wa kārti lēt-ot nēlan ninan . šukatʟ̥ χ͔uw loŋəl pitəs χ͔orət nēŋəl āj il " χ͔a̭tʟ̥ , juχ͔ət pa̭lat wusli . jēlšək muŋew jupijn̥ χ͔uwn̥ ētəs jiŋka nēlal āl jājŋəlal potsel luw i χ͔ū̬ləm mā in ka̭sərləti jis mā , . lāŋki χ͔otəŋ - mēk ēsʟ̥man jɔ̄χ͔lal oχ͔pi ma̭nləŋən iki ińśəsla χ͔olije śi jēlli jāstəl . juwətləli : , . na̭ŋ . ? jēlli kārti pā pitsəŋn̥ āj wēśkat . " mā tut muŋ kēmjas loŋəs āj . ikel pitəs lijəŋ . χ͔ɔ̄ta kēmjas šū̬pəl χ͔u̬ " χ͔ū̬ləm jājŋəlal tū̬sajət ɔ̄məstal " lēti āj wēlpəsləti jēša χ͔ū̬ləm ma̭nti . " āj a̭t tēl kim " ma̭nti kārti ētəs potəʀti oʟsət . lāŋki wēlpəsləti ās wɔ̄jn̥ luw tuta ma̭nti wuji na̭ŋ χ͔ū̬ χ͔ū̬ iki āj , mēk " tū̬sajət tēla lijəŋ ētəs āpśeŋəlal wus χ͔u̬ kēmjas wus luw χ͔ū̬lmet . sēwəʀsəli jēttšəs lēt-ot lijəŋ jēša nēlal kārti in " jēńśəs χ͔ū̬ləm āt lāpət ? pɔ̄rəχ͔ puḷ . na̭ŋ wērilijaln̥ muj wus jil . śa̭ʟta wēwa . luw - . āj ka̭šti imoʟtijn̥ nēlal potəʀʟ̥ χ͔ū̬ləm luw loŋəʟti χ͔ontati χ͔u̬ ātəm . āśilan āl ! " nēŋəl ińśəsla . kēmjas āj , joχ͔ətti joχ͔i mā χ͔ɔ̄tn̥ lāŋki wāj nēŋel pa̭lat kēša χ͔a̭śʟ̥ lɔ̄ja χ͔ū̬ləm . pāwəl̥l̥ joln̥ χ͔ū̬ləm jājl̥ jis ēsləs muja wēlpəsləti " uŋəl χ͔uwləsa imilan , , , sēksel jupijn̥ jupijn̥ - . χ͔ū̬ləm pitəs ikel ēʟti " . , , ! min kārti χ͔ośajəl ! ka̭t χ͔ū̬ ma̭nəs ! luw jājŋəlal lij lijəŋ pā luw - wāṇ ēʟti . . , joχ͔ətti jupeln̥ " lēsa ! mēk , ninan šū̬pəln̥ ma̭nlən ma̭ntel , lāŋki ma̭ mēt lāŋki ikeln̥ ma̭nilisət na̭ŋ ɔ̄məstal lāŋki piln̥ na̭ŋen ēʟti ɔ̄məstal jiŋki . . pitəs χ͔ū̬ləm χ͔ɔ̄ta kēmjas " kārti joχ͔ətləm χ͔u̬ pitluw " ; , nē , joχ͔i . lāpət pa̭lat ma̭nəs pitəs in mā , ta̭jsən ma̭nəs , χ͔oʟti mā muj in wēlpəsləti , joχ͔i luwela pā joχ͔i lijəŋ jājŋəlal χ͔olije jēlšək ; in , ū̬l̥l̥ jupijn̥ i χ͔ū̬ puləp pitʟ̥ pā wēʟsəli ɔ̄məsʟ̥ ma̭nlən χ͔olta joremaln̥ ikilal jis sēksel . χ͔olna illi pitsa ńū̬χ͔ləsʟ̥ χ͔oṇ sa̭χ͔at χ͔u̬ pā mēk ikel χ͔ū̬ləm jotti wērti " ; mēk , poraja noχ͔ . mā pirəś lāpət a̭t oχ͔pi ū̬ṭḷəp " śita in āj mēk : lāpətmet . nēlam . χ͔ū̬ləm joχ͔ətmel iśkijn̥ pā na̭ŋ pitəs a̭t ki wētmet śi pū̬n āŋki lāpət χ͔ū̬ləm ta̭jl̥ śa̭χ͔a tēl pɔ̄tsajmən jupijn̥ na̭ŋ ma̭nti imeŋən oləs śi śi ka̭šti moʟsəli iki kemjas . ār . jupijn̥ put ēʟti ikel χ͔ɔ̄ta pā χ͔a̭ṇšaŋ ikel χ͔u̬ : kārti pa̭rəm molχ͔a " " , . wēritsət . lijəŋ . putn̥ ēsʟ̥sēl jukana śi i : . ikel śirn̥ āṇ̥ṇ̥ jāstəs ū̬n . āj lijəŋ juχ͔ put uwətsət wutʼtʼśisəm wērəl āŋkilan jāstəs χ͔a̭lewət , χ͔ompəḷḷəsajəm opeŋəlal joχ͔ətsəŋn̥ jupijn̥ χ͔ū̬ləm joχ͔i nēluw kēmjas mēk ma̭nəs nēlal joχ͔təs jēttšəsət χ͔u̬ tū̬sajət lijəŋ wēʟsem , pɔ̄ri āpśeŋəlal jāstəs - χ͔ū̬ləm wātsən mośsən ; pā . iki a̭llən tū̬sel χ͔u̬ iki ū̬mpi , : pēla šū̬pl̥ jāstələt nēlam . in āj juχ͔ət lēt-ot āj χ͔ū̬lmet nēŋəln̥ pitəs imel joχ͔təs wāḷeməsət χ͔ojn̥ ma̭tsət χ͔otəŋ lij na̭ŋ pā āj ikel nik ikel " āteʟ ta̭pəm wus χ͔ū̬ləm ētəs χ͔ū̬ləm jēlli luw āj χ͔ośa ma̭nti χ͔oṇ ū̬jᵊtlem luw kim ētməsət , ; kārti pitəs , joχ͔ətlən ? . i tēl ? luwel kārti . numpija wērti i il jɔ̄χ͔lal χ͔ū̬ləm . χ͔ū̬ləm " ta̭jlət lēt-ot χ͔ɔ̄tsa pɔ̄rəχ͔ . pa̭rəs pēḷək χ͔ū̬ləm ta̭χ͔a pitlajti kemjas . " , joχ͔təs pitəs χ͔ū̬ləm kēmjas putʟ̥ put χ͔ū̬ləm jil kim ma̭nəs kātra ikeln̥ wēlpəsləti iki pitluw kāwrəmən ta̭m . . wēlla ; poraja , mēk joχ͔ətləŋn̥ ū̬lti śi joχ͔i porlʼet , . ki . lāŋki ńoχ͔ijn̥ ikel joχ͔i wēr sa̭χ͔at pā ū̬llət χ͔ośa jēlli χ͔olta tut . kēmjas pɔ̄rəχ͔ , wɔ̄jlaln̥ , , . ma̭tsət . " . " . lijəŋ loŋəs sēksel kuḷma lāpət nēlal lāŋki ɔ̄psəs χ͔orət χ͔ū̬χ͔əl̥l̥ tū̬sajət āṇ χ͔ɔ̄lᵊs pāwəl̥l̥ šū̬pl̥ . , χ͔ū̬jəl ; nowi imel pitsa mā χ͔oti ū̬sət nēlal pɔ̄ri ta̭laŋ śēpa χ͔ojatn̥ loŋmal āj jupijn̥ oʟsət " ū̬n χ͔ū̬ ikijn̥ ińśəsla . oχ͔lal śa̭χ͔a . imilam pitsət nin " kēmjas jɔ̄wʟ̥səli wēʟsəm , sa̭χ͔at uwti . il pɔ̄rəχ͔ ū̬nta puləp pitəs jāstəs χ͔otəŋ : χ͔u̬ , ētʟ̥ χ͔ontati ū̬n ńū̬χ͔ləsʟ̥ pā pa̭lat . jājŋəlal ? wus a̭lləli lāpət jēlli , ka̭sərliti putem ēʟti " jontati , . . luwel putn̥ ra̭χ͔əl āj jotmel ēsləmtəs ; ma̭nti āl " lēs kāwr̥t-ot wēlpəsləti nēlan . χ͔ompəḷḷəs χ͔otəŋ " χ͔otəŋ χ͔ū̬ləs kemjas joχ͔i . χ͔a̭tʟ̥ , kēša tēln̥ ošli ɔ̄w χ͔ojn̥ χ͔ēʀseməti : χ͔ū̬ χ͔ū̬ ār χ͔ū̬ləm χ͔onta jēttšəsət " kēmjas nū̬mən sa̭χ͔at ma̭nti , . nēlam χ͔u̬ lāŋki ma̭nəs āj , lēt-otn̥ pitəs . " tut wusel jēša ma̭nəs pā lāpət , lɔ̄mətsəm ! toχ͔i śa̭χ͔a . ; χ͔ojn̥ lijəŋ lɔ̄mətmem in nēlal mēk pa̭lat joχ͔i ikela ij wus ; lāpətti , loŋəltəs pa̭lat jiln̥ muŋ χ͔ū̬ləm pāwʀ̥ jottⁱ kū̬śajen " pāwətsa muŋ pēla pāwəl̥l̥ , . χ͔ū̬ wērəl āt joχ͔ətlən . wērəl kārti pitəs joχ͔i iśkijn̥ ? , āṇ kēw lɔ̄ja χ͔ū̬ lipija . : . χ͔a̭tʟᵊn ma̭nləŋn̥ mēk " loksət mēk ma̭nəs . joχ͔i joχ͔ətsət lēśatəm mēk , χ͔ū̬ : i āpśeŋəlal tū̬sajət ma̭nləm luw χ͔u̬ jɔ̄ntəsti jɔ̄χ͔lal , āpśeŋəlal a̭t ninan isa kārti pa̭lat pēla . śi lɔ̄jtal noχ͔ χ͔u̬ ! χ͔olalət . lū̬ŋχ͔ət ta̭m luw luw śi šɔ̄šəpsəli ū̬lti χ͔ū̬ŋχ͔əs ; mēk pā , kēmjas jū̬rəŋ jāstəs . ētəs lāŋki kēša joln̥ . ma̭nəs χ͔uwləsa ma̭nluw mēk . lēt-ot , pā pɔ̄rəχ͔ , ; poraja šū̬pl̥ χ͔ośajəl luw nēlal noχ͔ wusli χ͔u̬ mēk lēsət joχ͔i mā lāŋki nēlal kiləs kāmən kimet . puḷ ma̭tsət . , luw jāstəs mā kēw nū̬mən kēša . χ͔ū̬ a̭ntumət kutləp , jis χ͔a̭śsət tū̬ləm mɔ̄sʟ̥ wēlati χ͔ū̬ - ra̭knəs χ͔ū̬jl̥ jājŋəlala lēśatijᵊs oχ͔pi . χ͔ontalət χ͔ū̬ - mā χ͔ū̬ləm noχ͔ χ͔oj jājŋəlal . mēkᵊn kim kutəp uwaʟsət nē . ēʟtem kutəp jupijn̥ , āpśeŋəlal lū̬jət ma̭nəs pā wāṇ pitluw , āj pā šū̬pl̥ . nāwr̥məs šēk ēʟti mēk , joχ͔təs āj i χ͔oṇem ńa̭reməsa . . mā joln̥ wāj joχ͔i ! lɔ̄jᵊs . lēśatəmət , ma̭nləm kēmjas loŋəs kēmjas . joχ͔i ! . . loŋəs luw juχ͔a . . ńāwremət , , ma̭nəs " ma̭nti " pēla juwətsəli joχ͔i a̭t wutʼtʼśijəs āj śi ij tut tū̬səm jupijn̥ a̭t χ͔oʟti sa̭χ͔at nēlal jēńśəs śi χ͔ɔ̄p pēla śi āj putʟ̥ wērel " , ū̬lti . puta . : pa̭lat . pēlajəl śoχ͔ri . lijəŋ jērəpsən " " - pitəs kārti - nēŋəl joχ͔i mēk χ͔u̬ ma̭nti , χ͔ū̬ŋχ͔əs a̭llən " . χ͔ū̬jēm potəʀʟ̥ ēwətməsli χ͔ū̬ja " χ͔ū̬ləm : " . nē . kāwrəm luwel na̭ŋ χ͔ū̬ləm mit ta̭jl̥ nin kimēt loŋəltaln̥ ās , ma̭nlən pitəs āt a̭l joχ͔i χ͔u̬ mā . kāwr̥məs . mēk in kū̬rtew ma̭tsət ja̭χ͔ləm pā potəʀʟ̥ χ͔ū̬ ū̬n juχ͔a kēmjas χ͔ɔ̄ləs a̭t " joχ͔ətsət joχ͔i il , : wɔ̄jn̥ ma̭nəs wus ma̭nəs . χ͔ośa jupeln̥ ; , , šū̬p , lēs juχ͔a wērəm pā jis χ͔ū̬ləm šɔ̄šəmti luw loŋəltəs , kāmən χ͔a̭śʟ̥ , . ma̭nləm in χ͔u̬ ēʟti mēk joχ͔ətmal . jɔ̄ntəsʟ̥ : nēməl " ma̭nti pitəs ma̭tsət i āj . - ma̭nəs χ͔a̭śʟ̥ ka̭šti oχ͔pi kēmjas . āləŋ sa̭χ͔at šū̬pəl . potəʀʟ̥ jɔ̄χ͔lal lɔ̄jl̥ " nēlam : : uŋəl wērti tut ka̭sərliti . joln̥ kim " , . ra̭knəs mā āj potsa loŋəs ēʟti pitlajəm " lāpət χ͔ū̬ləm wēlpəsləti χ͔uwn̥ χ͔olije mēk wāj nēlal χ͔ū̬ləm " , pɔ̄rəχ͔ ka̭šti pitəs put ! pitəs jāstələt luw luw ēsləs wērlen " . śi χ͔ū̬ i jēša kiləs χ͔ontati lɔ̄mtəm nēlal χ͔a̭tla sēksel kārti . pā χ͔ū̬ : χ͔u̬ imilan ā wērəl : nēlal χ͔olta pitsət χ͔ū̬χ͔əlməs āj joχ͔i jāsŋəl pitlət ma̭tsət χ͔u̬ lāpətmal - . āj kārti lipija . lāŋki kēmjas ma̭ntew " wus loksət ɔ̄məstel . jāstəsŋən ta̭pəm , jɔ̄tʟ̥ i jēttšəm pēla ikel wētmet wērmal " . ńa̭reməsa " āj pū̬n ū̬χ͔əl a̭t ū̬n āt puta " mēk pa̭lat kiləs , śa̭ʟta " χ͔ū̬jn̥ ij lāpət χ͔ɔ̄ta - , χ͔ū̬ja pita χ͔orlal pā . kim loksət mēk muŋew χ͔ū̬χ͔əlməs wusa . ; nē luw " piln̥ χ͔otəŋ - χ͔ɔ̄ta - . . kimet χ͔a̭tʟ̥ ār χ͔ū̬jen ! pa̭lat nēlal ma̭nti ma̭nti kāmən ta̭jl̥ , kemjas nē sa̭χ͔at sa̭χ͔at a̭ntu̬mət in . pā luw i śi " : nin . mit iki na̭ŋ kim , : . jupijn̥ , χ͔oti pa̭ta wus ikijn̥ χ͔ū̬jl̥ tū̬sajət jēlpijn̥ tū̬sajət joχ͔i pāʀsajət ɔ̄məssət wērti joχ͔i ɔ̄wl̥ kāśaləs nēŋel χ͔u̬ . ma̭tsət nēlal , ētəs . juχ͔ āj " ū̬χ͔əllal , pa̭lat kārti pitlətn̥ nēlal lāŋki : lɔ̄śsa , , " : noχ͔li , mā oχ͔pi kim " ńāń nikli kēmjas muja pa̭tēl - χ͔ū̬ , , ikijn̥ ma̭nti χ͔ośa āj āj , lēt-ot kāwrəm kēši wāj , pa̭lat lāŋki χ͔ɔ̄ta joln̥ tū̬sajət āj kim ra̭knəs šū̬pl̥ kārti : lēt-ot tū̬sajət . ma̭nəs ? pa̭tel , jupijn̥ ētəs ta̭χ͔ śita kŭtəp il . aj ! . śupl̥ paʀsajət nŭmpija kemjas pŏrlʼet les jajŋəlal in . . illi śălta : jetśəsət " pitlət apśeŋəlal jajŋəlal kăšti aj mătsət . pŏtəʀl jelli jŏχi kawrəmən nŏχ . kemjas pela , săχat ma jŏχətləm . măsli jŭpijn̥ χujem năŋ šek , mănti lŭwel jŭpijn̥ pa mek ńŏχijn̥ mek χujl̥ lojtal nelal , tăjl̥ imel mek pitəs lŏŋəs werəl " mănlən . tusajət năŋen χu săχat pitəs ma χăśl , χuləm nelam pŭl lijəŋ ulti jŏχətsəŋn̥ . χŭ̬ , χŏjn̥ , mŭŋew . ŏʟsət mănti karti . χuləm kemjas χuləm lŭw il jŏχi jŭpijn̥ χota , năŋ kawrt-ŏt jastələt , lŭw watsən welpəsləti - wetmet pitsət iki kăšti šošəpsəli aj " " kemjas mŏlχa kiləs tel welpəsləti katra jajŋəlal χuś eltem šošəmti mănəs laŋki lapətti pa lŭw χŏj kimet lŭw jis χulmet ăllən ? pitsət ! les , jŏntati jŏln̥ - χŭw etəs nawrməs . ar jŏχtəs . jŭχa , wer mănti , χŭ̬ , χuləm aj , etəs ikel lŭw tăjlət laŋki jastəs pălat imeŋən elti lŭw mănləm kemjas woχəs jelpijn̥ kim pŏtəʀl laŋki . χota χuləm tusajət " imel pŭl . . keša an ; mănti pitluw ŏχlal mănəm tŭt ateʟ săχat . pălat jŏtmel tŭt apśeŋəlal aj wertal nŏχ aj lapət . " mek ikeln̥ " jŏχi χăśl " numən tăjl̥ ; - ăt χuləm mănləm " karti χŏrət lijəŋ χota let-ŏt ăt pitəs at mŭŋ : ma , mănlən . jŏln̥ ar mek nelam . χŏśa ma karti χujəl welpəsləti , tŭt . keša šijaləs χŏlta , jŏχi wan mek pelajəl wojn̥ , mătsət pitl χuχəl̥l̥ . ma wan , , un pitəs χujn̥ ; , χŏtəŋ mŭja jŭχ " . . ŏləs năŋ mănəs seksel . mănti pa nelal jŏln̥ wermal waj nin jontəsl elti χătl χŭwn̥ jŏχtəs : " laŋki jŭχət lapət . wŭs pălat jastəl χŭ̬ mŏʟsəli jŏχtəs pela pun , owa χătl ma pŭt tŏχi χŭ̬ pitəs nelal , ki . jŭpijn̥ tăpəm χŭ̬ jajŋəlal imel χŏmpəlləsajəm , lŭw śi . lŏŋəl ŭwaʟsət . , kăsərliti pŏtəʀl lŏŋəs tŭt waj aj ŭŋəl , χŏntati jŏχi jastələt lijəŋ nŏχ " χŏrlal , . nelaln̥ , neŋel χuləm pa neŋəl ; śăχa χŏlti χŭ̬ " . jajŋəlam etəs as χuləm kŭtəp pa nelal , . χŭ̬ pălat lijəŋ jurəŋ ma - , porəχ ? pŏraja - jŭpijn̥ kŭlma il - as , " jenśəs porəχ pŏrlʼet ŏχpi χotsa χu χuləm uχəl . mek lŭw aj oməstel wŭsa jŭpeln̥ tăjl̥ ! măntew ; χŏti χuləm in lijəŋ lipija šupəln̥ jŭpijn̥ ewətməsli waj i i χŏntati jaχləm jŭpijn̥ . met šupəl jis . " i ăt ńawremət : : nelal . werəl iśkijn̥ , mek , kim păta ar i pa owl̥ părəs ma χuja mănlən pa . lŭw mekən χujl̥ , ikela . . aj ? kimet tăm neŋel mek pitəs χŭ̬ jil pŭt " welpəsləti : aj ma pori lŭw tusajət aśilan , pita ikel ! " pŭt . , kŭtəp ikijn̥ pŭt i jŭpijn̥ jŏχi " - ? etməsət " kemjas śŏχri jastəs jŏχi lesət χuləm joχlal lŏŋəm jŭpeln̥ ; . ikel kamən nelam ăt śepa ninan mek neməl , ješa , kemjas . lŭw χuləm keša un ŭwətsət . ujətlem mătsət χŭw kemjas . jŏχətlən mănləm elti pitəs jastəsŋən aśi jŏtti ? aj in lŏŋəs nik pela ul̥l̥ śăχa . kiləs tusajət wŭs ? ; mănluw karti mek let-ŏt : . . lijəŋ . imilam . kew pitəs iki : χuləm pitəs χuləm , kemjas weʟsem kešilal . " ! ma elti mănilisət χŏntati utləp aj aj neŋəln̥ let-ŏt , kemjas . χotəla . mŭj . , jŏχətlən laŋki χŏnem unta eslsel , χu elti χŏlalət ! nelan . " let-ŏt kew χuləm jajŋəlal , lapət al tăχa jŏχtəs : ikeln̥ lŭw χătl kemjas ultel χŭ̬ mănləŋn̥ . χŭ̬ mănəs ješa , pŏrlʼijn̥ werəm " : χăśsət ulti - χŏśa . χălewət kuśajen i pitsət , " śălta χŏnta , ullət pŏtəʀti . , mănəs iki mŭj ma . . seksel pitsa " jajŋəlala : kurtew karti kemjas tup nin mek pa " χŏtəŋ mek " . " . , jŏln̥ , kemjas ninan jerəpsən iki " : nik ŏʟsət . sewsajət pori werel mŭŋew neŋəl jelšək nelan pitəs ješa χŏntati lijəŋ wŭji ! , kim ij kemjas iki " mek lapətmet śălta asa . šŭkatl aj χŏlije pitlajti opsəs jŭpijn̥ χŏlta lośsəli χŏśa ńuχləsl laŋki in - let-ŏtn̥ in " , jŏtti wŭs " lojlət in - a wŭs jŏχi pŭtl . pŭtl . lŭw aŋkilan , mănəs mănləm , iki mek , χŭ̬ śi ješa waś . owl̥ . ne , : nelal jŭkana , χŏlije " χŭ̬ lojəs χuləm śălta χuləm let-ŏt χu karti χujəl - lapət χŏtəŋ . mek , etəs pitəs welpəsləti " nŏwi . lijəŋ . mănləti neŋəl oməstal mŭŋ , an . wŭsli ikilal werti , apśeŋəlal iki mănəs weśkat χŭwləsa lŭw mek jŏχətlən jŏχtəs aj mănti χeʀseməti ikel aləŋ nikli ăl kim jŏtlətn̥ χŭ̬ aj tăm jelli ŏχpi nelal kemjas pa i mănəs pitəs loja pa χŏtəŋ lŏŋəs karti pŏtəʀl tel etl śi opsəs nelal χŭ̬ werti sewəʀsəli mănti min . lŭw pătel . pawəl̥l̥ χŏśajəl nŏχ oməsl χuləm numən ikel χŭ̬ " ne in χu ujətlem χŭ̬ śi iki mănəs lŭw tălta tusajət mănəs χŏti aj mănəm χuləm mŏlχa năŋ " pŏraja lŏksət ŭŋəl , χŏtəŋ jastəs χănšaŋ lesa neŋel kŭtləp jŭpijn̥ jotl ńŏχijn̥ lŭw lapət . păńarn̥ at un jŏχtəs " ; aj mek lŭwela , tusel ij " tăχ jŏχətti χota . etəs lŏŋəs mănti keša kemjas mosl χŭwləsa jelli werl̥ ŏχpi χotn̥ - părəm χu săχat nelal pălat laŋki lŏksət ann jŏχi wŭs jŏχətsət χŏtəŋ jŏχətsəŋn̥ χŭ̬ iki χu śi . χătl χŏlije , piln̥ ma χŭ̬ jŭχ ; lŭw kemjas lomtəm wewa - . min ow seksel aj . " jontəsl let-ŏt nelan " , lapət at mătsət mănəs ikijn̥ kaśaləs jŏχətmel . lŏŋəs χŭwat χŏjn̥ χuləm , karti nelal mŏštəsa šup aj " χŭ̬ , lŏŋəs . lŭw al " nelaln̥ kemjas ńăreməsa jastəs χŏntati kemjas imŏltijn̥ . in . . χuχəlməs mit wŭsli lŏŋəlti waj χuləm jŭχa aŋki jik pălat eslman ŏχpi . keši neŋəl ? lŏŋəltəs . jŏχi jiln̥ pitəs . aj . ăntumət potsajmən imilan ikeln̥ . . " , i jŏχətsəm śi tel . : " pela porəχ jŏln̥ jastəs lij pelajəl jis nelal nelal esləs răknəs jelšək năŋ mŭŋ jotti pitsəŋn̥ pŏtsajət χuχəlməs pitsət wella pa , mănti ; śi χŭ̬ mănəs kiləs iki elti ! kimet mănti . , jajŋəlal jŏln̥ tălem ŏχpi , ŏšli χŭwat jŏχətmal mănem aj wŭs wetmet χuləm ăntumət ăt šupl̥ nelal sekti apśeŋəlal lŭwel aj . χota kemjas porəχ : wojlaln̥ χŏjatn̥ " jŭwətsəli ńuχləsl jŏln̥ pirəś apśeŋəlal pelək pălat , jŏχi neŋel neŋəl mekən mănləŋən χŭ̬ pitl pitəs śi mek ikel mătsət laŋki pălat jastəs χuləm aj răknəs χŏjn̥ aj kemjas ńań χŏntalət karti : kemjas luŋχət wŭs mănəs . ! pa lujət , jŭχa aj . χuləm wŭs - χătʟən ńăreməsa lewman ikel mek isa năŋ χŭ̬ ij , aj aj pŭtl ikel šupl̥ . . pătel śi mŭŋ " nin jŏχətsəŋn̥ tăjsən mek , jŭpeln̥ . šupəl elti tusajət apśeŋəlal mŭŋ " săχat lijəŋ lŭw χu χŏrət pela jŏχi etəs . pela i let-ŏt kew , pa śi lośsa mek " uχəllal jetśəsət . ŏχpi śi " iki welpəsləti " inśəsla jŏχətmel , nelan ulti esləmtəs werilijaln̥ ki pitluw mănti jŏχi lijəŋ wŭs inśəsla , leśatəm jŭpijn̥ wŭtśisəm lijəŋ in imilan nin ikel χuja lij . χul . oməstal χuləm jis lapət χuləm kawrəm χu pălat . . . ? piln̥ leśatəmət welpəsləti lijəŋ aj ăt laŋki săχat jŏtti pa jŏχi pa jŏχi pŏtəʀl săχat wojn̥ χŏśajəla karti kemjas χujen ăt . śi mănlən . mănti tuləm lomtəm šupəl kŭlma pun " . tusajət jŏχətləŋn̥ , waleməsət il śi . . ŏpeŋəlal ma ikijn̥ usət ! χuləm ikel pa . χŏlna lŭw kamən pŏtsa lapət , χŭ̬ kemjas aj . χu kemjas pa jŏχi mŭŋew săχat χŭ̬ jŭχət . , χuləm pitsa imel pa kim χuləm . kawrməs , jenśəs wŭs iśkijn̥ χuŋχəs , mŭja pŏrlʼijn̥ lomətsəm kim . " , ŭwti mătsət jelli jŏχətsət , pa aj χujəl śi , χŏlta kawrəm : tŭta . aləŋ χotsa χŏmpəlləs jŏχətti , χŭ̬ pa . tălaŋ . mănti karti jiŋka mănəs mek welpəsləti mek χujl̥ χota welpəsləti ăt ! χătla , aj χuləm pŭta , . χuŋχəs răχəl jŭwətləli mŭja χoləs nelal weritsət pitəs ŏšli kăšti ma śiməś jŏχi χuləm : săχat " jis jŏln̥ χotn̥ porəχ ujətlem " tăpəm ninan welati tusajət : χuləm χŭ̬ mek kamən let-ŏt i pa nelal - potsajmən werəs ŏχpi , ; ulti un " jelli - jŏχətti kemjas kim pălat pa tŭt jŭχ χŏjn̥ wŭsel porəχ pălat werti : kăsərləti atəm jetśəm opsəs χŏn i pŭt χop χŏlta śi kemjas . palat ikel pitlətn̥ in weʟsəm werəl mit : , . mek " : - , , pŏtsel jŭpijn̥ ! imel šupl̥ năŋ " χŭ̬ šupl̥ ? ma ŭwti χŏśa nelal χota " . . . leti χuja ăl in pa ; " kăšti welpəsləti lŭwel mănləm tŭt mek ki karti χŏśa . śirn̥ χuləm ! χŭ̬ teln̥ , χu pŭta ikijn̥ ! χŏn tela al karti . ! pitlajəm : joχlal i nelal tusəm jelli pitəs jŏχi weʟsəli lijəŋ lŭw " wŭs šek χŏrlal jasŋəl pitəs umpi pitsa jŏln̥ χŏśajəl χuləm . lipija pa . werəl . tusajət lapət χuləs aj . ne pawəl̥l̥ χŭ̬ lapət karti jetśəs . lijəŋ . . jŏχi wŭs . mătsət : ikel . " keša kawrəm karti pitsət ma ńań năŋ kemjas tŏχi " jontəsti . met " un mek . nelal . utləp săχat kemjas : jiŋki jajŋəlal karti mit śepa jŭχa pŭtn̥ . inśəsla laŋki wŭs nelam χŏtaś jŏχi werti , pitəs pa let-ŏt χŏlti laŋki χota aj χu kemjas ut jŏχi χuləm aja laŋki kamən " werəl χuləm , χu jil nelal wan leśatijəs aj mă neluw χu ; pitluw pa imilam pălat ma χoləs lomətmem " χota pa jŭwti elti . mănəs . mŏśsən iki karti . jŭχ ŏχpi aj werlen pawəl̥l̥ seksel χăśl munti pŏraja " pŏraja porəχ lŏŋmal pa ăllən năŋ jis lŏŋəltəs kăt mănti kăsərliti χu , " ikeln̥ mănti nelam . oməssət pŭləp ăt śăχa pela χŭw . . χŭ̬ , pawətsa pălat kemjas jŏremaln̥ etəs lapətmal . χulmet , . . in ne , jŏχi pa mit : etlən paw , , răknəs ? χuləm lŭwel pa laŋki , pitəs măntel ŏləs jowlsəli lŭw šup at sŭtitti esləs oməstal aj nŏχli iki " jŏχi χŭwn̥ χu χuləm laŋki kimet inśəsla ăt kim joχlal ikel χulmet pŭləp šupl̥ ješa ? ; năŋ loja etəs pŭtem jŏχtəs śălta lŏŋəltaln̥ năŋ , " in jajŋəlal . etəs mănti χuləm , jajŋəlal χu , ma tusajət pitsəli pŭtn̥ wŭtśijəs χŭ̬ lojl̥ ikel mătsət . . laŋki aʟʟəli pŏtəʀla jajl̥ " , śălta , - mănəs lijəŋ , joχlal χu lapət kim aj mănlən pitsəli " χŏtəŋ aj al ălləli ne karti mănəs kŭtəp kemjas pălat lŏksət . - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - V - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - V - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - RUS - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - χuj-əl χuχəlmə-s χuləm . ik-el . il χuləm jŏχət-s-əm kemjas lŏŋ-əs - . elti , apśe-ŋəl-al jŏχt-əs pălat ăt " lapət-mit : , laŋki , pit-s-ət neŋ-el ik-el ŏχ-pi ŏχ-pi jŏχt-əs karti măn-lə-ŋən wew-a jŏχət-s-ət , jik măn-em jelli , χu pit-s-ət pŭt-əl - nŏχli pŭt . χŏj " ul-ti ! ŏʟ-s-ət pŏrlʼe-t χuləm karti śăχa χuj-əl . nŏχ un χu ne . pit-l-ət ik-el-ən tu-s-aj-ət imi-l-am χŏśa măn-əs , χŏśa sŭdit-ti nin-an mă-s-li , i pa #### mek năŋ-en - ar ? elti ul-l-ət măn-əs χŏnta-ti kemjas χŏtaś , χuj-əl " ! aj , mŭja : kil-əs . , . , ne-l-al jŏnt-ati săχat pa χuləm porəχ tŏχi jŏχi " ki ńuχləs-l śi . ne-l-an , as-a kemjas măn-lə-ti kemjas jŏlən pălat pa ŏl-əs , . jŏχi pălat . pil-ən pŏtəʀ-l măt-s-ət măn-əs χot-ən wel-ati lŭw-ela pŏtəʀ-l : pit-əs et-əs . nik nŏχ ! χu jŭpij-ən χŏśa . lomt-əm săχat jel-šək ! săχat pit-s-ət iki mŭŋ-ew kim inśəs-l-a pela ăl ikij-ən ilij-alən wat-sə pit-əs " χŏśaj-əl-a aj " śi jŏχi kew pălat răkn-əs wer-əl . et-mə-s-ət . ki . . χuləm , , ul-ti ! ops-əs kemjas . - " ńawrem-ət pŭt . aj-a lŭw kemjas pŭt ikij-ən jŏt-ti pa elti an " šup ŏχ-pi , neŋ-el χot-a măn-l-ən aj jastə-s kew pit-sə-li le-s-a jŭwt-i . šijələ-s lŏŋ-m-al pŭt-ən i ma măn-ti răkn-əs ăl śŏχri jastə-l-ət ; aśi-l-an ma ne-l-al wŭs karti in ops-əs lŭw . iki . tăm waj im-el aj teln śir-ən ne-l-al lujət χŏtəŋ mŭŋ-ew mek χuləm karti jŭp-el-ən χuləm , et-əs măn-əm laŋki leśat-əm-ət kăt in lomt-əm oməs-t-al . lij-əŋ ne-l-al-ən ne-l-al χuj-əl , neŋ-əl . aśi . tŭt pirəś kawrəm-ən : . jŏt-ti kil-əs jŏχi laŋki ji-s . jelpij-ən pŏtəʀ-l , kim i , jelli . aj ŏχ-pi , aj . pit-l-əw pŭl - , jŏlən mŏś-s-ən , : jŏχi mek lŭw-el pa an paʀ-s-aj-ət loj-l-ət . pit-s-a wŭs iki jŏχt-əs min χŏtəŋ ujət-l-em ij χŏj-ən ješa kemjas tăj-əl jŭp-el-ən ma χu pŏt-s-aj-ət ut pit-lə-tən ki-met inśəs-l-a ŏš-li ? " ŏpe-ŋəl-al kăsərli-ti pŏtəʀ-l ne pa χŏnta-ti śep-a pit-l năŋ aj : min χŏśa ik-el jŭpij-ən lŭw-el " , elti : ? ik-el-ən jelli pa . jastə-s săχat măt-s-ət . măn-ti ar kemjas ikij-ən ik-el-ən aj tăl-em pot-s-aj-mən ma jŏlən mek-ən ! mek . aj măt-s-ət welpəslə-ti ? let-ŏt ik-el χu : , mek pălat χuləm ! . măn-l-ən wet-mit wan ateʟ esl-əs mek ik-el măt-s-ət " tu-s-el jont-əs-l weʟ-sə-li χŏlti jŭpij-ən aj lapət šup-əl jŏχt-əs ne-l-am " χăś-l ješa ma jŏχi - . kăš-ti . pit-s-a χot-s-a ! ij in χuləm elti śi . ik-el #### ! lŭw-el răkn-əs #### χu wer-ti lŏŋ-əs pa , lapət χuləm măn-l-ən lapət - śălta , i mek pŏraj-a karti săχat pŏraj-a śălta măn-l-əm kemjas χuləm #### kŭtləp nik , , χu lipij-a măn-ti ăntum-ət - χu wŭ-s-el . săχat laŋki welpəslə-ti lipij-a pa lŏk-s-ət χŏl-ije . năŋ mek jŏχi ăt χeʀsemə-ti esl-s-el χŭw ime-ŋən jŭχ-a măn-ti χuləm χot-a aj luŋχ-ət kemjas păt-el karti jŏχi ăt " χu let-ŏt lij-əŋ numən wer-əl jelli jetśə-s-ət păr-əs tăj-əl lŭw lŭw jŏt-m-el wet-mit , kuśaj-en ik-el iki-l-al kŭtəp , jastə-s kamən lŭw . ow-əl măn-l-əm jelli mek , . . joχ-l-al et-l-ən . pit-əs ik-el : tŭt χop jŏχi kemjas pălat χŏla-l-ət mek wer-əl : śălta χŏlta χŏmpəl-lə-s-aj-əm χu keši-l-al măt-s-ət nem-əl kim lŏŋ-əs tăj-s-ən jŏχi χŭwlə-s-a . , . jaj-əl ? " lŏk-s-ət ; , , . χul . pit-əs kemjas , mŭj laŋki ne-l-al măn-ti , kim ne-l-al jŭχ jastə-s-ŋən . jŏχət-ti " aj . #### ma jaj-ŋəl-al χu χăś-l elti jiŋk-a lapət , " ow-əl jŏχi χuləm măn-əs nŏχ lij-əŋ jŏχi nŭmpij-a ewət-mə-s-li mŏlχa " ; χŏr-lal esl-əs . kew χuləm jŏχt-əs mek pit-əs măt-s-ət ma karti mek u-s-ət jŏχət-s-ət χu inśəs-l-a al mek χuj-əl χuləm i mek ne-l-an ŏʟ-s-ət śi met il keša lŏŋ-əm păńar-ən aj karti jŏχət-l-ən jŏχi le-ti tel lŏk-s-ət ? χot-a jŏχi wŭ-s . χănš-aŋ - jaj-ŋəl-al ńŏχij-ən . . . pela χuləm aj lapət lŏŋəlt-əs waj χuχəl-l pŭt-əl utləp jŭχ-a et-əs ; nŏwi in " lapət loj-t-al wer-əl , ik-el lij-əŋ jaj-ŋəl-al kăsərli-ti tu-s-aj-ət χuj-a le-s-ət , . . pa . , , . aʟ-ʟə-li χu kemjas păt-el χuləm χol-əs lŭw " χu ne-l-al woj-ən χŏti . porəχ ne-l-al - šup-əl im-el welpəslə-ti an-ən tălaŋ , aj #### . aj tăm et-əs " isa lij-əŋ jŏχət-sə-ŋən wan . " . măn-ti ul-ti pălat , " pa oməs-l kil-əs at . χuləm jŏχət-l-ən śi lŭw ji-s măn-l-ən , ne-l-al un tŭt neŋ-əl ŭwət-s-ət jowəl-sə-li . šup-əl măn-t-el śi jŏχi pela lij-əŋ loj-a laŋki welpəslə-ti kemjas pit-a elti pŭt-em ik-el-a jŏχət-m-el , mit pela ne . jŏχi ki-met loś-s-a karti pălat pa . jŏχət-lə-ŋən aj măn-əs elt-em " kemjas χŏśa ma aj ne-l-al . ma lŭw in ikij-ən . χŏnt-a jŏlən oməs-t-el χŏnta-ti jŏχət-m-al χot-əl-a . aj kim šek aj " jŏχət-ti ăt χŏtəŋ kawrəm jŏχt-əs ? . pŭt-ən sek-s-el mit let-ŏt-ən . χu . śăχa ; jont-əs-ti . ne-l-al jastə-s χu ješa kim . tăj-əl pit-əs mek χuləm pălat χuj-a kemjas χŏr-l-al kim - pit-l-əw ; jŏt-l-ətən ji-s pa . , esl-man , joχ-l-al et-əs năŋ pa . măn-əs #### χŏnta-l-ət măn-əs χătl , #### jastə-s χŏtəŋ jetśə-s . kemjas χŏlta , " ńuχləs-l , . χătl măn-əs χătl-ən pa , " pawəl̥-l̥ . . jiŋk-i wan ? neŋ-el karti măn-ti măn-ti joχ-l-al " ne wŭ-s-li werit-s-ət pălat ne-l-am măn-l-ən χuləm lapət lŏŋ-əl pit-əs pit-sə-li i . ne . pălat ne-l-an ăl-lə-li munti " . kemjas let-ŏt kurt-ew " : kemjas in tu-s-aj-ət kim lij . in jinś-əs . at : pălat " śi . mănili-s-ət ! wer lij-əŋ " mŭŋ iki wer-t-al , . lij-əŋ . . #### welpəslə-ti lŭw χŏn " pa ne-l-al-ən apśe-ŋəl-al . aj kemjas wŭs waj jŏχət-m-el măn-əs pŭt " pa woχ-əs χu ki-met loś-sə-li măn-ti lŭw χuś ? kemjas aj mek ăt kăš-ti - mit , ujət-l-em mek , wŭtśijə-s tălta . . pit-əs ma aŋki-l-an pun χŏj-ən χul-əs pŭt nin . χuŋχ-əs un let-ŏt iki wer-əm χălewət pa tu-s-aj-ət neŋ-əl-ən pit-əs χuləm " măn-l-əm ne-l-an pa ji-l . karti śi pit-əs lŏŋ-əs . pit-s-ət jaj-ŋəl-al śi wer-əl măn-əs . lij-əŋ nin-an χu " jaj-ŋəl-al . χu šošəp-sə-li χu χuləm . χuləm wŭ-s tăp-əm kăš-ti welpəslə-ti tup pŏrlʼij-ən . porəχ im-el karti śălta pŏraj-a pit-l-əw jŭwət-lə-li χuj-em , lŏŋəlt-əs năŋ : ŏχ-l-al pelaj-əl šup-əl as lapət . im-el răχ-əl χuj-əl in χŏn-em χŏr-ət măt-s-ət pŏrlʼij-ən pawəl̥-l̥ , ne-l-am jŏχi . măn-ti lŭw sek-s-el wŭs imi-l-an pori χŏlta aj neŋ-əl keša iki tu-s-aj-ət , #### " śi , . apśe-ŋəl-al . jot-ti . χŭw lŭw karti in " . ma . tăp-əm jŭpij-ən le-s . χŭwat kawrəm ul-l ńăremi-s-a jaj-ŋəl-al χuləm in măn-lə-ŋən , ăl-l-ən . laŋki χuləm wŭ-s ik-el woj-l-al-ən χŏl-ije . jŭpij-ən măn-əs let-ŏt imŏltijn le-s welpəslə-ti . jŭpij-ən χuləm mŭŋ-ew porəχ χu i χu , , wer-ti waj . χŭwat pit-s-a mek lapət kemjas as mek tu-s-aj-ət : . nin ne-l-al jaj-ŋəl-al-a jŏχət-ti lapət-m-al mek #### laŋki tu-l-əm tŭt-a pit-əs , kemjas ow pela jŏχət-l-ən neŋ-əl i . . wŭ-s χot-s-a illi pawəl̥-l̥ - χøl-mit pa nin jŭpij-ən , , lomət-s-əm aj . in χu tŭt . χuləm pela χŭw-ən wer-əs măn-ti χu aj aj . " χuləm kemjas păr-əm keša pit-əs iki , ne-l-al jŭpij-ən măn-l-əw tŭt sewəʀ-sə-li ne-l-al . ńăremi-s-a laŋki pŭt-a ! ! χu , tu-s-aj-ət χot-a χot-a ki-met : pit-əs ne-l-al χăś-s-ət ŭŋəl ma šup-əl kemjas năŋ mek χu ŭŋəl χøl-mit iśkij-ən ma χu karti aj χu lapət mŭj χŏnta-ti jŭwət-sə-li χu " waś pit-əs iki ne-l-am śălta lomət-m-em ma săχat . - kemjas keša χŏr-ət jŏlən , χol-əs lapət-ti lŭw χŏj-ən et-l . apśe-ŋəl-al kaśal-əs jont-əs-l unt-a χŏti jŏrem-alən tŏχi jaj-ŋəl-al , jŭkana , wŭj-i tel-a jŏlən pa karti : apśe-ŋəl-al , im-el lŭw aj iki " ki , : ik-el mŭŋ aj pa " , mŭja . . uχəl-l-al lij-əŋ mek măt-s-ət wer-ti un , jerəp-s-ən " tu-s-əm χot-a χot-ən χu mit , , lŭw lŭw elti . χŏn χuχəlmə-s . jaj-ŋəl-al . jŏχi weʟ-s-əm jŏχət-sə-ŋən săχat il măn-t-ew lij-əŋ lŏŋ-əs ăt lŏŋəlt-alən śi karti aj , aŋki iki ješa χu neŋ-əl mek-ən tăχa χŏśaj-əl χuləm lapət #### i χŏmpəl-lə-s ma , keša lŭw jŏt-ti : ăntum-ət , al kim wer-l-en jŭχ-ət in pa - jŭχ-a let-ŏt ăt ik-el-ən šŭkat-l at pori χătl χot-a mŏlχa . . kemjas wer-əl : jastə-l-ət lŏŋ-əs , kawrəm " aj ? oməs-t-al ăl-l-ən wer-m-al : ; ik-el jŏχi sek-ti χŏtəŋ χuləm jŭpij-ən et-əs năŋ mos-l laŋki welpəslə-ti kemjas . ik-el aləŋ , " aj ŏχ-pi χuləm kemjas kŭtəp welpəslə-ti ńań χuləm . lij , , jŭχ aj i kamən welpəslə-ti laŋki năŋ lŏŋəlt-i măn-əm ; χu śi pawət-s-a . ješa ! χu pŏraj-a iki χŭw χuləm pela ops-əs jŭχ-a jŏχt-əs umpi weśkat laŋki laŋki sek-s-el . loj-əl . atəm šup karti " tăj-l-ət pit-l-aj-ti , . , mŏʟ-sə-li lŭw nin pŏt-s-a χu . i śi ; wŭ-s pa χu χŭwlə-s-a wel-l-a mek joχ-l-al walemə-s-ət ! ul-ti χu iki " lij-əŋ mek mŭŋ " " . pun porəχ #### pit-əs ar . aj nin-an măn-ti " jŭχ kăsərli-ti tŭt χătl-a ; let-ŏt ŭw-ti " pil-ən pŭt-a pŭləp , imi-l-an lŭw aləŋ at ma jot-l măn-əs esl-əmt-əs , ji-s kŭtəp pŭləp śita . χŏnta-ti śep-a χot-a " pa wŭ-s-li " śiməś uχəl šup-əl χøl-mit " porəχ śălta pelaj-əl wŭs săχat wŭs-a ma ńŏχij-ən i ŏš-li ujət-l-em jŭpij-ən pŏtəʀ-l-a măn-l-əm ne-l-al χŏl-ije ne-l-al lŭw ŏχ-pi " jetśə-s-ət wŭs ne-l-al χu let-ŏt ik-el tu-s-aj-ət jŭpij-ən χuləm jŏχi χŏlti jŏχət-l-əm , " " al leśatijə-s măn-ti un " śi pŏtəʀ-ti šošəm-ti măn-əs : - năŋ jŏχi : măn-ti măn-əs pŏrlʼe-t - mŭja χătl lij-əŋ χu jasŋ-əl ow-a et-əs mek măn-əs pit-əs " apśe-ŋəl-al ? kemjas χuj-ən jŏlən χu ne-l-al utləp nŏχ jinś-əs χu lij-əŋ iki karti pa pit-sə-ŋən χŏtəŋ wŭs jŏlən weʟ-s-em ; : jaj-ŋəl-al " pa loj-əs porəχ nikli , pŭl kăš-ti ŭw-ti #### ŏl-əs : jŏlən , mek pit-l-aj-əm χŭw-ən , tu-s-aj-ət ne-l-am pa lŭw jŭχ - ji-l " katra . - et-əs jelli , tu-s-aj-ət aj χŏlta leśat-əm χuləm năŋ pit-əs " , " χot-a pa oməs-t-al năŋ , aj , χu , jŏχət-sə-ŋən χu inśəs-l-a . pălat pot-s-aj-mən măn-əs mŭŋ " χu măn-ti , lew-man mŏšt-əs-a laŋki et-əs lŏŋ-əs χŏśaj-əl . χŏj-ən pit-s-ət oməs-s-ət lŭw . ăt ij numən jŏχi jastə-l " il ma tel . al wŭtśi-s-əm . kamən χuləm šup-əl mŭŋ χu in pa šup-əl-ən . ma śi pelək χuj-a ŏχ-pi jŭp-el-ən , pŏtəʀ-l χuləm jur-əŋ let-ŏt laŋki met jaj-ŋəl-am , wer-ti măn-l-əm , a pit-əs săχat , χu kemjas χŏlna ; imi-l-am aj " neŋ-el : jastə-s , χuj-en sek-s-el pit-əs aj măn-ti lŭw-el šup-əl : mek . loj-a " χŏjat-ən . ! năŋ ŭw-al ; jetś-əm mek jŏχi " ăt pŭt-əl " kamən . kemjas χu jŭpij-ən jel-šək lŭw jŭχ-ət ul-t-el . ji-l-ən , χuləm ji-s ŏχ-pi . šek kŭtəp χŏtəŋ . χuŋχ-əs ; ji-s śăχa χu wer-el , , pălat " χu ńań wŭ-s keši pit-l iśkij-ən " pŏt-s-el lij-əŋ ăt , woj-ən ne-l-əw χu χăś-l χuləm . nin " l l ti χuləm χu al χŏnta măn s măt il ăt χuləm a əs χăś ən l ŏχ nin măn lomt . . əs " mek ən χŏj wŭj jŏχət a χŏnta ul χu uχəl šošəm tŭt ən χuləm pălat aj śi χot ən jiŋk ul alən əm karti śi ? l ne jŏχi χuləm lə . šup umpi jŏχi l al ət pa kamən . laŋki śi măn əw lij ik el əs pŭt năŋ χu əs əs s ew ŋən kuśaj l əs a ti lij welpəslə χot wer am s pit əm el ət ən mek ti əs . ti mek wew ʟə el χŏnta . , pit šup pa . măn əm ne " ən năŋ χuləm ən ŏχ ŭw jŏt karti , wer inśəs ne " a pŭt ikij ; s mek met χu χŏśa l laŋki măn " s sə jŭpij an pălat s el ət ops karti mit . lŏŋ χu ti a śălta , ŏt ət pit əl al ? s . pŏraj . ən porəχ păr ŏʟ pălat wer l kemjas lŭw im jot kim nŏχ măn əl săχat əs χuləm šup ən ŋəl păńar el ma . ; a ul ət mek imŏltijn jastə l jerəp pit a welpəslə ti ma el əs s el woj . laŋki , . . χŏtəŋ əs li χu jaj əl ? pa ńań ńawrem s . χŏl măn śăχa χu pŭt . pŏrlʼij ti wŭ ije l jelpij χot kăt χŭwlə al pălat el : jastə pit , , ən s . jŏχi a s lŏŋəlt s ŋəl . : pŏtəʀ i i jŏt " a šək pa tu əl aj aj sewəʀ mek jastə . al ikij kawrəm jŭχ , al χŏtəŋ pela ješa wŭ pa tu ŋəl χŏn mek pa χŏlta s χŏśaj ik laŋki ti iki ti , jel năŋ lŭw waj leśat wŭs əl χu let aj ən al loj s əs l ŋəl lipij woj əw al " pa karti porəχ , al ; tăj ujət li ŋəl el a kemjas əs ət oməs ti aŋ al aj ăl pi ən an . sə ji a . ewət em al ən , l χŏl al măn min śi mit aj wer l ti a χuləm lapət el năŋ sə əs sek , l jowəl keša pa . ne χuχəlmə ăt " jŏχi ! l tŭt al əw ! lapət karti ăt pa #### ŋəl əm χŭw mek " ma ăl jŏχət wer kŭtəp l kamən a a #### , a . karti măn . əs əs pit χŏr pawəl̥ el teln ? ti . . , jŭpij " . əl ne am pa a kemjas əl mŏś əl l măn in əl pi săχat el jŭχ am ən ət jŭpij jŏχət , əs ŋən : iki l əs li măn elti pŭt a əs ət #### pa ne ən laŋki χŏtəŋ pŭt i ar aj a măn χu pela el sə s ti ŏl l li in " ! , . " m kemjas al ətən s ŏχ tu le măt ne ij l . əs " ti l χŏlna măn əŋ kŭtləp aj mek , lew jelli mek ki əs ne ət wer jaj ən jŭpij . jŭwət jŭχ karti " śălta el əs s jaj jastə a ! ti kew ; nin əs jŏχi ma aj tu . un tŭt esl ! wer ti kŭtəp ti " s lapət ; wat kăš un lŏŋ ət pelək , ət aj əs ar . loś kawrəm χuləm " , #### el laŋki ət jŏχət kew joχ welpəslə əs loj χăś iki leśatijə al ne ăt " ow χu , pŭləp măn ən jŏlən , neŋ . ops aj kăsərli wŭ a lapət ; jŏχi ăl . lij ət i , jaj karti le aŋki əl s ateʟ kamən al a pawəl̥ măn laŋki ət əl karti al a ən " mek kemjas l χu ne mit . ne . ki al l tel ma l woχ pa χuləm pit śi aj χuj jŏχi kawrəm əm tălta măn imi mŭŋ s el mek χŏjat oməs . , waj əm šək woj em năŋ ən ən al porəχ . keša jŭp , jŭχ χŏnta kemjas l ŏχ l s i mŭŋ pit laŋki a jŏχi əl ət ma imi jŏχi l ul l ti əl ki χeʀsemə li tu " s ma ət χuləm mən u nin əs ti măn pŏrlʼe ən ati ŏš lŏŋ li , mek t werit χŏj le ti kim χu ti . " χŏti wŭs #### ən . . pŭt pori śi m jastə , . s el ən l l s lij , əs ti ŋən əs aj pit " lapət iki pit s " : pa əŋ " am ət ət " pit śep jont ješa χătl . χuləm kemjas aləŋ : pa l loj əm χŏmpəl el a jŏlən s ŏš ! wŭ , jŏχt mŭja ŋən χot s un s ən wer ən jŭχ waj ? tăj , s ar l , ət lŭw sə , , măn an jŏχət sə a tŏχi ən s ən ăt ăt ńań t mek ət ji χu , nik aŋki pŏtəʀ ŋəl i uχəl ət a ik . . pălat el ŏt aj aj ne el ən mek ti pa jastə , weʟ ik ime l əŋ l χuləm wan jŭp lij . . el χătl əŋ śita jŏrem . elti šup əl χuləm wan l met l əs tu ət t lŭw ma jŏχət : #### , s pŏrlʼe . " nŏχ săχat in lij kemjas χŭw ŏt pŏtəʀ man lŭw " pa ! ŋən χuləm pa ik al ən utləp χu śălta ati ti pălat a ən ! s jiŋk ujət el " s pit aj aj sek ŭŋəl əs jŏnt el mŭja nikli ik əl . mek a ŋəl lomət " ti l s el el kil əl χot ti s weśkat " kil săχat χuləm a , jŏt ən šŭkat kemjas . , waś . lə l #### năŋ et χuləm " əs jelli le el ət a . iki , . săχat əl ne əm păt sə pălat " ma al əs an ŏχ əŋ pun ət χŏmpəl ən lij ti əw laŋki al l pŏraj tăj al ki ən lŭw ən ŏt el s elti karti əŋ năŋ ? χuləm aj χu #### ilij χŏtəŋ tălaŋ m mŏlχa a kemjas . ik ! " kemjas aj χu χănš . aj χuləm jŭkana el , χu aj əl əs mə săχat esl jastə əm pit mit lə tŏχi χu əs jŏχt χălewət mek el śi , pit , pelaj loś ik kawrəm ne mŭŋ pawət apśe əl χŏtəŋ iki śi ən s , mek kemjas im . jŏlən let χŭwat wer ən əs . pela sə s s a esl em ti s šup lŭw ješa an mŭŋ ma χu at al jaj s a aj χot pi welpəslə s χol let aj luŋχ apśe al l en : măn i a əŋ χuləm jŏχət a keša χot jŏχi χuləm l , mek lŏk χu šek χu ik l l . aj pit , iki ən pelaj ət χu aj χuj al kemjas aj , ńăremi illi mănili s . əŋ , . . əs kemjas săχat . ət l el ət #### əm əŋ lij ti al s l , neŋ śi ew " li let l ! ən s ma s əl , jŏχət l măn , mek i əm : pălat tu nin ne ŭŋəl pi ən iki əl kew lij əŋ : ji ən . , li en , ət aj alən . pit əs pa ? s ti χuj al ne pit l sek s răkn mek măn #### nŭmpij : əs əl kăsərli et măn nŏwi sə aj jetśə joχ el ən ti l al χuləm mek wet əl , welpəslə . pa am al oməs ət ăt χŏla šek . ət χuləm , ŋəl χu mŏlχa măn l tən leśat al lŏk ən pa pirəś χot , əs m ən əs tel jŏlən mŭŋ ət əl əs a jŏχi el ŋən ət " ela . , . əl tŭt lŭw imi ət . un al an ji , nŏχli măn əs măn mek ki jelli ăntum in el ne ən kemjas tŭt a ən năŋ jŏχi jŏlən wan pit jŏχt ul jŭpij əŋ mən săχat li əm , χătl . . jŏχi ew ne əŋ păt əs : apśe nin pela χul jaj ən kăš s , ne ət əs ti kemjas lij ŋəl al ən χuləm et χu elti s , măn əs ət porəχ " ŋəl pălat χu pŭt in s et χu năŋ pit met l . pela ik a at al pun , l pit s . măn kăš ət jetś . χăś min . jont l əs jŏχət a lipij χŏj l χuj l . šup in əs jŏt li əm loj an ŋən al χŭw ? s əm əs pa măn pŭl l jŏχt aj " s porəχ jŭχ aj tup al aj " χuj jŏχi aj al măn li . răkn pŭləp lŏŋ ən măn əs ən pălat s . măn χŏr an karti əl at ki em əs ik l tu kil a l̥ tel əm a əw s pa l tăj mŭŋ əs al . a " . kim χŏtəŋ , ikij al a s χuj lapət ət . ti , ət ŋəl t " jŏχi . sə ăt χŏtəŋ . əl χuləm wŭ lŭw , ji ne pălat l l əs s ne ən . l əŋ jelli śi ti atəm jŏχi karti χu χop ăl em ən . ti əŋ χuj ŋəl χuləm əs " ma . " răkn χu " al wŭs mit χŭwat , ət ən pŭt əm l . apśe wŭs lŭw l pi šup l ət munti a aj el , əs i " jŭχ lij tu : l a ət χŏśa ik jaj numən jŏχi śi lŭw let : l ŏt ne weʟ a s əl nem el əs ət əs . ujət ti em śăχa t ti s əm kemjas s l əl ət l̥ pa s lomt lə l et al ; ən lŭw χot χu s l măt əl kemjas aj . s al əs an əŋ li s et pit laŋki pil jŏχət śir el măn . s χu pit man śi t əl s ən jaj măn . aj ŏt l as in laŋki pŭt əl weʟ pŏraj ŏχ a ŋəl ŏt l măn năŋ χŏśa ješa neŋ keši wer el im jŏlən χuləm əm ńăremi χuχəl a jŭpij l , l et pŭt kim ops lij pit l jaj a #### jur jastə . . əs l : pit a , . l ne ăt χŏnta pil at l χuj ən jŏχt kim , i năŋ jŏχi ; aj iki jŏχi wel l pela . măn li laŋki jŭpij ma il l ăt utləp ul mŭj s , jŭwt ət wer əm śălta ow χu ti ik . lujət pit əs χu lapət əl s : əmt măt in ən li un " lapət , əl ən lŏŋ et , neŋ pŏtəʀ lapət waj χu jŏlən t elti kim χu ŏχ , , ! ən keša lŭw ŏt an χuləm , aj ət . met " măn l χŏśa s kemjas tŭt s " wŭs śŏχri s kemjas l . am s elti , kăsərli aj ən pit pori pŏtəʀ mă s em jont lŭw keši χŏnt ən a l əs ; welpəslə al χu lŭw lə a kim jŏχət əm əs pawəl̥ a šošəp ti χot . i mit ne lə " ən jinś χu l pi l a em . el #### ne a pit a kemjas mek . s welpəslə ŏt l oməs l əs l wet iki kemjas χu mos an sek s păr porəχ əl pŭl : χot əs . . " s măn lapət mek , laŋki in kamən el inśəs laŋki al lŏŋəlt karti el χŏlti ul . ət ma χøl kemjas . em , əl pŏtəʀ jaj kurt lapət . l jŭχ jŏχi mek l joχ mŏʟ jŏlən ti ew ? pot apśe tăχa ŋən li pa em s əm măn ew . . pŏrlʼij əs karti šup χŏlta ne tăj ńuχləs măn lij ti əs paʀ lij jastə χŏlta ŋən a χŏn χăś tu . ti mek l χuj χuləm ik mit al pŭt χu ma pa əl , wŭ śălta măn numən χu ne l əs l əs ij lŏŋ jŭpij ət əs s l met li pela . wer ət tăm əl măn a aj măt əs lə , ji ; s ńuχləs pit aj . . . kim al pi kemjas pit el keša lŏŋəlt ti əs elti am as il em : s al lal ma , šup el , l s ən ti ti " χătl . ki elt l s m χu jinś . ik " ne χuləm ; ije χu ti el ŋəl ti mit , . χuləm ən jŭwət laŋki ti pŭt əs əs i măn l met an ən ət al kemjas pălat aj mek et əs əs χuləm s neŋ , , sə ət lŏŋəlt măn pŏraj ŏχ pit as ti jetśə . pŏtəʀ əs lŭw , " s χŭw " s katra i s il a al ow ? ət t lŭw pŭt kemjas ŋəl jŏχət el jŏlən loj ti ne , en . jŏχət əs ma χuj al el el . wŭs šup . lŭw . əs jŭpij pălat χuŋχ . al mə əl . jetśə ət " lə . l aj χŏśaj s pit χŏśa iki a karti mŏšt , tăl ət ik aj apśe əs wŭ ən χuləm ti al pa lŏŋ jŏχət ij joχ χuləm ne " əs χu " ti ! let esl ən χătl l χot əl lŭw . : nŏχ ŏt šijələ ne lapət wŭs s aj , . kemjas mek χuj jastə χu ti măt . ikij ne kemjas əl . " lapət alən mŭj ije χol iki jaj əl ət t in l " mit iśkij , mŭja ? jel an . ji . ti ti pa t śep ti s pit mek ma əl ne nŏχ s a ti ŋəl an : χătl " neŋ măn əs karti χuləm , . l iśkij śăχa : " l̥ χøl l măt ji χu ət s mit tŭt welpəslə ti jŭpij jŏt aj al χuləm răχ . əs kŭtəp s al neŋ ən ŭw sek χu , ne et χuś əl jŏχt neŋ əl , i : el l al . lŭw χuj săχat inśəs wŭtśi s lŏk iki əm ət aj χŏj jŏχi wer χuləm jŏχi iki l ŭw isa " . l neŋ let unt s ən χŏnta ńŏχij wel let s əm s inśəs jŏχət , ; . aj pit el χuχəlmə pa , s aj kaśal aləŋ aj . : ow sə , lij wŭtśijə l ti ; t śălta lij pit s pit , al let " pit χu en lŭw əs ŏʟ ji tăp χuləm ən lŭw im əs . . săχat kăš s ăntum ik lŏŋ jŭpij lŭw ne lə jŭχ śi l măn aj lŏŋ . əs ti ŏl el χøl əl ət " măn l al a ti tu ət l welpəslə jot kemjas măt lapət aśi aj χul χŏl əm lŏŋ ! in s " năŋ m lŭw əs . χu . s , pit walemə aj ńŏχij wer ən jŭχ esl χuləm jaj χŏlta pălat kemjas oməs imi əŋ i s ut jasŋ əs nik . ti lomət pit wŭs , lŭw ; l χŏj . i al #### el l əs χu al aj šup măn wŭ aśi χŭw ăl l #### əs , χŭwlə ! ti śi " wer , " welpəslə , mŭŋ ən lŭw pot tăp sə : kemjas s aj aʟ , m ət pŏt jŏχt ŭwət sə , wer el . tăm " et . əs kŭtəp χuləm m . . in lŭw əl jelli kemjas let im śi s , əs al l əs al : li ət le aj pit s porəχ s et tu ik al am ən aj jelli jŏχət el a ti śiməś lŭw pŏt " χŏr măn karti ti ən ŏχ χot pi əm ik karti " nin a pit mŭŋ jŏχət măn əm χot χŏn " jŭpij wŭ elti l χŏśaj oməs χu pa , jik χŏr a χŏti χuŋχ pa măn a s wer : ješa lij , χŏlti : l tu . " pŏt jŏχi , in χŏtaś li neŋ ŏpe kim . l sŭdit . ən ne loj ŋəl ma jŭp măn ! . mănti kawrəm a . iki waj . leti werti . jŏχi . : welpəsləti jastəti lŭw #### χu pitti " χeʀseməti . nŏwi ma mănti kamən aj mŭŋ jastəti mek ma let-ŏt tuti , aj esəlti , . jastəti min ne karti lŏŋti elti " jŭpi nŏχli kemjas ne χuləm inśəsti lŭw ; sekti χŏntati imi oməsti jŏχətti jŏχi śălta ŏχ . χŏr săχat . welti jŏχi ălti . ? , , mănti ăt iki aj , ŏχ pŭl mănti lapət kew χŏl ŏχ pil kăt leti . χuləm jŏtti jŏχi χătl ut al ! " pitti " " etti ow . lij ŭwti kemjas kăšti pa ne jiti mek χŏntati ; . lŭw . iki " pawəl̥ti . aj mănti wŭti . keši iki - aləŋsăχat " " , " pŏra . pelaja jŏχi , in oməsti lŭw telən pălat i : šup nin aj , - werti , mănti ne " tăjti mănti . χuləm laŋki . χu χŏtəŋ welpəsləti . laŋki jŭwətti χŏj al năŋ nin ; . tŭt #### . lŏŋəʟti ; " . jetśəti jaj welti welpəsləti χuś šek ; χot mănti mănti . " jotti iki ne . jotti jŏχətti lapət , χu tŭt pa jŭχ χu śita i ńŏχi χŏtaś jŏlən jaj ma iki pitti . aj ne . jŏχətti mŭŋ . ulti jŏχi pori śi lapət . - jŏχi χu ăŋki šup mănti laŋki " laŋki jŏlən pitti pa pŏtəʀti χŏnna , waj : pitti lŭw kăsərliti ma . χŏl , . jastəti elti nin , in ma . , etti elti tăl χŏtəŋ χŭwləti jastəti pitti mănti iki ńawrem pŏra , , mŏlχa ar χot mek etti lapət pălat pelaja χŭwat lij pălat χŭwləti pitti păt aj , păńar_kel_ nŭmpi " . ; , , iki iki i #### lomətti ŭs ; - werti lŭw χu χŏn : tuti wer χu leti . mek pitti . ăl jiti . aṇ jŏtti - . werti iki χu mănti #### #### ne χuləm χătl aj " mănti jŭχ jŏχətti kemjas . tuti pălat laŋki mek inśəsti jasəŋ etti pelaja lŭw lij mănti iki χu " χop χŏtəŋ ; imi ne pa χot sekti , χu ŏχ : ăt mek esəlti jaj : : . iki χŏlta aj χuləm kemjas jŭkan karti mănti mănti ne pălat pa mek χu śep laŋki leśatiti jelpi răkənti ŏχ năŋ tŏχi " . χuləm nin in χuləm , pelaja mŭŋ jetśəti χuləm ar oməsti mănti χu karti mŏlχa tup ne jŏtti ŭs χŏj lŏŋəʟti aj pŭt pitti jŭwətti mosti lojti kim χăjti ne iśki - " χuləm . #### inśəsti kemjas jiti . iki . : pelaja ! at welpəsləti aj wŭti kemjas pŏnti mŏśti , jiti săχat tămi tălaŋ šup . mek . pitti karti elti ŭwətti - aṇ śit ne wan kemjas apśi i χu ut ne χăjti jaj năŋ . mŭŋ let-ŏt , ne kemjas śit , , lapət tuti pŏnti laŋki jŏχətti lŭw ? jelli χu mănti ńăremiti jŭpi śit kŭtəp werti iki uχəl un " ne woj , karti , etti iki . χŏntati pŏtəʀti woχti ! , χot , pitti . χu wŭti năŋ pitti " lŭw #### jaj mănti nikli mănti aṇ pawətti pa pălat pitti śălta wŭti , pălat mănti aj welpəsləti jaj " jŭpi χu " χŏr pălat iki χuχti pitti lŭw mănti wer , . aj leti χŭw ńuχləsti . lapətti kemjas χuləm ewətti χăjti tăjti jŏχi lapət ! welti ne jŏχi " porəχ iki . χu χu lŭw jŏχi " - ? jŏtti ma jŏχətti . aj pălat . kuśa tŭt , părti laŋki , . i #### χuləm mănti pŭt χuləm lŭw pŭt ! ne kăšti tel răkənti aj pawəl̥ti pitti leśatti waś werti χŏśa il pa karti let-ŏt săχat jŏχətti iki χuləm : ne . . aj . . ; aj , " šošəmti elti χŏtəŋ ălti jastəti pa oməsti imi iki mek pălat kăsərliti ma lŭw lŏŋti , , ne potti , un χu lŭw kaśələti , " ŭs kew jŭwətti jŏχətti mek , - śălta . welti pitti il . jŏχi waj aj iki ma lij numən ăŋki jŭpi . mŭŋ ne pa keša . esəlti wŭti χuləm wŭti pa in šup #### χu săχat χu χu šŭkatti ne jŏχətti χu pŏrlʼi ; , śŏχri kemjas jŏχi as aj ! lojti . aj keša kăt . pitti lij šup kemjas karti mănti , ar , śi wŭti aj pitti in mănti #### jŏχətti jaj pa χu met " pawəl̥ti welpəsləti . ; ŏχ etti mŭja mănti : jastəti welti kăšti mŭŋ lomətti χot tăjti pălat met pitti . pa χuləm ? χŏśa " ma " kemjas năŋ ăt in ješa χŏśa let-ŏt welpəsləti . in ma pelaja . lij pa lŏŋti . iki aj ŭŋəl iki lojti mŭja luχ pa ŏlti pirəś χuləm , pitti porəχ lij śăχa werti χăṇši jŏχi jŭχ lipi werti năŋ . χu ! jŭχ ne mek mek ŭwti kăt χuləm : mănti , " pŏrlʼi šek lij ! : lŏŋti , χŏntati i #### pŭləp . jŏχətti tuti jel , , χuləm ulti ŭs ńăremiti ăt un śi mănti isa " , mek χuləm pil jetśəti porəχ laŋki mek - aj ne šup lŭw imi mănti χu sekti lomətti mek lapət aj ješa mek . . jŭχ pa . esəlti χuləm χŏti ăt , , śiməś ? pitti ješa " . kim mănti pori jŏχətti šup . etti paʀti aj pa , jiśti ŏlti jaj . jel . " kemjas elti nin śit walemiti oməsti tuti " nik , lŏŋəʟti " : ńuχləsti kemjas śi lŏŋti . jŭχ . χonti χŏśa " lapət karti . śit , ne kilti mănti . leśatti ne - laŋki mănti . śălta iki χu ŏlti . lŭw i , ! laŋki χuləm mănti tŭt . jotti mŭj lŏŋti kawrəm , munti . wŭti pitti χuləm aj lapət χŭw imi kăšti inśəsti ulti ăt lujət χuləm jŏχətti " atəm ŭs in aj iki ne sekti pŏra χuləm , ! iki kim kamən jiśti , ńŏχi nŏχ numən iki χu χŭw karti jŭχ ! iki " lij jŏχətti ăt šijələti . χul oməsti karti : mek părti karti ! mek " χot kim : lojti ne , ne χŏtəŋ ńań χŏn ne - jŏχi mănti χŏlati . ulti ne i χu lŭw karti iki lŭw tel : , : ki etti χuləm let-ŏt lŭw χŏmpəlti ma χot , ujətti mŭŋ lij " lŭw tăjti śit . kilti at ŏš werti pa jŏχi . . porəχ kuʀ răkənti săχat " pa ăntə pitti tăpti alti pŭt ŏχ mek jŏlən χŏlta mek ujtti χuləm , jŭpi pitti jŏχi mănti χuləm ne pitti i aj pŏnti , , , χŏn jowəlti . lŭw mănti pitti apśi esəlti χătl pŏrlʼi ulti let-ŏt let-ŏt pŭləp sir let-ŏt χuχəlməti χu pŭl etti χot , mek pălat śi χot χuləm śep ŏχ χu χŏl porəχ nŏχ aśi pa kemjas - tuti χŏntati " sewərti welpəsləti lij , , pa katra . jŭpi pa , werti . ! pŭt χuləm jŏχətti lośti jŏχətti ma uχəl iki . imi lŏŋti χuləm pa śit " pitti laŋki śăχa χuləm ješa leti mit pŭt lij let-ŏt ne , pelək χŏti raχti χŏjat kemjas jŏlən aj lojti pitti , , imi . i aj χot pelaja kemjas lojti jaj mŏlti ăt ne , mănti ŭs tuti . , imi #### il jŏχi ješa ne śălta : jŏlən χŏrti : ulti " pitti . " năŋ năŋ ma aləŋsăχat karti , . keša χu χu . in . kawrəm χu mek jŏχətti pitti , mŭja kŭtəp lapət lŏŋti elti χătl jiti χuχti ? . . pa kŭtəp pălat mănti sekti aj kemjas χuləm χonti χŏntati jŭpi pitti : ŏχ ne . al iki mănti ŏlti χu χu nin . tuti oməsti χŏlta . jŏlən ma ăl , , elti kim kawrəm kăt lŭw , jotti lŭw jŏχi pŭt pŭt . pelaja aj . " " jŭpi : watti pŏtəʀti ! . mek al χuləm . aśi . mit šup jŏlən min χŏj iśki . #### mănti wan waj , mănti jŭχ , χŏj as . jŭpi iki ? χuləm nŏχ kemjas un . χŭw ălti ne χŏśa pa χu ulti , χuləm χu χu - χu . aj - χu ki lośti ulti lij . jŏχi jaj lipi ne jŏχətti . , tuti ma šup lŏŋti welpəsləti mănti măti keša ? kăt kemjas χălewət ne χu lŭw . mănti apśi jelli ma pitti . , , tuti mănti mănti wew , wet mănti . kemjas lŏŋti , " mek ? " mŏštəti mănti illi pun ateʟ mănti laŋki , aj lij " . pun werti " apśi χŏtəŋ χu #### : lapət χŏntati in jiti jŭpi mănti mănti , lomətti mit mek pŭt wŭti " pŏtəʀti măniliti χot " imŏltijn . , pŭt . , . pŏra pelaja . werti woj iki , jŭpi săχat lŏŋəʟti jastəti kew wan kim pa keši " i pălat wŭtśəti , χu il wertti . pŭt ne χuləm jerəmti lapətti ne oməsti χuləm . jik kemjas pŭt jŏχətti χŏśa jŭχ . ŏpi pa χu lŏŋti jotti mek jŏχətti ne ? lij tălta lij . χŏtəŋ " χŭw χu kemjas śăχa leti tăjti at - kŭtəp mănti χu χuləm jŏtti jŏreməti werti χŏlta mănti χu ne wet karti pŏtəʀti ne χu jŏlən karti ăt karti lŭw i χu pitti pŏtəʀti mek lŭw etti jiti jŭpi iki tŭt ma năŋ wŭtśəti jŏχətti aj χuχəlti " kim nŏχ . , . ow " jŭχ tăpti tuti χŏr nik lŭw . " ne , . pa jŏχətti kemjas ma nem χuləm . , kemjas tŭt pa i aj kamən mănti šošəmti χu , mănti karti χot . χŏśa jiti ne ne pŭt wŭti ma ! ujətti jŭpi χu " χu lŭw tŭt umpi porəχ kemjas χu kăsərliti mit jŏχi . tel . , " χulti kilti ow mek keša săχat laŋki apśi " weśkat jŏχətti , χolti kemjas - jŏlən pa pitti sŭditti mŭj etti ma . pŏrlʼi , : jelli χăjti χu χu : , " ŏš χu χu săχat , pŏtəʀti jŭpi lapət pitti kamən iki jŏχi păt ăt mŭŋ χŏj χŏmpəlti χătl śi χu imi jŏχi tŏχi šup mănti . kim ŭs ŭwti aj χuləm χŏlta χuləm , pitti lŏŋti iki " apśi jastəti ; mănti utləp jik pitti in . kemjas tămi lŏŋti jur śălta laŋki kemjas χŏśa let-ŏt - : jŏχi nin jaj , χolti " " " lij . oməsti ńań . welpəsləti as woj ; săχat mek " . χătl tuti šup : karti χŭwat . χu iki ; kemjas jelli năŋ werti năŋ χu χŏlta , jetśəti potti χuləm . un . ow . , ? aj werti jŏtti χu porəχ jŭpi χu jŏχətti in in imi werti - mănti . śit . i χu kemjas jelli jiti tăχa . pitti mănti iki kemjas śi ki jik at năŋ " ăntə . mek aj ŭŋəl " jelli jastəti pitti jaj kim pitti kŭtəp săχat i " χuχəlməti χu etti utləp , ŭs elti pa V Adv.Pro N.Pro A N.1stname , #### A Mod N.kinship Mod N.Pro V N N Adv N N V , V N Num , PP1 V VMod . A V Adv V N . N.1stname PP1 N N V PP1 V , Mod " : PP1 N N N A V N N.1stname Num Mod N N , A V A " . N . N.Pro V N N N PP1 N N.Pro V N.1stname V ; N.Pro V . V N V Adv V V V N.1stname Num . Num N.Pro VMod . N Num V A N V VMod , ; N Num N N N.1stname N . V.tr V Num - V V N.Pro N Mod ; , V V , , N.Pro N Num " N N V V V.tr ? N PP N N PP N Mod V V V " N V Num . , V Mod V V V Adv.Pro . : N Num N " N N.Pro ? V N Num V N Mod.Neg #### V : N N V C V V " . V . N V . VMod V , V V V : N N Num N N N V.tr V N V , PP N.Pro - , , N V N N.Pro N Mod Num N V.intr , - N.Pro V . V.tr N N Adv N V A . N N.1stname Num V PP N N.Pro " V V . N ? N N V " N.Pro Mod.Neg N N.Pro PP1 Num , " , V V A N V N.kinship Adv N.Pro N.Pro PP N V N ? N N.1stname N.Pro A V N.Pro N.Pro N Adv.Pro N PP N N.Pro : V V , N.kinship N , . " : N V V.tr PP1 . N A V " . N N " N . A N.Pro , N.Pro Adv N.Pro N N N V Num N.1stname N.kinship N N N N N.1stname V Num " - . N V V #### PP1 N.Pro V N.1stname Det ! N Mod.Neg N - , V.tr V , A N Adv V N , V PP1 Mod . V V V N V V . . V N , N.1stname V V , VMod , , Num A N.Pro N.Pro . N A VMod A N . N.Pro V V N Mod Mod.Neg N N " , ! V V Mod V V N V N V Adv N V , Num V PP1 " V N Adv N N.1stname N PP Num N V . " ? N.Pro . VMod V N.1stname N Adv N . N N ; V V N.Pro Det V V " N.Pro V , N N N V V PP1 N N N V N.1stname " V V N V . " N.Pro N.Pro . , Adv - Adv V V N Num N N.Pro , N Num N Adv N.kinship V N.1stname A N . V V - N . N.kinship V " V PP1 N N N " V Num V ! " , N Det , ; Mod V : Det N V , " Adv.Pro V , A V , . V ? , N.Pro N.kinship V A N A , N A C V N.Pro N N N V : Num N.kinship V V N PP N N N " . , N . Num VMod N - Adv A C V N.Pro A V V N N , VMod N.kinship N V.intr : Mod.Neg Adv Adv N V.tr N PP1 #### " " . N A A PP1 N V N V.tr : . : N Num V A " V C . N . C . Adv : . . N N V V Num , N " " , V . V Num V - " N.1stname . V N Adv N N , V N V Mod.Neg V V N.Pro A V " : N PP ? N . Adv . V , V V N V Mod PP1 Mod.Neg V N.Pro Num N PP1 : . N V , N Mod #### N N V Adv Mod . V , V Adv V N V A V #### V V , N V C VMod N N Adv N.kinship N N N.Pro . . V N N V N.Pro - N V N.Pro Mod Adv.Pro Mod.Neg V N N V.tr ! A N V V Num N . N Mod V.tr V . N V N V N N N.1stname . V VMod N . V N.kinship Adv " , : N N.Pro N.Pro V Adv V #### V " . C V - Num VMod VMod " N V N N.Pro Mod PP1 . N V . " N N Adv N N.1stname PP1 N V , . A . N.Pro , N V V Mod N . V V , N.Pro . VMod N . V V V V N _RUS N Adv.Pro V N.Pro N N V , V N.Pro V N " VMod N.Pro V N N V V N V . Adv PP1 V N Num " VMod N #### V , N V . V A V N A . A V N.Geo . N.Pro N : N.kinship N VMod , C V PP1 V Adv.Pro N N N N V N N - , , C . VMod , N N N.Pro V . V.tr N N.kinship A N N N A N V Adv.Pro Adv Adv ; N N Mod Adv.Pro Num A - , N , " N V N.1stname Det VMod N.Pro N.Pro V V V N C A . ; ; A : N N . V . V PP VMod A . Adv A N ! V N.1stname V A N N.Pro V V N.Pro V N N.Pro , V " V V N.Pro PP1 A V ; N V N N.Pro N.Pro N PP1 N #### N V N , N Num N.kinship N : N . V PP1 V N N V " V N.1stname N N N.1stname : V V N Adv , V #### V ! N N.Pro - N.kinship . V N V V V N , N Mod.Neg N.kinship N.Pro A V N PP1 N N C : N N.Pro N . N A N N V N N , N A PP1 V " , N V . N V V A PP " . A N.Pro V V V N N N.Pro , N.1stname " V PP , ! Num N.Pro PP1 . Mod V C N V C , N . N N A . N V Num V PP1 N V N.Pro N N ; PP1 N.Pro N Adv A Adv Mod . N N " V.tr N Adv.Pro " PP Adv Mod.Neg N #### Mod VMod Mod V N V N N PP V N.Pro , : Num V V N.Pro A N V N N V V , V N N V VMod N V N , Num V N N N V V . " , N N A V V Mod : , Num N V V V A V N : A V V . " V V . V PP V Adv V . VMod . N N A N . C . . N.kinship C N.Pro - ; N.kinship N PP . N " PP1 A PP1 " ? N.Pro A " PP1 N N N.kinship V Mod . , . N.Pro V ! V Num V . N.1stname Adv , C N.Pro PP1 V N - " , N Num V Adv " . N.Pro N.Pro VMod ? ; N Adv N.1stname . N N Adv.Pro ! . N , Adv N " A V N . N C " . V N V N V " VMod Mod . PP1 V V Adv.Pro N A N V N ! . Adv . V N.kinship N Adv V #### . Mod V Num Num . , N V Num C N.Pro V Mod C V ? N Num PP1 V N N N N VMod Num N.Pro V N ! V N " Num N N N V N N.Pro Num N N N " Det PP1 N Num , Det PP1 N N N V Num V . . N N C . N Num . N N A . . PP1 V VMod V V A N , V V , N N N A A N N.1stname N , V #### N V N N.Pro N.Pro V Num C N Mod.Neg V A V V V A.Pro . N.1stname . . V . V A N N.kinship N . N V N V N VMod N.Pro _RUS VMod N N VMod , V N N Num " , N V . " V V A N V V V.tr VMod N.1stname N , N V.tr - , N N N N.Pro N N N V N V . N V ? Num A N N , V Adv " N " V N Adv N PP1 N.Pro N V N N PP1 N N N VMod N N.Pro N N V . . C : V PP Adv V.tr N . V V VMod PP1 Adv V , V V #### C C Adv V N Mod.Neg.Imp , N . , N . . V . N N N.kinship N V A V N . N V V N Mod V V V.tr , N A A Adv Mod.Neg.Imp Mod ! N.Pro PP V " V . V N N N.1stname V C V V N V.intr " : Mod.Neg Adv.Pro . V " , PP1 V N N.Pro V , . V N VMod . Adv N PP N N PP . N Num VMod A Num , N Det V Det V V N.kinship . C , V Num N.Pro VMod V Mod V Num V Num ! N " N N.Pro , N , . N . N Mod Adv Num ; VMod N Adv.Pro . N.Pro , " V V V N N.Pro N Det N N.kinship V VMod Mod . V N . Adv.Pro . N.Pro N.Pro N , A . C ; V , , V . N V Adv V , N . A . VMod N , V N N N N N V N.Pro N N.1stname VMod Adv . N V N N . V VMod . V . Num N N Adv , PP1 N Adv.Pro - Mod N.Pro N Adv N.1stname " A Num A V " Adv . Num V PP1 V N Num Num . A V N C V , V N Num . PP : N.Pro V N V N V VMod V N N V PP1 . Num N N Num N C A " V V Mod.Neg.Imp . ! V Mod Num . " N - N.Pro ! small PRT meat far completely why , to.appear while we that Kemjas he (to).anywhere all in to.be of.the.height.of and who woman to.stand PASS to.sew PRT older.brother head to.buy 3SG.POSS to.stand 2SG . woman 3SG.POSS do.not to.put woman . 3SG.POSS PRT 1PL to.kill PRS " SG<3PL home picture " rent small to.get.somewhere Ord small PRT 1SG.POSS to.stay.at PRS to.go after small that far he thing after to.instruct door , " PRS to.know woman PRT PRT 2SG and to.run.away bread to.get PRT LAT , PL 3SG.POSS PRS I , notice PASS you.(Sing) . man 3PL to.appear DU you.(Pl) woman Prov_q fur.boot 1SG : man Kemjas after do.not to.bring 3SG.POSS small bowl water to.finish I home 1PL.POSS to.bring . DAC iron man PRT small seven PASS PL 3SG.POSS SG<3SG all . 3PL.POSS to.play PRT PRT we to.sleep to.begin to.let you.(Sing) to.go to.scoop.cooked.food.out.of.water to.buy , GER iron home man DAC forest.giant 1PL PRT PRT I fur.boot man down LAT . Ord " pocket . really " PL swan to.come woman 3SG.POSS later to.run.away ! 3SG.POSS one PASS breast 2SG chase head 3DU seven , . 2SG.POSS Ord to.play.cards man PRS to.burn 3SG.POSS - 1SG.POSS " towards to.do PASS PL to.shout.at to.kill meat , PL INF 3PL.POSS Prov_q River.Ob iron knife iron day PRT PRT to.do breast from independent to.stick.down 3PL Freq>V fire DU hole 3SG.POSS 1SG.POSS PRT will : woman chase PRS you.(Sing) 3SG.POSS small 3SG.POSS big LOC to.go PRT . to.come to.enter PRT . PL in to.skin to.get.lost PTCP.PRS " LAT must after PRS , to.hit LOC 3SG.POSS PRT LAT 3SG.POSS DU " half man the.two.of.you DU man PRS 3SG.POSS . PL Mom>V tree woman INF PTCP.PRT Kemjas to.be.allowed 2PL " innocent a.bit hot . LOC PTCP.PRS PRT PRT " the.other.day why SG<3PL . PRS man , Kemjas woman of.the.height.of . 3SG.POSS , 3SG.POSS . to.go 1DU to.go PTCP.PRT fathom five PRT ! to.say Kemjas " LAT three woman food to.go : to.enter man three to.get PRS PRT : PRT . PRT home INF to.begin PRS seven , food " fur.boot to.come , two.(when.counting) SG<3SG to.sew where mouthful . to.go PRT man woman " PRT PRT to.be.cold to.fall . PRS PRT woman three PRT woman PRT , PRS forest.giant small three PRT PRS man older.brother . and : INF PRT boss . to.go . LAT 3SG.POSS . small 2SG PL PL man fire to.cut to.light ! and . PRT INF forest.giant to.enter I 3SG.POSS sledge bowl to.talk after , . . " , PRT PRT ! he Without home to.throw while and PTCP.PRS LOC 3PL.POSS 3SG LOC man PRT NOM Kemjas 3PL LAT to.kill Ord far to.finish , 3PL.POSS woman to.play ; PRS . . , small 3SG.POSS man woman small to.let . seven 2SG hammer scoop.for.water PASS 3SG.POSS LOC 3PL to.get.up home PRT who to.be.in.misery/need long.shaving PRT woman . . iron PASS to.go squirrel and to.go full.of.sg. to.ask 3SG.POSS sole I . man woman . man 3SG.POSS : , : home LOC Kemjas to.go three after IMP.SG<2SG forest.giant to : LAT head down while PTCP.PRT . small PRT to.go LOC LOC PL of.the.height.of to.get . eat later 2SG to.kill forest he PRT , he iron to.go DU three PL PRT small the.two.of.us PASS 3SG.POSS forest.giant iron to.sit , " LOC woman cork woman : he small PRT INF PRT PRT small , home small 2SG Prov_q fur.boot PL to.sleep then . 3PL to.enter LAT man PRT LAT I PL and forest.giant INF to.notice 3SG.POSS . small PASS to.feed to.come to.go ? night " 3SG.POSS LOC SG<3PL " far 3DU to.bring forest.giant to.understand PRT man , ring this and PRS LAT . woman tree " LAT 3PL woman " GER you.(Sing) that to.sit to.take.in 3SG.POSS LOC PTCP.PRT LOC home , PRS and NOM to.get.somewhere INF period to.begin little.brother/sister INF PTCP.PRT 3PL SG<3SG no PRT LAT and PRT of.the.height.of 3DU " will to.play three LAT 3SG.POSS squirrel , to.fall : who woman , if to.do . : LAT PRT IMP.SG<2SG 2SG.POSS small " to.take.in of.the.height.of 3SG.POSS you.(Sing) PRT Prov_pi 1PL . 1SG small will year food.sacrifice Kemjas PRT " 3SG PASS " to.begin PRT PRT will #### to.ask he and swan in.the.morning three to.go Kemjas ! no little.brother/sister LAT PL ladle PASS PTCP.PRT , 3SG.POSS . forest.giant , PRT PRT squirrel . we 2PL day PRT to.go to.hit INF . you.(Sing) after PRS SG<3SG he to.be.capable.of of.the.height.of PRS " 1SG , in PRS squirrel small LAT . to now to.talk squirrel 3SG.POSS " . in fish.drying.rod and he . PL that to.look.for from.here Kemjas " to.appear to.pour . man 3PL squirrel : " tree to.pour then fire he PRS . to.come , . . PRS man ? , PL 3SG.POSS the forest.giant fishing.basket 3PL man tree ; sole Kemjas man LAT swan 3SG.POSS PRT Prov_i , piece home 3SG.POSS to.appear " tree seven PL to.ask of.the.height.of " Prov_q PRT , a.bit to.fall woman 3SG.POSS PL PRS out yet you.(Pl) man you.(Pl) period #### to.say who middle 3PL tree PRS hole to.go , PRS PL 3SG.POSS PRS piece 3SG.POSS . to.come after PRT , Kemjas man he 3SG.POSS man PL LAT one with,.since 1SG.POSS PRT LAT . and . to.bring LOC to.come PRT food PL LOC to.enter . three PRS Prov>A day name while PRS PTCP.PRT mouth to.appear LAT three by Kemjas woman LAT . to.become/turn 3PL.POSS Prov_pi , of.the.height.of to.do ? LOC 3SG.POSS : man house man man while up.(vertically) PTCP.PRS PRT fire INF to.go . PL to.do PASS ; home iron we tail lack to.stand PASS 3SG.POSS Ord . . , . to.go and to.want , really PRT if PRT small . and PRT to.begin ; ; PRT >V forest.giant from after to.come iron three for.long , woman to.eat : to to.buy woman to.run.away woman PRT to.begin very and 1PL Ord ! , , and to.get INF . man PRS for.long 2SG " LAT to.enter . 3PL , 3SG LAT to.bring to.throw PRT PL , ? to.shout PRT 2SG.POSS man , . 1PL 3PL Prov_q to.go 3SG.POSS and : to.emerge.from.water PRS to.bring they PRS PRT to.begin well 3SG PASS PRS INF door piece to.get really to.sit LOC tail 3SG.POSS upper.part " to.go forest.giant PL 3SG.POSS : , rent PASS Prov_q 2SG.POSS PRS hole to.enter Kemjas to.go will PTCP.PRT forest.giant , to.carry ; PRT man PL IMP.SG<2SG head ice.pick ; and #### run ! PRS to.get.lost forest.giant PRT River.Ob man 3PL while 3SG.POSS #### small LOC PRT LOC three PL seven 3SG.POSS " to.do PRT 3PL water PTCP.PRS , PTCP.PRT 3PL to.be man after SG<3PL along the.two.of.you . , and iron . now two.(when.counting) 3PL to.begin he PRT 3SG.POSS to.put 3SG.POSS ? NOM man PRS . . period 3PL " PL PL to.do husband only seven IMP.2PL man the I . , 3PL.POSS PRT LAT wrong iron 3PL 1SG PASS child PRT PRT how down . PRT that man in drink small out PRT PRT food.sacrifice . LOC sense LOC man . to.chop tail head iron LOC SG<3SG PASS PRT and we PASS , . woman and PRS . big day 3PL " 1SG , 3SG.POSS to.go . >V Intr>V to.begin , and a.bit then in PTCP.PRT iron in . , LOC to.begin , " little.brother/sister LOC INF , woman " woman 3PL a.lot.of to.sew woman " to.come seven from #### forest.giant PRT man house we INF PRT to.look.for grab forest.giant piece PASS tree and PL he three to.come INF long.ago once seven to.put whole PRT and " belly sense to.turn.over ! PRT . out PRT to.go Prov_pi to.sit to.stay Prov_q PRS seven you.(Sing) LOC INF by to.bring tail . to.run.away that PRT . 3SG.POSS 3PL he INF to.stand three . three to.say middle to.die forest.giant pocket ? : DAC DU LOC you.(Sing) older.brother LAT far PRT 3SG stone . PRT PRT Prov_pi he " PRS to.go small to.begin food iron PASS tree towards to.enter to.get woman woman PL squirrel PRS 3PL day " Kemjas SG<3SG 3SG to.buy . head PTCP.PRT . head to.fall PRT PRS : PTCP.PRS PRT 3SG.POSS PRT house , PRT way DAC he drink hardly big . DU he IMP.2SG squirrel #### man #### at towards PRS . . outside LAT SG<1SG towards three INF home from Prov_q he 3PL older.brother Prov_q 1SG.POSS Prov_q PRS 3SG.POSS small SG<3SG 1SG middle to.go LAT PRS PASS NOM man 1SG.POSS to.let far Kemjas woman mouthful in.the.morning he man to.stand 3PL to.look.for PRS , bowl LOC to.do Prov_q to.come PRT the 1SG.POSS and man home 3SG.POSS 3SG , PASS forest.giant PRS . three SG<3PL tail 3DU " PASS PRT PRS to.come to.look.for to.stay.at the man PRS PTCP.PRS and PRT to.enter " PRT 3PL PRT if and PTCP.PRT then Kemjas PRT woman to.begin will LAT , . he from.the.inside.of.the.house.towards.the.entrance LAT three PRS Prov_q PRS to.have Prov_q ? , a.lot.of 3SG.POSS , to.have woman IMP.2SG tail , forest.giant to.finish old woman to.be LOC picture to.enter . , PTCP.PRT to.get.ready PTCP.PRS 3PL . " piece three I PRS . 3SG.POSS , PRS Kemjas I to.die 3SG.POSS PRT to.fall PTCP.PRS 3PL to.break PL 3PL PRT PRT PRT to.get.up to.shout squirrel sledge small hole LAT PRT food downwards . small , hole in PRT man LAT house PRT man PTCP.PRS run PRT LOC , to.do PASS PTCP.PRS Prov_q PRT 3SG.POSS PTCP.PRS PTCP.PRT food to.hit to.go PRS he to.say to.begin man ! he Prov_pi to.go home PRT do.not squirrel to.begin I , to.hear Ural.Mountains : out swan PRS PRT father . while man 1SG . . 3SG.POSS for.a.short.time . older.brother to.say man PRS play.cards out INF to.buy older.brother ? PL cork food . animal to.bring , 3SG.POSS PRS INF up.(vertically) three seven PRS PRT PRS three PRT one . piece pointed.knife while . . man I 1SG.POSS Prov_pi to.go SG<3SG man breast LAT 1SG.POSS Ord . to.eat fire " PRT somehow for.a.short.time to.go " LOC no LAT man seven to.appear " older.sister 3PL.POSS no animal PTCP.PRT PL 2SG.POSS PRS to.appear PTCP.PRS to.say woman convict there PRS after 1DU towards 1PL.POSS PRS old LOC I knife DAC PL to.climb.up woman up >V where 3SG.POSS . then PTCP.PRT LOC home man forest.giant woman I SG<3SG man . 3SG.POSS LAT breast thing to.give to.turn.over Kemjas to.appear home to small man INF to.light PASS " to.enter squirrel PRT 3PL PRT tail 3SG.POSS stone swan two.(when.counting) to.go 3SG.POSS 2SG.POSS PRT to.go 3PL , LOC 3SG PTCP.PRS PRT 3SG.POSS to.begin to.begin 3PL pattern to.go and 3SG.POSS crackle man far IMP.2PL to.be to.look forest.giant small tail from PL ; for.long woman INF to.sit food PRT to.go PL PRS to.play INF 3PL to.bring 3SG.POSS SG<1SG three small to.be to.go to . PRS tail three " " fire PRT iron really PL IMP.2SG to.hit to.go PRT pot to.ask LOC now we PL who IMP.2SG DAC LOC 3DU PRT PRT PTCP.PRS of.the.height.of house PRS three three small to.go that to.appear PRT . man to.go down PRT " PRT PRT Dimin_ije in PL . 2SG.POSS PL up PRT small 2SG LOC LOC to.come PASS house to.be no to.appear PRT PASS food 1SG.POSS swan forest.giant PRT hammer PRS Prov_q . LOC woman . to.buy PRT PRT even.then PL day to.go to.get.lost PRS breast night with " small to.scoop.cooked.food.out.of.water DU food PL forest he PRS you.(Pl) to.want . to.build INF INF to.go . 3SG.POSS three to.run.out.of window.sill to.prepare PRT food . instead.of . ; PRT to.begin man LOC you.(Sing) three PL Prov_q grab no PRS , to.talk to.get.lost . three , to.stand 3SG.POSS PRT PRT food the.two.of.us to.hit PRS house man PRS into PRT DAC that to.bring to.begin small well narrow forest.giant PRT : to.feed INF Kemjas IMP.NSG<2SG to.play by PRT INF LOC to.play.cards , night the.other.day " to.be PRT to.say PRT #### out . this 3DU to.get to.come SG<3SG food to.stay PASS really to.shout throw , 2SG most INF the , Kemjas 3SG.POSS home PRS PRT PRS PASS PRT of.the.height.of PRT bowl PRT PRT PRT 3SG.POSS 3SG.POSS " to.buy always ? INF thin.wire rent really man out PRT to.have NOM 3SG.POSS ice.pick Without man River.Ob , three woman 3SG.POSS , #### , INF no 2SG.POSS PRT door woman tail to.enter how he PASS three 2SG bowl PRT . where woman LOC to.put.into.water.to.cook hot PRT to.stay woman LOC 3SG.POSS and , small " older.brother three LAT PRT 1SG LOC of.the.height.of to.go PRT little.brother/sister home " PRT forest.giant place up , INF SG<3SG , towards from of.the.height.of man 3PL 3PL , 1SG.POSS breast 1SG house to.finish head SG<3PL PRT a.bit DAC man " picture PRT towards three . PRT man woman 3SG.POSS . from SG<3SG all LAT 3PL even.then big man . PASS ! 3PL PRS PRT SG<3PL PRT , ice.pick 3PL I outside white PL PRT to.do to.go . piece to.come PRS PTCP.PRT man DU man 3PL to.stay man three outside to.climb.up to.forget I to.take.in PL forest.giant he LAT PRT 3SG.POSS man one , ghost get PRT 3SG.POSS DU , DAC PRT to.sew , to.come to.say three Prov_pi downstream . cold to.appear house 3PL PTCP.PRS Intr>V LOC after house PASS 3SG.POSS in tree man towards no PRT PRT to.fall to.do . LOC to.sit PRS PRT PRT small PRT to.begin to.get.lost to.light 2SG 3DU tail , PRT LOC man 2SG 2SG to.eat breast to.sit man : out to.begin to.sew at by squirrel forest.giant DU . father to.talk 1SG to.go you.(Sing) PRS LOC Comp 3SG.POSS , you.(Sing) 3SG.POSS hot Ord to.be 3PL tail . woman while piece woman PL even.then of.the.height.of to.begin to.get.lost gap old DAC SG<3SG tail man to.let Dimin_ije even.then , LOC piece INF 3SG.POSS 3DU INF ! . to.sleep the PRT to.fall ! . to.do 3PL PL PRT LAT three , LAT fishing.basket SG<3PL period three 2SG.POSS PRS man PRT man woman PRS hole PRT . to.buy to.know ? INF LOC 1SG.POSS I PRS to.get man PRS belly PRT I PRS . fire PRT house . Prov_pi to.begin , man Ord three PRS LOC PTCP.PRS DAC iron PL 3SG.POSS . . food PL " man towards only to.do . to head PTCP.PRS to.get man , LAT to.do ; in PL PRT 3PL 3SG 3PL DU along PRT PL mother . PTCP.PRS Kemjas PRT " to.go PL what INF , from.the.inside.of.the.house.towards.the.entrance from pot NOM PL PRT 3SG.POSS PRT man INF . tomorrow : PRS 3SG.POSS three INF but tail to.be , swan #### man pot 3SG.POSS man , ; PRS to.go LOC man PL Kemjas . " forest.giant man . , to.do 3PL five LOC food Dimin_ije forest.giant just.now 2SG to.come older.brother INF . . to.ask weakness 3PL.POSS woman DU while PRT to.enter to.have 3SG.POSS 3PL . speech PRT then night to.kill to.be.cold SG<2SG man PRT : no , 1SG DAC to.come SG<3SG Comp three PRS to.come middle : 3SG.POSS far to.go most to.prepare . PRT PRS PTCP.PRS in . I DU to.buy animal piece to.talk Kemjas PTCP.PRS . older.brother DU man Intr>V to.come big one 3SG.POSS Ord " : belly to.emerge.from.water outside after Kemjas no older.brother man man PASS PL PTCP.PRS PRS forest.giant ! 2SG.POSS LOC DU PRT forest.giant to.go to.buy . , small to.go to.appear INF really PRT Kemjas LAT 3PL woman 1SG to.talk strength LOC PRT PRT where 3PL man PL small middle to.bring PASS iron , cold mother DU to.be tail I ; . to.take.in mouth to.do PTCP.PRS little.brother/sister PRT to.throw by 3SG.POSS to.go #### to.sit three PRT be LOC PTCP.PRT PRT food run PL squirrel to.go piece SG<3SG PTCP.PRT PRS ! . 3SG.POSS NOM of.the.height.of with to.be to.select #### PL three PRS , PRT PRT and small man door " the iron 3PL 3PL.POSS forest.giant two.(when.counting) " man PRT PRT such #### to.go Mom>V " Kemjas to.come ice.pick 3SG.POSS after 3SG.POSS and ? SG<3SG . from LOC man ; older.brother Kemjas PRT PRT to.begin the upwards after to.sleep LOC to.begin " the to.be woman bowl SG<1SG a.lot.of go #### PRT to.come " to.go why PRT to.bring he we man will woman to.begin to.get.up PRS in PTCP.PRS DU hole 3PL 3SG.POSS . very PTCP.PRT to.bring squirrel " to.eat man 3SG.POSS to.say 3SG.POSS , bread to.get " INF there 1SG.POSS three 3SG.POSS ! INF out to.be there PTCP.PRS man PRT I PRS PL 3DU , little.brother/sister . " man to.have woman food INF to.go 3DU 3PL older.brother to.let 3PL to.come to.stick.down to.play long.shaving , for.a.short.time IMP.NSG<2SG 3PL man to.say . to.come PRT to.know man PASS a.bit to.go PRS 3PL INF : woman PRT , , you.(Pl) 3PL.POSS LOC to.talk full.of.sg. PRT 3SG.POSS PASS to.go Kemjas PRT to.come to.run.away . hole , to.fall later up 3SG.POSS PL squirrel >V " PL he . man 3PL NOM " hot ; INF DU INF 1SG before full.of.sg. into Kemjas no you.(Sing) to.run.away to.come , man PRT 3PL he PL . to.be 3SG.POSS house no to.go 3SG.POSS 3PL PRT man man the home tree LOC , Kemjas 3SG.POSS Kemjas and . PRS SG<1SG two.(when.counting) PASS and rent go 1SG NOM village or 1SG 3PL 3SG.POSS to.run.away . 3SG.POSS PTCP.PRS to.go water 3SG.POSS PRT hammer PRT magasságú 1PL aztán vas kicsi kicsi PASS hoz erdei.óriás Prov_q ház nő mindig te bizony . zsákmányol.(halászik PRT LAT ételáldozat " ki PRS erdei.óriás 3DU LOC sokáig PL " ne mókus ! PTCP.PRT ő PRT be Kemjas nyúz SG<3SG , bevisz leszúr aztán PRS fa DAC , IMP.NSG<2SG PRT PRT PASS PTCP.PRS PL egyszer , megy , forró 3SG.POSS nő bemegy férfi PRS PTCP.PRS , 3SG.POSS DU : 3SG.POSS férfi PRS 3SG.POSS PRT fut DU nem elítél PL ő PRS 3SG.POSS PRT megy LOC INF idején hova PRT ház LOC befejez PRT miért kicsi . ki , után erdei.óriás szűkölködik kicsit néz magasságú közép . 3SG.POSS 3SG 3PL . NOM távolra 1SG.POSS PL bemegy és DU . vmivel.teli te . felé férfi csinál elmenekül INF nem a(z) utasít férfi otthon 3SG.POSS kint PRT hoz kenyér PL PRT férfi még Kemjas PRT Prov_q , az hattyú kezd(ődik) hogyan PRT varr jön ül kicsi . 3SG.POSS kezd(ődik) férfi után 3SG.POSS , csinál PRS csinál kistestvér LAT jön PTCP.PRS beszél PRS távolra LAT kicsi étel kicsi zsákmányol.(halászik , fa PRT tűz enged , , PASS INF . vízből.felbukkan PRT SG<1SG csinál nő étel csinál te " LOC jön PRT merőkanál , fog mond LOC 3SG.POSS Prov_q megy LAT fog lyuk " és PTCP.PRT le " . PRT " 3SG.POSS megy 3PL PL PRS nő DU egy #### PL IMP.2SG kezd(ődik) " PL , PRT PRS iszik PRS PRT Prov_pi az PTCP.PRS egy van " PL megy PRS : 3SG.POSS INF PRT , PRT csinál elfogy megy . PTCP.PRT INF PRS jön férfi férfi száj tesz LAT férfi én . PRT ki , kicsi ! 3SG Ord aztán Dimin_ije 3SG.POSS 3DU 3SG.POSS " DU 2SG LOC eszik ki év 3PL PRS SG<3SG 3SG.POSS báty PRT ti.(Pl) - PTCP.PRS PRT fej ! otthon férfi LAT kicsi csinál PTCP.PRS férfi " megy , PRT Kemjas be Ord két PL megy alszik PRS . . csinál DU kicsi hattyú nő vas , #### ki PRS dob aztán van , férfi a(z) PTCP.PRS tud 3PL PL SG<3PL bizony nő NOM #### 3SG.POSS 1SG 3PL megy (tüzet).meggyújt külön(álló) apa 3SG.POSS 1SG PL 1SG PRT SG<2SG PRS erdei.óriás fázik PRS nő PRT PRT időszak rövid.ideig (fel)kel sokáig férfi sokáig LOC két tűz PRT SG<3SG időszak 1PL.POSS Prov_pi 2SG PRS PRT PRT férfi PASS három 3PL . étel PRT elfelejt férfi PRT erdő LAT Ord kicsi nagy PRS PRS 3SG.POSS mond be PRT PRS nő mellkas ti.(Pl) 3SG.POSS PRT 3PL étel " felmászik PRT . lyuk PTCP.PRS 3PL " 2SG.POSS PRT LAT távolra megy LAT : " megy után hét megy ne után , DAC esik ő férfi Ord PL nő fog PRS 1PL.POSS ? férfi PRT 2SG még kezd(ődik) . jön . DU . zseb 3PL.POSS . 3SG.POSS után idején 1SG.POSS kicsit NOM ház mind PRS edény PASS PRS . darab PRT PRT DU . , 3PL 2SG és lesz még férfi férfi PTCP.PRT INF mentén megy bele ott haza PRT három áll >V 3DU PRT 3SG.POSS . üvölt egy jön PRT kezd(ődik) báty , Comp 2SG.POSS #### van LOC keres PL 3SG . GER kicsi játszik " " előjön . edény LOC asszony 3SG.POSS ; te . hattyú Prov>A . távolra elmenekül PASS vas Prov_q alszik PASS jön rövid.ideig megszáll hoz nagy INF , 3PL PRS . három falu és PRT megy . kezd(ődik) 3PL INF 2SG farok 1DU férfi forró 3SG.POSS ő Kemjas te SG<3PL erdei.óriás ! . prémcsizma PRT és esik varr farok LOC PRS " Kemjas még . SG<1SG bemegy " #### megy " " : ti.(Pl) LOC rés 3SG.POSS megy nagy készülődik megy Kemjas 3SG.POSS férfi erdei.óriás keres Kemjas után szellem mókus PL férfi . aztán PRT PASS minta férfi , 3PL hattyú PRT forró PRS . PRT vas Kemjas PRT férfi DAC én ; 3SG.POSS ő mókus . még múltkor : 3SG.POSS nő kezd(ődik) hattyú idején mond . farok akar távolra esik előjön távolra PRT . PTCP.PRT otthon férfi : jön , " kezd(ődik) 3PL.POSS fázik 1SG 3SG.POSS PRS vAl 3SG.POSS fent.(függőlegesen) áll nem : ő PRT ő PRS Freq>V GER PRT Comp állat . 2SG.POSS kicsi vízben.főtt.ételdarabokat.kiszed/kimer " DU még PTCP.PRS ! 3SG.POSS három . , befejez(ődik) alszik Prov_q " 3SG.POSS PTCP.PRS LOC " felé . IMP.NSG<2SG báty recseg bemegy : Prov_q darab 3PL , férfi férfi 3SG.POSS vesz enged " kicsi jön edény három mind , . három LOC megy edény PTCP.PRT 3PL vízbe.főni.tesz valahogyan három SG<3PL lesz PTCP.PRS idején az 2SG.POSS ő . otthon férfi PL PRT 3SG.POSS ház 3SG.POSS 3SG.POSS után 1SG.POSS PRT fa jön , nő SG<3SG férfi beszél PRS áll LAT férfi férfi PRS én rövid.ideig PL elmenekül 3PL enged férfi PRT 3SG.POSS lesz idős 3SG.POSS PL INF éj Prov_q . csinál . PRT PASS ! PRT . ház , távolra aztán asszony ti.(Pl) férfi és leg fej három kicsi 2SG prémcsizma . PASS INF múltkor 3SG.POSS mókus kezd(ődik) : 3SG.POSS " a.ház.belsejéből.a.bejárat.felé kistestvér vesz jön 3SG.POSS aztán , bevisz hoz " iszik LOC 1SG.POSS bemegy mond még INF még mellkas én PASS kovácsol megy mókus LAT hoz PRT PRT PRT férfi IMP.SG<2SG PRS PRT PTCP.PRS férj ? PASS . PRT PRT mókus magasságú LAT birtokol DU ül PRT 3PL.POSS 2SG.POSS PRS PRS darab . PRS felé . felfelé . LOC megragad nő 3PL hova INF férfi három kártyázik kicsi tesz ház , 2SG , férfi INF helyett Kemjas PTCP.PRT mókus az 3PL magasságú öl farok három PRT , PL nő LOC PRT fej jön Ob én én PRT PRS 3SG.POSS le LOC 3PL . 3PL PRT PTCP.PRS én kistestvér PRT LOC PRT hét Prov_pi farok akárhova erdei.óriás haza . . esik . be Ob én erdei.óriás . étel meghal " kicsit , PRT PRS INF ártatlan fa fehér PRT DAC PRT a(z) magasságú PRT SG<3PL kezd(ődik) hét én . lyuk kicsi csak PASS NOM . oda idején 3SG.POSS ; INF LOC farok SG<3SG szán épít erdei.óriás otthon SG<3PL három oda PRT " én száj LAT , ő nő erdei.óriás nagy PRS PASS PRT PRT esik . az ajtó , darab 3SG.POSS PL , erdei.óriás LOC enged , DU 3SG.POSS #### kenyér darab SG<1SG akar férfi ; 3SG.POSS válogat PRT hét kicsi NOM nő idején . farok ajtó . PRS SG<3SG kép Kemjas ki . férfi én férfi 3SG.POSS . időszak férfi Kemjas : , még #### PASS " be 2SG.POSS étel IMP.SG<2SG kicsi PL . PRT mókus PASS INF . készít 3SG DAC PL . , PL , 1SG főnök eltéved kicsi leg erdei.óriás fel.(függőlegesen) mi.(Du) . hOz kicsit PRT három prémcsizma PRS Kemjas te LOC 3SG.POSS farok játszik PRT LAT PRT , 3PL.POSS hús PTCP.PRS PRT vAl még " LOC PL " . PRT fej dob 2SG.POSS 1SG.POSS , magasságú . . még bír.(csinálni.valamit) te felborul LAT Kemjas 3PL.POSS jön PRT edény és van Prov_q 1SG.POSS PRS előtt (valami)korra ha három . kezd(ődik) PL haza kezd(ődik) prémcsizma 3SG.POSS megy nem PRT még zsákmányol.(halászik meghal PRT ; 3DU PRT bér DU 3PL haza 3PL vesz még és erdei.óriás Without " erdei.óriás 3PL . LAT megy férfi PRS PL hideg zsákmányol.(halászik PRS megy INF kő étel éj 1SG.POSS LOC erdei.óriás , esik öl a(z) hoz Prov_q mi(Pl) . , csak PL darab LAT zsákmányol.(halászik " nagyon (valami)korra még két PRT 3SG.POSS erdei.óriás nap . még kicsi . ; nagyon PTCP.PRT üldözni kezd(ődik) , van PRS PRT PRT ki PRS 3SG.POSS kell . PTCP.PRS jön fej férfi LAT bemegy csinál báty férfi 3SG.POSS 3SG.POSS ki erdei.óriás Intr>V PRS megy megy mókus birtokol , Prov_q vesz PTCP.PRT LAT , ő ételáldozat vág játszik megy 2PL PL dob edény lesz " megy PRT PRT . 3DU 1DU INF INF , 3PL ; " PASS kicsi be lyuk mond három nő halszárító.rúd 3PL Kemjas . DU (valami)korra #### bemegy magasságú SG<3SG hoz férfi hova nő férfi állat hoz PRT tűz erdei.óriás 3PL.POSS mond üt PRT " PRT , én fut ház öl báty jut.vhova erdei.óriás : hely még PRS PRT három 3PL előjön be NOM : nő szűkölködik még megy PASS üldözni PL , eltéved jegellő kicsi INF eszik jön 3SG.POSS régi PRS SG<3PL LOC PRT : PRS imént 3SG.POSS farok férfi PRT 3PL 1PL , 1SG PRT vmivel.teli LOC PRS " után , kicsit PL LAT INF 3SG.POSS magasságú 3PL 3SG.POSS nem mi.(Du) játszik felé bér étel férfi férfi ő ész mókus PRS nő Kemjas PRT kezd(ődik) PASS PRT ez bemegy LOC PRS fej 3PL INF dugó be PASS felé , magasságú INF eltör 3SG.POSS PRT . >V PTCP.PRS . PRT férfi Kemjas beszél . 1SG én PTCP.PRT három darab PTCP.PRS Ob LOC 3SG , 3SG.POSS mi(Pl) 3DU PL 3SG.POSS LOC innen étel PRT te . , nő LOC " 2SG 3SG LAT kicsi , IMP.2SG mókus magasságú nő mond PRT eltéved alig 3SG.POSS 3DU , és és három megy varsa PRT nő , üvölt felborul és bizony három 2PL IMP.SG<2SG Prov_pi PRS asszony 3SG.POSS , : PTCP.PRS #### leszúr felé ! , . , nő PRT SG<3SG nő , lesz INF LOC darab farok . nő három LOC hét fa ; vas PASS 1SG állat INF mellkas kovácsol jön 2SG.POSS báty PRT bér PASS vesz férfi : akkor.is Prov_q Ord Kemjas fut PASS PL PTCP.PRT még . be kép PRS : meglát INF PL Ord , három INF sok PRT otthon PRT " >V nap miért férfi étel kicsi ő SG<3SG , (tüzet).meggyújt beszél . ad PRT . ? " az , LOC " PRT férfi erdei.óriás vas 3SG.POSS , PRT étel DAC három Kemjas Prov_pi ők haza INF ? PRT , PRT SG<3SG kistestvér észrevesz 3SG.POSS kint 3PL előjön megy haza reggel befejez az 3PL PL én . 3PL " 3PL 3SG.POSS nő aztán idején kicsi . INF 3SG.POSS üvölt bizony 3SG te PRT 3SG.POSS darab PRS csinál " jön PASS megért három PRT , PTCP.PRT ! ? 3PL 1PL öl forró PL SG<3SG haza megy 3SG.POSS has felé , 3PL . lesz , " LOC bemegy zseb férfi eltéved asszony három fa le SG<3SG 3SG nő SG<3PL " erdei.óriás hosszú.faforgács PTCP.PRT előjön INF megért erdő az fel.(függőlegesen) LOC nő : férfi LOC LAT 1SG kint kezd(ődik) 3PL megy nő után víz INF zsákmányol.(halászik PRT miért kicsi 1PL LAT vas mi(Pl) elmenekül kérdez kicsi SG<3PL 3SG.POSS , PRT három . PRT és Kemjas LAT férfi otthon " LOC . nő éj mi(Pl) most előjön 3SG.POSS 3PL.POSS nem hoz hOz megy van PRS után idején három én kistestvér férfi hét ? lefelé.a.vízfolyás.mentén akkor.is " férfi előjön mellkas erdei.óriás csinál PRS PRT Prov_pi 3SG.POSS lyuk varsa PL 3SG.POSS erdei.óriás felé ahogyan . megy LAT bemegy 3PL megy LOC " (tüzet).meggyújt megy fa Prov_pi ész bevisz 3PL , PRS ő ő PRT jegellő nő vagy vízből.felbukkan fej . . be marad 2SG . a.ház.belsejéből.a.bejárat.felé sok férfi LOC mókus PRS te PRS DAC nő 3PL ő LOC dolog DU lyuk PRT egy fej . LAT ti.(Du) kovácsol (valami)korra kicsi mi(Pl) közép öt PL férfi PTCP.PRT Kemjas darab egy megy felé bÓl ! nem hattyú PL LAT , IMP.2PL kő kicsi PRT férfi . ő Prov_q hét most PRT PL beszél . 3SG.POSS PRS , régen eszik . három " hoz asszony hosszú.faforgács LOC PRT PRT PRT víz 3SG.POSS mind 3SG.POSS kezd(ődik) 3SG.POSS SG<3SG 3SG.POSS " magasságú " . vesz lyuk . PL megy férfi INF be . PRT . PL befejez férfi bemegy 3SG.POSS enged kezd(ődik) bemegy áll , . férfi nő 3SG.POSS hattyú csinál ; : 3SG.POSS keskeny ház kezd(ődik) PL három haza DAC 3SG.POSS : ő . PRS INF PRS farok üt elmenekül keres DU ő erdei.óriás . 3PL marad PRS három ti.(Pl) lesz : INF kicsi PRT . PRT férfi PRS vesz megy PTCP.PRT férfi mi(Pl) Ord PRT én PRT farok 2SG ! lesz 1SG kicsi három megy , mókus " " után " . etet ül PRT PRT INF PRT vízben.főtt.ételdarabokat.kiszed/kimer LOC 2SG.POSS PRT LOC báty PRT vas én " ház 1SG.POSS nő férfi Kemjas megy előjön INF mond PASS báty bér nagy . idején megragad étel csinál 3SG.POSS nő DU PRS PRS elmenekül PRT nem marad vízmerő.edény hoz PRT LAT PL hát , Ord tűz , étel INF PRT 3PL INF kártyázik PRS PRT . három . . . LOC kicsi 3SG.POSS jön . erdei.óriás magasságú eltéved " vas PRT PRT DAC Mom>V ; 3PL be LAT 3PL le nővér kint PRS . , PASS PRS báty csinál haza 3SG.POSS vas , 3PL PRT Prov_q PRT PRS PL közép férfi Kemjas asszony ! PTCP.PRS olyan 3DU 2SG PL 3PL kérdez és PRT INF én . , PRT kártyázik sok PL eszik bemegy jön megy vas Kemjas nő hús holnap farok DAC nap : készít edény ül PRT PRT Kemjas ! megy Kemjas távolra , PRT lesz vas . férfi étel után PRT Dimin_ije kistestvér kicsi férfi 1SG.POSS kér . férfi jön edény ki magasságú PRS után most PASS : Kemjas PRS férfi 3PL PRS zsákmányol.(halászik jut.vhova felsőbb.rész IMP.2PL nő PRT 3SG.POSS esik ! dob jegellő . bizony a(z) kicsi Dimin_ije . vesz férfi 3SG.POSS és Prov_pi PRT csinál PRT Urál PRT férfi három PTCP.PRT PRT bevisz PASS PRT LOC nem megy ház DU jön PRT PRT vesz aztán zsákmányol.(halászik PRT LOC 3PL.POSS 2SG tűz báty közép hét LAT LAT PRS és kezd(ődik) . . 3SG.POSS 3SG.POSS közép és ne férfi három PRT (fel)kel birtokol kérdez " varr PRT 3SG.POSS két LAT PRT megy #### én ül erdei.óriás IMP.2SG megy jön , , nem nő PTCP.PRS férfi asszony LAT " kicsi " fa . ő , 3SG.POSS PRT férfi mond INF megy a(z) 3SG.POSS mentén otthon zsákmányol.(halászik nő beszél . nő kezd(ődik) PRT PRT . üt . LAT . erdei.óriás PRT nap farok ő PRT báty van . a(z) vmivel.teli birtokol hét , PL kicsi eltéved PTCP.PRS PRS ; Intr>V megy PL PRT : ég , . , kicsi PRT megy három fa ki talp PRT PL LAT nő kés előjön ajtó eszik " LOC PRT mellkas varr ő DU Prov_q hoz ki PRT PRT " ő PRT rossz . áll PRT erdei.óriás PL 3SG.POSS hoz falat #### visz PRS megy hét 3SG haza : INF három PL PRT 3PL.POSS PTCP.PRT férfi 3PL (valami)korra LOC 1SG INF , hideg bizony ki , PL jön >V 3DU te asszony PRT nő apa . PL 3PL mellkas has etet , PTCP.PRS , DAC férfi NOM férfi PRT 3PL férfi INF Kemjas 3PL PRS ! 2SG 1SG.POSS erdei.óriás Prov_i PRT kezd(ődik) falat PASS három PL ? . ? PRT ; három beszél , PRS ő szabad nő mókus de előjön étel hét anya 3SG.POSS idején ütve.vág PRT régi vas tud étel , PRT PTCP.PRT báty " PRT teljesen PRS férfi PL vas ? öl . INF , #### férfi megy megy 3SG.POSS férfi , PASS férfi 3SG.POSS Ord mókus PRT férfi LAT víz mellkas PTCP.PRS három ő LOC 3PL férfi Prov_q PRS Kemjas 3PL . Without férfi PL , edény . nap PRT férfi önt hegyes.kés PTCP.PRT férfi 3SG.POSS LOC , önt PASS . megy párkány PRT PASS PRT 1SG " Mom>V . három üt mi(Pl) férfi szán has LOC PTCP.PRT vékony.drót/lánc PRT PRS otthon férfi darab öl 1SG férfi fent.(függőlegesen) kicsi PTCP.PRS után " ő ha gyermek kép kezd(ődik) PRS kezd(ődik) PRS 3PL NOM DAC INF kiabál kicsi a(z) 3PL Kemjas Intr>V PTCP.PRS ház férfi öt . 1SG fel.(függőlegesen) erdei.óriás akkor.is , 1SG három . LAT ül farok lesz kérdez éj 3SG.POSS LAT , megy LOC ki PL , hOz LAT PRT ő , 3PL PRT fej férfi LOC . és PRS PRT , jön NOM nő PRS három . , ? 2SG hova férfi LAT reggel PRT kezd(ődik) 1SG.POSS 3SG.POSS PTCP.PRS PRT gyengeség tud ; mi(Pl) asszony PRT 1PL vesz előjön bizony SG<3SG 3PL : 3SG.POSS . LOC nő 2SG marad férfi PRT PL PASS PASS után ház ! . DU magasságú Prov_q étel alszik mond birtokol lyuk . megy férfi erő 3SG.POSS 3SG.POSS PASS PRT hát mód tűz LOC PL 3DU férfi PL . megszáll . tűz vas kezd(ődik) tesz 3PL INF férfi (fel)kel ember ki vas ül Kemjas " megy dugó megy fél a(z) megy jön egész Kemjas megy időszak PL te lesz PRT gyűrű PRT . #### PRS három Ord LAT anya . PRT előjön PRT #### ő lesz zsákmányol.(halászik vas beszéd ül LOC férfi jegellő " hall ha PRS : ti.(Du) nem PRS PRT 1SG.POSS nap , név férfi . esik ajtó felmászik PRS én ez a(z) " PRS ; 3PL PRS fa lefelé ? " elmenekül . akkor.is varr talp PRT SG<1SG vas . PRT ő . PRT megy dolog nem hét áll 3SG.POSS van LOC PRT fel.(függőlegesen) játszik asszony nő PRT PRT mi " bele keres PL IMP.2SG PASS be SG<3SG LOC üt két " . 2SG.POSS játszik kés 3PL.POSS három PASS jön Kemjas SG<3SG - "My women were kidnapped, I go to search for my women." He brought the food in to cook, he put it into the cauldron; the cauldron started boiling. The middle woman sat down, she lost as well. The old meŋk went mad. So they went, went; they went for a long time, for a short time, they returned home. They beat, beat the youngest woman - she was completely innocent. Three men live in a hunting lodge, none of them has a wife. 'kemjas, the youngest of the three men' ate, drank, lied down. - "I will have to go somehow!" After that he prepared food for the women too. He hurried down [and] went to the women. They started beating the middle woman as well - from the middle woman's mouth a small white stone fell out. 'The tailless squirrel sized man' went ahead slightly; he flung the mace, he killed 'the tailless squirrel sized man'. The old man asks: "'kemjas, the youngest of the three men', where are you going?" - "My women were kidnapped, I go to search for my women." Suddenly the threshold [of the house] fell into the house, a seven headed old meŋk entered. He went for long or for a short while, suddenly he noticed 'the tailless squirrel sized man'. With this they set off onward. 'kemjas, the youngest of the three men' fled again. The 'tailless squirrel sized man' dropped a ring into the water bowl. When he entered, the women left [and] searched for their swan dresses - they were gone. 'kemjas, the youngest of the three men''s women have all reached this house. - "By whom were your women kidnapped?" The body goes after him again. 'kemjas, the youngest of the three men' got prepared and left. 'kemjas, the youngest of the three men' set off. He plunged an iron icepick into the old meŋk's body again. - "I don't know by whom they were kidnapped." Outside he heard three swans, then he ran into the house. When the cauldron boiled, he threw a whole iron bread into the cauldron: loud animals swam to the rim of the cauldron. They went in again. The eldest woman understood: 'kemjas, the youngest of the three men' has come! After he fed the old meŋk, he was driven mad by the animals. Inside an old man sits, he is forging iron. He reached the third house; the old meŋk continued to go after [him]. - "Your women were kidnapped by the seven-headed old meŋk. Three days ago they passed by here." He reached the second house. He went in to the old meŋk. The cauldron boiled. [On this] other day 'kemjas, the youngest of the three men' stayed at home, his two siblings went hunting. The old meŋk dropped half an iron bread into the cauldron: loud animals swam to the rim of the cauldron. Why don't you start a fire? We are freezing! 'kemjas, the youngest of the three men' ran out of the house [and] started fleeing. He ignited the women's dresses in fire through the chimney; the swan dresses burned. The eldest woman asked for water from the 'tailless squirrel sized man'. After that seven knives hang from above [from the sky] on a wire. He started feeding the old meŋk. He chopped his [seven] sled-full of wood into small pieces, he threw it into the house. Before they set off to hunt, 'kemjas, the youngest of the three men' said to the women: "After we leave you shouldn't play cards [a lot], in this village of ours there is something terrible." He went out to bring firewood inside. It became weaker yet. This time the middle sibling stayed at home. 'kemjas, the youngest of the three men' grabbed the iron mace, he carries it. The old man asks: "'kemjas, the youngest of the three men', where are you going, what do you need, [what] are you lacking of?" He poured the soup into the old meŋk's gaping mouth. The youngest of the women said to her sisters: "They did tell us: we aren't allowed to play! Why are you playing [so] much?" At night they slept, the next day dawned, it was time to go hunting. And so he became 'the tailless squirrel sized man'. While he was preparing the food (the claudron), he went out for firewood. Outside three swans yelled; he went into the house. The women told the old meŋk: "Tomorrow we'll go [get] wood chips." 'kemjas, the youngest of the three men' took his own thin knife, he cut down these knives. He prepares food, patches sockes, starts to prepare the cauldron for his younger and elder brother's return. While they played, the trees started creaking. The meŋk's body was laid into the iron drum fish trap, they carried it up to the Ob as high as a lot of people's height, they threw it into the water. He started going, he went, went. The old meŋk requests: "'tailless squirrel sized man', my servant, it is time to prepare food!" The middle man took his wife, he went to the Ob's upper part. - "Your women were kidnapped by the seven-headed old meŋk. Seven days ago he passed by here, the seven-headed old meŋk. What will you do about him? Many a man went to him and couldn't finish [him] off!" 'kemjas, the youngest of the three men' ran, ran till he reached the house from before. He woke up in the morning, ate, drank and set off, onward again. He plunged (set) an iron icepick into the old meŋk's body. The women sat there while they ate. The old men who forged iron, told [him]: "If you had parents (mother and father) before, [so] are we your parents' lunx spirits. [Now] go home; as you saw us [before] make a sacrificial bowl, a sacrifial cauldron for us (in the same fashion), don't forget us!" The three men went hunting in the forest, the women stayed at home. The old meŋk put all of them into his bad and the old meŋk left. 'kemjas, the youngest of the three men' fled again. His siblings returned home, his siblings said to him: "Why didn't you start a fire? We are freezing!" 'kemjas, the youngest of the three men' said to his brothers: "I brought you two wives. From now on we won't be patching socks and preparing food. We will live for hunting then, but our wives will live only for the food and socks." After his brother's left, he makes bowls and a ladle out of wood, patches socks, prepares food for his elder brothers' return. At night he slept, in the morning he got up, again he went onward. Above he crawled out an opening between the beams. Meanwhile they escaped. kemjas, the youngest of three men. He reached a small house again, he entered; an old man is forging iron. 'kemjas, the youngest of the three men' went up [to him]. The women ate, finished and started playing cards. He spent the night at this old man's place, got up, prepared to set off again. They finished playing cards [and] returned home. 'kemjas, the youngest of the three men' slept at this old man's place. They raised the eldest woman up as high as a lot of people's height, they beat her, beat her - a small colourful stone fell out [of her mouth]. They went in, 'kemjas, the youngest of the three men' said: "Now you won't be going anywhere. It won't take long [before] my brothers return." While he sat inside three women entered. Iron icepicks were being prepared there as well. He took the women's swan dress and climbed up to the chimney. While he sat inside, three women entered. 'The tailless squirrel sized man' said to him: "Where are you going?" 'The tailless squirrel sized man' saw him [, and] wanted to start fleeing. 'kemjas, the youngest of the three men' reached the meŋk's house. The old man said: "By whom were your women kidnapped?" He started pouring the soup into the old meŋk's gaping mouth. While he stood outside, three swans screeched. He ran into the house, the old man from before was preparing iron ice picks. The women dragged him [off from the bench and] spooned hot meat onto his stomach. In that house an iron drum fish trap was being prepared. 'kemjas, the youngest of the three men' took is wife and went to the Ob's lower part. The old man said: "By whom were your women kidnapped?" After they returned home, 'kemjas, the youngest of the three men' handed the two women to his brothers, he took his own woman and continued living on, 'kemjas, the youngest of the three men' said: "You [all] shall be judged!" 'kemjas, the youngest of the three men' told his brothers: "I'll go look for our women. Whether I'll go for a long or short time - I'll return!" 'kemjas, the youngest of the three men' started shouting: "Stop, stop, do not flee! I am a lost man, I am a lost man!" Again he reached a third small house. After sitting there for a little while, the two brothers returned from the forest. - "I don't know." The body chased him on the same way. The 'tailless squirrel sized man' went out, brought in the food, began to prepare the food. He reached the small house, he went in; an old man is forging iron. He too goes out for firewood. The eldest man took his wife, he went to the Urals. He started going, he went, went. The three women dragged him [off from the bench and] spooned hot meat onto his stomach instead of a plate. While he sat inside three women entered. The meŋk's body got there. 'The tailless squirrel sized man' stopped. 'kemjas, the youngest of the three men' ran into the house. The eldest woman sat down to play cards, lost and the old meŋk put her into his bag. At night they slept, the next day it was time to go hunting again. He said: "My claudron overturned, my stomach was burned with hot soup." - "The hot cauldron fell on me!" The old man asks: "'kemjas, the youngest of the three men', where are you going?" - "My women were kidnapped, I go to search for my women." When these things were over, they lived for a while; it was time for the men to go hunting again. The speech reached [it's] end, 'kemjas, the youngest of the three men' took his women and started off home with the women. He started going, he went, went. After the women left the 'tailless squirrel sized man' started preparing the old meŋk food again. 'kemjas, the youngest of the three men' took his women and started preparing to return home. The old meŋk said to the women: "Children, we shall play cards, [let us see,] who is stronger. If I lose, you'll kill me; if you lose, I'll take you with me!" - "Your women were kidnapped by the seven-headed old meŋk, five days ago they passed by here." - "I don't know." The seven-headed old meŋk's body continued chasing him on the same way. The seven-headed old meŋk's heads were cut down one-by-one, 'kemjas the youngest of the three men' said: "I have come a long time ago, I have killed your 'tailless squirrel sized man' a long time ago and now I have killed you as well." After the men left the women started playing cards. The old man started talking to [him]: "[So] you'll go to him [and then] arrive [there]. The seven-headed old meŋk has a servant, the servant's name is 'the tailless squirrel sized man'. You will go to him, he will start fleeing. Start shouting: "I am a lost man, I am a lost man!" He will stop then. He has an iron mace; [if] he throws this iron mace, then it can break down trees. You will start walking, you grab his iron mace. He will be slightly ahead, fling the mace at him; he will be killed by the iron mace. Then you shall be the 'tailless squirrel sized man'. You'll reach the meŋk's house; carry seven sled-full of wood into the house in your arms in seven turns!" When the women entered, 'kemjas', the youngest of the three men' climbed onto the fish drying rack. The old meŋk sent (ordered) them away [to get] wood chips. The youngest woman sat down, she lost as well. The men returned home from the hunt - the women weren't there. He reached a small house, he went inside. - "I wanted to join your lord as a servant, [but] I got lost. This is the fifth year that I had been lost." The two younger siblings go to hunt, the eldest brother stays at home, patches sock holes and prepares a meal for his younger brothers' return. Then his younger and elder brother returned. - "Deine Frauen sind von dem siebenköpfigen meŋk-Alten entführt worden. Vor drei Tagen sind sie hier vorüber gegangen." Der Rumpf des siebenköpfigen meŋk-Alten jagt gleichfalls hinter ihm her. - "Deine Frauen sind von dem siebenköpfigen meŋk entführt worden. Vor sieben Tagen ging er hier vorbei, der siebenköpfige meŋk-Alte. Was machst du mit ihm? Viele Männer sind zu ihm gegangen und wurden [mit ihm] nicht fertig!" Nach dem Weggang seiner Brüder schnitzt er aus Holz Teller und schnitzt Schöpflöffel, stopft Strumpflöcher, bereitet Essen für die Rückkehr seiner Brüder. Die Frauen sassen essend da. Draussen schrieen drei Schwäne; er ging nach Hause. Der Alte fragt ihn: "'kemjas, jüngster von drei Männern', wohin gehst du, was ist dir nötig, [was] entbehrst du?" Die älteste Frau verstand: 'kemjas, der jüngste von drei Männern' ist gekommen! Er ging hinaus, um Brennholz hereinzutragen. Bevor sie auf die Jagd gingen, spricht 'kemjas, der jüngste von drei Männern' zu den Frauen: "Nach unserem Weggang sollt ihr dann nicht sehr [viel] Karten spielen, dieses unser Dorf hat etwas Schlimmes." Der mittlere Mann nahm seine Frau, ging den Ob aufwärts. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' schlief bei diesem Alten. Die Männer gingen in den Wald jagen, die Frauen blieben zu Hause. Die älteste Frau bat den 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' um Wasser. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' spricht zu seinen älteren Brüdern: "Ich gehe unsere Frauen suchen. Lange oder kurz gehe ich - ich komme zurück!" Er übernachtete die Nacht bei diesem Alten, stand auf, schickte sich wiederum zu gehen an. Der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' sagt zu ihm: "Wohin gehst du?" 'kemjas, der jüngste von drei Männern' spricht zu seinen Brüdern: "Ich habe euch zwei Frauen gebracht. Jetzt werden wir nicht [mehr] Strumpflöcher stopfen und Essen bereiten. Wir werden nur für die Jagd leben, aber unsere Frauen werden zu Hause für das Essen und Stopfen leben." Sie schliefen die Nacht, am anderen Tag wurde es wieder Zeit jagen zu gehen. Er schlug (stellte) in den Rumpf des meŋk-Alten eine eiserne Eishacke. Der Rumpf jagt auch hinter ihm her. Nach einer Weile fiel die Türschwelle ins Haus herein, ein siebenköpfiger meŋk-Alter kam herein. Der meŋk-Alte schickte (befahl) sie nach Spanholz. An [diesem] anderen Tag bleibt 'kemjas, der jüngste von drei Männern' zu Hause, seine beiden älteren Brüder gehen jagen. Alle wurden vom meŋk-Alten in die Tasche gesteckt und der meŋk-Alte ging weg. Er lief ins Haus hinein, der neuliche Alte hatte eiserne Eishacken angefertigt. Er begann zu gehen, so ging er, ging er. Lange ging er, kurz ging er, plötzlich bemerkte er den 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens'. Der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' ging hinaus, brachte Nahrungsmittel herein, begann Essen zu bereiten. Die Frauen sagen zu dem meŋk-Alten: "Wir gehen morgen nach Spanholz." Er begann zu gehen, so ging er, ging er. Danach bereitete er auch für die Frauen Essen. - "Ich weiss nicht." - "Meine Frauen sind entführt worden, ich gehe meine Frauen suchen." Er nahm die Schwanengewänder dieser Frauen, kletterte zum Schornstein hinauf. Der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' sah ihn [und] wollte fliehen. Viel Mann hoch nahmen sie die älteste Frau, schlugen sie, schlugen - ein buntes Steinchen fiel [aus ihrem Munde] heraus. Die älteste Frau setzte sich hin, Karten zu spielen, wurde besiegt und vom meŋk-Alten in die Tasche gesteckt. Er gelangte nun zu dem zweiten Haus. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' gelangte zu dem Haus des meŋk. - "Ich wollte zu deinem Herrn als Arbeiter gehen, verirrte mich. Dies [ist] das fünfte Jahr, dass ich mich verirrt habe." Während sie spielten, begannen draussen die Bäume zu krachen. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' begann wieder weiter zu fliehen. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' begann zu gehen. Nach dem Weggang der Männer begannen die Frauen Karten zu spielen. Nachdem diese Sache beendet war, lebten sie ein wenig; es wurde wieder Zeit für die Männer jagen zu gehen. - "Ich weiss nicht." Draussen hörte er drei Schwäne, danach lief er ins Haus hinein. Auch er geht nach Brennholz hinaus. Er ging zu dem kleinen Haus, ging hinein; ein Alter schmiedete Eisen. kemjas, der jüngste von drei Männern. Er goss [die Suppe] dem meŋk-Alten durch die Mundöffnung hinein. Die jüngste Frau spricht zu ihren älteren Schwestern: "Soeben hat man uns gesagt: man darf nicht spielen! Warum spielt ihr [so] viel?" So gingen sie, gingen; lange gingen sie, kurz gingen sie, sie kamen nach Hause. Er begann den meŋk-Alten zu füttern. Er kam zu einem kleinen Haus, ging hinein. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' sprang zum Haus hinaus, begann zu fliehen. In den Rumpf des meŋk-Alten wurde wieder eine eiserne Eishacke geschlagen. Wieder kam er zu einem Haus, ging hinein; ein Alter schmiedet Eisen. - "Meine Frauen sind entführt worden, ich gehe meine Frauen suchen." Der Alte sagte: "Von wem sind deine Frauen entführt worden?" Die Köpfe des siebenköpfigen meŋk-Alten wurden einzeln abgehauen, 'kemjas, der jüngste von drei Männern' sagte: "Ich bin [schon] lange gekommen, deinen 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' habe ich auch [schon] vor langem getötet, und jetzt habe ich dich getötet." Die mittelste Frau setzte sich auch hin, wurde auch besiegt. Nachdem er den meŋk-Alten gefüttert hatte, wurde [dieser] von den Tieren wahnsinnig gemacht. Die Frauen rissen ihn [von der Bank] herunter, schöpften heisses Fleisch auf seinen Bauch. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' ass, trank, legte sich nieder. Drinnen sitzt ein Alter, schmiedet Eisen. Morgens stand er auf, ass, trank und schickte sich an, wieder weiter zu gehen. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' begann wieder weiter zu fliehen. Die beiden jüngeren Brüder gehen jagen, der ältere Bruder bleibt zu Hause, stopft Strumpflöcher, bereitet Essen für die Rückkehr seiner jüngeren Brüder. - "Der heisse Kessel ist auf mich umgefallen!" Nachdem sie ein wenig gesessen hatten, kamen die beiden älteren Brüder aus dem Wald. Während er das Essen (den Kessel) bereitete, ging er nach Brennholz hinaus. Der meŋk-Alte fragt ihn; "'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens', mein Arbeiter, es ist Zeit, Essen zu machen!" - "Meine Frauen sind entführt worden, ich gehe meine Frauen suchen." Er begann nun der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' zu sein. Diese Rede endete, 'kemjas, der jüngste von drei Männern' nahm die Frauen und begann mit den Frauen nach Hause zu gehen. Sie gingen wieder hinein. Danach hängen oben [am Himmel] sieben Messer an einem Draht herunter. Er begann zu gehen, so ging er, ging er. Seine Brüder kamen nach Hause, seine Brüder sagten zu ihm: "Warum zündest du kein Feuer an? Wir sind erfroren!" Sie gingen hinein, 'kemjas, der jüngste von drei Männern' sagte: "Ihr geht jetzt nirgendswohin. Ein wenig dauert (ist) es, [so] kommen meine beiden älteren Brüder." Nun bleibt der mittlere Mann zu Hause. Die jüngste Frau schlugen sie, schlugen - [sie war] ganz unschuldig. Sie begannen auch die mittlere Frau zu schlagen - aus [dem Munde] der mittleren Frau fiel ein weisses Steinchen heraus. Der Kessel wurde fertig. Als die Frauen eingetreten waren, kletterte 'kemjas, der jüngste von drei Männern' auf die Fischtrockenstangen hinauf. Wieder schliefen sie eine Nacht, der andere Tag brach an, wieder wurde es Zeit jagen zu gehen. Die Männer kamen vom Jagen nach Hause - ihre Frauen sind nicht da. Er begann, [die Suppe] dem meŋk-Alten durch die Mundöffnung hineinzugiessen. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' lief ins Haus hinein. Während er zu Hause sass, traten drei Frauen ein. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' nahm sein schmales Arbeitsmesser, schnitt diese Messer ab. - "Deine Frauen sind von dem siebenköpfigen meŋk entführt worden, vor fünf Tagen sind sie bei mir vorüber gegangen." Der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' liess einen Ring in den Wassernapf fallen. Der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' kam etwas voraus; er schleuderte die eiserne Keule, tötete den 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens'. Nach dem Weggang der Frauen begann der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' dem meŋk-Alten wiederum Essen zu bereiten. Während dieser [Zeit] entflohen sie. Er schlief die Nacht, morgens stand er auf, begann wieder weiter zu gehen. Die Frauen des 'kemjas, des jüngsten von drei Männern' sind alle bis zu diesem Haus gelangt. Er gelangte zum dritten Hause; der meŋk-Alte kommt noch [nach]. Der Alte sprach zu ihm: "Von wem sind deine Frauen entführt worden?" Darauf begannen sie weiter zu gehen. Er sagte: "Mein Kessel fiel um, mein Bauch wurde von der heissen [Brühe] verbrannt." Die Frauen assen, wurden fertig, begannen Karten zu spielen. In diesem Haus ist eine eiserne Reuse angefertigt. Während er zu Hause sass, traten drei Frauen ein. Er schlug seine [sieben] Schlitten Brennholz klein, warf sie ins Haus hinein. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' nahm seine Frau, ging mit seiner Frau den Ob abwärts. Sie wurden fertig mit dem Kartenspielen, gingen weg. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' begann zu schreien: "Bleib stehen, bleib stehen, fliehe nicht! Ich bin ein irregegangener Mann, ein irregegangener Mann!" Der meŋk-Alte spricht zu den Frauen: "Kinder, wir werden Karten spielen, wer stärker [ist]. Wenn ich besiegt werde, tötet mich; wenn ihr besiegt werdet, so bringe ich euch weg!" Warum zündest du kein Feuer an? Wir sind erfroren! Er trug Speise zum Kochen herein, legte sie in den Kessel; der Kessel begann zu kochen. Nach seinem Eintritt gingen die Frauen hinaus, suchten ihre Schwanengewänder - sie sind nicht da. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' nahm die Frauen, schickte sich an, nach Haus zu gehen. Während er zu Hause sass, traten drei Frauen ein. Nachdem sie nach Hause gekommen waren, gab 'kemjas, der jüngste von drei Männern' die beiden Frauen seiner beiden Brüder, er selbst nahm seine eigene Frau, und sie begannen weiter zu leben, 'kemjas, der jüngste von drei Männern' sprach: "Man muss über euch Gericht halten!" In den Speisekessel des meŋk-Alten liess er ein halbes eisernes Brot fallen: an den Kesselrand schwammen lauter Tiere herauf. Wiederum kam er zu einem dritten kleinen Haus. Der Alte fragt ihn: "'kemjas, jüngster von drei Männern', wohin gehst du?" Der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens' blieb stehen. Nachdem der Kessel fertig war, warf er ein ganzes eisernes Brot in den Kessel(-rand) hinein: an den Kesselrand schwammen lauter kleine Tiere herauf. Der meŋk-Rumpf kam ebenfalls an. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' lief so, lief, gelangte zu dem neulichen Hause. 'kemjas, der jüngste von drei Männern' kam dorthin. Der Rumpf kommt wieder hinter ihm her. Sie legten den meŋk-Rumpf in die eiserne Reuse hinein, trugen ihn viel Mann hoch zum Ob, warfen ihn ins Wasser hinein. Der älteste Mann nahm seine Frau, ging nach dem Ural zu. Danach kamen sein jüngerer und älterer Bruder. Der meŋk-Alte wurde wahnsinnig. Er ging zu dem meŋk-Alten hinein. Während er draussen stand, schrieen drei Schwäne. - "Von wem sind deine Frauen entführt worden?" Die jüngste Frau setzte sich hin, wurde auch besiegt. Er bereitet Essen, stopft Strümpfe, bereitet den Kessel für die Rückkehr seines jüngeren und älteren Bruders. Die Schwanengewänder der Frauen zündet er durch den Schornstein im Feuer an; die Schwanengewänder verbrennen. Drei Männer leben in einer Jagdhütte, alle haben sie keine Frau. 'kemjas, der jüngste von drei Männern', er nahm die eiserne Keule und er trägt sie. Er eilt hinunter, geht zu den Frauen hinein. Der Alte fragt ihn: "'kemjas, jüngster von drei Männern', wohin gehst du?" 'kemjas, der jüngste von drei Männern' machte sich fertig und ging los. Der Alte begann zu ihm zu sprechen: "Du gehst [nun] zu ihm, kommst dorthin. Der siebenköpfige meŋk-Alte hat einen Arbeiter, der Name des Arbeiters [ist] 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens'. Du kommst dann zu ihm, er beginnt zu fliehen. Du fang an zu schreien: "Ich [bin] ein verirrter Mann, ein verirrter Mann!" Er bleibt dann stehen. Er hat eine solche eiserne Keule; [wenn] er diese eiserne Keule schleudert, bricht er die Bäume nieder. Ihr beginnt zu gehen, du nimm die eiserne Keule. Er wird etwas voraus sein, du wirf sie auf ihn; er wird von der eisernen Keule getötet werden. Dann wirst du der 'Mann von der Grösse eines geschwänzten Eichhörnchens'. Du kommst zum Haus des meŋk; trag [dann] sieben Schlittenlasten Holz in sieben Armlasten ins Haus hinein!" Oben kroch er durch einen Spalt zwischen den Balken hinaus. Dort sind auch eiserne Eishacken bereitet. Die Frauen rissen ihn [von der Bank] herunter, schöpften heisses Fleisch auf seinen Bauch statt auf Teller. Er wurde noch schwächer. - "Ich werde [schon] irgendwie gehen!" - "Ich weiss nicht, von wem sie entführt worden sind." Die alten Männer, die das Eisen geschmiedet hatten, sagen [zu ihm]: "Wenn du früher Eltern (Vater Mutter) hattest, [so sind] wir die 9lunx-Geister deiner Eltern. Du kommst [nun] nach Hause; wie du uns gesehen hast, so (in dieser Weise) bereite uns eine Opferschale, einen Opferkessel, vergiss uns nicht!" Ebben a házban egy vas varsa készült. Amíg az ételt (az üstöt készítette), kiment tűzifáért. Elkezdte a levest a meŋk öreg tátott szájába önteni. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' azt mondja a bátyjainak: "Elmegyek megkeresni az asszonyainkat. Akár hosszan, akár röviden megyek - visszajövök!" A meŋk öreg megőrült. - "Az asszonyaidat a hétfejű meŋk öreg rabolta el. Hét nappal ezelőtt haladt itt el, a hétfejű meŋk öreg. Mihez kezdesz vele? Sok férfi ment hozzá, és nem tudtak végezni [vele]!" A legidősebb asszony leült kártyázni, veszített, és a meŋk öreg a tarsolyába rakta. A középső asszony is leült, ő is veszített. Mielőtt elindultak vadászni, azt mondja 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' az asszonyoknak: "Elmentünk után nem kéne [sokat] kártyáznotok, ebben a mi falunkban van valami szörnyű dolog." Az asszonyok ruháját meggyújtja a tűzben a kéményen keresztül; a hattyúruhák elégnek. Ismét elért egy harmadik, kis házhoz. Amikor az asszonyok beléptek, 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' felmászott a halszárító állványra. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' azt mondja a bátyjainak: "Hoztam nektek két feleséget. Többé nem fogunk zoknit foltozni és ételt készíteni. Csak a vadászatnak élünk majd, de a feleségeink itthon csak az ételnek és a zokniknak élnek." A legfiatalabb asszony leült, ő is veszített. Egyesével levágta a hétfejű meŋk öreg fejeit, 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' azt mondta: "[Már] régóta jöttem, a 'Farkatlan mókus nagyságú férfidet' is [már] régóta megöltem, és most téged is megöltelek." Amíg otthon ült, három asszony lépett be. Így mentek, mentek; hosszan mentek, röviden mentek, hazaértek. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' fogta a vas buzogányt, cipeli. Megint egy vas jégcsákányt vágott a meŋk öreg törzsébe. Az asszonyok ott ültek, eszegettek. Ezalatt ők elmenekültek. Miután hazaértek, 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' a két asszonyt átadta a bátyjainak, ő fogta a maga asszonyát, és elkezdtek tovább élni, 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' azt mondta: "Ítéletet kell hozni rólatok!" A [hét] szánkónyi tűzifáját apróra vágta, bedobta a házba. - "Rámborult a forró üst!" Amíg odakint állt, három hattyú rikoltott. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' elindult. Az öreg azt kérdezi: "'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb', hová mész?" Bent egy öregember ül, vasat kovácsol. Az asszonyok lerángatták őt [a padról], forró húst kanalaztak ki a hasára. Végeztek a kártyázással, hazamentek. Azt mondta: "Felborult az üstöm, a hasamat megégette a forró leves." A levest beöntötte a meŋk öreg tátott szájába. Amikor belépett, az asszonyok kimentek, keresték a hattyúruháikat - nem voltak sehol. Sok ember magasra emelték a legidősebb asszonyt, ütötték, ütötték - egy színes kövecske esett ki [a szájából]. A 'Farkatlan mókus nagyságú férfi' kiment, behozta az élelmet, elkezdett ételt készíteni. - "Ki rabolta el az asszonyaidat?" Az öreg azt mondta: "Ki rabolta el az asszonyaidat?" Miután a bátyjai elmentek, ő fából tálakat és merőkanalat farag, zoknit foltoz, ételt készít a bátyjai visszatérésére. Éjjel aludtak, másnap virradt, újra ideje volt vadászni menni. kemjas, három férfi közül a legfiatalabb. - "Nem tudom." 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' kiáltozni kezdett: "Állj meg, állj meg, ne menekülj! Eltévedt ember vagyok, eltévedt ember vagyok!" - "Elrabolták az asszonyaimat, megyek az asszonyaimat megkeresni." Az öreg azt kérdezi: "'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb', hová mész?" Kiment, hogy tűzifát hozzon be. A beszéd véget ért, 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' fogta az asszonyokat, és elindult az asszonyokkal haza. - "Elrabolták az asszonyaimat, megyek az asszonyaimat megkeresni." Bement a meŋk öreghez. A legidősebb asszony vizet kért a 'Farkatlan mókus nagyságú férfitól'. A törzs megint jön utána. A meŋk-törzs odaért. Egy kis házhoz ért, bement. Az asszonyok ettek, végeztek, elkezdtek kártyázni. Éjszaka aludt, reggel felkelt, megint ment tovább. - "Az asszonyaidat a hétfejű meŋk öreg rabolta el. Három nappal ezelőtt haladtak itt el." A hétfejű meŋk öreg törzse ugyanúgy üldözi őt tovább. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' odament. - "Én [már] elmegyek valahogy!" Ott is vas jégcsákányok készültek. A férfiak hazaértek a vadászatból - az asszonyok nincsenek ott. A 'Farkatlan mókus nagyságú férfi' azt mondja neki: "Hová mész?" Miután megetette a meŋk öreget, ezt megőrjítették az állatok. A meŋk öreg ételes üstjébe egy fél darab vas kenyeret ejtett: az üst peremére hangos állatok úsztak fel. Elkezdett menni, ment, ment. A meŋk öreg azt kéri; "'Farkatlan mókus nagyságú férfi', szolgám, ideje ételt készíteni!" Elérte a második házat. A középső férfi fogta a feleségét, elment az Ob felső részére. Elkezdett menni, ment, ment. A 'Farkatlan mókus nagyságú férfi' kicsit előrébb ment; ő eldobta a buzogányt, megölte a 'Farkatlan mókus nagyságú férfit'. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' elért a meŋk házához. A meŋk öreg azt mondja az asszonyoknak: "Gyerekek, kártyázni fogunk, [meglátjuk, ] ki az erősebb. Ha én veszítek, megöltök engem; ha ti vesztetek, elviszlek titeket!" Felforrt az üst. A meŋk öreg mindegyiket a tarsolyába rakta, és a meŋk öreg elment. Most a középső férfi maradt otthon. Az öregemberek, akik a vasat kovácsolták, azt mondták [neki]: "Ha voltak neked korábban szüleid (apád-anyád), [úgy] mi vagyunk a szüleid lunx-szellemei. [Most] menj haza; ahogy minket láttál, úgy (ilyen módon) készíts nekünk egy áldozati tálat, egy áldozati üstöt, ne felejts el minket!" Amíg otthon ült, három asszony lépett be. Miután egy kicsit ott üldögéltek, megjött a két bátty az erdőből. Az öreg azt mondta: "Ki rabolta el az asszonyaidat?" 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' asszonyai mind elértek ehhez a házhoz. Hosszan ment, röviden ment, egyszer csak észrevette a 'Farkatlan mókus nagyságú férfit'. Az öreg azt kérdezi: "'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb', hová mész, mi kell, [mit] nélkülözöl?" A legidősebb asszony megértette: Eljött 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb'! Három férfi él egy vadászkunyhóban, egyiknek sincs felesége. Behozta az ételt a főzéshez, berakta az üstbe; az üst forrni kezdett. Ő is kimegy tűzifáért. Kint három hattyú rikoltott; ő bement a házba. A kis házhoz ért, bement; egy öregember vasat kovácsol. Megint bementek. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' befutott a házba. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' előkészült és elindult. [Ezen] a másnapon 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' maradt otthon, a két bátyja elment vadászni. A férfiak elmente után az asszonyok kártyázni kezdtek. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' kifutott a házból, menekülni kezdett. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' megint menekült tovább. Ételt készít, zoknit foltoz, készíti az üstöt az öccse és a bátyja visszatérésére. - "Nem tudom, ki rabolta el őket." A 'Farkatlan mókus nagyságú férfi' megállt. Éjjel aludtak, másnap újra ideje volt vadászni menni. Miért nem gyújtasz tüzet? Átfagytunk! A meŋk-törzset a vas varsába fektették, sok embernyi magasra felvitték az Obhoz, bedobták a vízbe. Az asszonyok lerángatták őt [a padról], forró húst kanalaztak ki a hasára a tányér helyett. Megint egy kis házhoz ért, bement; egy öregember vasat kovácsol. A három férfi elment az erdőbe vadászni, az asszonyok otthon maradtak. A két fiatalabb testvér vadászni megy, a legidősebb testvér otthon marad, zoknilyukat foltoz, ételt készít a fiatalabb testvérei visszatérésére. Aztán megjött az öccse és a bátyja. Kint három hattyút hallott, ezután befutott a házba. Amikor felforrt az üst, egy egész darab vas kenyeret dobott az üstbe: az üst peremére hangos állatok úsztak fel. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' megint menekült tovább. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' ennél az öregnél aludt. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' evett, ivott, lefeküdt. A legfiatalabb asszonyt ütötték, ütötték - teljesen ártatlan volt. A törzs ugyanúgy üldözi őt tovább. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' fogta az asszonyait, és készülődött, hogy hazamenjen. Lesietett, odamegy az asszonyokhoz. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' fogta a feleségét, elment az Ob alsó részére. A 'Farkatlan mókus nagyságú férfi' egy gyűrűt ejtett a vizestálkába. Amíg otthon ült, három asszony lépett be. Az asszonyok azt mondják a meŋk öregnek: "Holnap elmegyünk faforgácsért." Elkezdte a meŋk öreget etetni. Így hát ő lett a 'Farkatlan mókus nagyságú férfi'. - "Elrabolták az asszonyaimat, megyek az asszonyaimat megkeresni." A testvérei hazaértek, a testvérei azt mondták neki: "Miért nem gyújtasz tüzet? Átfagytunk!" - "Az asszonyaidat a hétfejű meŋk öreg rabolta el, öt nappal ezelőtt haladtak itt el." Elvette az asszonyok hattyúruháját, és felmászott a kéményhez. A legidősebb férfi fogta a feleségét, elment az Urálba. Fent kikúszott egy nyíláson a gerendák között. Mialatt játszottak, odakint recsegni kezdtek a fák. Az még gyengébb lett. 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' futott, futott, elért a múltkori házhoz. Reggel felkelt, evett, ivott és elindult, megint ment tovább. A meŋk öreg törzsébe egy vas jégcsákányt ütött (állított). Elkezdték ütni a középső asszonyt is - a középső asszony szájából egy fehér kövecske esett ki. A meŋk öreg elküldte (elparancsolta) őket faforgácsért. Bementek, 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' azt mondta: "Most már nem mentek sehová. Nem sok idő kell hozzá, megjönnek a bátyáim." Elkezdett menni, ment, ment. - "Az uradhoz akartam szegődni szolgának, eltévedtem. Ez az ötödik éve annak, hogy eltévedtem." A legfiatalabb asszony azt mondja a nővéreinek: "Hiszen mondták nekünk: nem szabad játszani! Miért játszotok [ilyen] sokat?" 'kemjas, három férfi közül a legfiatalabb' fogta a vékony kését, levágta ezeket a késeket. Elérte a harmadik házat; a meŋk öreg jön még [utána]. Ennél az öregnél töltötte az éjszakát, felkelt, megint készült, hogy elinduljon. Miután ez a dolog véget ért, éltek egy keveset; ideje volt a férfiaknak újra vadászni menni. Erre elindultak tovább. - "Nem tudom." Egyszer csak a küszöb bezuhant a házba, egy hétfejű meŋk öreg lépett be. Azután az asszonyoknak is készített ételt. Ezután hét kés lóg le fentről [az égből] egy dróton. A 'Farkatlan mókus nagyságú férfi' látta őt [, és] menekülni akart. Befutott a házba, a múltkori öreg vas jégcsákányokat készített elő. Az öreg elkezdett beszélni [hozzá]: "Mész [hát] hozzá, megérkezel. A hétfejű meŋk öregnek van egy szolgája, a szolga neve 'Farkatlan mókus nagyságú férfi'. Odamész hozzá, ő menekülni kezd. Kezdj el kiáltozni: "Eltévedt ember vagyok, eltévedt ember vagyok!" Akkor megáll. Van egy olyan vas buzogánya; [hogy ha] elhajítja ezt a vas buzogányt, fákat tör le. Elindultok, te fogd a vas buzogányt. Ő kicsit előrébb lesz, te vágd hozzá a buzogányt; a vas buzogány megöli őt. Akkor te leszel a 'Farkatlan mókus nagyságú férfi'. Elérsz a meŋk házához; hordj be akkor a házba hét szánkónyi fát a karodban hét fordulással!" Az asszonyok elmente után a 'Farkatlan mókus nagyságú férfi' újra kezdett a meŋk öregnek ételt készíteni. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -